ΕΒΔΟΜΗ ΤΕΧΝΗ

http://evdomos.wordpress.com/

OCEANS

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=wwNqaK_U4HI&feature=player_embedded&w=640&h=505]

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ζακ Περίν – Σκηνοθέτης και Παραγωγός

Ο άνθρωπος άρχισε σταδιακά τις επιχειρήσεις του στη θάλασσα. Οι ανακαλύψεις του τον οδήγησαν σε πολλές κατακτήσεις. Ταξιδεύοντας πάνω από την επιφάνεια ενός μυστηριώδη κόσμου, δεν μπορούσε να φανταστεί τον ατελείωτο πλούτο και την ποικιλία που έκρυβε. Αν και τα μυστικά του ωκεανού πάντα γοήτευαν τους εξερευνητές, άνοιξαν το δρόμο και για τις άπληστες επιθυμίες τους. Πότε στο παρελθόν δεν έγιναν τόσες ανακαλύψεις, αλλά και ποτέ δεν σημειώθηκαν τόσες επιθέσεις σε αυτό το οικοσύστημα.
Παρόλα αυτά, η θάλασσα είναι ακόμα μία ανεξερεύνητη περιοχή. Τα λιμάνια του ωκεανού είναι ακόμα ανοιχτά σε νέες εξερευνήσεις. Η θάλασσα, τα καράβια και τα ψάρια είναι βασικά θέματα στις ζωγραφιές των παιδιών. Η φυσική εξέλιξη των ειδών που είναι «κρυμμένη» στη θάλασσα είναι μία θαυμάσια ζωντανή ιστορία… Το OCEANS δεν είναι ένα ντοκιμαντέρ, αλλά μία όπερα για την άγρια ζωή των θαλασσών.
Ο διευθυντής υποβρύχιας φωτογραφίας, και ο κάθε καμεραμάν του OCEANS είχαν τη δική τους συνεισφορά στη «μουσική» της ταινίας, θέλοντας να «γράψουν» έναν ύμνο για τη θάλασσα.

