«Σουλτάνος» με λαϊκή ψήφο ο Ερντογάν από τον πρώτο γύρο

ΞΕΠΕΡΑΣΕ ΤΟ 50%

Στην προεδρία της Τουρκίας και μάλιστα πανηγυρικά αναρριχάται ο μέχρι σήμερα πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία στις σημερινές εκλογές.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα με καταμετρημένο σχεδόν το 96% των ψήφων, ο Ερντογάν συγκεντρώνει ποσοστό της τάξης του 52%, έναντι 38% του Εκμελεντίν Μεχμέτ Ισχάνογλου και 10% του Σελαχατίν Ντεμιρτάς.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Τουρκίας που εξελέγη από τον λαό της χώρας μετά τη νίκη του από τον πρώτο γύρο της διαδικασίας, που διεξήχθη σήμερα, όπως ανέφερε ο υπουργός Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ σε μια ανάρτησή του στον λογαριασμό του στο Twitter.

«Ο πρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και πρωθυπουργός της Τουρκίας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έγινε ο πρώτος πρόεδρος που εξελέγη από τον λαό», έγραψε ο Μποζντάγ.

Το γραφείο του υπουργού επιβεβαίωσε το μήνυμα, το οποίο αναρτήθηκε στον επίσημο λογαριασμό του Μποζντάγ στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης.

Σε περιφερειακό επίπεδο, μεταξύ άλλων καταγράφονται τα εξής αποτελέσματα:

•Στην Κωνσταντινούπολη ο Ερντογάν παίρνει 55,5%, ο Ιχσάνογλου 38,55% και ο Ντεμίρτας 8,92%.
•Στην Άγκυρα, ο Ερντογάν συγκεντρώνει το 59,43% των ψήφων, ο Ιχσάνογλου το 37,13%, και ο Ντεμίρτας το 8,34%.
•Στην Αττάλεια ο Ιχσάνογλου συγκεντρώνει το 52,77%, ο Ερντογάν το 42,04% και ο Ντεμίρτας το 5,20%.
•Στο Γκαζίαντεπ ο Ερντογάν παίρνει το 61,07% ο Ιχσάνογλου το 28,93% και ο Ντεμίρτας 10,01%.
•Στην Σανλίουρφα ο Ερντογάν συγκεντρώνει το 72,43%, ο Ντεμίρτας το 22,57% και ο Ιχσάνογλου 4,99%.
Αργά τη νύχτα η επινίκια ομιλία
Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε απόψε ότι ο λαός της Τουρκίας «έδειξε τη βούλησή του» στις προεδρικές εκλογές, ωστόσο απέφυγε να πει ότι είναι ο νικητής της διαδικασίας και ανήγγειλε πως θα κάνει μια ομιλία αργότερα εντός της ημέρας.

«Ελπίζω ότι ο διαιτητής θα σφυρίξει τη λήξη, πάντως οι κερκίδες πήραν την απόφασή τους. Ο λαός έδειξε ποια είναι η βούλησή του», είπε ο Ερντογάν σε πλήθη υποστηρικτών του σε ένα συνεδριακό κέντρο στην Κωνσταντινούπολη, από όπου αναμένεται να μεταβεί αεροπορικώς στην πρωτεύουσα, την Άγκυρα.

«Τη στιγμή που το αποτέλεσμα θα φθάσει στο 100%, θα μπορέσουμε να βγούμε στο μπαλκόνι των κεντρικών γραφείων (του κόμματός) μας», δήλωσε ο ηγέτης του ισλαμοσυντηρητικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK). Η ομιλία του Ερντογάν αναμένεται ότι θα γίνει μετά τις 22:30 (ώρα Ελλάδας).

