Η σειρά της Τουρκίας να εισέλθει σε ύφεση; - Του Σάββα Καλεντερίδη

Το τελευταίο τρίμηνο του 2012 ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της Τουρκίας ανήλθε στο 1,4%, ενώ ο ετήσιος ρυθμός αύξησης έκλεισε στο 2,2%. Αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού στην Τουρκία είναι 2%, τότε ο πραγματικός ρυθμός αύξησης περιορίζεται στο 1%, κάτι που σημαίνει ότι η Τουρκία είναι στα όρια της ύφεσης, τη στιγμή που ο στόχος της κυβέρνησης ήταν αύξηση 4%.

Ενα άλλο στοιχείο που αξίζει την προσοχή μας είναι το κατά κεφαλήν εισόδημα της γείτονος, που μόλις χθες κομπορρημονούσε για την ανθηρή της οικονομία, ενώ ο πρωθυπουργός αλλά και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης δεν έχαναν την ευκαιρία να μιλούν με απαξιωτικά λόγια για την Ελλάδα και για την οικονομική κρίση που την ταλανίζει την τελευταία εξαετία. Το κατά κεφαλήν εισόδημα, λοιπόν, το 2012 ανήλθε στα 10.504 δολάρια, ενώ το 2008 ήταν 10.504 δολάρια, δηλαδή, στην ουσία τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει παραμείνει σταθερό! Αν υπολογιστεί δε ότι η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας διατηρεί υπερτιμημένη τη λίρα έναντι του δολαρίου, τότε η πραγματική αξία του κατά κεφαλήν εισοδήματος κατέρχεται στα 9.012 δολάρια.

Η εντύπωση που δόθηκε τα τελευταία χρόνια είναι ότι η τουρκική οικονομία έχει σοβαρές προοπτικές, αφού κατόρθωσε να έχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, που οδήγησαν στην ένταξή της στις 20 μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, γι’ αυτό και η συμμετοχή της Τουρκίας στον οργανισμό G-20.

Αν όμως υπολογιστεί η αύξηση του ΑΕΠ της Τουρκίας σε σταθερές τιμές τα τελευταία πέντε χρόνια, περίπου όσα χρόνια διαρκεί η ύφεση στην ελληνική οικονομία, τότε διαπιστώνουμε ότι η αύξηση ανέρχεται στο 16,3%, δηλαδή μέσο όρο 3,3% ετησίως.

Για να μην αναλωθούμε σε άλλα νούμερα και αριθμούς, να αναφέρουμε ότι το 2012 στο σύνολο των επενδύσεων παρατηρήθηκε πτώση 2,5%, ενώ στις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα η πτώση έφθασε το 4,5%, με δείκτες που προοιωνίζονται πτώση του ΑΕΠ το 2013 αλλά και αύξηση της ανεργίας.

Ο μόνος τομέας που μπορούμε να πούμε ότι διέσωσε την τουρκική οικονομία και την κράτησε σχετικά μακριά από το χείλος του γκρεμού είναι οι εξαγωγές, που είχαν αύξηση 17,2% το 2012, αφού από τα 134,9 δισ. δολάρια το 2011 έφτασαν τα 151,8 δισ. δολάρια το 2012, παρά τα προβλήματα που υπάρχουν στη Συρία και τη Βόρεια Αφρική!

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι οι τουρκικές εξαγωγές το 2010 ήταν μόλις 113,8 δισ. δολάρια, ενώ το 2002, που ανέλαβε τα ηνία της διακυβέρνησης στην Τουρκία το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, ήταν μόλις 36 δισ. δολάρια, περίπου λίγο πιο πάνω από τις εξαγωγές της Ελλάδας το 2012.

Αν και δεν συνηθίζουμε να αναλύουμε θέματα οικονομικής φύσεως, θεωρήσαμε σκόπιμο να παρουσιάσουμε τα στοιχεία αυτά κυρίως για δύο λόγους:

Ο πρώτος είναι για να δώσουμε τροφή προς προβληματισμό στους αναγνώστες μας -και όχι μόνο-, αφού είναι πιθανόν η τουρκική οικονομία να περάσει κι αυτή σε φάση ύφεσης, η οποία μπορεί να εξελιχθεί σε κρίση, ιδιαιτέρως εάν το δίδυμο ΗΠΑ - Ισραήλ αποφασίσει να επέμβει με κάποιον τρόπο στο Ιράν. Ενα τέτοιο ενδεχόμενο πρέπει να εξεταστεί σφαιρικά, αφού μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ανακατατάξεις στο εσωτερικό της γείτονος αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, που επιβάλλει ετοιμότητα από πλευράς της χώρας μας. Αλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ούτε τον απαξιωτικό τρόπο που αντιμετώπισε η… φιλική κυβέρνηση της Αγκυρας την οικονομική κρίση της Ελλάδας, και φυσικά ούτε την άκρως επιθετική στάση της στην τραγωδία της Κύπρου, που η Τουρκία έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο -για όσους το λησμόνησαν- και όρμηξε σαν όρνιο πάνω από το ημιλιπόθυμο σώμα της σπαρασσόμενης Κύπρου.

Ο δεύτερος λόγος είναι για να δώσουμε επίσης τροφή για προβληματισμό κυρίως στους ιθύνοντες, για τα 120 δισ. δολάρια αύξησης των τουρκικών εξαγωγών σε μία δεκαετία, ένα ποσόν που αφενός μεν τόνωσε τις παραγωγικές δομές της τουρκικής οικονομίας, αφετέρου δε εξασφάλισε πολύτιμο συνάλλαγμα στην τουρκική κεντρική τράπεζα, η οποία, σημειωτέον, όχι μόνο εξόφλησε το τελευταίο… γραμμάτιο προς το ΔΝΤ, αλλά έγινε και χώρα αιμοδότριά του.

Εμείς, από την πλευρά μας, να τονίσουμε ότι μεγάλο μερίδιο της τεράστιας αυτής επιτυχίας επιμερίζεται στα επιμελητήρια και στις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες που συνέταξαν τη στρατηγική εξωτερικού εμπορίου καθώς και στην ηγεσία αλλά και στο προσωπικό του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, που έπαιξε κομβικό ρόλο στην υλοποίηση αυτού του σχεδίου.

Μήπως θα πρέπει να ακολουθήσουν ανάλογο δρόμο τα δικά μας επιμελητήρια και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, για να μπουν μερικά δισεκατομμύρια ευρώ στην ελληνική οικονομία από την αύξηση των εξαγωγών, γεγονός που θα επιτρέψει στη χώρα μας να απαγκιστρωθεί μια ώρα αρχύτερα από τα νύχια των δανειστών της;

δημοκρατία