Γενοκτονία Ποντίων: Θυμόμαστε, θυμίζουμε και τιμούμε - Του Ντίνου Αυγουστή

Μέρα μνήμης η 19η Μαΐου. Μια ακόμη μαύρη επέτειος κατά την οποία μνημονεύεται από τους απανταχού της γης Έλληνες η γενοκτονία των Ελλήνων του Ευξείνου Πόντου. Οι Έλληνες Πόντιοι, αναπόσπαστο συνεκτικό κομμάτι της Ελληνικής Φυλής, με τρισένδοξη Ιστορία, μεγαλούργησαν στο διάβα των αιώνων διατηρώντας παρά τις κακουχίες και τις αφόρητες απειλές αναλλοίωτη την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη, την Ελληνική Γλώσσα, στην μορφή της ποντιακής διαλέκτου που μαζί με την Κυπριακή διατηρούν αναρίθμητα στοιχεία της Αρχαίας Ελληνικής (Ιωνικής) προφοράς. Πολλοί Έλληνες του Πόντου ήταν δάσκαλοι, καθηγητές, τραπεζίτες, γιατροί και άλλοι σπουδαίοι επιστήμονες, Μεγαλούργησαν ακόμη στο εμπόριο, στις τέχνες και στα γράμματα. Έκτισαν δεκάδες Ιερές Μονές που διατηρούσαν επί χρόνια, με πιο γνωστή την Παναγία Σουμελά. που για δεύτερη φορά την έκτισαν στην μητέρα πατρίδα μετά τον αναπάντεχο βίαιο ξεριζωμό που τους οδήγησε στην προσφυγιά.

Ο Ποντιακός Ελληνισμός, από την πτώση της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας (1461) γνώρισε συνεχείς διωγμούς, σφαγές, ξεριζωμούς και προσπάθειες για το βίαιο εξισλαμισμό και εκτουρκισμό του, με  αποκορύφωμα την συστηματική και μεθοδευμένη εξόντωση-γενοκτονία των Χριστιανών, Ελλήνων και Αρμενίων, που διενεργήθηκε από τους Τούρκους, υπό την καθοδήγηση των Γερμανών καθοδηγητών τους. Η ιστορία των διαδοχικών εγκληματικών εκκαθαρίσεων των ξένων πληθυσμών στο τουρκικό κράτος ξεκινά από την Θεσσαλονίκη, όπου στο συνέδριο του Νεοτουρκικού Κομιτάτου «Ένωση και Πρόοδος», που πραγματοποιήθηκε το 1911 λαμβάνεται η απόφαση: η Μικρά Ασία πρέπει να γίνει μωαμεθανική χώρα. Οι Νεότουρκοι (1913-1918) και, αργότερα, η υπό τον αρχισφαγέα του Ελληνισμού Κεμάλ Ατατούρκ κυβέρνηση (1919-1923), αποφασίζουν να επιλύσουν δια πυρός και σιδήρου το «πρόβλημα» των εθνοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, εξαφανίζοντας με συνοπτικές διαδικασίες από τις πατρογονικές τους εστίες τους αυτόχθονες πληθυσμούς. Με τους εκτοπισμούς, τις πυρπολήσεις των χωριών, τις λεηλασίες, επιταχύνουν την αλλοίωση του εθνολογικού χαρακτήρα των ελληνικών περιοχών και επιτυγχάνουν τον εκτουρκισμό εκείνων που θα απέμεναν, αν απέμεναν!

Το 1916 γίνονται μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των Ποντίων στις περιοχές της Σαμψούντας και της Πάφρας. Το 1919 αρχίζει νέος διωγμός κατά των Ελλήνων από το κεμαλικό καθεστώς, πολύ πιο άγριος και απάνθρωπος από τους προηγούμενους. Στις 19 Μαΐου, με την άφιξη του Μουσταφά Κεμάλ στη Σαμψούντα, αρχίζει η δεύτερη και σκληρότερη φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας. Μέχρι το 1923 εξοντώθηκαν περίπου 353.000 άτομα, δηλαδή, ο μισός ποντιακός πληθυσμός! Οι έως τότε λειτουργούντες 1.134 Ιεροί Ναοί και τα 960 σχολεία της περιοχής καταστρέφονται ολοσχερώς. Όσοι διέφυγαν της γενοκτονίας, μεταναστεύουν στην Ελλάδα, στην Αυστραλία, στην Αμερική και στον Καναδά.

Επίλογο της τραγικής ποντιακής γενοκτονίας αποτελεί ο βίαιος ξεριζωμός των επιζώντων μετά τη Μικρασιατική καταστροφή Με τη συνθήκη της ανταλλαγής των πληθυσμών οι ξεριζωμένοι εγκαταλείπουν την πατρώα γη, παίρνοντας μαζί τους τα ιερά τους κειμήλια και λίγο χώμα από τη γη του Πόντου και παρά την τραγική θέση τους, έχοντας στο φαρέτρα τους τα άπειρα Κάλλη της Αθάνατης Λεβεντομάνας Ρωμανίας διαδραματίζουν σπουδαίο εθνικό ρόλο. Οι ξεριζωμένοι Έλληνες της Μικράς Ασίας με μια πλούσια πολιτισμική και εθνική παράδοση, συμβάλουν τα μέγιστα στην ενδυνάμωση της εθνικής συνείδησης και θωρακίζουν με την παρουσία τους την Μακεδονία και την Θράκη. Τραγική ειρωνεία η αμφισβήτηση που σε μεγάλο βαθμό δέχθηκαν από τους γηγενείς Έλληνες αδελφούς! Η ίδια πανάθλια ελληνική ιστορία της διχόνοιας που επαναλαμβάνεται στους αιώνες!!! Ακόμα και η Ελληνική Βουλή πολύ αργοπορημένα, μόλις το 1994 αναγνώρισε με τον Νόμο 2193/94 (ΦΕΚ 78/Α/1994) την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου (την δεύτερη μεγάλη γενοκτονία του προηγούμενου αιώνα) και καθιέρωσε την 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης της γενοκτονίας. Και το χειρότερο απ΄ όλα: Τίποτα από τα παραπάνω δεν διδάσκεται στα Ελληνικά σχολεία. Λες και ντρεπόμαστε εμείς αντί να ντρέπονται οι άλλοι….

Δρ. Ντίνος Αυγουστή

Εκπαιδευτικός στο Α.Τ.Ε.Ι. της Λάρισας

Από το Μονάγρι Λεμεσού.

a.avgoustis@hotmail.com