Το μουσείο της Ακρόπολης, το σπίτι του Κωστή Παλαμά και η πολιτιστική μας ευαισθησία - της Χριστιάννας Λούπα

Το να χτίσεις ένα κακόγουστο κτίριο στις παρυφές της Ακρόπολης, μέσα σε μια όμορφη παλιά και γραφική γειτονιά, αφού έχεις γκρεμίσει ανεκτίμητης αξίας νεοκλασικά, έχεις καταστρέψει το ιστορικής σημασίας έργο του Πικιώνη, έχεις κόψει υπεραιωνόβια δέντρα και δεν ξέρω τι άλλη κίνηση υστερίας έχεις κάνει, προκειμένου να στεγάσεις τις αρχαιότητες, να το ονομάσεις μουσείο και να κοκορεύεσαι στους ξένους για το κατόρθωμά σου, πιστεύοντας αφελώς ότι θα σου επιστρέψουν τα Ελγίνεια, δεν σημαίνει ότι απέκτησες ξαφνικά πολιτιστική συνείδηση ως λαός.



Και για να μην παρεξηγηθώ: Επιθυμώ κι εγώ διακαώς, ως Ελληνίδα, να επιστραφούν στην πατρίδα τους τα κλεμμένα Μάρμαρα, αλλά δεν πιστεύω ότι πρόκειται να γίνει στον αιώνα τον άπαντα. Το μουσείο, ασφαλώς και έπρεπε να γίνει, όχι όμως μ' αυτόν τον τρόπο και σ' αυτή τη θέση και κατά την ταπεινή μου γνώμη δεν αποτελεί τίποτε άλλο παρά ένα τυπικό δείγμα παρακμιακού επαρχιωτισμού. Φεύγοντας εξ άλλου από τη γκλαμουριά του μουσείου, δεν έχουμε παρά να κάνουμε μια βόλτα στην πίσω πλευρά του λόφου του Φιλιπάππου, όπου η ομορφιά της φύσης θα ήταν θεϊκή, αν δεν ξεπετάγονταν μπροστά μας κάτι άθλια παραπήγματα και μια τεράστια εργατική πολυκατοικία με απλωμένα πολύχρωμα ρούχα φάτσα - πιάτο. Εκεί δεν μπορούσε να γίνει το μουσείο;



Και επαναλαμβάνω: Χτίζοντας ένα μουσείο, δεν σημαίνει ότι απέκτησες και την ταυτότητα του πολιτιστικά ευαισθητοποιημένου λαού. Γιατί η ευαισθησία στα θέματα πολιτισμού -  αν υπάρχει - καθρεφτίζεται σε ολόκληρη τη χώρα και όχι μόνο στα μέρη που επισκέπτονται οι τουρίστες.



Πράγματι, στην οδό Περιάνδρου 5, στην Πλάκα, ένα θλιβερό ερείπιο - τρώγλη, με ξεφτισμένους τοίχους, γεμάτους συνθήματα και πρόχειρες λαμαρίνες καρφωμένες στα παράθυρα, δεν είναι δυνατόν να θυμίζει ότι εκεί έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο μεγαλύτερος ίσως ποιητής της σύγχρονης Ελλάδας. Σχήμα οξύμωρο, η πινακίδα πάνω από την είσοδο: "Στο σπίτι αυτό πέθανε ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς στις 27 Φεβρουαρίου 1943".  Η εικόνα του όμως, όχι μόνο τον Κωστή Παλαμά δεν τιμά, αλλά και ολόκληρο τον ελληνικό λαό, που καίγεται να πάρει πίσω τα Ελγίνεια, επιδιδόμενος σε πράξεις εντυπωσιασμού με επίστρωση ψευτοκουλτούρας και δεν νοιάζεται να φροντίσει τα μνημεία που ήδη υπάρχουν σ' αυτήν την ταλαίπωρη χώρα και ρημάζουν αφρόντιστα και παραμελημένα. Και δεν είναι καθόλου λίγα.



Το συγκεκριμένο κτίριο, με την Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2136/35245/12-7-1999 (ΦΕΚ 1579/Β/6-8-1999) έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1469/1950, «διότι είναι συνδεδεμένο με τον κορυφαίο νεοέλληνα ποιητή, κριτικό, δημοσιογράφο και θεατρικό συγγραφέα του τέλους του 19ου αιώνα και των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα». Επιπλέον, η Εφορία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής έχει εκδώσει την με αρ. πρωτ. 1272/29-4-2002 απόφαση έγκρισης της μελέτης στερέωσης, αναμόρφωσης και ανάδειξης του κτιρίου.



Τυχαία εξ άλλου, έπεσε στα χέρια μου μια φωτογραφία από το σπίτι του Λόρδου Βύρωνα στο Southwell Nottinghamshire , όπως είναι σήμερα. Τόσο προσεγμένο, άριστα συντηρημένο και πεντακάθαρο! Μοιραία γίνεται η σύγκριση, όχι μόνο ανάμεσα στα δύο σπίτια, αλλά και ανάμεσα στις δύο κουλτούρες. Κρίμα!

 

Μια φωτογραφία μόνο του ετοιμόρροπου και εγκαταλελειμμένου σπιτιού του Παλαμά, αν έφτανε στα χέρια των Βρετανών, θα ήταν αρκετή να τους δώσει αποστομωτικά επιχειρήματα στο πιάτο, σχετικά με τους λόγους που δεν μας επιστρέφουν τις αρχαιότητες, αλλά και για να ρεζιλευτούμε για μια ακόμη φορά δημοσία δαπάνη! Κι αν μοστράριζε κιόλας ως πρωτοσέλιδο στους TIMES του Λονδίνου... ε, τότε είναι που οι κακοί Ευρωπαίοι θα έθιγαν ξανά το εθνικό μας γόητρο!

*Ευχαριστώ θερμά τον κ. Μάριο Σούση για την ενημέρωση και την αποστολή φωτογραφιών