Λαθρεμπόριο: Αιχμές Σούρλα κατά διυλιστηρίων!

Σοβαρές αιχμές κατά των διυλιστηρίων, αλλά και των αρμόδιων υπουργείων που δεν τα ελέγχουν αποτελεσματικά, αφήνει ο γραμματέας Διαφάνειας του υπουργείου Δικαιοσύνης, Γ. Σούρλας, σε συνέντευξή του (στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία»), σχετικά με τα κυκλώματα λαθρεμπορίας καυσίμων, που η ανεξέλεγκτη δράση τους εδώ και 25 χρόνια έχει στερήσει, όπως λέει ο ίδιος, έσοδα 25 δισ. ευρώ από το Ελληνικό Δημόσιο.

Οι αιχμές του κ. Σούρλα για τις δύο μεγάλες επιχειρήσεις διύλισης πετρελαίου της χώρας είναι αρκετά σαφής, ενώ σαφέστερα, για όσους γνωρίζουν τη λειτουργία της αγοράς, είναι όσα... δεν λέει, αλλά αφήνει να εννοηθούν. Η σχετική στιχομυθία με το δημοσιογράφο Γ. Ντάσκα έχει ως εξής (οι υπογραμμίσεις δικές μας):

Ερ. Με τα συστήματα ηλεκτρονικού ελέγχου ή ελέγχου των καυσίμων με επιστημονικό τρόπο τι έγινε;

Απ. Χρειάστηκε να περάσουν πέντε χρόνια για να ολοκληρωθεί νομοθετική ρύθμιση, που προβλέπει εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης διακίνησης πετρελαίου.

Ερ. Τι σημαίνει αυτό; Ολοκληρώθηκε η παρακολούθηση;

Απ. Το 2009 και ύστερα το 2012 έγιναν ρυθμίσεις, αλλά εξαιρούσαν τα διυλιστήρια από τον έλεγχο. Αυτό χρειάστηκε το 2013 για να γίνει.

Ερ. Είχε σημασία ο έλεγχος στα διυλιστήρια;

Απ. Είναι ο καθοριστικός παράγων.

Ερ. Τι σημαίνει αυτό;

Απ. Υποθέστε ό,τι θέλετε.

Ανέλεγκτος ο «καθοριστικός παράγων»

Πράγματι, ενώ τα διυλιστήρια διαθέτουν τις μεγαλύτερες αποθήκες καυσίμων και δικαίως χαρακτηρίζονται από τον κ. Σούρλα ως «καθοριστικός παράγων» του συστήματος διακίνησης καυσίμων, ο οποίος πρέπει να τεθεί υπό αυστηρό έλεγχο, η Πολιτεία ως τώρα κινείται με ταχύτητα... χελώνας προς την κατεύθυνση αυτή. Πολλοί εύλογα υποψιάζονται ότι το κράτος ως επόπτης και νομοθέτης δυσκολεύεται να... ελέγξει τον εαυτό του, αφού ως γνωστόν το Δημόσιο είναι βασικός μέτοχος της μεγαλύτερης εταιρείας διύλισης της χώρας, των ΕΛΠΕ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι ψηφίστηκε ο ν. 4177/2013, με τον οποίο προβλέφθηκε η υποχρεωτική τοποθέτηση ηλεκτρονικών συστημάτων, σε πάσης φύσεως εγκαταστάσεις των εταιρειών εμπορίας καυσίμων και των διυλιστηρίων. Στις 20 Νοεμβρίου, όμως, το υπουργείο Οικονομικών ενημέρωνε με ανακοίνωσή του ότι η Κοινή Υπουργική Απόφαση που είναι αναγκαία για την εγκατάσταση των ηλεκτρονικών συστημάτων «βρίσκεται σε επεξεργασία».

Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ), παραμένει στον «αέρα», χωρίς κανένα χρονοδιάγραμμα εφαρμογής, η εγκατάσταση του συστήματος ηλεκτρονικού ελέγχου εισροών-εκροών όχι μόνον στα πρατήρια, αλλά σε όλα τα στάδια διακίνησης καυσίμων (δηλαδή σε διυλιστήρια και εγκαταστάσεις εταιρειών εμπορίας).

