Ο στρατός μας που πήγε στην Κορέα… - Του Λευτέρη Τσίλογλου

Τα επεισόδια που συνέβησαν στη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας είναι πολυάριθμα και στο πρώτο βιογραφικό μου βιβλίο περιγράφω μερικά από αυτά. Όμως υπάρχουν κι άλλα συμβάντα που θα άξιζε να αναφερθούν, όχι γιατί ο γράφων  έχει την πρόθεση να δημιουργήσει κλίμα διχασμού και να χαρακτηρίσει αρνητικά κάποιο τμήμα του πληθυσμού ή και κάποιο θεσμό της πατρίδας μας. Το αντίθετο! Μοναδική μου πρόθεση είναι να γίνουν αφορμές φρονηματισμού για το μέλλον. Ευχή μου είναι να γίνουν παραδείγματα ώστε να μην επαναληφθούν τέτοια φαινόμενα μισαλλοδοξί-ας και υπέρβασης.

Οι πιο δύσκολες στιγμές που έζησα στη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας ήταν εκείνες που κάποιοι βαθμοφόροι εφάρμοζαν, χωρίς ντροπή κι αναστολές, την επάρατη αρχή της συλλογικής ευθύνης. Εξαιτίας της δικής σου στάσης, που για αρκετούς- πράγμα φυσικό κι αναμενόμενο- δεν ήταν και εύκολα εξηγήσιμη και το πείσμα μου να παραμείνω χωρίς εκπτώσεις, συνεπής στις δικές μου θέσεις δεν ήταν φυσικά απ’ όλους κατανοητό, το καψώνι που γινόταν συμπεριλάμβανε όλους τους άνδρες της πυροβολαρχίας ενώ «αίτιο και φταίχτης» ήμουν μόνο εγώ.

Θυμάμαι το εξής χαρακτηριστικό επεισόδιο. Ήμουν στην Αλεξανδρούπολη και ήταν παραμονές της 25ης Μαρτίου του 1967. Λιγότερο από ένα μήνα πριν την κατάλυση των θεσμών της δημοκρατίας από τους επίορκους συνταγματάρχες. Λόγω της εθνικής επετείου ένας ουλαμός της μονάδας μου θα λάβαινε μέρος στην πεζή παρέλαση που θα γινόταν στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Μέσα στο μεγάλο κι άνετο χώρο του στρατοπέδου γινόντανε εντατικές πρόβες στο βάδην. Καλός και συγχρονισμένος βη-ματισμός, προτεταμένα στήθη, απόλυτη στοίχιση κι όλα τ’ απαιτούμενα για αξιοπρε-πή εμφάνιση. Στις παρελάσεις, πέρα από τις προφανείς σκοπιμότητες, που υπάρχουν για τη διεξαγωγή τους υπάρχει και μια ακόμα συνιστώσα. Οι βαθμοφόροι της μονάδας βαθμολογούνται από τους ανώτατους επικεφαλής αξιωματικούς κι είναι εμφανής η αγωνία τους να έχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Σίγουρα στη σημερινή φάση που διανύουμε, τέτοιες αγωνίες ίσως μην υπάρχουν, μέσα και στο γενικό κλίμα των εκπτώσεων που εμφανίστηκαν σε κάθε τομέα της δημόσιας ζωής μας.

Μέσα στον ουλαμό είχαν επιλέξει και μένα, πράγμα όχι συνηθισμένο. Επειδή δεν υπήρχε μουσική να δίνει ρυθμό στο βηματισμό μας έβαζε να τραγουδάμε τα γνωστά εμβατήρια. Κάποια από αυτά ήταν ανυπόφορά και διχαστικά. Ιδιαίτερα σε μένα που είχα την απολυτότητα της εποχής, ως κύριο στοιχείο των αντιδράσεων μου. Το συμβάν έγινε μπροστά στο παράπηγμα της πυροβολαρχίας μετά από αρκετή ώρα πεζοπο-ρίας, ενώ πλησίαζε και η ώρα του μεσημβρινού συσσιτίου.

Συνεχίζοντας με βήμα σημειωτόν ο ουλαμός τραγουδούσε το «εμπνευσμένων στίχων» εμβατήριο:

Ο στρατός μας που πήγε στην Κορέα, πολεμούσε για τα ιδανικά

Είχε βάψει τους κίτρινους στο αίμα, δείχνοντάς τους τι θα πει ελευθεριά..

Ο λοχαγός της πυροβολαρχίας μας έδινε το ρυθμό και κάποια στιγμή που με πήρε το μάτι του ήρθε κοντά μου

-Δεν ακούω, Λευτέρη τη φωνή σου!

Προς απόδειξη του ισχυρισμού του έβαλε τ’ αυτί του μπροστά στο στόμα μου. Πράγμα περιττό αφού το στόμα μου ήταν σφραγισμένο. Απλώς ήθελε να δακτυλοδείξει τον ένοχο. Τότε μ’ έφερε στην πιο δύσκολή στιγμή της στρατιωτικής μου καριέρας λέγοντας δυνατά σ’ όλους

- Το σημειωτόν θα συνεχιστεί μέχρις ότου ο κύριος Κόμης ανοίξει το στόμα του και τραγουδήσει!

Ν’ ανοίξει η γη και να με καταπιεί. Τόσο άσχημα ένιωσα. Όμως το στόμα παρέμενε ερμητικά κλειστό. Άρχισαν οι διαμαρτυρίες από συναδέλφους. Όχι προς το λοχαγό, αλλά προς τα μένα

-Άντε ρε Λευτέρη. Τραγούδησε να πάμε για φαγητό

Τι να πεις σε τέτοια περίπτωση;  Όμως παρά τις απειλές ότι θα μείνουμε εκεί για πάντα, το καψώνι σε λίγα λεφτά σταμάτησε, γιατί κι οι δικές του υποχρεώσεις τον ανάγκασαν να φύγει εκτός στρατοπέδου. Ευτυχώς, γιατί ποτέ δεν ξέρεις μέχρι που μπορεί να φτάσει ένας ξένος απ’ αυτά, που δεν τα καταλαβαίνει τη δική σου στάση και είναι συγχρόνως πεινασμένος. Όμως η ζωή είναι παράξενη και οι συμπτώσεις που μπορεί να σου συμβούν απίθανες.

Μετά από είκοσι χρόνια είχα έναν μαθητή μέσα στους χιλιάδες που περάσανε, στο φροντιστήριο. Ένα συμπαθητικό και φιλότιμο παιδί. Το επώνυμο κάτι μου θύμιζε, αλλά δεν έκανα τους κατάλληλους συνδυασμούς. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν στην η-μέρα της ενημέρωσης των γονέων. Πατέρας του μαθητή μου ήταν ο λοχαγός. Και οι δυο θυμηθήκαμε την παλαιά μας συνάντηση, αλλά δεν ειπώθηκε εκατέρωθεν κουβέντα. Άλλωστε μπροστά μας ήταν το αθώο κι άμοιρο ευθυνών παιδί του, αλλά και εγώ είχα λειάνει αρκετά την παλαιά μου απολυτότητα. Χάρηκα που ο γιος του πήγε τελικά καλά στις εξετάσεις, αλλά τον μπαμπά δεν τον ξαναείδα!

Μάρτιος 2011