Rose Ausländer, "Μην ξεχνάς να θυμάσαι -Γράφοντας ποίηση μετά το Άουσβιτς" - Εκδόσεις Γαβριηλίδη

Rose Ausländer

"Μην ξεχνάς να θυμάσαι - Γράφοντας ποίηση μετά το Άουσβιτς"

Μετάφραση: Ντάντη Σιδέρη-Σπεκ

Εκδόσεις Γαβριηλίδη, Αθήνα 2014.

Εκδόσεις Γαβριηλίδη

ΕΝΑ ΣΗΜΑΔΙ

Μην λες ούτε μία λέξη

διαβάζω τις σκέψεις σου στο βλέμμα σου

Έμαθα τη γλώσσα των ματιών

στο Γκέτο
όταν το στόμα μου έπρεπε να σωπαίνει

Ένα σημάδι με τον δείκτη του χεριού

μια βαθιά ανάσα

ένα βήμα στη νεκρή ζώνη

όπου συναντιούνται

οι γλώσσες

ανθρώπων και πραγμάτων

ΖΗΤΩ

Βρέθηκε
ένα ποίημα
ζητώ
τη λέξη ανάμεσα στους στίχους
στον χορό των συλλαβών
σύμφωνα φωνήεντα
ψηλαφώ το μήκος και το πλάτος
των λέξεων
ζητώ επινοώ
τη λέξη
που αναπνέει

ΤΥΦΛΟ

Είμαι τυφλή

Ένας περαστικός λέει
πλάι σας βαδίζει ένα ποίημα
σας ζητάει

Πώς είναι

Είναι τυφλό
τα χείλη του
λάμπουν

Λίγα λόγια για τη Rose Ausländer

Η εβραϊκής καταγωγής, ωστόσο λογοτεχνικά καταχωρημένη στη γερμανική γραμματολογία, Ρόζε Άουσλεντερ (Rose Auslander ή άλλως Rosalie), το γένος Scherzer, γεννημένη στο Czernowitz της Βουκοβίνας στις 11.5.1901, έζησε από το 1941-44 στο γκέτο της γενέτειρας της και το 1946 μετανάστευσε στην Αμερική απ' όπου επέστρεψε το 1965 στην Ευρώπη κι εγκαταστάθηκε στο Ντίσελντορφ της πάλαι ποτέ Δυτικής Γερμανίας. Από το 1970 ως το θάνατο της (3 Ιανουαρίου, 1988) έζησε στο πατρικό της σπίτι, που ανήκε στην Ιουδαϊκή Κοινότητα. Σπουδάζει φιλολογία και φιλοσοφία, παντρεύεται στα είκοσι της χρόνια τον Ignaz  Ausländer.
Το 1939 θα εκδώσει την πρώτη της ποιητική συλλογή "Regenbogen" ("Ουράνιο τόξο"), η οποία εκδόθηκε στο Τσερνόβιτς από τον εκδοτικό οίκο Literaria στη γερμανική γλώσσα και χαιρετίστηκε με ενθουσιαστικά λόγια, τόσο από κριτικούς του περιοδικού Morgenblatt του Τσερνόβιτς (1939), όσο και του λογοτεχνικού περιοδικού Βιιηά, της Βέρνης (1940), όπως και από την Nationalzeitung της Βασιλείας (1940). Από το 1941 ως 1944 κρύβονταν μαζί με την οικογένεια της σε υπόγεια του Τσερνόβιτς, αποφεύγοντας τη σύλληψη από τα στρατεύματα των ναζί.
Το 1944 γνωρίζεται με τον ποιητή Paul Antschel, τον μετέπειτα γνωστό ως Celan και επισφραγίζεται μια διαχρονική αλληλοεκτίμηση και σταθερή φιλία. Το 1946 φεύγει ξανά για την Αμερική για να επιστρέψει πάλι στην Ευρώπη κάμποσα χρόνια αργότερα, το 1964 και να εγκατασταθεί πρώτα στη Βιέννη κι λίγο αργότερα στο Ντίσελντορφ, όπου και διάμεινε ως το θάνατο της (1988). Το 1965 θα εκδοθεί η δεύτερη ποιητική της συλλογή, "Blinder Sommer" (Τυφλό καλοκαίρι), που εκδόθηκε στη Βιέννη από τον εκδοτικό οίκο Bergland, για να ακολουθήσουν κατά χρονολογική σειρά τα ακόλουθα βιβλία της: "36 Gedichte" (Ποιήματα), 1967, "Gedichte" (Ποιήματα), (1972), "Ohne, Visum, Gedichte und kleine Prosa", (Δίχως βίζα, Ποιήματα και μικρά πεζογραφήματα) (1974),"Andere Zeichen, Gedichte", (Άλλα σήματα, Ποιήματα) (1975), "Noch ist Raum, Gedichte ", (Ακόμα υπάρχει χώρος, ποιήματα) (1976), "Es bleibt noch viel zu sagen, Gedichte ", (Υπάρχουν πολλά ακόμα να ειπωθούν, ποιήματα), "Mutterland, Gedichte" (Μητρική χώρα, ποιήματα) (1978), "Ein Stuck weiter, Gedichte" (Λίγο πιο κάτω, ποιήματα) (1979), "Einverstandnis, Gedichte", (Ομογνωμοσύνη, ποιήματα) (1980), "Mein Atem heisst jetzt, Gedichte", (Η Αναπνοή μου τώρα ονομάζεται, ποιήματα) (1981), "Im Atemhaus wohnen" (Στο σπίτι της αναπνοής κατοικώ) (1981), "Mein Venedig versinkt nicht,Gedichte", (Η Βενετία μου δεν βυθίζεται) (1982), "Gesammelte Werke in sieben Banden" (Άπαντα τα έργα σε εφτά τόμους) (1984), όπου περιέχονται και τα πιο κάτω βιβλία με σειρά Α, Β και Γ τόμου και τις χρονολογίες συγγραφής τους, αντίστοιχα: Α) "Hugel aus Ather unwiderruflich, Gedichte und Prosa" (Λόφοι από αιθέρα αμετάβλητοι ποιήματα και πρόζα) (1966-1975), Β) "Aschenregen die Spur deines Namens, Gedichte und Prosa" (Στάχτινη βροχή το ίχνος του ονόματος σου, ποιήματα και πρόζα) (1976), Γ) "Ich hore das Herz des Oleanders, Gedichte" (Ακούω την καρδιά της δάφνης, ποιήματα) (1977-1979).
Για το έργο της έχει τιμηθεί πολλές φορές τόσο στη Γερμανία, Αυστρία, όσο και διεθνώς, αποσπώντας πολλά βραβεία κι επαίνους. Η Ρόζε Αυσλαίντερ ανήκει σήμερα, σίγουρα στις σημαντικότερες λυρικές φωνές της γερμανόφωνης λογοτεχνίας.
Όλη η γερμανική ποιητική παράδοση εμπλουτισμένη από τις τρομακτικές εμπειρίες του καταστρεπτικού πολέμου, μα πιότερο από το δραματικότερο γεγονός του ολοκαυτώματος, που έζησε τόσο κοντά και τόσο βαθιά, επηρέασε το λυρικό της έργο.
Εξέδωσε πάνω από είκοσι ποιητικές συλλογές και τιμήθηκε με πολλά βραβεία και διακρίσεις.