Θαύμα στο γάλα, με εντολή Σαμαρά - Του Θάνου Τζήμερου

Γάλα 2 ημερών δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο. Αν υποστεί ήπια παστερίωση (71,7°C επί 15 δευτερόλεπτα) κρατάει τουλάχιστον 5 μέρες. Στην Ελλάδα. Σε πιο κρύα κλίματα κρατάει πάνω από εβδομάδα. Μπορούμε να το ονομάσουμε φρέσκο; Είναι θέμα ορισμού. Αν φρέσκο είναι το ανεπεξέργαστο, κατευθείαν από την αγελάδα (ή την κατσίκα), προφανώς το παστεριωμένο δεν είναι φρέσκο.

Όμως ανεπεξέργαστο γάλα απαγορεύεται να διατίθεται στη χώρα λόγω του φόβου για μετάδοση μολυσματικών ασθενειών. Άρα, το γάλα των 5 ημερών, με λίγες σχετικά απώλειες, είναι το πιο κοντινό στο φρέσκο. (Στην υψηλή παστερίωση – θέρμανση σε 132°C επί 1 δευτερόλεπτο - οι ευαίσθητες βιταμίνες, όπως οι Β6 και Β12, το φολικό οξύ και η θειαμίνη καταστρέφονται.) Για να το κάνεις 2 ημερών πρέπει να το… επιμολύνεις!

Όμως η κυβέρνηση εφηύρε νομοθετικά έναν νέο τύπο γάλακτος! Και πιστή στον σουρεαλισμό που την διακρίνει, το ονόμασε γάλα ημέρας!

Γιατί; Για να δώσει τάχα μου κίνητρα σε τοπικές παραγωγικές μονάδες οι οποίες θα πρέπει μέσα σε δύο μέρες να αρμέξουν, να παστεριώσουν, να συσκευάσουν, και να προωθήσουν στα σημεία πώλησης. Η μία μέρα χάθηκε μέχρι το γάλα να φτάσει στο ράφι. Ο καταναλωτής θα πρέπει να αγοράσει το γάλα την άλλη μέρα και να το καταναλώσει μέχρι το βράδυ! Ό,τι δεν πουληθεί πρέπει να μαζευτεί και να επιστραφεί. Για ποιον λόγο; Αφού κρατάει, είπαμε, τουλάχιστον άλλες τέσσερις μέρες! Όπως καταλαβαίνει ο καθένας, το κόστος αυτής της διαδικασίας θα ήταν τεράστιο. Το γάλα θα έφτανε να πουλιέται 2 ευρώ το λίτρο. Ποιος θα το αγόραζε; Ποιος θα ξεκινούσε να φτιάξει φάρμα, ξέροντας ότι θα παράγει ένα προϊόν που δύσκολα θα πουλιόταν;

Κι όμως οι κυβερνητικοί φωστήρες αυτό το ονομάζουν κίνητρο. Αλλά δεν σταμάτησαν εκεί. Κατάφεραν, άλλη μια φορά, να βάλουν το κάρο πριν από το άλογο. Οι αριθμοί αποδεικνύουν ότι η αγορά γάλακτος είναι πεδίο εκτεταμένη νοθείας. Η συνολική ελληνική παραγωγή για το 2013 ήταν 630.000 περίπου τόνοι γάλακτος. Αυτοί, ως εκ θαύματος, φτάνοντας στον καταναλωτή (γάλα και γαλακτοκομικά) πολλαπλασιάστηκαν: έγιναν 1,2 εκατ. τόνοι! Αν δεν επανέλαβε ο Ιησούς το θαύμα με τα 5 ψωμιά και τα 2 ψάρια, η διαφορά προήλθε από παράνομες εισαγωγές. Τις ήλεγξε κανένας; Όχι! Δεν υπάρχει δημόσια αρχή που να καταγράφει τις ποσότητες που εισάγονται ή μετακινούνται εντός της Ε.Ε. Στον ΕΛΟΓΑΚ (Ελληνικός Οργανισμός Γάλακτος και Κρέατος) είσαι ό,τι δηλώσεις! Δήλωσαν οι γαλακτοβιομηχανίες ότι και οι 1,2 τόνοι είναι ελληνικοί; Θαύμα, αλλά δεκτόν!