Ζακ Κλουζό – Σκηνοθέτης

“Ο Ωκεανός! Τι είναι ο Ωκεανός;” αναρωτιέται ένα παιδί στην αρχή της ταινίας. Προκειμένου να του απαντήσουμε, ας αφήσουμε κατά μέρους τα στοιχεία, τις αναλύσεις και τiς εξηγήσεις. Στην προσπάθεια μας να αφηγηθούμε την ιστορία των ωκεανών, προσπαθήσαμε να ανοίξουμε πόρτες που δεν είχαν σχέση με τη στατιστική. Προσπαθήσαμε να πούμε μία φανταστική και μαγική ιστορία, να μιλήσουμε για τα θαύματα του μικρόκοσμου των κοραλλιογενών υφάλων, τον ηρωισμό των δελφινιών σε όλο του το μεγαλείο, τους χαριτωμένους χορούς της κυρτόραχης φάλαινας (Humpback Whale -Megaptera novaeangliae) και των γιγάντιων καλαμαριών, τον τρόμο που προκαλούν οι επιθέσεις στους ωκεανούς και στα πλάσματα που τους κατοικούν, το απίστευτο θέαμα της θάλασσας όταν αφήνεται στο έλεος μία μεγάλης καταιγίδας, τη σιωπή που κυριαρχεί σε ένα μουσείο με θαλάσσια είδη που έχουν εξαφανιστεί…
Η ταινία OCEANS δεν πρόκειται να προσπαθήσει να εξηγήσει τη συμπεριφορά και να δώσει πληροφορίες για τα είδη, ή να διδάξει…. Εκείνο που θέλει να κάνει είναι να προκαλέσει συναισθήματα. Πενήντα χρόνια μετά το ντοκιμαντέρ του Κουστό Le Monde du silence, εκατοντάδες κινηματογραφιστές όλων των εθνικοτήτων δημιούργησαν καταπληκτικά ντοκιμαντέρ σχεδόν για κάθε είδους θαλάσσιο πλάσμα. Οπότε αναρωτηθήκαμε που να στραφούμε προκειμένου να δημιουργήσουμε κάτι καινούριο. Υπήρχε μία μόνο απάντηση: Προς όλες τις πιθανές κατευθύνσεις. Ασφαλώς θα έπρεπε να υπάρχει συνεχής κίνηση, όπως και στα Ταξιδιάρικα Πουλιά, ώστε να δίνεται έμφαση στη δυναμική της θαλάσσιας ζωής. Αλλά επίσης θα έπρεπε να ψάξουμε και για νέους τρόπους ώστε να φωτίσουμε το σκοτάδι ή αλλιώς τη νύχτα του ωκεανού. Πάνω απ όλα θα έπρεπε να διατηρήσουμε την ανεκτίμητη επαφή με τα ζωντανά πλάσματα, τα οποία θα έπρεπε να κινηματογραφήσουμε μέχρι να έχουμε λήψεις που να «μεταμορφώνουν» το αντικείμενο της λήψης σε αυτόνομη προσωπικότητα.
Ένα σπάνιο και πολύ σημαντικό χάρισμα του Ζακ Περίν είναι ότι στη δουλειά του δεν υπάρχουν όρια και φραγμοί για τίποτα, αρχής γενομένης από το όριο του χρόνου. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, ο χρόνος είναι το πιο πολύτιμο στοιχείο: είναι απολύτως αναγκαίο να φιλμάρεις εικόνες που να επιτρέπουν σε κάποιον να δημιουργήσει μία αλληλουχία τόσο πλούσια και δυναμική όπως και σε μία ταινία μεγάλου μήκους. Όμως η φύση δεν είναι ελεγχόμενη και προβλέψιμη. Το να έχουμε χρόνο στη διάθεσή μας, μας επιτρέπει να φιλμάρουμε ξανά και ξανά, όποια και αν είναι τα προβλήματα που συναντάμε.
Το να γυρίσεις μία ταινία όπως το OCEANS, προϋποθέτει συνεχή έρευνα και πιστεύω ότι είναι αυτή η διάθεση του να ψάχνεις προς νέες κατευθύνσεις που χαρακτηρίζει με τον καλύτερο τρόπο αυτούς που εργάστηκαν στην ταινία μέχρι το τέλος. Επειδή, όπως το θέτει ο Ζακ Περίν, νόημα έχει να προσπαθείς μέχρι τέλους να φτάσεις το όνειρό σου, ακόμα και αν το όνειρο δεν έχει τέλος…
Όπως και στα Ταξιδιάρικα Πουλιά, δύο οικογένειες δημιουργών ενώνονται και πάλι: ειδικοί επιστήμονες που μελετούν το βασίλειο των ζώων, με ανθρώπους που δουλεύουν στη δημιουργία ταινιών έτσι ώστε το OCEANS να γίνει κάτι παραπάνω από ένα ντοκιμαντέρ, να γίνει μία ταινία για τη μεγάλη οθόνη.
Τέσσερα χρόνια γυρισμάτων μας οδήγησαν σε πολύ ξεχωριστά μέρη του πλανήτη μας που κάποιος θα μπορούσε να τα χωρίσει σε δύο κατηγορίες: αυτά στα οποία η ζωή συνεχίζεται όπως εδώ και χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια χρόνια και σε εκείνα στα οποία προφανώς η φυσική ροή και τάξη έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά. Η πλούσια θαλάσσια ζωή που ψάχναμε δεν υφίσταται πια σε μέρη όπου έχει μεσολαβήσει το ανθρώπινο «χέρι» μέσω του ψαρέματος, της μόλυνσης, των τσιμεντοποημένων παραλιών.
Όπως μία χούφτα από κομφετί που έχει σκορπιστεί στον πλανήτη, υπάρχουν και «καταφύγια» διασκορπισμένα εδώ και εκεί: προστατευμένες περιοχές όπου η θαλάσσια ζωή συνεχίζεται ή «αναρρώνει» με πείσμα και δύναμη.
Στα νησιά Κόκος, έξω από την Κόστα Ρίκα, αρκεί κάποιος να βάλει το κεφάλι του κάτω από το νερό για να δει ψάρια όλων των ειδών, κάθε είδους καρχαρία, όλων των ειδών τα σαλάχια, χελώνες και άλλα θαλάσσια θηλαστικά. Στη βόρεια Αρκτική, στο μικρό νησί Κομπούργκ, όπου ακόμα και οι Εσκιμώοι οδηγοί μας, δεν είχαν πατήσει το πόδι τους, φώκιες, θαλάσσιοι ίπποι και πολικές αρκούδες ζουν ακόμα στο «σπίτι» τους, ανενόχλητοι από την ανθρώπινη παρουσία.
Στο δυτικό άκρο των νησιών Γκαλαπάγκος, στο ακρωτήρι του νησιού Φερναντίνα, στο οποίο πατά το πόδι του ένας επιστήμονας κάθε είκοσι χρόνια, οι αετοί, μαζί με τα θαλάσσια ιγκουάνα, τους θαλάσσιους ελέφαντες και τους κορμοράνους ήρθαν και κάθισαν λίγες γιάρδες μακριά μας, ώστε να παρατηρήσουν τα δίποδα όντα που έφτασαν μέχρι το νησί τους.
Ήταν κυρίως σε αυτά τα μικρά απομακρυσμένα μέρη του κόσμου όπου πραγματοποιήθηκαν τα γυρίσματα της ταινίας OCEANS. Ελπίζουμε η ταινία να μην αποτελέσει την απεικόνιση μίας παρελθούσης βιοποικιλότητας, αλλά να δώσει το μήνυμα μίας ζωής που αντέχει, που ανανεώνεται, που είναι αδάμαστη και ελεύθερη.