Δεν μπόρεσαν να πείσουν οι αντίπαλοι
Ο πρόεδρός της εταιρείας δημοσκοπήσεων KONDA κ. Ταρχάν Ερντέμ είχε υποστηρίξει ότι το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται στην τακτική της πόλωσης που ακολουθεί ο πρωθυπουργός κ. Ερντογάν. "Η σύγκρουση ανάμεσα σε δυο ταυτότητες σημαδεύει την τουρκική κοινωνία τα τελευταία χρόνια", είχε πει σε συνέντευξη τύπου ο κ. Ερντέμ και είχε τονίσει την ικανότητα του πρωθυπουργού Ερντογάν να εκμεταλλεύεται την σύγκρουση προς όφελος του.

"Τώρα έχουμε δύο πλευρές που αντιδρούν σε όλα τα θέματα μέσα από τις ήδη γνωστές παραμέτρους, που συγκρούονται απολύτως μεταξύ τους σε όλα τα επίπεδα και με όλους τους τρόπους . Οι δύο αυτές πλευρές μεταμορφώνοντας τις υπάρχουσες πολιτιστικές, οικονομικές, και κοινωνικές ταυτότητες, έχουν ήδη διαμορφώσει δύο νέες πολιτικές ταυτότητες", λέει ο κ. Ερντέμ.

Η αντιπολίτευση θεώρησε ότι μπορεί να αντιμετωπίσει την τακτική του κ Ερντογάν επιλέγοντας ένα κοινό υποψήφιο που προέρχεται από την συντηρητική σουνιτική κοινότητα. Αλλά τα αποτελέσματα των εκλογών διέψευσαν τις προσδοκίες της.

Ως βασικό λόγο της αποτυχίας της στρατηγικής της αντιπολίτευσης αναφέρουν οι περισσότεροι αναλυτές την αδυναμία του Κόμματος της Εθνικιστικής Δράσης (MHP) να συμφιλιωθεί με τις αλεβιτικές παραμέτρους του άλλου κόμματος της αντιπολίτευσης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP). Στην διάσταση αυτή της προεκλογικής εκστρατείας αποδίδουν οι περισσότεροι αναλυτές και τις αναφορές στα θέματα των ταυτοτήτων που έκανε συχνά ο πρωθυπουργός Ερντογάν τονίζοντας τις σχέσεις της ηγεσίας του CHP με την Αλεβιτική κοινότητα.

Η τακτική αυτή παραβιάζει την παράδοση αποφυγής αναφοράς σε θέματα ταυτοτήτων, αποδείχθηκε μεν αποτελεσματική, αλλά έχει καταγγελθεί ως λαϊκιστική και επικίνδυνη.

Στις κάλπες 53 εκατομμύρια ψηφοφόροι
Ο Ερντογάν κυβερνά την χώρα από το 2003 και δεν είχε το δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα για μια ακόμη πρωθυπουργική θητεία, αλλά με την άνοδό του στον προεδρικό θώκο, παρατείνει την παραμονή του στην εξουσία και υπόσχεται στους ψηφοφόρους μια «νέα Τουρκία».

Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 8.00 για να υποδεχθούν 53 εκατομμύρια ψηφοφόρους και έκλεισαν στις 17.00. Είναι η πρώτη φορά που ο πρόεδρος δεν εκλέγεται από το κοινοβούλιο, αλλά απευθείας από τον λαό.

Η εκλογική επικράτηση του Ερντογάν - παρά τις επικρίσεις για τον ολοένα και περισσότερο αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης που υιοθετεί- μοιάζει...αναπόφευκτη και ανάβει το «πράσινο φως» για πέντε ακόμη χρόνια στην εξουσία, διάστημα που θα δώσει στον «σουλτάνο» όπως τον αποκαλούν, την δυνατότητα να συνεχίσει την αναμόρφωση της χώρας με γνώμονα το ισλαμο-συντηρητικό μοντέλο.

Έπειτα από μία εκλογική εκστρατεία στην οποία ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας κυριάρχησε με δυναμικές εμφανίσεις και με τη βοήθεια εκλογικού υλικού αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ, κανείς από τους δύο άλλους υποψήφιους δεν φαίνεται ικανός να σταθεί εμπόδιο.

Ο Εκμελεντίν Ιχσάνογλου, ο 70χρονος διακεκριμένος ιστορικός που υποστηρίζεται από τα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος, πλάσαρε περισσότερο την εικόνα της πραότητας και της σύνεσης.

