Μυστικές διαβουλεύσεις Έρντογαν-Στρατού - Αλέξανδρος Μασσαβέτας - News Time

Αιφνίδια συνάντηση σημειώθηκε την Κυριακή (28/2) στο νέο κτίριο της πρωθυπουργίας στην Άγκυρα ανάμεσα στον πρωθυπουργό Ταγίπ Έρντογαν και τον Αργηχό ΓΕΕΘΑ Ιλκέρ Μπάσμπουγ. Η δεύτερη, μέσα σε λίγες ημέρες, συνάντηση των δύο ανδρών αποτελεί εξέλιξη εξαιρετικής σημασίας, καθώς ο δημόσιος βίος της χώρας ταλανίζεται από τις προσαγωγές εξήντα και πλέον στρατιωτικών, για συμμετοχή τους στο σχέδιο πραξικοπήματος «Βαριοπούλα». Λίγο πάνω από τους μισούς προσαχθέντες συνελήφθησαν και κρατούνται.

 

 

  

Η χθεσινή συνάντηση υπήρξε η δεύτερη ανάμεσα στους δύο άνδρες σε διάστημα μικρότερο από μία εβδομάδα. Την περασμένη Πέμπτη συναντήθηκαν προσκεκλημένοι του προέδρου Γκιουλ στο προεδρικό μέγαρο σε μία συνάντηση πολύ πιο τυπική. Ο Γκιουλ έκανε χρήση της εξουσίας που του παρέχει το άρθρο 104 του συντάγματος, κατά το οποίο ο πρόεδρος μεριμνά για την αγαστή συνεργασία και συντονισμό των οργάνων του κράτους. Εντύπωση προκάλεσε στον τουρκικό τύπο το γεγονός ότι ο Έρντογαν και ο Μπάσμπουγ προσήλθαν στη συνάντηση της Πέμπτης με ογκώδεις χαρτοφύλακες (τσάντες Τζέιμς Μποντ τους αποκάλεσε ο τύπος), ενώ πολλές ήταν οι εικασίες για το περιεχόμενό της.

Σύμφωνα με πηγές που ο τουρκικός Tύπος αποφεύγει να κατονομάσει, τόσο ο Έρντογαν όσο και ο Μπάσμπουγ προσήλθαν προετοιμασμένοι στη συνάντηση, και προσκόμισαν έγγραφα και στοιχεία για όλους τους τους ισχυρισμούς. Ο μεν Έρντογαν εικάζεται πως προσκόμισε έγγραφα με τους κανόνες της ποινικής δικονομίας, με την επίκληση των οποίων πραγματοποιήθηκαν τα τρία μέχρι σήμερα κύματα προσαγωγών για τη «Βαριοπούλα». Ο δε Μπάσμπουγ αναφέρθηκε, κατά τις ίδιες πηγές, στον εκνευρισμό των ενόπλων δυνάμεων με το δήθεν «ψυχολογικό πόλεμο» που διεξάγει η κυβέρνηση εναντίον τους. Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ισχυρίσθηκε για πολλοστή φορά πως οι ένοπλες δυνάμεις είναι «προσηλωμένες στο δημοκρατικό πολίτευμα και τους νόμους», ενώ παράλληλα κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προέβη σε νομικές παρατυπίες όσον αφορά τις συλλήψεις και τον όλο χειρισμό των αποκαλύψεων για τη «Βαριοπούλα».

Ο ίδιος ο Έρντογαν χαρακτήρισε την τριμερή συνάντηση «πολύ θετική», ενώ αυτή έτυχε ποικίλων σχολίων στον τουρκικό τύπο. Οι Έρντογαν και Μπάσμπουγ συναντήθηκαν και στάθηκαν πλάι πλάι στην κηδεία του πανεπιστημιακού Ιχσάν Ντογραματζή, κατά την οποία συνομίλησαν και συμφώνησαν να συναντηθούν στο κτίριο της πρωθυπουργίας. Σύμφωνα με τον τουρκικό τύπο, ο Έρντογαν ήταν εκείνος που ζήτησε τη συνάντηση, η οποία θεωρείται συνέχεια της τριμερούς προηγούμενης. Η χθεσινή συνάντηση διήρκεσε μία ώρα και είκοσι λεπτά, ενώ ο τουρκικός τύπος δεν παρέλειψε να σημειώσει πως έλαβε χώρα στις 28 Φεβρουαρίου, ημέρα κατά την οποία σημειώθηκε το «μεταμοντέρνο» πραξικόπημα που απομάκρυνε από την εξουσία την κυβέρνηση Νετζμεττίν Έρμπακαν – Τανσού Τσιλλέρ, το 1997. Σε δήλωσή του, ο Έρντογαν ισχυρίσθηκε πως δεν υπάρχει τίποτε το εξαιρετικό στη νέα συνάντηση. Αυτή, κατά τον πρωθυπουργό, αποτελεί μεταφορά σε νωρίτερο χρονικό σημείο, της προγραμματισμένης για την 4η Μαρτίου συνάντησης, στην οποία λόγω υποχρεώσεων δε θα μπορέσει να παραστεί.

 

Πολλοί αναλυτές εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τα σημεία ύφεσης στο πολιτικό σκηνικό, δεν είναι λίγοι όμως και εκείνοι που εξοργίσθηκαν με τη «συμφιλιωτική παρέμβαση» του Γκιουλ. Ανθίστανται στην ιδέα ότι ο πρόεδρος της δημοκρατίας «μεσολάβησε» μεταξύ του πρωθυπουργού και του αρχηγού ΓΕΕΘΑ, οργάνου που υπόκειται και πρέπει να ελέγχεται από την εκτελεστική εξουσία.

«Σε ποιο δημοκρατικό κράτος που κυβερνάται σύμφωνα με τις αρχές του κράτους δικαίου, βασική από τις οποίες είναι η διάκριση των εξουσιών, νιώθει ο αρχηγός του κράτους την ανάγκη να μεσολαβήσει σε μία συμφιλίωση ανάμεσα στον αρχηγό της εκτελεστικής εξουσίας και τον αρχηγό ενός θεσμού που υπάγεται σε αυτήν; Σε ποιο δημοκρατικό κράτος που κυβερνάται κατά τις αρχές του κράτους δικαίου αντιμετωπίζεται ο αρχηγός θεσμού υπαγόμενου στην εκτελεστική εξουσία ως “τέταρτη εξουσία”;» διαμαρτύρεται ο Μπουλέντ Κενές, αρθρογράφος στη φιλοκυβερνητική Ζαμάν.

Ο Κενές, όπως και πολλοί αναλυτές του φιλοκυβερνητικού αλλά και του φιλελεύθερου χώρου, τονίζουν το απαράδεκτο της έμμεσης, έστω, αποδοχής των ενόπλων δυνάμεων ως παίκτη στο τουρκικό σύστημα των εξουσιών. «Το ότι ο πρόεδρος, μία προσωπικότητα που γεννά σεβασμό στην κοινωνία, έδρασε σαν μεσολαβητής ανάμεσα στον πρωθυπουργό και ένα πρόσωπο ιεραρχικά κατώτερό του, και μάλιστα για ένα ζήτημα που αφορά τη δικαιοσύνη, εξουσία χωριστή και ανεξάρτητη, σα να ήταν ζήτημα προσωπικό μεταξύ τους, θέτει ένα επικίνδυνο προηγούμενο» πιστεύει ο Κενές.