Άλκη Παπαντωνίου, "Αλγοδοχείο" - Κριτική Κατερίνας Κατράκη*
«Αλγοδοχείο», Άλκης Παπαντωνίου, εκδόσεις Ιωλκός, 2012
«Σιγούν τ’ αστέρια στης σκιάς σου το άκουσμα», γράφει ο Άλκης Παπαντωνίου. Μια πρόταση των αισθήσεων. Στέκομαι στο στίχο του και αφουγκράζομαι τη σιωπή του. Αμφιταλαντεύομαι. Οι αισθήσεις μου τεντωμένες, ταυτόχρονα όμως σε σύγχυση. Βρίσκομαι μπροστά σε μια μαγική οπτικοακουστική εικόνα που διαπερνά τις λογικές αγκυλώσεις μου.
Ο ποιητής θέλει να πει τα πάντα και τίποτε συνάμα. Βρίσκεται παντού και πουθενά, είναι άχρονος και κάνει αισθητή την παρουσία του, απλώς απουσιάζοντας.
Ο Άλκης Παπαντωνίου συγκεντρώνει σε ένα «αλγοδοχείο» την αλήθεια και το μύθο της ανθρώπινης ζωής. Μιλά συχνά σε α’ πρόσωπο, αυτό το καταγγελτικό και απόλυτα γλαφυρό πρόσωπο που εκθέτει τον εαυτό του στον ανυπεράσπιστο αναγνώστη. Πόσο εύκολα να αμυνθεί κανείς απέναντι στην αλήθεια; Άλλοτε γράφει στο β’ ενικό και απευθύνεται τρυφερά σε κάτι αμόλυντο, απείραχτο, ίσως μάλιστα και υπερκόσμιο.
Κάτω από τον απατηλό μανδύα της ομοιοκαταληξίας με ξεγελά. Ντύνεται το ρομαντικό προφίλ του και πλέκει ρίμες που αναδεικνύουν ακόμη περισσότερο αυτό που προηγείται και αυτό που ακολουθεί: την αυτόματη γραφή που τόσο τον χαρακτηρίζει. Η αυτόματη γραφή είναι ουσιαστικά μια αυτόματη συρραφή πολύτιμων ποιητικών εικόνων που συχνά προσκρούουν στη φαντασία μας. Όμως ο Άλκης Παπαντωνίου είναι ποιητής. Αν και πραγματεύεται την καθημερινότητα, οι εκφράσεις του, κυριολεκτικές και μεταφορικές, εναλλάσσονται κατά τρόπο μοναδικό. Ο δημιουργός δε θορυβεί με περίεργα σχήματα. Αποτυπώνει με μαθηματικό τρόπο τη σκέψη του. αίρει ονοματικά σύνολα και ποιητικές νόρμες, σπάει τα γλωσσικά στεγανά, «γράφει και γράφεται», όπως δηλώνει.
Κυριεύεται από τις σκέψεις του και αφήνεται σε αυτές, επενδύει το ανθρώπινο πρόσωπό του στο σουρεαλισμό και φανερώνει την ειρωνεία του, τον πόνο του, την αμφισβήτηση για το αναμενόμενο μέλλον.
Στο ποίημά του «Α (ανάποδο σε κύκλο)» ορίζει τον εαυτό του μέσα στην ποίηση με θάρρος και αυτοπεποίθηση. Από παιδί δίνεται στον αιώνιο έρωτά του για το Ποίημα με σοβαρότητα ή με απείθεια και παίζει με τις λέξεις «ώρα» και «ανατολή» στους τίτλους δύο διαφορετικών ποιημάτων.
Ο Άλκης Παπαντωνίου, έρχεται, αλλά δε φεύγει. Μένει για λίγο μακριά από τα πράγματα, αφήνει τη ματαίωσή τους να φανεί και επανέρχεται. Βγαίνει από τον ίδιο του τον εαυτό, σαν σε έκσταση, αιωρείται πάνω από τις εξελίξεις και τελικά αρπάζει την ευκαιρία να ξεσκεπάσει το μεγάλο ψέμα, γράφοντας:
«Ο χρόνος στην ποίηση δεν είναι ποτέ ειλικρινής.
έτσι όταν ‘’ερχόμουν’’
απλά εκδήλωνα άλλη μια απουσία -ίσως θλίψης-
ενώ όταν έφυγα
είχα ριζώσει για πάντα
εκεί μέσα».
* Η κυρία Κατερίνα Κατράκη είναι ποιήτρια ("Παράθυρο", εκδόσεις Ιωλκός, 2010)
Δείτε καρέ-καρέ τη σφαγή στο Κοντομαρί Χανίων από τους Γερμανούς - Η ιστορία του Franz Peter Weixler
- Δημοφιλέστερα
