Ζητείται αξιοπρέπεια…

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία περί εθνικής αξιοπρέπειας. Διάχυτο, δε, υπάρχει στον ελληνικό λαό το αίσθημα της ταπείνωσης από την Ευρώπη και τους δανειστές. Δεν θα διαφωνήσω. Θα ήθελα, ωστόσο, να επισημάνω δυο-τρία πράγματα, που νομίζω πρέπει να υπάρχουν στο πίσω μέρος του μυαλού μας και να μας προβληματίσουν, προκειμένου να βελτιώσουμε την εικόνα μας ως λαός, όχι μόνο προς τα έξω, αλλά πρωτίστως και κυρίως ξεκινώντας εκ των ένδον.

Είναι, άραγε, δυνατόν ένας λαός να διεκδικεί αξιοπρεπή μεταχείριση και σεβασμό έξωθεν, όταν ο ίδιος δεν σέβεται τον εαυτό του; Συγκεκριμένα, όταν ο πολίτης δεν σέβεται το κράτος, όταν το κράτος δεν σέβεται τον πολίτη και όταν ο ένας πολίτης δεν σέβεται τον άλλον. Το τρίπτυχο αυτό, που δεν είναι παρά ένας φαύλος κύκλος, θεωρώ ότι είναι η αιτία όλων των συμφορών μας. Και δυστυχώς, παρόλο που εμείς επιμένουμε να στρουθοκαμηλίζουμε και να αυτοαναγορευόμαστε θύματα – γιατί έτσι μας βολεύει –, το κακό μας το χάλι είναι ορατό και στους... μισητούς και ζηλόφθονους «κουτόφραγκους».

Ψυχανεμίζομαι ότι στο σημείο αυτό κάποιοι αρχίζουν να δυσανασχετούν. Θα τους πρότεινα, πάντως, να αφήσουν κατά μέρος εθνικιστικές κορόνες και κροκοδείλια δάκρυα και να αποδυθούν σε μία εκ βάθρων ενδοσκόπηση, μήπως και τελικά με την αυτογνωσία καταφέρουμε να ξορκίσουμε τον κακό μας εαυτό.

Πράγματι, όσο περνούν τα χρόνια, ολοένα και περισσότερο κατανοώ κι ενστερνίζομαι τον στίχο του Σεφέρη, «Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει».  Το τι θέλει να πει ο ποιητής δεν είναι καθόλου δύσκολο να γίνει αντιληπτό στον καθένα μας, στις κάθε είδους συναλλαγές μας τόσο με το Δημόσιο, όσο και μεταξύ μας. Δείτε και μόνοι σας: στο κέντρο της Αθήνας καταλήψεις, φωτιές, εμπρησμοί, αναρχικοί (μπορείτε να τους πείτε και αντιεξουσιαστές, δεν αλλάζει κάτι), ουρές ατελείωτες στη ΔΕΗ (όποιος έχει να διευθετήσει κάποια εκκρεμότητα, θα πρέπει να χάσει μια ολόκληρη μέρα από τη δουλειά του και πάλι είναι αμφίβολο αν θα ξεμπερδέψει), ουρές συνταξιούχων στην Εθνική για να πάρουν την κουτσουρεμένη σύνταξη, λες και είναι επαίτες. Υπάλληλοι εκνευρισμένοι που συμπεριφέρονται με αγένεια, γιατροί που μιλούν με τον χειρότερο τρόπο στους ασθενείς που περιμένουν να εξεταστούν και χειρουργοί που σε αγνοούν παντελώς αν δεν πάρουν το πολυπόθητο φακελάκι – διαβατήριο. Πανεπιστήμια διαλυμένα, σχολεία που αιμορραγούν, παραπαιδεία που ανθίζει, παράπλευρες συναλλαγές με τις δημόσιες υπηρεσίες, όπου το «λάδωμα» καλά κρατεί, δεν πα’ να βυθίζεται η Ελλάδα αύτανδρη!

