Aπό τη Σαπφώ στο Μπωντλαίρ : 5 βιβλία που μπορoύν να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης μας

Πώς θα σας φαινόταν αν διαβάζοντας ένα λογοτεχνικό κείμενο, βρίσκατε ότι έχετε πολλά κοινά με τους λογοτεχνικούς και ποιητικούς ήρωες της κλασσικής και της σύγχρονης λογοτεχνίας;

Η Δρ. Μαριανίκη Δορμπαράκη κι η Χαρίκλεια Μανουσάκη οργανώνουν ανάλογες ομάδες ανάλυσης κι επεξεργασίας των ψυχικών συναισθημάτων, μέσω κειμένων της κλασσικής και της σύγχρονης λογοτεχνίας με τίτλο «Βιο-Αναγνωστήριο: Διαβάζοντας τα Βιβλία και την Ψυχή». Μια εμπειρία γοητευτική αλλά και πολύ ασφαλής που θα σας οδηγήσει μέσα από την αγάπη σας για τη λογοτεχνία και την ποίηση στη βαθύτερη γνώση του εαυτού.

Με αφορμή την επόμενη ομάδα που θα ξεκινήσει τον Απρίλιο, ζητήσαμε από τις συντονίστριες, Δρ. Μαριανίκη Δορμπαράκη και Χαρίκλεια Μανουσάκη να μας συστήσουν 5 βιβλία που μπορούν να αλλάξουν την ψυχολογία του σύγχρονου ανθρώπου.

Σαπφώ: Επίλεκτα Λυρικά

Ο κύριος όγκος της λυρικής παραγωγής της Σαπφούς αποτελείται από ερωτικά ποιήματα. Λόγω της φόρμας της Αρχαίας Ελληνικής ποίησης (σύντομη, με ιδιαίτερα επιλεκτικό λεξιλόγιο), η ποιήτρια εκφράζει με λακωνικό τρόπο τον εσωτερικό κόσμο. Αυτή η πρόκληση -το ονοματιστούν τα συναισθήματα με ακρίβεια- αποτελεί ζητούμενο για το σύγχρονο άνθρωπο, ο οποίος εκφράζεται συνήθως με παρομοιώσεις και μεταφορές: «αισθάνομαι σαν...», «είμαι διαλυμένος». Η γνώση των συναισθημάτων και των ιδιαίτερων αποχρώσεών τους αποτελεί ζητούμενο στην ψυχανάλυση, επειδή δηλώνει την επιμελή επεξεργασία τους, την κατανόησή τους και τη σχέση αιτίας-αιτιατού μεταξύ ερεθίσματος και ψυχικού αποτελέσματος.

Geoffrey Chaucer: Ιστορίες του Canterbury

Ο Chaucer θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Αγγλικής λογοτεχνίας. Το επικών διαστάσεων έργο του, «Ιστορίες του Canterbury», αποτελείται από σπονδυλωτές ιστορίες, οι οποίες αφορούν σε ένα πλήθος θεμάτων και αντικατοπτρίζουν την κοινωνική δομή της μεσαιωνικής Αγγλίας. Μαζί με άλλα της μεσαιωνικής λογοτεχνίας, εστιάζουν στη δυναμική της αφήγησης εντός της ομάδας, όπου η προσωπική εμπειρία μοιράζεται με το σύνολο και αποτελεί αφορμή για διάλογο και επεξεργασία. Αυτή η πρακτική -την οποία έχουν υιοθετήσει και αρκετές ψυχαναλυτικές σχολές- προσφέρει στο άτομο τη δυνατότητα να επεξεργαστεί εκ νέου τις εμπειρίες του, με διττό τρόπο. Αρχικά, να τις συντάξει με λογική δομή (αρχή, μέση, τέλος) και, στη συνέχεια, να δεχτεί την κριτική και την οπτική του τρίτου προσώπου, ως δημιουργικό έναυσμα για την αντιμετώπιση του βιώματος.

Charles Pierre Baudelaire: Τα Άνθη του Κακού

Μέλος του κινήματος των «Καταραμένων ποιητών», ο Baudelaire σπάζει τα δεσμά του ρομαντισμού και της αστικής επεξεργασίας του συναισθήματος, επιστρέφοντας στην πηγή του. Κινείται από το λυρισμό στην ωμότητα, χωρίς να λογοκρίνει τις εμπειρίες του, αλλά επεξεργαζόμενός τις. Από την αγάπη ως το σεξ και από την ιπποτική συμπεριφορά ως την κριτική της αστικής ηθικής, ο Baudelaire απελευθερώνεται από τα στερεότυπα και προσπαθεί να εκφράσει ρεαλιστικά τον εσωτερικό κόσμο και την πάλη ανάμεσα στην ηδονή και στο θάνατο. Ομοίως, ο αναγνώστης καλείται να επεξεργαστεί τις δικές του επιθυμίες, πέρα από τα στεγανά της οποιασδήποτε «ομάδας» (οικογένεια, εργασία, κοινωνία) και να αναγνωρίσει τις ορμές του καθώς και τις ροπές του προς την (αυτο)καταστροφή. Με αυτή την αντιπαραβολή, έρχεται η αναγνώριση της σκοτεινής πλευράς της επιθυμίας και η δυνατότητα να μετουσιωθεί σε δημιουργική δύναμη.