Από την άλλη, ο 41χρονος δικηγόρος Σελαχατίν Ντεμιρτάς, υποψήφιος της κουρδικής μειονότητας, πρόεδρος του φιλοκουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος, με την αριστερή του ρητορική υπέρ των ελευθεριών των μειονοτήτων μάλλον δεν θα καταφέρει να ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια των ψηφοφόρων της κουρδικής μειονότητας.

«Μια νέα Τουρκία»
Πολύ σίγουρος για τον εαυτό του, ο Ερντογάν έκλεισε την προεκλογική του εκστρατεία καλώντας τους οπαδούς του «να τινάξουν στον αέρα τις κάλπεις» για να δώσουν «ένα δημοκρατικό χαστούκι» στους αντιπάλους τους.

«Αύριο, Θεού θέλοντος, θα εγκαθιδρυθεί μια νέα Τουρκία, ξανά μια ισχυρή Τουρκία θα γεννηθεί από τις στάχτες», είπε ο Ερντογάν σε δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές στο Ικόνιο, στην κεντρική Ανατολία, προπύργιο του κόμματός του ΑΚΡ.

Στόχος του Ερντογάν είναι να εκλεγεί από τον πρώτο γύρο, ενώ ο Εκμελετίν Ιχσάνογλου, επιδιώκει να υπάρξει και δεύτερος γύρος, ο οποίος θα πραγματοποιηθεί στις 24 Αυγούστου, αν κανείς από τους υποψήφιους δεν συγκεντρώσει σήμερα, ποσοστό μεγαλύτερο του 50%.

Όσο για τον Σελαχατίν Ντεμιρτάς, το στοίχημα είναι να αγγίξει το 10%, υπερβαίνοντας έτσι το 6-6,5% που συγκεντρώνει η παράταξή του εδώ και χρόνια, ώστε να δείξει ότι στέφεται με επιτυχία η προσπάθεια του κόμματος να λυτρωθεί από την ταμπέλα του «κουρδικού» κόμματος.

Συνταγματικό ζήτημα
Σημαντικό ζήτημα των εκλογών, είναι το συνταγματικό θέμα που έχει αρχίσει ήδη να συζητείται. Ο Ερντογάν έχει δηλώσει ότι θα παραμείνει πρωθυπουργός έως ότου λήξει η θητεία του απερχόμενου προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ, δηλαδή μέχρι τις 28 Αυγούστου.

Το Σύνταγμα αναφέρει ότι ο εκλεγείς Πρόεδρος παύει να έχει σχέσεις με πολιτικό κόμμα και να είναι βουλευτής. Ωστόσο δεν αναφέρονται συγκεκριμένα χρονικά περιθώρια. Η αντιπολίτευση από τώρα υποστηρίζει ότι εφόσον εκλεγεί πρόεδρος, η παραμονή του Ερντογάν στη θέση του πρωθυπουργού, είτε εκλεγεί στον πρώτο γύρο είτε στο δεύτερο, θα συνιστά παραβίαση του συντάγματος.

Ακόμη πιο σημαντικό όμως είναι το ζήτημα της μετάβασης σε προεδρικό σύστημα που θέτει ο Ερντογάν. Ειδικά αν εκλεγεί από τον πρώτο γύρο, θα έχει πολύ ισχυρό πλεονέκτημα. Η μετάβαση όμως προϋποθέτει την απόκτηση ισχυρής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, σε βαθμό που θα επιτρέπει την συνταγματική αλλαγή, για λογαριασμό του κυβερνώντος κόμματος στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές. Αυτές υπό κανονικές συνθήκες θα γίνουν τον Ιούνιο του 2015.

Ωστόσο η πιθανή εκλογή του Ερντογάν από τον πρώτο γύρο, σε συνδυασμό με τα εσωκομματικά προβλήματα που θα εμφανιστούν στα δύο κόμματα που στηρίζουν την υποψηφιότητα Ιχσάνογλου, μπορεί να οδηγήσει το κυβερνών κόμμα στην επιλογή πραγματοποίησης πρόωρων βουλευτικών εκλογών.