Η απόδειξη παροχής υπηρεσιών είναι καθαρά θέμα τύχης. Πρόσφατα, αναγκάστηκα να χρησιμοποιήσω ιδιωτικό ασθενοφόρο τρεις φορές. Μέσα σε ενάμιση μήνα η χρέωση διαμορφώθηκε ως εξής: την πρώτη φορά, η τιμή ήταν 40 ευρώ, τη δεύτερη 45 και την τρίτη 50! Όσο για την απόδειξη…, αφού με κοιτούσαν με απορία, λες και δεν είχα ζητήσει το αυτονόητο, μου έδιναν πάντα την ίδια απάντηση: «Έχουμε ξεχάσει το μπλοκ!»…Ο κλέψας του κλέψαντος!

Θα ήθελα, ωστόσο, να ρωτήσω, ολοκληρώνοντας τον εξάψαλμο: σε ποια πολιτισμένη χώρα της Ευρώπης θα μπορούσαν να μένουν τόνοι σκουπιδιών στους δρόμους επί μήνες και το κράτος να ασχολείται με αλλότρια; Εστία μόλυνσης και παράδεισος τρωκτικών τα σκουπίδια στην Τρίπολη, (Προσοχή! Όχι της Λιβύης, της Αρκαδίας!), καθώς η άδεια που είχε ο δήμος για μεταφορά των απορριμμάτων στον ΧΥΤΑ Φυλής σταμάτησε πριν από τα Χριστούγεννα, επειδή συμπληρώθηκε η ποσότητα που είχε συμφωνηθεί να μεταφερθεί. Ο δήμος μάταια αναζητεί λύσεις για τη μεταφορά των απορριμμάτων σε διάφορες χωματερές, όπως ο ΧΥΤΑ Μακεδονίας, που απέχει περίπου 700 χιλιόμετρα! Στο μεταξύ, οι δρόμοι της αρκαδικής πρωτεύουσας βρίθουν σκουπιδιών, το πρόβλημα μεταφέρεται στις καλένδες, ενώ τουρίστες που τυχαίνει να βρεθούν στην περιοχή δεν παραλείπουν να φωτογραφίσουν το αξιοθέατο!

Κι ενώ εμείς περιφέρουμε τα σκουπίδια ανά την επικράτεια, μη γνωρίζοντας τι να τα κάνουμε, πυροδοτώντας ατελείωτες διαμάχες μεταξύ των εμπλεκομένων περιοχών, ενδεικτικά αναφέρουμε κάποιες χώρες που αποτελούν υπόδειγμα διαχείρισης των απορριμμάτων τους:

Η Σουηδία, μια χώρα 9,7 εκατομμυρίων ανθρώπων, διαθέτει 32 σταθμούς αποτέφρωσης αποβλήτων για την παραγωγή ατμού, ο οποίος με τη σειρά του χρησιμοποιείται σε γεννήτριες στροβίλων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι σταθμοί αυτοί προμηθεύουν σχεδόν ένα εκατομμύριο σπίτια της χώρας με θέρμανση, και περίπου 260.000 με ηλεκτρισμό. Η Σουηδία πλέον εισάγει απορρίμματα!

Φωτογραφίες: Εργοστάσια αποτέφρωσης απορριμμάτων και παραγωγής ενέργειας στη Σουηδία

Στη Δανία, χώρα 5,6 εκατομμυρίων πολιτών, λειτουργούν 29 εργοστάσια αποτέφρωσης σκουπιδιών για την παραγωγή ενέργειας, τα οποία εξυπηρετούν 98 δήμους. Υπό κατασκευή είναι άλλα 10. Επιπρόσθετα, οι ιθύνοντες των μονάδων φροντίζουν η μεταφορά των σκουπιδιών να γίνεται με ιδιαίτερη επιμέλεια. Τα εργοστάσια, δε, είναι «ντυμένα» με περίτεχνα «κελύφη» που θυμίζουν... γλυπτά υψηλής αισθητικής, ενώ διαθέτουν δεκάδες φίλτρα που συλλέγουν ρυπογόνους παράγοντες, όπως βαριά μέταλλα και διοξίνες. Στην Κοπεγχάγη, το συγκεκριμένο εργοστάσιο, είναι τόσο έξυπνα κατασκευασμένο και καλαίσθητο, που οι "πλαγιές" του χρησιμεύουν ως πίστες του σκι (μέσα στην ίδια την πρωτεύουσα) και τη νύχτα τα δαχτυλίδια του καπνού φωτίζονται με ακτίνες λέιζερ, παράγοντας ένα πολύ όμορφο θέαμα.

