Ο θρίαμβος του λάθους - Του Paul Krugman

ΤΟ ΒΗΜΑ - NEW YORK TIMES

Η πολιτική καθορίζει ποιος κατέχει τη δύναμη, όχι την αλήθεια. Και πάλι όμως, δεν συμβαίνει συχνά ένα κόμμα που έχει τόσο άδικο σε τόσο πολλά ζητήματα να τα πηγαίνει τόσο καλά όσο οι Ρεπουμπλικανοί στις εκλογές της Τρίτης.

Θα αναφερθώ παρακάτω σε μερικούς από τους λόγους για τους οποίους συνέβη αυτό. Αλλά είναι σημαντικό πρώτον, να τονίσω ότι οι εκλογές δεν αποτελούν λόγο για να εκτιμήσουμε περισσότερο τις θέσεις των Ρεπουμπλικανών στα μεγάλα ζητήματα. Υποψιάζομαι ότι ορισμένοι θα προσαρμόσουν την ανάλυσή τους προκειμένου να αντικατοπτρίζει τη νέα ισορροπία της εξουσίας _ για παράδειγμα, παριστάνοντας και πάλι ότι οι προτάσεις του βουλευτή Πολ Ράιαν αποτελούν προσπάθειες με καλή πίστη για να μπουν σε τάξη τα φορολογικά των ΗΠΑ αντί για υπόδειγμα εξαπάτησης και διγλωσσίας. Οι προτάσεις των Ρεπουμπλικανών όμως αξίζουν περισσότερο κριτική ανάλυση, όχι λιγότερο, τώρα που το κόμμα έχει μεγαλύτερη δυνατότητα να επιβάλει την ατζέντα του.

Τώρα λοιπόν είναι μια καλή στιγμή για να θυμηθούμε πόσο άδικο είχαν οι νέοι πλειοψηφούντες στο Κογκρέσο για τα… πάντα.

Πρώτον, στην οικονομική πολιτική. Σύμφωνα με το συντηρητικό δόγμα, που καταγγέλλει κάθε προσπάθεια ρύθμισης της ιερής επιδίωξης του κέρδους, η οικονομική κρίση του 2008 _ την οποία επέφεραν τα ανεξέλεγκτα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα _ δεν θα έπρεπε να ήταν δυνατή. Αλλά οι Ρεπουμπλικανοί επέλεξαν να μην επανεξετάσουν τις απόψεις τους ούτε στο ελάχιστο. Κατασκεύασαν μια φανταστική ιστορία σύμφωνα με την οποία η κυβέρνηση είναι με κάποιον τρόπο υπεύθυνη για την ανευθυνότητα των ιδιωτών δανειστών ενώ παράλληλα πολέμησαν κάθε πολιτική που μπορεί να περιόριζε τις ζημιές. Το 2009, όταν η παραπαίουσα οικονομία ήθελε απεγνωσμένα βοήθεια, ο Τζον Μπένερ, μετέπειτα επικεφαλής της Βουλής των Αντιπροσώπων, δήλωσε: «Ήρθε ο καιρός να σφίξει το ζωνάρι της η κυβέρνηση».

Ιδού λοιπόν βρισκόμαστε στο σήμερα, με χρόνια εμπειρίας να εξετάσουμε και τα μαθήματα αυτής της εμπειρίας δεν θα μπορούσαν να είναι πιο ξεκάθαρα. Οι προβλέψεις ότι οι ελλειμματικές δαπάνες θα προκαλούσαν αύξηση των επιτοκίων, ότι το εύκολο χρήμα θα αποχαλίνωνε τον πληθωρισμό και θα υποτιμούσε το δολάριο, έχουν διαψευστεί επανειλημμένως. Οι κυβερνήσεις που εφάρμοσαν αυτά που έλεγε ο κ. Μπένερ, περικόπτοντας τις δαπάνες σε μια οικονομία σε ύφεση, βρέθηκαν με μια οικονομία να κάνει βουτιά στα επίπεδα της Μεγάλης Ύφεσης της δεκαετίας του '30. Και οι προσπάθειες Ρεπουμπλικανών κυβερνητών να αποδείξουν ότι η μείωση της φορολογίας των πλουσίων αποτελεί ένα μαγικό ελιξίριο για ανάπτυξη απέτυχαν παταγωδώς.

Έπειτα υπάρχει η μεταρρύθμιση της υγείας. Οι Ρεπουμπλικανοί ήταν σαφέστατοι στις προβλέψεις τους: ελάχιστες εγγραφές, περισσότεροι θα έχαναν το δικαίωμα στην περίθαλψη απ' όσους θα το κέρδιζαν, το κόστος θα εκτινασσόταν στα ύψη. Η πραγματικότητα προς το παρόν είναι εντελώς διαφορετική, φέρνοντας παραπάνω εγγραφές από όσες αναμένονταν, κατακόρυφη πτώση του αριθμού των Αμερικανών χωρίς ασφάλιση, ασφάλιστρα χαμηλότερα από τις προβλέψεις και γενναία μείωση στις δαπάνες για την υγεία.

Και δεν πρέπει να ξεχάσουμε το κυριότερο λάθος των Ρεπουμπλικανών, την κλιματική αλλαγή. Μέχρι και το 2008, μερικοί Ρεπουμπλικανοί ήταν πρόθυμοι να παραδεχθούν ότι το πρόβλημα ήταν πραγματικό. Αλλά σήμερα το κόμμα κυριαρχείται από αρνητές του κλίματος και, μέχρι ένα βαθμό, από συνομωσιολόγους που επιμένουν ότι το όλο ζήτημα είναι πλασματικό, κατασκευασμένο από μια κλίκα αριστερών επιστημόνων. Τώρα οι άνθρωποι αυτοί θα είναι σε θέση να μπλοκάρουν κάθε δράση για χρόνια, πιθανώς σπρώχνοντάς μας πέρα από το σημείο χωρίς επιστροφή.

Αλλά αν οι Ρεπουμπλικανοί έχουν τόσο άδικο για τα πάντα, γιατί οι ψηφοφόροι τους χάρισαν μια τόσο μεγάλη νίκη;

Μέρος της απάντησης είναι ότι οι κορυφαίοι Ρεπουμπλικανοί κατάφεραν να μασκαρέψουν τις πραγματικές τους θέσεις. Αλλά το μεγαλύτερο μυστικό του θριάμβου των Ρεπουμπλικανών είναι η ανακάλυψη ότι η παρεμπόδιση στα όρια του σαμποτάζ αποτελεί νικηφόρο πολιτική στρατηγική. Από την πρώτη ημέρα της κυβέρνησης Ομπάμα, έκαναν το παν για να υπονομεύσουν την αποτελεσματική πολιτική, μπλοκάροντας κάθε προσπάθεια να γίνει το σωστό.

Αυτό αποδείχθηκε κακό για την Αμερική αλλά καλό για τους Ρεπουμπλικανούς. Οι περισσότεροι ψηφοφόροι δεν γνωρίζουν πολλές λεπτομέρειες, ούτε καταλαβαίνουν τη νομοθετική διαδικασία. Γι' αυτό το μόνο που είδαν ήταν ότι ο ένοικος του Λευκού Οίκου δεν έφερε ευημερία _ και τιμώρησαν το κόμμα του.

ΤΟ ΒΗΜΑ