"Σμύρνη: Η καταστροφή μίας κοσμοπολίτικης πόλης, 1900-1922", στις ΗΠΑ

Το ντοκιμαντέρ «Σμύρνη: Η καταστροφή μίας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922» θα προβληθεί σε 22 πανεπιστήμια στις ΗΠΑ και τον Καναδά σε τμήματα Νεοελληνικών σπουδών τον χειμώνα του 2013-2014, χάρη σε δωρεά του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.

Η ιδέα είναι η ιστορία της Σμύρνης να γίνει γνωστή στους φοιτητές μερικών από τα καλύτερα πανεπιστήμια στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Τα τμήματα Νεοελληνικών σπουδών συνεργάζονται με τμήματα ιστορίας, κινηματογράφου και άλλα τμήματα έτσι ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι φοιτητές να έχουν τη δυνατότητα να δουν την ταινία. Πολλοί φοιτητές ετοιμάζουν εργασίες πάνω στο θέμα της καταστροφής της Σμύρνης και η ιστορία της Σμύρνης διδάσκεται τώρα στα πανεπιστήμια αυτά.

Η σεναριογράφος και σκηνοθέτης της ταινίας, Μαρία Ηλιού αλλά και ο ιστορικός σύμβουλος, Αλέξανδρος Κιτροέφ συνοδεύουν το ντοκιμαντέρ παρουσιάζοντάς το και απαντώντας σε ερωτήσεις μετά την προβολή.

Οι προβολές άρχισαν ήδη με μεγάλη επιτυχία πριν λίγες μέρες στα πανεπιστήμια του San Diego, Sacramento, Νew York University, University of Illinois at Urbana- Champaign και McGIll στο Montreal. Ανάμεσα στα πανεπιστήμια που θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ είναι το Princeton, Yale, Brown, Boston College, Harvard, Michigan, Georgetown, Penn, York, Simon Fraser και άλλα.

Το ιστορικό ντοκιμαντέρ «ΣΜΥΡΝΗ: Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΜΙΑΣ ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΟΛΗΣ, 1900-1922», που τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου ης Ελληνικής Δημοκρατίας, Κου Καρόλου Παπούλια, πρωτοπαρουσάστηκε με μεγάλη επιτυχία για τρεις μήνες, από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 2012, στο Μουσείο Μπενάκη παράλληλα με μια φωτογραφική έκθεση που βασίστηκε στο άγνωστο οπτικό αρχειακό υλικό της ταινίας. Στη συνέχεια η ταινία προβλήθηκε το 2012-2013 στους κινηματογράφους στην Ελλάδα, στην Αγγλία, στην Γαλλία και στη Νέα Υόρκη.

Η ταινία είναι μεγάλης σημασίας, όχι μόνο για το άγνωστο οπτικό υλικό στο οποίο βασίζεται αλλά και γιατί φέρνει μια νέα οπτική που συμπεριλαμβάνει όλες τις κοινότητες στη ζωή της Σμύρνης καθώς και τα δραματικά γεγονότα του 1922 που έχουν να κάνουν με την καταστροφή της πόλης. Πρόκειται για μια νέα οπτική που κρατά αποστάσεις τόσο από μια εθνικιστική αφήγηση της ιστορίας όσο και από απόπειρες που αποσιωπούν τα τραγικά γεγονότα του 1922, παραμορφώνοντας την αλήθεια. Το ντοκιμαντέρ τιμά τον κόσμο που χάθηκε το 1922 αλλά και συγχρόνως την επιστήμη της ιστορίας.

Ιστορικοί από την Αμερική και την Ευρώπη μιλούν για την μεγάλη ιστορία ενώ Σμυρνιοί, πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς, αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες. Μάλιστα τρεις από αυτούς ξετυλίγουν οικογενειακές μικροιστορίες σε σχέση με τα γεγονότα από την Ελληνική, την Αρμενική και την Τουρκική πλευρά από τα χρόνια του κοσμοπολιτισμού έως τα χρόνια της καταστροφής.

Το ντοκιμαντέρ τεκμηριώνεται με σπάνιο φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό που σταχυολογήθηκε από αρχεία στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Για πρώτη φορά δημοσιεύονται άγνωστες εικόνες της Σμύρνης από ιδιωτικές συλλογές και από τα αρχεία της Library of Congress, του πανεπιστημίου του Princeton και του Harvard, του New East Relief, του Ιmperial War Museum, της Pathe, της Albert Kahn Fondation και άλλων ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Συντελεστές ταινίας

Ομιλητές: Giles Milton (συγγραφέας του βιβλίου Χαμένος Παράδεισος και βασικός ομιλητής της ταινίας), Αλέξανδρος Κιτροέφ (Haverford College), Θάνος Βερέμης (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Βικτώρια Σολομωνίδου (Fellow, Kings College και δεύτερης γενιάς, με καταγωγή από τη Σμύρνη), Ελένη Mπαστέα (University of New Mexico και τρίτης γενιάς, με καταγωγή από τη Σμύρνη), Leyla Neyzi (Sabanci University), Jack Nalbantian (Γεννημένος στη Σμύρνη).

Σκηνοθεσία, επιμέλεια: Μαρία Ηλιού

Ιστορικός Σύμβουλος: Αλέξανδρος Κιτροέφ

Μουσική: Νίκος Πλατύραχος

Μοντάζ: Αλίκη Παναγή

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Allen Moore

Ηχολήπτης: John Zecca

Μιξάζ: Γιώργος Μικρογιαννάκης

Διεύθυνση Παραγωγής: Melissa Hibard

Παραγωγή: ΠΡΩΤΕΑΣ & PROTEUS NY INC μη κερδοσκοπικές εταιρείες

Η Καθημερινή