Φωτογραφίες: Το εργοστάσιο αποτέφρωσης απορριμμάτων στην Κοπεγχάγη

Το πεντακάθαρο Χόρσχολμ, άλλωστε, 26 χλμ. βόρεια της Κοπεγχάγης, χρησιμοποιεί ενέργεια και θέρμανση από σκουπίδια, ενώ το τοπικό εργοστάσιο κρύβεται πίσω από έναν καλόγουστο φράχτη, σε απόσταση μόλις 360 μέτρων από τις αυλές των τελευταίων σπιτιών. Το κόστος για τη θέρμανση κάθε σπιτιού στο Χόρσχολμ είναι πολύ χαμηλό, καθώς το 80% της θερμότητας και το 20% του ηλεκτρικού ρεύματος παράγονται από την καύση των απορριμμάτων.

Φωτογραφίες: Το εργοστάσιο αποτέφρωσης στο Χόρσχολμ και παρακείμενη Παιδική Χαρά. Η ατμόσφαιρα είναι πολύ καθαρή.

Στη Γαλλία τα σκουπίδια ήδη παράγουν βιοαέριο και θέρμανση. Για παράδειγμα, στην περιοχή του ποταμού Μοζέλ, το εργοστάσιο Methavalor παράγει βιομεθάνιο, το οποίο προέρχεται από οργανικά σκουπίδια και μοιάζει πολύ με το φυσικό αέριο. Το βιομεθάνιο, μέσω του δικτύου, μπορεί να φωτίζει και να θερμαίνει την πόλη.

Φωτογραφίες: Εργοστάσια παραγωγής ενέργειας από απορρίμματα στη Γαλλία

Στην Αυστρία, εξ άλλου, τo Spittelau Plant, που λειτουργεί από τη δεκαετία του ’80, είναι ένα εργοστάσιο καύσης απορριμμάτων που εξασφαλίζει την θέρμανση 60.000 κατοικιών, την παραγωγή 450-650 κιλοβατωρών ηλεκτρικής ενέργειας ανά τόνο απορριμμάτων, μειώνοντας θεαματικά τον όγκο τους. Και όλα αυτά στο κέντρο της Βιέννης.

Φωτογραφίες: Spittelau

Ω, δαιμόνιε και πολυμήχανε Έλληνα, που μονίμως αισθάνεσαι αδικημένος, σχετλιάζοντας κατ' εξακολούθηση και καθ' υποτροπή, αναλογίσου λίγο, μήπως έχεις μερίδιο ευθύνης για το κατάντημα της χώρας σου και για την έλλειψη σεβασμού με την οποία σε αντιμετωπίζει η Ευρώπη σύσσωμη. Βγες από το καβούκι σου, άσε τις υποκρισίες και τα μικροσυμφέροντα, παράτα πομφόλυγες και φληναφήματα, βάλε την κουτοπονηριά κατά μέρος, σταμάτα να φαντάζεσαι ότι είσαι ο ομφαλός της Γης, χρησιμοποίησε την εξυπνάδα σου και παραδειγματίσου από άλλες χώρες που – μολονότι δεν κουβαλούν αρχαία μεγαλεία και δόξες – τρέχουν με ταχύτητα φωτός προς το αύριο. Ίσως ήρθε η ώρα να διεκδικήσουμε τη χαμένη μας αξιοπρέπεια με σοβαρότητα, διάθεση για δουλειά και έργα, κυρίως έργα!

Σας αφήνω τώρα να απολαύσετε μερικές από τις… ομορφιές της Τρίπολης...

Φωτογραφίες: Χαρίκλεια Λούπα