Η εφαρμοσμένη «περιπου-λογία» - Του Πάσχου Μανδραβέλη

Τη «Χώρα του περίπου», περιέγραψε πολύ καλά τις προάλλες ο κ. Τάκης Θεοδωρόπουλος: «Η Ελλάδα είναι μια περίπου ευρωπαϊκή χώρα... Το ελληνικό κράτος λειτουργεί με μια περίπου διοίκηση, η οποία είναι περίπου εκσυγχρονισμένη, περίπου χρηστή, περίπου αποτελεσματική, περίπου φτιαγμένη για να εξυπηρετεί τους πελάτες της και περίπου για να υπηρετεί τους πολιτικούς προϊσταμένους της, τους υπουργούς» (Καθημερινή 15.7.2014).

Επειδή ακριβώς «η Ελλάδα είναι μια περίπου ευρωπαϊκή χώρα», αδυνατούμε να καταλάβουμε την αναγκαιότητα της ακριβούς περιγραφής των οικονομικών μεγεθών και της επίτευξης των στόχων όπως συμφωνούνται. Γι’ αυτό κι αρχίζουν οι τριβές με τους εταίρους, τους οποίους χλευάζουμε ως «αυστηρούς προτεστάντες». Αυτοί, πάλι, «δεν ξέρουν να ζουν», επειδή επιμένουν στην ακρίβεια των πάντων, ακόμη και στην ισόποση κατανομή των βαρών όταν βγαίνουν στις ταβέρνες.

Έτσι, 2.500 χρόνια μετά τον Ευκλείδη, αναπτύχθηκε ένας νέος κλάδος των μαθηματικών που ονομάστηκε Greek Statistics. Ενώ οι αυστηροί προτεστάντες επέμεναν στα συμφωνηθέντα του Μάαστριχτ περί ελλείμματος, εμείς με τη γνωστή απλοχεριά τούς λέγαμε το 2009 ότι το έλλειμμα θα είναι περίπου 6%, συν-πλην δέκα μονάδες. Το έλλειμμα διαμορφώθηκε στο 16%, αλλά και γι’ αυτό είχαμε περίπου δύο απαντήσεις: α) «τι είναι ο κάβουρας, τι είναι το ζουμί του», β) «φταίει η ΕΛΣΤΑΤ που το μέτρησε με προτεσταντικές λογιστικές μεθόδους» και δεν σεβάστηκε την παράδοση του «περίπου». Οπως ορθά έγραψε και ο κ. Θεοδωρόπουλος: «Χρειάζονται και κάποιες απόλυτες αξίες, όπως αυτή που ορίζει πως στη χώρα του περίπου, αν θέλεις να επιβιώσεις, καλά θα κάνεις να λειτουργείς με τον κανόνα του περίπου». Μια χαρά επιβίωσε πολιτικά ο κ. Κώστας Καραμανλής όταν ξέραμε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι ήταν περίπου 800.000 (συν-πλην 200.000), ότι οι εποπτευόμενοι φορείς των υπουργείων είναι περίπου 930 (συν κάποιους που δεν απογράφηκαν). Σε ό,τι αφορά δε τους φόρους υπέρ τρίτων, ακόμη τους μετράμε...

Η «εφηρμοσμένη περιπου-λογία» δεν είναι μόνο επίσημη πολιτική του κράτους. Απαντάται συχνά και στις οικονομικές υποθέσεις των Ελλήνων. Ολες οι συναλλαγές τους κλείνουν με τις πατροπαράδοτες φράσεις «έλα, μωρέ! Αυτά θα τα βρούμε!» ή «σιγά τώρα! Εκεί θα τα χαλάσουμε;». Γι’ αυτό συνήθως και οι οικονομικές μονάδες δεν μακροημερεύουν και πρέπει να έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό οικογενειών που τα μέλη τους δεν μιλιούνται μεταξύ τους. Τώρα ετοιμαζόμαστε για μια ακόμη φορά να εξαγάγουμε τα φώτα του πολιτισμού, υπό τη μορφή της εφαρμοσμένης «περιπου-λογίας». Διαβάζουμε στην «Κ»: «Με επιχείρημα τις θετικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας, η κυβέρνηση επιδιώκει σαφώς, ενόψει της αξιολόγησης του Σεπτεμβρίου, να σπάσει τον στενά δημοσιονομικό και τεχνοκρατικό τρόπο προσέγγισης της τρόικας...» (17.7.2014). Οπως λένε και στα καφενεία των οκτώ, του Ελληνος ο τράχηλος τεχνοκρατισμό δεν υπομένει. Εμείς είμαστε large, όπως στις ταβέρνες: πέντε προαπαιτούμενα πάνω, πέντε προαπαιτούμενα κάτω, εκεί θα τα χαλάσουμε;... Απλώς αδυνατώ να φανταστώ τι θα απαντήσουμε όταν στο δικό μας επιχείρημα για τις «θετικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας» μας επισημάνουν ότι αυτές οφείλονται στον «στενά δημοσιονομικό και τεχνοκρατικό τρόπο προσέγγισης της τρόικας...». Αλλά πάλι θα βρούμε κάτι. Στο περίπου...

Η Καθημερινή