Έτσι φαίνεται πώς ο λάθος ρόλος του κράτους στρεβλώνει την αγορά. Σε μια ελεύθερη αγορά δεν χρειάζονται μαγικά για να παρατείνεται ή να μειώνεται η διάρκεια ζωής κανενός προϊόντος. Μπορείς να παράγεις ό,τι θες και να το πουλάς σε όποια τιμή θες, αρκεί να τηρείς τους κανονισμούς υγείας και τη νομοθεσία για τον ελεύθερο ανταγωνισμό που απαγορεύει τα καρτέλ. Σε μια ελεύθερη αγορά οι κανόνες είναι απλοί: κάθε προϊόν πρέπει να αναγράφει με μεγάλα γράμματα το τι είναι και τι περιέχει. Αν είναι γάλα Άνω Ραχούλας, Ρουμανίας ή Βουλγαρίας πρέπει να αναγράφεται. Αν είναι χαμηλής ή υψηλής παστερίωσης, επίσης. Στο ψυγείο το ένα, στο ράφι το άλλο. Οι συσκευασίες δεν πρέπει να είναι παραπλανητικές. Έτσι, ο καταναλωτής επιλέγει τι του ταιριάζει. Όμως, για όλα αυτά χρειάζεται ένα σύστημα ελέγχου που να λειτουργεί. Παραπλάνησες το κοινό; Την πρώτη φορά ένα βαρύ πρόστιμο. Την δεύτερη, λουκέτο. Αν ένα προϊόν αποδειχθεί ακριβό για την ποιότητά του, απλώς δεν θα “περπατήσει”. Αν το γάλα εισαγωγής είναι ίδιας ποιότητας και φτηνότερο, οι Έλληνες παραγωγοί θα πρέπει να βρουν τρόπο να γίνουν ανταγωνιστικοί. Εδώ όμως ξαναπαρεμβαίνει το κράτος – τρικλοποδιά, και τους ρίχνει κάτω. Διότι το κόστος του γάλακτος στην Ελλάδα επιβαρύνεται από τις υπόλοιπες στρεβλώσεις μιας μη ελεύθερης αγοράς: μεγάλο κόστος μεταφοράς, λόγω του κλειστού επαγγέλματος των μεταφορέων, κόστος διοδίων, “ραφιάτικα” στα supermarkets, ΦΠΑ, που στην Ελλάδα είναι 13% ενώ στη Γερμανία 6%. Αν πάρει δάνειο, στην Γερμανία θα βρει 1% επιτόκιο, ενώ στην Ελλάδα, 8-10%, αν καταφέρει να πείσει κάποια τράπεζα να του δώσει. Οι φόροι υπέρ τρίτων επίσης επιβαρύνουν την τιμή.

Ο άνεργος που θα αγοράσει γάλα θα πληρώσει αγγελιόσημο, δηλαδή την ασφάλιση και τη σύνταξη των δημοσιογράφων, από την οποία το διαπλεκόμενο με τα ΜΜΕ κράτος έχει απαλλάξει και τους εργοδότες μηντιάρχες και τους δημοσιογράφους. (Ναι, αναγνώστη. Εσύ πληρώνεις για τη σύνταξη και το επίδομα ανηλίκου που έπαιρνε η μάνα της Κωνσταντοπούλου.) Eπίσης, οι πολλές μικρές διεσπαρμένες μονάδες ανεβάζουν το κόστος της συλλογής και των επιστροφών των ληγμένων, αλλά έχουν και οι ίδιες μεγάλο κόστος: επένδυσης, ζωικού κεφαλαίου, λειτουργίας και ζωοτροφών, καθώς η Ελλάδα δεν διαθέτει τα απέραντα βοσκοτόπια της κεντρικής Ευρώπης ούτε σοβαρό κέντρο αναπαραγωγής.

Οι άφθονες επιδοτήσεις που δόθηκαν από το 1984 έως το 2009, ενώ στις χώρες της Ευρώπης έπιασαν τόπο σε παραγωγικές συνεταιριστικές μονάδες που επιτυγχάνουν οικονομίες κλίμακας, εδώ πήγαν σε μεγάλο ποσοστό στις γνωστές τσέπες των “γνωστών και φίλων”, σε φάρμες - φαντάσματα, εγκεκριμένες από γεωπόνους που δεν έχουν βγει ποτέ από το γραφείο. Ενώ λοιπόν η τιμή που παίρνει ο έλληνας παραγωγός είναι περίπου η ίδια με αυτή του γερμανού παραγωγού (μπορεί και μεγαλύτερη) το κέρδος του είναι μηδαμινό ή και ανύπαρκτο λόγω του αυξημένου κόστους παραγωγής, την ίδια στιγμή που και ο καταναλωτής αγοράζει ακριβότερα, λόγω των στρεβλώσεων που προαναφέραμε.

Έτσι κανένας δεν είναι ευχαριστημένος.  Όλοι έχουν και δίκιο και άδικο. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι αν οι μεταρρυθμίσεις δεν είναι καθολικές ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ταυτόχρονα, οι επιμέρους αλλαγές είτε δεν θα φέρουν αποτέλεσμα είτε θα προκαλέσουν το αντίθετο από το επιδιωκόμενο. Η απελευθέρωση της αγοράς δεν γίνεται με συμβιβαστικά “μερεμέτια” σε έναν τομέα. Δεν υπάρχουν στεγανά στην οικονομία. Η “προστασία” ενός επαγγέλματος συνεπάγεται αύξηση του κόστους σε ολόκληρη την οικονομία. Πραγματική μεταρρύθμιση γίνεται με έναν νόμο που θα καταργεί ΟΛΟΚΛΗΡΟ το πλέγμα των συντεχνιακών στρεβλώσεων και θα επιτρέπει σε οποιονδήποτε παραγωγό να διαθέσει το προϊόν του στην αγορά στην τιμή που επιλέγει, αρκεί να είναι τίμιος με τον καταναλωτή και να μην προσπαθεί να του πουλήσει φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Αν θέλω να αγοράσω φύκια, θα ξέρω και την ποιότητα και την τιμή τους. Αν θέλω μεταξωτές κορδέλες, επίσης. Η ελεύθερη αγορά σού προσφέρει και όλα τα ενδιάμεσα. Ο κρατισμός τίποτα απ’ όλα. Και οδηγεί κλάδους ολόκληρους στον αφανισμό. Σε ένα τέτοιο σπιράλ θανάτου έχει μπει και η γαλακτοκομία. Η αντιστροφή της τάσης γίνεται με δομικές μεταρρυθμίσεις, όχι με νόμους – πασαλείμματα. Ούτε με θαύματα. Κι ας είναι με εντολή Σαμαρά.

Υ.Γ. Ευχαριστώ τον τομέα Γεωργικής Ανάπτυξης της “Δημιουργίας, ξανά!” για την ενημέρωση.
Market News