Σινεμά στον Παλμογράφο: "Σταυροί στο Μέτωπο", 1957, Του Στάνλευ Κιούμπρικ - Δείτε όλη την ταινία! (ελλ. υπότιτλοι), video

«Σταυροί στο μέτωπο» (Paths of Glory), ένα από τα λιγότερο γνωστά αριστουργήματα του Stanley Kubrick.

Αποτυπώνει την αντιπολεμική και αντι-στρατιωτική ματιά ενός μεγάλου δημιουργού.

Περιέχει αντιπολεμικά ψήγματα σ' όλη τη διάρκειά της με αποκορύφωμα το τελευταίο πεντάλεπτο.

Η ταινία είναι από tvxs.gr

Ακολουθεί κριτική από το Blog:

xairetismata.wordpress.com

Σήμερα θα κάνω την πρώτη κριτική ταινίας στο blog. Πρόκειται για μια “φρέσκια” ταινία 50 βάλε χρόνια παλιά! Ο τρόπος όμως που διαπραγματεύεται ο Κιούμπρικ το θέμα του πολέμου είναι αξιοσημείωτος, μοναδικός, και αυτό κατα τη γνώμη μου την κατατάσει στις καλύτερες αντιπολεμικές ταινίες όλων των εποχών. Το “Paths of Glory” (ή ελληνιστί… “Σταυροί στο Μέτωπο”) βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το 1957. Λογοκρίθηκε και απαγορεύτηκε η προβολή του σε Γαλλία, Ισπανία και Γερμανία! Στην Γαλλία προβλήθηκε για πρώτη φορά το…1975 και στην Ισπανία το …1986 μετά το θάνατο του Φράνκο! Ο πρωταγωνιστής Κέρκ Ντάγκλας έχασε σε δημοσιότητα με τη συμμετοχή του στην ταινία, η οποία παρόλες τις καλές κριτικές δεν έγινε ποτέ μεγάλη επιτυχία σαν τις υπόλοιπες του σκηνοθέτη.

Το στόρυ είναι σχετικά απλό: μέσα στο σφαγείο του Ά Παγκοσμιού Πολέμου ένα σύνταγμα Γάλλων στρατιωτών προετοιμάζεται για μια επίθεση κατάληψης ενός λόφου. Ο φιλόδοξος στρατηγός Mireau αναθέτει στο συνταγματάρχη Dax(Κερκ Ντάγκλας) να ηγηθεί της εφόδου στο Ant Hill για την κατάληψη του με κάθε κόστος. Η επίθεση καταλήγει σε πανωλεθρία για τους Γάλλους οι οποίοι αναγκάζονται σε υποχώρηση. Όταν ένας λόχος δεν βγαίνει καν από τα χαρακώματα για να μακελευτεί κατα τη διάρκεια της μάχης, θα συγκληθεί στρατιωτικό δικαστήριο την επόμενη μέρα. Τρεις στρατιώτες οδηγούνται ενώπιον των στρατιωτικών δικαστών και ο συνταγματάρχης Dax θα τους υπερασπιστεί χωρίς επιτυχία, καθώς η στρατιωτική μηχανή θέλει να παραδειγματίσει τους υπόλοιπους στρατιώτες.

Ο Κερκ Ντάγκλας σε έναν συγκλονιστικό ρόλο καυτηριάζει με τις λέξεις και τολμά να συγκρουστεί με την στρατιωτική ηγεσία. Αναδεικνύεται συνέχεια ο παραλογισμός του επιτελείου που τρώει με χρυσα κουτάλια στα αριστοκρατικά σαλόνια σε αντίθεση με τα λασπωμένα χαρακώματα που βομβαρδίζονται συνεχώς και τους φαντάρους που θυσιάζονται για τα σχέδια των πολιτικών ολιγαρχιών.

Λίγο πριν την επίθεση ο συνταγματάρχης Dax έχει τον παρακάτω διάλογο με τον φιλόδοξο στρατηγό:

-Τι θύματα προβλέπετε κύριε;

-Πες, το πέντε τοις εκατό θα πεθάνει από τα δικά μας πυρά. Είναι μία μέγιστη χοντρική εκτίμηση. Δέκα τοις εκατό θα περάσει στη χώρα του κανένα…και το είκοσι τοις εκατό θα περάσει το σύρμα. …αυτό αφήνει στο 65% το πιο δύσκολο έργο. Ας πούμε το 25% θα καταλάβει το Ant Hill.

