Bullying: "Να θυμάσαι, θύμα είναι κι εκείνος που κάνει τον νταή"

“Παιδιά ενωμένα, ποτέ φοβισμένα”. Με αυτό το σύνθημα, κωφοί μαθητές Ειδικού Δημοτικού Βαρήκοων, παρουσίασαν τις δικές τους σκέψεις πάνω στο bullying σε ένα δικό τους βίντεο, με το οποίο εκπροσωπήθηκαν στον διαγωνισμό, με θέμα “Λέμε ΟΧΙ στον σχολικό εκφοβισμό”. Η εκδήλωση, στην οποία είχαμε την τύχη να παρευρεθούμε τη Δευτέρα 10 Δεκέμβρη, πέρασε κάποια σημαντικά μηνύματα στο κοινό. Ένα από αυτά, οι λέξεις ενός μικρού μαθητή, “Αν είσαι δειλός, εκφοβίζεις για να κρύψεις τα προσωπικά σου συναισθήματα”.

Το πρωί της Τετάρτης, το αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης γέμισε από σχολικές ομάδες, που αψήφησαν την απόσταση που έπρεπε να διανύσουν από διάφορα σημεία της Ελλάδας, για να βρεθούν κοντά μας και να μας εξηγήσουν μέσα από δικά τους βίντεο, πώς βλέπουν το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού. Η εκδήλωση της βράβευσης των νικητών του πανελλήνιου σχολικού διαγωνισμού βίντεο, με θέμα “Λέμε ΟΧΙ στον σχολικό εκφοβισμό” και χορηγό τη Samsung Electronics Hellas, σε παρουσίαση του Γιώργου Παπαδάκη και συμμετοχή της Ντορέττας Παπαδημητρίου, συνδιοργανώθηκε από το Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας και το British Council.

Ο Γιώργος Παπαδάκης και η Ντορέττα Παπαδημητρίου με τα παιδιά μιας σχολικής ομάδας

Η χώρα μας σύμφωνα με έρευνες, έχει σκαρφαλώσει στη δεύτερη θέση όσον αφορά τα κρούσματα του σχολικού εκφοβισμού, ιδίως μέσω του διαδικτύου. Πολλοί ειδικοί χαρακτηρίζουν το bullying ως “ένα φαινόμενο όχι μόνο υπαρκτό, αλλά διαρκώς εντεινόμενο στη χώρα μας”. Η ανταπόκριση του κοινού στο θέμα του εκφοβισμού στο σχολείο υπήρξε μεγάλη, καθώς πέρα από τις επτά τελικές βραβεύσεις, στον πανελλήνιο διαγωνισμό συμμετείχαν 546 σχολικές ομάδες και 1944 μαθητές. Μεταξύ των σχολείων που έλαβαν μέρος, συγκλονιστικά αληθινές δημιουργίες προβλήθηκαν από κωφούς και τυφλούς μαθητές ειδικών σχολείων.

Το bullying στην πράξη, ο φόβος του “καρφιού” και ο Σαραβάκος

Όταν ο λόγος δόθηκε στα παιδιά, ακούστηκαν ίσως τα πιο ενδιαφέροντα και αληθινά πράγματα. Πέρα από τον ρόλο του θύματος και του θύτη στο επικίνδυνο “παιχνίδι” του bullying, σημαντικός είναι και ο ρόλος του παρατηρητή. Όπως μας εξήγησε και ο μικρός Γιάννης, “Πολλές φορές αυτό που βλέπουμε δεν καταλαβαίνουμε ότι συμβαίνει στα αλήθεια. Ένα παιδί που βλέπει μια άσχημη συμπεριφορά μπροστά του, έχει μάθει να μην τη μεταφέρει σε μεγάλους γιατί αλλιώς θα τον πούνε καρφί”.

Ένα κοριτσάκι της πρώτης δημοτικού από το Ειδικό Σχολείο Τυφλών Καλλιθέας μοιράζεται μαζί μας πώς είναι να βρίσκεσαι στη θέση, όχι του παρατηρητή αλλά του θύματος. “Έχω πρόβλημα με τα μάτια μου αλλά δεν μου αρέσει να με πειράζουν τα παιδιά γι' αυτό”. Η ομάδα του εκπροσωπεί στο βίντεο, τον “διαφορετικό μικρό πρίγκιπα”. Αμέσως μετά τον λόγο παίρνει ένα πολύ μεγαλύτερο παιδί, που πηγαίνει στην τρίτη Γυμνασίου. “Το bullying δεν είναι μαγκιά. Είναι δειλοί όσοι το κάνουν, στην ουσία εκφοβίζουν τον ίδιο τους τον εαυτό”, ενώ ένα αγόρι από το Δημοτικό συμπληρώνει, “Το κάνουν για να κρύψουν τα προσωπικά τους συναισθήματα”.

Ένα κορίτσι από σχολείο τυφλών παίρνει τον λόγο

Το κλίμα έρχεται να ελαφρύνει η δήλωση της Ντορέττας Παπαδημητρίου στην ερώτηση του Γιώργου Παπαδάκη σχετικά με το εάν εκείνη είχε δεχτεί ποτέ ως παιδί κάποιο είδος επίθεσης. “Από πολύ μικρή ηλικία, ήμουν μυώδης και γυμνασμένη με αποτέλεσμα πολλοί συμμαθητές μου να με αποκαλούν 'Σαραβάκο' ”. Η ίδια σπεύδει να εξηγήσει στα παιδιά πως ο Σαραβάκος είναι ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποδοσφαιριστές με τα πιο χαρακτηριστικά “γυμνασμένα” πόδια. “Μεγαλώνοντας, μαθαίνεις να επεξεργάζεσαι όσα άκουγες μικρός και αρχίζεις να διακρίνεις το πρόβλημα στις πραγματικές του διαστάσεις”.

