Εκτακτη συνάντηση είχαν Σόϊμπλε και Χαρδούβελης στο Βερολίνο

Στο τραπέζι η αξιολόγηση της τρόικας και η προληπτική στήριξη από το 2015

Εκτακτη συνάντηση είχε ο υπουργός Οικονομικών κ. Γκίκας Χαρδούβελης με τον γερμανό ομόλογό του κ. Βόλφγκαν Σόϊμπλε την Τετάρτη.

Στην έκτακτη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στο περιθώριο του Φόρουμ του ΟΟΣΑ που πραγματοποιείται στη γερμανική πρωτεύουσσα, αναμένεται να συζητηθούν η πορεία της αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος από την τρόικα και το πλαίσιο προληπτικής στήριξης για την ελληνική οικονομία από την Πρωτοχρονιά του 2015.

Εντωμεταξύ, στις οκτώ εβδομάδες που απομένουν ως τις γιορτές ο υπουργός Οικονομικών κ. Γκίκας Χαρδούβελης θα επιχειρήσει να «κλειδώσει» το σχήμα της προληπτικής στήριξης για το 2015 γεμίζοντας τον κουμπαρά με «ελληνικά» λεφτά και όχι με νέα ευρωπαϊκά δάνεια. Η διαδρομή αυτή είναι γεμάτη παγίδες...

Στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται στο παρασκήνιο η ελληνική πλευρά πιέζει για ένα σχήμα εποπτείας που θα σχεδιαστεί για την περίπτωση της Ελλάδας (tailor-made) και δεν θα περιέχει τον «κωδικό» MoU (δηλαδή την υπογραφή μνημονίου), όρος που υπάρχει και στις δύο εκδοχές προληπτικής στήριξης (ECCL και PCCL) του Eυρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).

Μάλιστα και στις δύο αυτές περίπτώσεις προβλέπεται η τεχνική συνδρομή «όπου χρειάζεται» από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Από πολιτική άποψη, το σενάριο-«εφιάλτης» για την ελληνική κυβέρνηση είναι μια πιστωτική γραμμή με ενισχυμένες προϋποθέσεις (ECCL), υπογραφή MoU, συνδρομή του ΔΝΤ και έγκριση προληπτικού δανείου που θα περάσει από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια.

Θέλοντας να αποφύγει αυτή τη λύση (που παραπέμπει σε νέο μνημόνιο), η κυβέρνηση θα υποστηρίξει ότι τα 11,4 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) συν 5  δισ. ευρώ διαθεσίμων της ελληνικής κυβέρνησης θα μπορούσαν να μπουν σε έναν κουμπαρά ο οποίος θα συνοδεύει το νέο πρόγραμμα δεσμεύσεων-μεταρρυθμίσεων.

Ετσι, το ποσό αυτό των 15 ως 16 δισ. ευρώ και όχι ένα νέο δάνειο από την Ευρώπη θα λειτουργήσει ως «δίχτυ ασφαλείας» σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν καταφέρει να αντλήσει από τις αγορές τα ποσά που χρειάζεται.

Παράλληλα το νέο πλαίσιο θα μπορούσε να βασιστεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης. Το πρόβλημα είναι ότι το σχέδιο αυτό ζητήθηκε από την Ελλάδα στο Eurogroup του Μαΐου αλλά η εκπόνησή του (παρότι έχει πολλάκις εξαγγελθεί) καθυστερεί σημαντικά.

Την ίδια στιγμή, η χρησιμοποίηση των 11,4 δισ. ευρώ του ΤΧΣ τα οποία κανονικά προορίζονται για τις τράπεζες δεν είναι καθόλου αυτονόητη. Πρώτον, διότι απαιτείται απόφαση των μελών του EFSF/ESM για την αλλαγή της χρήσης του ποσού και, δεύτερον, διότι τόσο η τρόικα όσο και παράγοντες της αγορές αναμένουν την τελική ρύθμιση για τα κόκκινα δάνεια καθώς εκτιμούν ότι θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό τις μελλοντικές κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.

Η τρόικα;

Σε κάθε περίπτωση απαραίτητη προϋπόθεση για να «κλειδώσει» η όποια τέτοια απόφαση είναι να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας και να εκταμιευθούν οι δόσεις ύψους 7,1 δισ. ευρώ και από τις δύο πλευρές (ΕΕ και ΔΝΤ).

Την Πέμπτη, αμέσως μετά την επιστροφή του από το Βερολίνο και το Φόρουμ του ΟΟΣΑ, ο κ. Χαρδούβελης καλείται να αντιμετωπίσει έναν άμεσο πονοκέφαλο: να πεισθούν τα στελέχη της τρόικας ότι έχει νόημα η επιστροφή τους στην Αθήνα, κάτι που δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής. Ο μόνος τρόπος για να συμβεί είναι να δοθεί σήμα από την κυβέρνηση ότι προχωρούν οι συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις που συμπεριλήφθηκαν στο μνημόνιο.

Ο χρόνος πιέζει και για έναν ακόμη λόγο. Τον Δεκέμβριο ολοκληρώνεται τυπικά το ευρωπαϊκό μνημόνιο και αν η αξιολόγηση δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως η τελευταία «ευρωπαϊκή» δόση των 1,9 δισ. ευρώ θα είναι στον αέρα καθώς δεν υπάρχει ακόμη πλαίσιο για τη νέα χρονιά. Εκτός από τη δόση η Ελλάδα περιμένει επίσης τα 2 δισ. ευρώ από τα κέρδη που αποκόμισαν τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης από ελληνικά ομόλογα.

Τα «αγκάθια»

Τα βασικά «αγκάθια» στις επαφές με την τρόικα είναι το νέο Ασφαλιστικό (με την τριμερή να ζητεί μείωση συντάξεων), τα Εργασιακά (ελεύθερες απολύσεις, συνδικαλιστικός νόμος, λοκάτουτ), η μεταρρύθμιση του καθεστώτος του ΦΠΑ, το δημοσιονομικό κενό 1,5 ως 2 δισ. ευρώ για το 2015, οι 5.500 απολύσεις ως το τέλος του έτους και η στελέχωση του φοροελεγκτικού μηχανισμού που έχει καθυστερήσει.

ΤΟ ΒΗΜΑ