Νίκολας Μοβερνέ – Παραγωγός

Όταν ξεκίνησα, ορισμένοι έμπειροι παραγωγοί μου έδωσαν μία καλή συμβουλή: «Στις ταινίες, προκειμένου να αποφύγεις την καταστροφή, πρέπει να μείνεις μακριά από τρία πράγματα: τα παιδιά, τα ζώα και τη θάλασσα.»
Οι παραγωγοί συχνά θεωρούνται άνθρωποι των αριθμών, των προϋπολογισμών και των οικονομικών. Τα δέκα χρόνια που κάνουμε παραγωγές με τον Ζακ Περίν μου έμαθε να μην «κολλάω» στα νούμερα. Για την ταινία OCEANS, πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ταινία, αυτή η συμβουλή ήταν πολύτιμη για μένα! Πως να περιορίσεις μία τόσο εξωπραγματική παραγωγή όπως το OCEANS σε μερικά νούμερα; Τι νόημα θα είχε να προσπαθούμε να «χωρέσουμε» τις καταιγίδες σε ένα προκαθορισμένο πρόγραμμα, τη στιγμή που θέλαμε να τις συναντήσουμε στο δρόμο μας και για να το πετύχουμε αυτό ταξιδέψαμε στις τέσσερις γωνιές της γης;
Από την αρχή είχαμε πειστεί ότι η παραγωγή αυτής της ταινίας έπρεπε να γίνει με διαφορετικό τρόπο. Θα έπρεπε να ενημερώσουμε τους συνεργάτες μας για όλους τους περιορισμούς που θα είχε η παραγωγή, ώστε να μας ακολουθήσουν σε αυτήν την περιπέτεια, κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες. Θα ανακαλύπταμε μέρα με τη μέρα τις νέες προκλήσεις που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει η ομάδα μας προκειμένου να «οδηγήσει» την ταινία σε ένα ασφαλές λιμάνι. Παρόλα τα κύματα και τις απρόβλεπτες καταστάσεις που δημιουργούνται στη θάλασσα, ήμασταν αποφασισμένοι να ακολουθήσουμε τον καπετάνιο μας στην πορεία του προς τον ορίζοντα, περνώντας το ένα ακρωτήρι μετά το άλλο. Συμφωνήσαμε όλοι να τραβήξουμε πορεία προς το άγνωστο, πεπεισμένοι ότι αυτή η ταινία θα αντλούσε τη δύναμή της από την αναζήτηση που θα μας οδηγούσε σε μία αποκάλυψη, και θα μας προσέφερε μία νέα ματιά για να βλέπουμε και να ακούμε αυτόν τον κόσμο που ξέραμε ότι είναι μυστηριώδης. Τα πλάσματα της θάλασσας, ο αφρός, ο αέρας, οι βράχοι, όλα αυτά μας έγιναν οικεία. Τώρα που πατάμε τα πόδια μας στη γη, η λίστα αυτών που πρέπει να ευχαριστήσουμε επειδή δέχτηκαν να συνεργαστούν μαζί μας, ως πιστοί ναύτες, είναι πολύ μεγάλη! Τα υπόλοιπα δεν ανήκουν σε εμάς. Ας ελπίσουμε απλά ότι ο κόσμος της θάλασσας θα προστατευτεί, ώστε και άλλα πληρώματα να είναι σε θέση να συνεχίσουν να ταξιδεύουν και να θαμπώνονται από αυτόν, όσο και εμείς.