Ο φιλοκυβερνητικός τύπος έχει γράψει ότι στις 24 Αυγούστου θα συγκληθεί έκτατο συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος για να εκλεγεί ο νέος αρχηγός του κόμματος, ο οποίος θα είναι και ο νέος πρωθυπουργός. Ονόματα που έχουν ακουστεί ως πιθανοί αντικαταστάτες του Ερντογάν είναι ο υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλί Μπαμπατζάν.

Τα βιογραφικά των υποψηφίων

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
Γεννήθηκε το 1954 στην Κωνσταντινούπολη. Απόφοιτος της Ακαδημίας Εμπορικών και Οικονομιών Σπουδών της Κωνσταντινούπολης, το 1994 εξελέγη δήμαρχος Κωνσταντινούπολης ως υποψήφιος του φιλοϊσλαμικού Κόμματος Ευημερίας.

Μετά τη διάσπαση του φιλοϊσλαμικού κομματικού χώρου, ο Ερντογάν εξελέγη πρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης το οποίο ιδρύθηκε στις 14 Αυγούστου 2001. Στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2002 το κόμμα ήλθε πρώτο με ποσοστό 34,43% και σχημάτισε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ο Ερντογάν όμως δεν είχε εκλεγεί βουλευτής λόγω προηγούμενης καταδίκης. Με τη συνδρομή της αντιπολίτευσης έγινε στην εθνοσυνέλευση συνταγματική αλλαγή και ακολούθησαν συμπληρωματικές εκλογές στο νομό Σίιρτ, όπου ο Ερντογάν εξελέγη βουλευτής και το Μάρτιο του 2003 σχημάτισε κυβέρνησης. Στις εκλογές του 2007 το κόμμα του συγκέντρωσε ποσοστό 46,66% και ο Ερντογάν σχημάτισε και πάλι αυτοδύναμη κυβέρνηση, πράγμα που επανέλαβε και μετά τη σαρωτική νίκη στις εκλογές του 2011 με ποσοστό 49,83%.

Εκμελετίν Ιχσάνογλου
Γεννήθηκε το 1943 στο Κάϊρο. Μετά τις πανεπιστημιακές σπουδές του στην Αίγυπτο και την Αγγλία, το 1980 ανέλαβε πρόεδρος του «Ερευνητικού Κέντρου Ισλαμικής Ιστορίας, Τένχης και Πολιτισμού» (IRCICA) που ιδρύθηκε στην Κωνσταντινούπολη με συστάσεις του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης. Κατείχε τη θέση αυτή επί 25 χρόνια. Το 2004 εξελέγη πρόεδρος του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης. Επανεξελέγη το 2008 για πενταετή θητεία, την οποία ολοκλήρωσε το Δεκέμβριο του 2013.

Σελαχατίν Ντεμιρτάς
Γεννήθηκε το 1973 στο Έλαζιγ της Ανατολικής Τουρκίας. Το 2010 ανέλαβε την προεδρία του φιλοκουρδικού Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας. Το 2014 εξελέγη πρόεδρος του ίδιου κόμματος που μετονομάστηκε σε Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών.

Τα ποσοστά των κομμάτων
Στις βουλευτικές εκλογές του 2011 τα ποσοστά των κομμάτων που στηρίζουν τους τρεις υποψηφίους είχαν ως εξής: Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης 49,83%, Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα 25,98%, Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος 13,01%, Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών 6,5%.

Στις δημοτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 30 Μαρτίου 2014 τα ποσοστά των κομμάτων στα νομαρχιακά συμβούλια -τα οποία θεωρούνται ίδιας βαρύτητας με ποσοστά βουλευτικών εκλογών- η δύναμη των κομμάτων είχε ως εξής: ΚΔΑ 43,39%, ΡΛΚ 25,61%, ΚΕΚ 17,62% ΔΚΛ 6,5%.

ΕΘΝΟΣ