Να και μια άλλη «διαφορετικότητα»... - Του Ανδρέα Ζαμπούκα

Στο τελευταίο παιχνίδι του με τη φανέλα της Σέλτικ, ο Γιώργος Σαμαράς εντυπωσίασε τους φιλάθλους, κάνοντας έναν γύρο θριάμβου αγκαλιά με έναν μικρό φίλαθλο με ειδικές ανάγκες.

Επειδή πολύς λόγος έγινε τις τελευταίες μέρες για τη διαφορετικότητα, ο Σαμαράς δίνει μια καλή ευκαιρία να δείξουμε και κάπου αλλού σεβασμό, εκτός από την αυτοδιάθεση των ανθρώπων να διαχειρίζονται  ελεύθερα τη δημόσια εικόνα τους.

Θα μου πεις, άλλο μήνυμα περνάει ο Σαμαράς και άλλο η Εurovision. Η δημόσια εικόνα όμως είναι δεδομένη. Άλλωστε και το ποδόσφαιρο θέαμα είναι. Από τη μία, έχεις το μήνυμα μέσα από την προετοιμασμένη και ελεγχόμενη πρόκληση, και από την άλλη τη γενναία και αυθόρμητη κίνηση ενός αθλητή, που επιλέγει έναν ιδιαίτερο τρόπο για να αποχαιρετήσει τους οπαδούς της ομάδας του.

Και να γιατί η «διαφορετικότητα» του Σαμαρά είναι σπουδαία: Αισθητικά, γιατί βλέπουμε έναν ωραίο άντρα, που η φύση υπήρξε γενναιόδωρη μαζί του να κρατά αγκαλιά ένα παιδί που η ίδια φύση το αδίκησε. Το κοντράστ συνιστά κατάκτηση του υψηλού και του ωραίου. Ηθικά, υπάρχει η καταγραφή μιας γενναίας πράξης. Ο αγωνιστής αθλητής που κυνηγά την υπέρβαση των ορίων, ενώνεται με τον άνθρωπο που ίσως ποτέ δε θα αισθανθεί τις δικές του συγκινήσεις. Απλώνει το χέρι και παροτρύνει για προσπάθεια και αγώνα. Κοινωνικά, το πρότυπο της ανωτερότητας και της ευγένειας είναι ασυνήθιστο σε έναν γηπεδικό κόσμο, όπου επιβραβεύεται η κουτοπονηριά του κλεμμένου πέναλτι ή η σκοπιμότητα για να αποβληθεί ο αντίπαλος.

Να λοιπόν και μια ωραία εικόνα, μια ωραία είδηση να θυμίσει σε κάποιους ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικότητες. Κι αν κοιτάξουμε λίγο πιο προσεκτικά, στην καθημερινότητά μας, ίσως βρούμε περισσότερες για να τις αποδεχτούμε και να τις θαυμάσουμε. Όποια «απόκλιση» κι αν επιλέξει κάποιος στη ζωή του, μπορεί να γίνει αποδεκτή. Όμως, υπάρχουν και διαφορετικότητες που το μήνυμα δεν περνάει μέσα από την «αισθητική του σοκ» αλλά κυρίως μέσα από τα φίλτρα των αξιών. Και κανένας αντικομφορμισμός δεν έχει δικαίωμα να τις απορρίπτει.

Στην πραγματικότητα έχουμε ανάγκη από ηθικές προκλήσεις και όχι τόσο από αισθητικές. Γι' αυτό και πρέπει να επιβραβεύουμε περισσότερο τον «προκλητικό» πολιτικό που δεν φοβάται να ξεχωρίσει, τον διευθυντή ενός σχολείου που καινοτομεί και «χαλάει την πιάτσα», τον αντισυμβατικό συνομιλητή μας, τον ανάπηρο γείτονά μας που δεν το βάζει κάτω, τον επιστήμονα που δεν υπογράφει συμβόλαιο με εταιρείες που απειλούν τη δημόσια υγεία, τον ομοφυλόφιλο συμφοιτητή μας που δεν θέλει να προκαλεί αλλά αισθάνεται τη βαρβαρότητα της απόρριψης.

Έχουμε ανάγκη από περισσότερους αληθινούς διαφορετικούς που μας προτείνουν βίωμα και πράξη. Όχι μόνο προκλητικό θέαμα και σοκ. Κι ας καταλάβουμε, επιτέλους, ότι ο πραγματικά διαφορετικός κάτι έχει να θυσιάσει, να στερηθεί, να επωμιστεί, να προσφέρει.

Ωραία η εικόνα ενός νέου, ωραίου και ευγενικού Έλληνα, να χειροκροτείται από χιλιάδες Άγγλους, για την εμπνευσμένη απλή σκέψη του. Ακόμα πιο ωραία η δύναμη της εικόνας κάποιων από τους σπουδαιότερους ΑΝΔΡΕΣ της Ελλάδας, του Χατζηδάκι, του Καβάφη, του Δημήτρη Παπαϊωάννου και πολλών άλλων «διαφορετικών», που έκαναν την «εσωτερική απόκλιση» αθόρυβη ουσία και έργο υπέροχο. Χωρίς φανφάρες, χωρίς κραυγές και  «εκβιασμούς» για «ταυτότητα» .

Protagon.gr