Στεφάν Ντιράντ – Επιστημονικός Σύμβουλος

Νέα ματιά, νέες τεχνικές

Πίσω από την ταινία OCEANS βρίσκεται το όνειρο του σκηνοθέτη να κολυμπήσει με ψάρια και δελφίνια, να εντοπίσει τις κινήσεις τους κάτω από το νερό και τα περάσματά τους στον ωκεανό, όποια και είναι η ταχύτητά τους, η ανάπτυξή τους σε σχηματισμούς, οι ακροβατικές τους κινήσεις. Εν ολίγης, να μην τα αφήσει ούτε λεπτό, να δημιουργήσει μία κατάσταση οικειότητας από την οποία θα προέκυπτε ενός είδους συνεργασία και νέα συναισθήματα.
Όχι απλά να παρακολουθεί ένα θέαμα , αλλά να γίνει μέρος του. Να μην ρίχνει ποτέ το ρυθμό: η εντύπωση της ταχύτητας και της ζωντάνιας ήταν πολύτιμη. Η πρόκληση ήταν να συνδυάσεις την ποιότητα και την ευελιξία. Το μέγεθος και το βάρος έπρεπε να μειωθούν στο ελάχιστο.
Χάρη στον Ζαν Κλοντ Προτά, της Ελβετικής εταιρείας Subspace Pictures, φτιάξαμε ένα αδιάβροχο, υδροδυναμικό κουτί που ήταν τόσο γρήγορο και ευέλικτο όσο μία φώκια της θάλασσας. Μέσα σε αυτό βάλαμε μία ψηφιακή κάμερα ειδικά σχεδιασμένη για την ταινία, ικανή να αναπαράγει όλες τις αποχρώσεις του γαλάζιου στον υποβρύχιο κόσμο. Ήταν ο Φιλίπ Ρος, διευθυντής φωτογραφίας που ανέλαβε αυτή τη δουλειά, βοηθούμενος από τον Κριστιάν Μουριέ της Consultimage και τον Ολιβιέ Γκαρσία της Hdsystems.
Η ψηφιακή κάμερα μπορεί να τοποθετηθεί μέσα στο κουτί, αλλά και στις τορπίλες στο πίσω μέρος του σκάφους, ενώ είναι σε λειτουργία, ώστε να παρατηρεί τους τόνους και τα δελφίνια που το ακολουθούν. Μπορεί επίσης να προσαρμοστεί και σε ένα polecam (γερανός – jim arm – με επισυναπτόμενη τηλεοπτική κάμερα με προδιαγραφές υψηλής ευκρίνειας) και να κολλήσει στην καρίνα του σκάφους, κινηματογραφώντας εν κινήσει και με ταχύτητα 15 κόμβους.
Επίσης, φτιάξαμε μία μηχανή που μπορεί να κινηματογραφήσει πάνω και κάτω από την επιφάνεια του νερού, η οποία ήταν ιδανική για να ακολουθήσει μία φώκια που κολυμπά με το κεφάλι της έξω από το νερό. Τέλος, η κάμερά μας ήταν δεμένη σε ένα υποβρύχιο μηχανάκι.
Μία ταινία για τη θάλασσα δεν θα ήταν ολοκληρωμένη χωρίς γυρίσματα εξωτερικά και από αέρος. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιήσαμε και παραδοσιακές 35αρες κάμερες.
Αυτή τη φορά, ήταν η μέθοδος των γυρισμάτων και τα μηχανήματα που ήταν πραγματικά πρωτότυπα. Εκτός από τα συνηθισμένα ελικόπτερα (ώστε να μπορούμε να κινηματογραφήσουμε μία καταιγίδα, για παράδειγμα) χρησιμοποιήσαμε κι ένα μίνι ελικόπτερο, το Birdfly, που χειριζόταν με τηλεχειριστήριο ο Φρεντ Ζακμέν, και το οποίο ήταν προσαρμοσμένο στις ανάγκες μας. Αθόρυβο και μικροσκοπικό, μπορούσε να προσεγγίζει με διακριτικότητα τα κήτη όταν ήταν στην επιφάνεια της θάλασσας.
Προκειμένου η κάμερα να μπορεί να κινείται στην επιφάνεια του νερού με τη μέγιστη ταχύτητα, ανάμεσα σε ένα κοπάδι από δελφίνια που πηδούν, ήταν γυροσκοπική και τοποθετημένη στην άκρη ενός γερανού. Αυτή η κάμερα, που έχει την ονομασία «Θέτις» σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από τον Ζακ Φερνάντ Περίν και τον Αλεξάντερ Μπίγκελ. Είναι μοναδική στον κόσμο, επειδή σου επιτρέπει να κινηματογραφείς τον ορίζοντα σε ευθεία γραμμή, τη στιγμή που τρέχεις και ανεβοκατεβαίνεις στα κύματα.
Τέλος, διαμέσου μίας ψηφιακής κάμερας εξοπλισμένης με μία οριζόντια πλατφόρμα που της επέτρεπε να κάνει πολύ μικρές και απαλές κινήσεις, καταφέραμε να «αιχμαλωτίσουμε» την κίνηση του ωκεανού.