Τα βίντεο που μίλησαν στην καρδιά μας

Ο “Μυστικούλης” ήταν ο τέταρτος νικητής του 3ου Δημοτικού της Σιάτιστα Κοζάνης. Όπως εξήγησε η δασκάλα, που δημιούργησε σε συνεργασία με τα παιδιά το βίντεο, η ιδέα προέκυψε όταν μια ημέρα πλησίασε έναν προβληματισμένο και αγχωμένο μαθητή της. Το παιδί δεν ήθελε να μιλήσει για αυτό που περνούσε οπότε η δασκάλα του πρότεινε να γράψει όσα δεν μπορούσε να πει. Εκείνο που θέλησε να εκφράσει το παιδί, ήταν, “Κυρία Νίνα, φοβάμαι”. Από τότε, ο “Μυστικούλης” είναι ένα κουτί όπου όλα τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να γράψουν όσα τους προβληματίζουν. Οι δάσκαλοι στο τέλος της εβδομάδας, μαζεύουν τα χαρτάκια και προσπαθούν να διαχειριστούν τα προβλήματα που προκύπτουν.

Ο “Super Χοίρος”, ένα ιδιαίτερα ευρηματικό βίντεο, περιγράφει τη διαφορετικότητα ενός γουρουνιού μέσα σε μια φάρμα. Τα υπόλοιπα ζωάκια εξαιτίας της διαφορετικότητας του πρώτου, δεν θέλουν να κάνουν παρέα μαζί του μέχρι τη στιγμή που αναλαμβάνει την προστασία τους. Ο περιθωριοποιημένος χοίρος στο τέλος αποκτά τον τίτλο του “Super Χοίρου” στον κόσμο του ζωικού βασιλείου. Μια άλλη ιδέα αντλεί έμπνευση από το γράμμα της αλφαβήτου, Φ. Αν όλα τα γράμματα ήταν μόνο Φ δεν θα υπήρχε καμία διαφορά, κανένα ενδιαφέρον.

Ο "Super Χοίρος", ένα από τα πιο δυνατά βίντεο του διαγωνισμού

Τα παιδιά από το Ειδικό Δημοτικό Βαρήκοων Πεύκης- Λυκόβρυσης, κλείνουν το βίντεο τους με τη φράση, “Παιδιά ενωμένα, ποτέ φοβισμένα”. Για να καταλάβουν το χειροκρότημα μας, προχωρούμε σε μια χειρονομία με ανοιχτές ανυψωμένες παλάμες που θυμίζει χαιρετισμό. Το πρώτο βραβείο δίνεται στο 6ο Ολοήμερο Δημοτικό Ελευθέριο Κορδελιό Θεσσαλονίκης, το οποίο κερδίζει το κλειδί μιας ψηφιακής τάξης. Μέσα σε λίγες λέξεις, τα παιδιά του σχολείου περικλείουν όλο το νόημα του σχολικού εκφοβισμού, “Να θυμάσαι, θύμα είναι και εκείνος που κάνει τον νταή”.

Η εκδήλωση έκλεισε με ένα συγκινητικό τραγούδι από παιδιά διαφορετικού χρώματος και φύλου. Ένα εύσωμο παιδάκι τραγουδάει με πάθος, “Είμαι άσπρος, είσαι μαύρος. Και;”. Η φράση που εμφανίζεται συνέχεια στην οθόνη, “Είμαστε όλοι ίσοι αλλά όλοι διαφορετικοί”, η εικόνα που είναι πολύ δυνατή, περιγράφει μια κόκκινη και μια μαύρη παλέτα να τσακώνονται γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, επειδή είναι διαφορετικές”. Στο βάθος ακούγεται, “Να απομονώσουμε εκείνους που προσπαθούν να μας φοβίσουν”.

Για να επιτευχθεί αυτό, προτείνεται η δράση από “φωτεινά μυαλά”. “Από όλους εκείνους που αξιολογούν τους ανθρώπους με βάση το μυαλό, την ψυχή και τις ικανότητες τους, και όχι με βάση το χρώμα τους ή τα κιλά τους”. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες, όπως ανέφερε ο Γιώργος Παπαδάκης, θεωρείται ότι δεν έχουν δύναμη στο σώμα. “Σας πληροφορώ ότι έχουν δύναμη και στο σώμα, και στην ψυχή και το μυαλό. Για τις ανάγκες ενός αγώνα μπάσκετ, έκατσα σε αναπηρικό αμαξίδιο όπως εκείνοι, και περιττό να πω ότι μας ξέσκισαν, βάλαμε μόνο ένα καλάθι”. Φεύγοντας λοιπόν, καταλήγουμε στην άποψη ότι οι νταήδες είναι μεγαλύτερα θύματα από όσους έχουν “δύναμη στο σώμα, την ψυχή και το μυαλό”.

Pathfinder.gr