Το μεγάλο έλλειμμα πετρελαίου στα ΕΛΠΕ

Οι εταιρείες των διυλιστηρίων δεν έχουν κατηγορηθεί για υποθέσεις λαθρεμπορίας. Όμως, το Δημόσιο βρίσκεται στα δικαστήρια με τα Ελληνικά Πετρέλαια, για ένα έλλειμμα 72 εκατ. λίτρων καυσίμων, που φέρονται ότι εντόπισαν οι τελωνειακοί. Γι’ αυτή την υπόθεση, το “S10” έγραφε τον περασμένο Σεπτέμβριο τα εξής:

Μια σκοτεινή υπόθεση, που ανάγεται στην περίοδο 2001-2005, και για την οποία πάντως το υπουργείο Οικονομικών έχει διευκρινίσει ότι δεν αφορά λαθρεμπορία καυσίμων, φέρνει τη διοίκηση των Ελληνικών Πετρελαίων αντιμέτωπη στις δικαστικές αίθουσες με το Ελληνικό Δημόσιο.

Η πρώτη σχετική δίκη έγινε τον Ιανουάριο και μέσα στο επόμενο διάστημα τα ΕΛ.ΠΕ. περιμένουν την κρίσιμη απόφαση, όχι μόνο για τα εκατομμύρια ευρώ που διακυβεύονται, αλλά και για την αποκατάσταση της... εταιρικής τιμής του ομίλου, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που η κοινή γνώμη αντιδρά έντονα σε κάθε δημόσια συζήτηση για φοροδιαφυγή των ισχυρών.

Το νήμα της περίεργης αυτής υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται το τελευταίο δίμηνο του 2008, όταν οι τελωνειακές αρχές του Πειραιά εξέδωσαν πράξεις καταλογισμού πρόσθετων φόρων εις βάρος των ΕΛ.ΠΕ., ύψους περίπου 40 εκατ. ευρώ, διαπιστώνοντας ότι από τις αποθήκες καυσίμων του διυλιστηρίου έλειπαν περισσότερα από 70 εκατομμύρια λίτρα (!) καυσίμων (το μεγαλύτερο μέρος του διαπιστωθέντος ελλείμματος, πάνω από 45 εκατ. λίτρα, αφορούσε, σύμφωνα με το Τελωνείο, ναυτιλιακό πετρέλαιο).

Τι έγιναν αυτές οι τεράστιες ποσότητες καυσίμων που φέρονται, σύμφωνα με τις τελωνειακές αρχές, να «εξαφανίσθηκαν» από τις αποθήκες των ΕΛ.ΠΕ.; Παρότι η κοινή λογική δυσκολεύεται να το... χωνέψει, το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών ισχυρίζεται ότι τα καύσιμα μεν διαπιστώθηκε ότι «χάθηκαν», αλλά, ωστόσο, δέχεται πως δεν αποτέλεσαν, ακολούθως, αντικείμενο λαθραίας διακίνησης (συνεπώς, απλώς... εξαϋλώθηκαν!).

Όπως έχει δηλώσει ο αρμόδιος υφυπουργός Οικονομικών, Γ. Μαυραγάνης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη Βουλή, «στην εν λόγω καταλογιστική πράξη δεν διαπιστώθηκαν λαθρεμπορικές παραβάσεις και συνεπώς στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπάρχει ποινικό αδίκημα (σ.σ.: αδίκημα λαθρεμπορίας, σε βαθμό κακουργήματος) αλλά μόνο τελωνειακή οφειλή».

Παραδόξως, λοιπόν, το υπουργείο Οικονομικών διαπιστώνει την έλλειψη μιας τεράστιας ποσότητας καυσίμων από ελεγχόμενες, φορολογικές αποθήκες του μεγαλύτερου διυλιστηρίου της χώρας, αλλά δέχεται ότι τα καύσιμα δεν διοχετεύθηκαν στη μαύρη αγορά καυσίμων, αλλά απλώς... χάθηκαν και με την καταβολή των διαφυγόντων φόρων η υπόθεση κλείνει, από την πλευρά του Δημοσίου.