Franηois Sarano, Ιδρυτής και Πρόεδρος της ένωσης «Longitude 181 Nature»

“Η ταινία OCEANS, είναι η ανάσα της ζωής που εξελίσσεται …“

Η ταινία Le Monde du Silence του Ζ. Ζ. Κουστώ και του Λουί Μαλ είχε αφήσει κατάπληκτους όλους τους στεριανούς. Το OCEANS, η ταινία του Zακ Περίν και του Ζακ Κλουζό μας εκπλήσσει αποκαλύπτοντας το μεγαλείο της θαλάσσιας ζωής που έχουμε τραυματίσει πριν καλά-καλά το συναντήσουμε και το καταλάβουμε. Για την ένωσή μας, το Longitude 181 Nature, που υποστηρίζει τους Διεθνείς Κανόνες για Υπεύθυνες Καταδύσεις έτσι ώστε να διατηρηθεί η θαλάσσια ζωή και να μοιραστούν οι πόροι της πιο δίκαια, η ταινία OCEANS είναι μία αποκάλυψη: πραγματοποιώντας γυρίσματα στα πιο απόμακρα καταφύγια, ο Ζακ Περίν και ο Ζακ Κλουζό μας αποκαλύπτουν ένα ξεχασμένο ωκεανό, απίστευτου πλούτου και ζωτικότητας.
Αποκαλύπτοντας την πραγματική φύση των έμβιων όντων στη δική τους άγρια δυναμική, μέσα από τις πιο προσωπικές τους σχέσεις, το OCEANS ρίχνει φως ξανά στην πλούσια ζωή που θα μπορούσαμε να συναντούσαμε συχνότερα αν είχαμε τη θέληση να επιτρέψουμε στα ζώα να είναι ελεύθερα στο χώρο τους!
Είμαστε επτά δισεκατομμύρια και στις ηπείρους έχουμε ήδη ξεχάσει τη μυρωδιά της άγριας ζωής. Για το θαλάσσιο πλούτο υπάρχει ακόμη χρόνος, αλλά μόνο αν ο καθένας μας κάνει αυτό που πρέπει. Τα επιστημονικά επιχειρήματα από μόνα τους δεν επαρκούν για την κινητοποίηση αυτή. Δεν κατάφεραν να μας αποτρέψουν από την καταστροφή που συνέβη προκειμένου να κερδίσουν λίγοι, και σε βάρος του γενικού συμφέροντος, μακροπρόθεσμα… Αυτό αποδεικνύεται και από την αποτυχία των συνεδρίων που πραγματοποιήθηκαν στο Ρίο το 1992 και στο Γιοχάνεσμπουργκ το 2000.
Αποδεικνύεται από την εξαφάνιση του δελφινιού Yangtze Kiang το 2007. Αποδεικνύεται από τη σφαγή των καρχαριών για τα πτερύγιά τους, εναντίον της οποίας η ένωσή μας αγωνίζεται εδώ και χρόνια… Με την παγκόσμια εμβέλεια της γλώσσας της και τη συγκίνηση που θα προκαλέσουν οι εικόνες, το OCEANS, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια συνεχή επιθυμία να σφυρηλατηθεί μια νέα σχέση με τα πλάσματα του τελευταίου μέρους στο πλανήτη που έχει διατηρηθεί παρθένο. Υπήρξε ένα “πριν” και ένα “μετά” από την ταινία Le Monde du Silence, θα υπάρξει ένα “πριν” και ένα “μετά” μετά την ταινία OCEANS.