Georges Bataille: Ερωτισμός

Χρησιμοποιώντας κυρίως τις εκφραστικές μεθόδους του Σουρεαλισμού, αλλά εμβαθύνοντας και σφυρηλατώντας μία νέα φιλοσοφία της επιθυμίας και του ερωτισμού, ο Bataille ασχολείται ιδιαίτερα με τη σύγκρουση του «θέλω» και την αστική ηθική που κυριαρχεί στη δυτική κοινωνία. Στο έργο του ο κοινωνικός ιστός λειτουργεί ασφυκτικά προς τις βασικές ροπές του ατόμου, το οποίο καλείται να υπερκεράσει τα εμπόδια ακολουθώντας την έκφραση της επιθυμίας: αυτή αναλύεται μέσω αρχετυπικών συμβόλων, τονίζοντας την προαιώνια παρουσία της. Ασχέτως αν κάποιος ταυτίζεται πλήρως με την ιδεολογία του Bataille, η προκλητική έκφρασή του καθώς και οι ιδέες του τονίζουν το δίλημμα που αντιμετωπίζει και σήμερα το άτομο: έκφραση του ψυχισμού ή συμμόρφωση με την καθεστηκυία ηθική. «Ερωτισμός είναι η μέχρι θανάτου επιδοκιμασία της ζωής». Αυτό το απόφθεγμά του λειτουργεί ως διέγερση προς τη σκέψη και αποτελεί και πρόκληση για μία εκ νέου ανάγνωση της επιθυμίας, ως το ζωοδόχο στοιχείο της ύπαρξης.

Ανδρέας Εμπειρίκος: Ο Μέγας Ανατολικός

Το μοναδικό πεζό ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες σουρεαλιστές. Κατά μία έννοια, το οκτάτομο αυτό έργο αποτελεί το opus magnum του Εμπειρίκου, αφού μέσα από τις σπονδυλωτές του ιστορίες συνοψίζει και αναλύει τις βασικές του θέσεις για τον έρωτα, τη σεξουαλικότητα, την επιθυμία, τη ζωή και την (προσωπική) επανάσταση. Αν και αποτελεί έργο που ξύπνησε το διχασμό μετά την έκδοσή του, οι περισσότεροι μελετητές το αντιμετωπίζουν ως ένα κατ᾽αρχήν σουρεαλιστικό δημιούργημα, το οποίο -πιστό προς τις αρχές του κινήματος- αποζητά να εκτινάξει την επιβληθείσα πραγματικότητα και να επεκτείνει τα όρια της αντίληψης του ατόμου, μέσω της πρόκλησης. Ομοίως, ο αναγνώστης καλείται να υπερβεί τα όριά του και να οικειοποιηθεί ή να απορρίψει αυτά που διαβάζει, τηρώντας ανοιχτό μυαλό και συνάμα προσπαθώντας να διαχωρίσει αυτά που είναι με αυτά που του επιβάλλεται να είναι.

Οι ομάδες λειτουργούν σε συνθήκες θεραπευτικής δεοντολογίας, δηλαδή με όρους, ασφάλειας, εχεμύθειας κι αποδοχής στον κοινωνικό ρυθμό του συμμετέχοντα. Ο επόμενος κύκλος θα ξεκινήσει τον Απρίλιο και θα διαρκέσει 10 συναντήσεις. Οι συναντήσεις λαμβάνουν χώρα κάθε 15 ημέρες, ημέρα Σαββάτου ή Κυριακής κι η κάθε συνάντηση διαρκεί 3 ώρες.

Στην ομάδα συμμετέχουν περίπου 10 συμβουλευόμενοι. Οι συναντήσεις πραγματοποιούνται στον χώρο του DuDu Loft (Κολωνού 12-14, Αθήνα 4ος όροφος). Το κόστος ανά συνάντηση ανέρχεται σε 40 ευρώ (συν ΦΠΑ).

Πληροφορίες και Συμμετοχές: Χαρίκλεια Μανουσάκη, manousaki.c@gmail.com, 697 44 77 556

The Huffington Post