Η διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ., όμως, στις δημοσιευμένες ετήσιες οικονομικές εκθέσεις της από το 2012 και μετά (νωρίτερα δεν προέβαλε, δημόσια τουλάχιστον, αυτό τον ισχυρισμό) δίνει μια άλλη εξήγηση για τα φερόμενα, κατά το Τελωνείο, τεράστια ελλείμματα καυσίμων της περιόδου 2001-2005: για όλα φταίει το ηλεκτρονικό σύστημα των Τελωνείων!

Όπως ισχυρίζεται η διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ. (σελ. 32 των οικονομικών καταστάσεων α’ εξαμήνου 2013),

Τα «ελλείμματα» οφείλονταν σε λογιστικές διαφορές που προέκυψαν κατά την εφαρμογή το 2001 του νέου ηλεκτρονικού συστήματος παρακολούθησης από τις τελωνειακές αρχές και όχι λόγω ύπαρξης πραγματικών ελλειμμάτων.

Επιπρόσθετα τόσο οι εσωτερικές διαδικασίες της Εταιρείας όσο και ανεξάρτητοι ορκωτοί ελεγκτές επιβεβαίωσαν πέραν κάθε λογικής αμφιβολίας ότι δεν υπάρχουν ελλείμματα και τα λογιστικά βιβλία είναι σε συμφωνία με τα στοιχεία των επίσημων απογραφών, γεγονός με το οποίο συνάδουν και όλοι φορολογικοί έλεγχοι που αφορούν στις συγκεκριμένες περιόδους.

Το Τελωνείο, από την πλευρά του, απορρίπτει αυτούς τους ισχυρισμούς και, όπως σημειώνεται από τα ΕΛ.ΠΕ. στις τελευταίες τους οικονομικές καταστάσεις, «προχώρησε σε παρακράτηση ποσού 54 εκατ. ευρώ (σύνολο καταλογισθέντων ποσών πλέον προσαυξήσεων), παρά την ύπαρξη αντίθετης προσωρινής δικαστικής πράξης υπέρ της Εταιρείας, έναντι ποσών που είχαν βεβαιωθεί για επιστροφή».

Η διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ. απαντά σκληρά, κάνοντας λόγο για «κατάχρηση εξουσίας» από πλευρά των τελωνειακών αρχών και δηλώνει ότι στο τέλος θα δικαιωθεί από τα δικαστήρια και θα πάρει πίσω ολόκληρο το ποσό των 54 εκατ. ευρώ, για το οποίο μάλιστα, ακριβώς επειδή προεξοφλείται απόλυτη επικράτηση έναντι του Δημοσίου στις δικαστικές αίθουσες, δεν έχει σχηματισθεί από τον όμιλο λογιστική πρόβλεψη για απώλεια έστω και ενός ευρώ.

Το «κουβάρι» αυτής της πρωτοφανούς αντιπαράθεσης μεταξύ μιας δημόσιας αρχής και της κραταιάς εταιρείας πετρελαίων, που ελέγχουν από κοινού ο Σπ. Λάτσης και το Ελληνικό Δημόσιο, καλείται τώρα να ξεμπλέξει η Δικαιοσύνη, σε μια δικαστική διαμάχη, που θα κριθεί σε πολλές διαδοχικές δίκες.

Ήδη τον Ιανουάριο, στο Διοικητικό Εφετείο Πειραιά συζητήθηκε έφεση των ΕΛ.ΠΕ. κατά των πρόσθετων φόρων που καταλογίσθηκαν από φορολογικό έλεγχο, για την περίοδο 2002-2005, μέρος των οποίων ανάγεται στις καταλογιστικές πράξεις που είχε εκδώσει το Τελωνείο για τα «χαμένα» καύσιμα. Η συνέχεια επί των... δικαστικών αιθουσών.
Σοφοκλέους 10