«Θα πείτε ότι τη σημαία την πήρε ο αέρας!» - Του Ντίνου Αυγουστή

Στις 31 Ιανουαρίου 2014 συμπληρώθηκαν 18 χρόνια από εκείνη την μεγάλη νύκτα της κρίσης των Ιμίων, πού είχε ως τραγική συνέπεια τον άδικο χαμό των τριών μελών του πληρώματος ενός ελικοπτέρου του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, το οποίο διατελούσε σε διατεταγμένη αποστολή πάνω από τα Ίμια, σε μια προσπάθεια οριστικής επιβεβαίωσης της κατάληψης της δεύτερης αφύλακτης βραχονησίδας από Τούρκους καταδρομείς. Τρεις ακόμα Έλληνες Αξιωματικοί, πέρασαν στην αθανασία εν ώρα καθήκοντος. Πρόκειται για τους αείμνηστους υποπλοίαρχο Χριστόδουλου Καραθανάση, τον υποπλοίαρχο Παναγιώτη Βλαχάκου, και τον χειριστή ραντάρ αρχικελευστή Έκτορα Γιαλοψού.
Η πρώτη επίσημη αμφισβήτηση εδαφικής κυριαρχίας της πατρίδας μας από την Τουρκία, έγινε στις 29 Δεκεμβρίου 1995. Τότε ακριβώς, με ρηματική διακοίνωση του προς την Ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών διατύπωσε και επισήμως τη θέση του ότι τα Ίμια αποτελούσαν «εσωτερικό τμήμα της τουρκικής επικράτειας»! Έκτοτε οι Τούρκοι δεν έπαυσαν ποτέ να ισχυρίζονται ότι οι βραχονησίδες Ίμια, η Δυτική, που είναι και η μεγαλύτερη με μήκος ακτών 613 μέτρα και έκταση 25 στρέμματα, και η Ανατολική, με μήκος ακτών 499 μέτρα και έκταση 14 στρέμματα, είναι εγγεγραμμένες στο τουρκικό κτηματολόγιο της περιφέρειας Κουγκλά της νομαρχίας Αλικαρνασσού (Bodrum).
Η επίσημη αντίδραση Ελλάδος στην αμφισβήτηση ήρθε ως συνήθως με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, στις 9 Ιανουαρίου 1996. Τότε ακριβώς το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών απέστειλε απάντηση στη ρηματική διακοίνωση-πρόκληση της Άγκυρας, αναπτύσσοντας την επιχειρηματολογία της Ελληνικής πλευράς, βάσει της οποίας προκύπτει η αδιαμφισβήτητη Ελληνική Κυριαρχία στις βραχονησίδες. Στο εν λόγω κείμενο, η Ελληνική πλευρά διατύπωνε την ανησυχία της για το γεγονός ότι η Τουρκία αναβάθμιζε τι προκλήσεις της έναντι της Ελλάδος αμφισβητώντας για πρώτη φορά Ελληνικό χερσαίο έδαφος και προειδοποιούσε πως η συνέχιση αυτής της πρακτικής θα επηρέαζε αναποφεύκτως τις διμερείς σχέσεις. Ακολούθησαν όπως πάντα ιταμές τουρκικές προκλήσεις.
Όλα ξεκίνησαν όταν Τούρκοι «δημοσιογράφοι» αποβιβάσθηκαν στα Ίμια, κατέβασαν την Ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική! Με απόφαση του τότε Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Ναυάρχου Χρήστου Λυμπέρη, οι βατραχάνθρωποι της Μονάδος Υποβρυχίων Καταστροφών αναλαμβάνουν τη φύλαξη της ανατολικής Ίμιας, όπου υψωνόταν και η Ελληνική σημαία, ενώ η δυτική θα επιτηρείται από περιπολούντα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού. Τα γεγονότα αυτά συνοδεύθηκαν, τις επόμενες ημέρες, από κωμικοτραγικές καταστάσεις και ενέργειες εκ μέρους της Ελληνικής πλευράς…. Την εποχή της κρίσης των Ιμίων πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Κώστας Σημίτης, (που λόγω ασθενείας του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου εκλέχθηκε εσπευσμένα από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ στις 18 Ιανουαρίου του 1996) και Υπουργός Εξωτερικών ήταν ο «μαζί τα φάγαμε» Θεόδωρος Πάγκαλος.
Τα ξημερώματα, το ελικόπτερο εντοπίζει πράγματι δέκα Τούρκους βατραχανθρώπους πάνω στην Ίμια, αλλά κατά τη διάρκεια της επιστροφής του στην Ελληνική φρεγάτα «Ναυαρίνον» συντρίβεται-κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Η επίσημη θέση του Πολεμικού Ναυτικού είναι ότι το ελικόπτερο κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου (Vertigo). Ωστόσο, υπάρχει διαδεδομένη στην Ελλάδα η άποψη ότι το ελικόπτερο καταρρίφθηκε είτε από το Τουρκικό Ναυτικό, είτε από τους Τούρκους καταδρομείς που αποβιβάσθηκαν στο νησί, και ότι η αληθινή αιτία της πτώσης αποκρύφτηκε προκειμένου να λήξει η κρίση και να μην οδηγηθούν οι δύο χώρες σε γενικευμένη σύρραξη ή ακόμα και σε πόλεμο.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Η.Π.Α. προκειμένου να λήξει το επεισόδιο. Ο Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύθηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες. Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωινό της 31ης Ιανουαρίου 1996, υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου! Σταδιακά αρχίζει η απομάκρυνση όλων των δυνάμεων του Στρατού και των δυο χωρών απʼ τις βραχονησίδες, με την ταυτόχρονη υποστολή της Ελληνικής σημαίας απʼ τα Ίμια. Όπως αποκάλυψε ο Ναύαρχος Λυμπέρης, όταν ρώτησε τον Θεόδωρο Πάγκαλο τι θα πουν στον Ελληνικό λαό σχετικά με την απομάκρυνση της σημαίας απʼ τα Ελληνικά Ίμια, ο κ. Πάγκαλος απάντησε κυνικά: «Θα πείτε ότι τη σημαία την πήρε ο αέρας!».
Η κρίση των Ιμίων έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να αμφισβητήσει για πρώτη φορά την κυριαρχία της Ελλάδος σε χερσαίο χώρο, θέτοντας ζήτημα «Γκρίζων ζωνών», για πλειάδα νησιών, συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων. Κάτι που η Ελληνική πλευρά δεν αποδέχθηκε ποτέ, επικαλούμενη Διεθνείς Νόμους και Συνθήκες. Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε Ελληνικής Κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη, ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια, μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο, τις Η.Π.Α. για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων…. Και να ήταν μόνο αυτό! Από τότε, οι κακές γλώσσες λένε, πως ούτε για πλάκα δεν τολμήσαμε να πλησιάσουμε  ξανά στα Ίμια!! Θα Θυμώσουν λένε πολύ οι απέναντι!!!

Δρ. Ντίνος Αυγουστή
Εκπαιδευτικός στο ΤΕΙ Λάρισας
Από το Μονάγρι Λεμεσού
a.avgoustis@hotmail.com