- Στρατηγέ, λέτε ότι περισσότεροι από τους μισούς θα πεθάνουν.

- Ναι, είναι ένα φρικτό αντίτιμο συνταγματάρχη. Αλλά θα έχουμε το Ant Hill…

Και καταλήγουν με τον συνταγματάρχη Dax να τον βρίζει κατάμουτρα:

- Ο πατριωτισμός ίσως είναι παλιομοδίτικος, αλλά ο πατριώτης είναι έντιμος άντρας .

- Δεν σκέφτονταν όλοι το ίδιο. ο Samuel Johnson είπε κάτι άλλο.

- Τι; ….Τι είχε να πει για τον πατριωτισμό;

- Είπε ότι ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο του καθάρματος κύριε.

Ταυτόχρονα δύο στρατιώτες, παραμονή της επίθεσης, ανταλλάσουν τις παρακάτω ανατριχιαστικές κουβέντες:

- Με ποιο τρόπο θα ήθελες να σκοτωθείς; Με ξιφολόγχη ή αυτόματο όπλο;

- Αυτόματο όπλο, φυσικά.

-Αυτό είναι το νόημα. Και τα δυο είναι κομμάτια από σίδερο που σκίζουν τα έντερά σου…μόνο που το αυτόματο όπλο είναι πιο γρήγορο, καθαρό και λιγότερο οδυνηρό, έτσι δεν είναι;

- Τι αποδεικνύει αυτό; – Αυτό αποδεικνύει ότι οι περισσότεροι από μας…φοβούνται περισσότερο τον πόνο παρά τον θάνατο.

Χωρίς συναισθηματικές επικαλύψεις και  ακροβατικά που περισσεύουν στις ταινίες του είδους το μύνημα είναι σαφές: για τα συμφέροντα των πολιτικών ολιγαρχιών της Ευρώπης και στο όνομα της “πατρίδας” θα σφαγιάζονται ανούσια εώς και βλακωδώς οι στρατιώτες οποιασδήποτε πλευράς. Δεν έχει καμία σημασία η οποιαδήποτε αναφορά σε λογική ή έστω ορθή διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού. Όλα αλέθονται στο μύλο του μιλιταρισμού και των συμφερόντων. Ακόμα και ο πιο “διαλλακτικός” στρατηγός στο τέλος προσπαθεί να εξαγοράσει τον συνταγματάρχη Dax, αποδεικνύοντας ότι οι στρατοκράτες εξυπηρετούν τους ίδιους σκοπούς και αφεντικά ανεξαρτήτως των προσωπικών διαφοροποιήσεων τους. Ο μεν “αδίστακτος” στρατηγός Mireau τόλμησε ακόμα και να διατάξει το πλήγμα με πυροβολικό στις θέσεις του “δειλού” λόχου. Ο δε πιο “λογικός” στρατηγός Broulard παρόλο που αναγνωρίζει το άδικο της εκτέλεσης των αντρών του συνταγματάρχη Dax, είναι εκεί ακριβώς για να συντηρεί το στρατοκρατικό καθεστώς που πρέπει με κάθε κόστος να πηγαίνει μπροστά τα ιμπεριαλιστικά του καθήκοντα. Έτσι και ο συνταγματάρχης Dax δε μπορεί να αλλάξει και να μετακινήσει σε τίποτα αυτό τον αιματοβαμμένο μηχανισμό, παρα μόνο να δηλώσει:  ”κύριοι του δικαστηρίου, υπάρχουν φορές που ντρέπομαι…να είμαι μέλος της ανθρώπινης

φυλής έτσι νιώθω και τώρα.”

Η ταινία αυτή ήταν η ακριβώς προηγούμενη του σκηνοθέτη πριν από τον “Σπάρτακο”. Είναι ένα μεγάλο αντιπολεμικό έπος που γράφτηκε για μια άλλη εποχή και παραμένει επίκαιρο όσο ποτέ. Με ένα καταιγιστικό ρυθμό, εφυέστατο σενάριο και διαλόγους, παρέα έναν εξαιρετικό Κερκ Ντάγκλας, είναι μάλλον για εμένα η καλύτερη αντιπολεμική ταινία που έχω δεί…