Σακχαρώδης διαβήτης Κύησης

Μία απο τις πιο συχνές παθήσεις κατά τη διάρκεια της Κύησης: Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης (ΣΔΚ) αποτελεί μια από τις πιο συχνές παθήσεις του μεταβολισμού  κατά την διάρκεια της κύησης. Οφείλεται κυρίως στην  ελατωμένη παραγωγή και έκριση ινσουλίνης, μιας ορμόνης που ρυθμίζει την χρησιμοποίηση της γλυκόζης απο τα κύτταρα του οργανισμού.

Κατά τη διάρκεια της κύησης, η παραγωγή και έκριση ποικίλων ορμονών από την εμβρυοπλακουντιακή μονάδα, όπου προετοιμάζουν τον γυναικείο οργανισμό να φέρει σε πέρας την κύηση, καθώς επίσης και η ενεργοποίηση διαφόρων βιοχημικών μονοπατιών που υποστηρίζουν την αρμονική ανάπτυξη του εμβρύου, έχουν σαν συνέπεια να δημιουργούν ένα πολύ ιδιαίτερο περιβάλλον, όπου παρόλη την σχετικά αυξημένη ποσότητα ινσουλίνης, αυτή δεν επαρκεί για τη χρησιμοποίηση της γλυκόζης απο τα κύτταρα της εγκύου γυναίκας, με συνέπεια οι αυξημένες τιμές γλυκόζης αίματος, να δημιουργούν παθολογικές συνθήκες για τον οργανισμό τόσο της εγκυμονούσας όσο και του κυήματος.

Η συχνότητα εμφάνισης ΣΔΚ, ανέρχεται σε 3-6% του γυναικείου πληθυσμού, με προδιαθεσικούς παράγοντες κυρίως το ιστορικό εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη στην οικογένεια, την παχυσαρκία, την ηλικία εμφάνισης της κύησης (μεγαλύτερη των 35 ετών), τη γονιδιακή επιβάρυνση για την εμφάνιση του ΣΔΚ, καθώς και τον καθιστικό τρόπος ζωής και την έλλειψη φυσικής δραστηριότητας.

Διάγνωση ΣΔΚ

Η διάγνωση γίνεται κυρίως κατά τον 6ο μήνα της κύησης (μεταξύ 26ης-28ης εβδομάδας κύησης). Χρησιμοποιείται η δοκιμασία ανοχής γλυκόζης όπου ανιχνεύονται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, μετα από χορηγηση 100γρ. γλυκόζης σε υδατικό διάλυμα και στη συνέχεια αξιολογουνται οι τιμές γλυκόζης αίματος, τοσο κατά την έναρξη της δοκιμασίας όσο και σε χρόνους, 1, 2, και 3 ωρών μετά την λήψη του διαλύματος. Η διάγνωση του ΣΔΚ, γίνεται οταν 2 από τις τιμές γλυκόζης είναι μεγαλύτερες απο το αναμενόμενο για τις φυσιολογικές γυναίκες στους αντίστοιχους χρόνους, ενώ κάποιες φορές χρησιμοποιείται και η λεγόμενη μικρή δοκιμασία (50γρ.), που χρησιμευει ως προληπτική εξέταση προτου προχωρήσει κάποιος στη μεγάλη δοκιμασία των 100γρ.

Θεραπεία

Εξατομικευμένες διαιτητικές συμβουλές και υιοθέτηση ενός τρόπου ζωής με σωματική δραστηριότητα και αποφυγή καταστάσεων που επιβαρύνουν την μεταβολική ομοιόσταση του οργανισμού της εγκύου, συνήθως επάρκούν γαι την αρχική επίτευξη ρύθμισης του ΣΔΚ.

Εξειδικευμένες οδηγίες για την ποσότητα, το είδος, το ωράριο, την αποφυγή κέτωσης και την υιοθέτηση μικρών και συχνών γευμάτων, περίπου 6 ημερησίως(πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό, βραδινό, και πρό του ύπνου), με την ιδανική αναλογία υδατανθράκων, λιπών και πρωτεινών, συνήθως επαρκούν για την απρόσκοπτη εκβαση της κύησης, την υγιή ανάπτυξη του εμβρύου και την συνολική αντιμετώπιση της νόσου.

Ωστόσο, η έγκυος γυναίκα με ΣΔΚ, θα πρεπει να μετράει καθημερινά, κάθε πρωί νηστική καθώς και 1 ώρα μετά την ληψη φαγητού, τις τιμές σακχάρου αίματος. Αν οι τιμές σακχάρου εξακολουθούν να είναι ανώτερες των προβλεπομένων,  πιθανόν να χρειαστεί και η χορήγηση ινσουλίνης, και βεβαίως να υπάρχει τακτική παρακολούθηση της πορείας της κύησης, του συνολικού σωματικού βάρους της εγκύου, εξειδικευμένων μεταβολικών παραμέτρων καθώς  και της ανάπτυξης του εμβρύου.

Μετά τον τοκετό

Ελιπής αντιμετώπιση της νόσου, οδηγεί σε διαταραχες σωματικού βάρους τόσο της μητέρας όσο και του κυήματος, εμφάνιση επιπλοκών κατά την κύηση καθως επίσης και πρόωρο τοκετό, επιπλοκές κατά τον τοκετό όσο και αμέσως μετά κατά τις πρώτες ώρες της ζωής του εμβρύου. Επίσης οι γυναίκες που εμφανίζουν ΣΔΚ, τείνουν να εμφανίζουν σε μεγαλύτερη συχνότητα Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2(των ενηλίκων), περίπου 25% περισσότερο συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό, κατά τα επόμενα 15-20 χρόνια μετά την κύηση.

Ο τρόπος αποφυγής και πρόληψης αυτου του ενδεχομένου, ειναι η διατήρηση σωστού σωματικού βάρους, η επαγρύπνιση για την παρακολουθηση σε τακτικα χρονικά διαστήματα των διαφόρων μεταβολικών παραμέτρων με την βοήθεια ειδικών όπως του Ενδοκρινολόγου, η υιοθετηση υγιεινού τρόπου ζωής και διατροφικών συνηθειών(Μεσογειακό μοντέλο διατροφής) καθως επίσης και η σωματική δραστηριότητα. Επίσης, μια ενδεχόμενη νέα κύηση παρουσιάζει αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου κατά 2-3 φορές περισσότερο από την προηγουμενη κύηση, και γιαυτό και ο έλεγχος θα πρεπει να πραγματοποιείται σε πρωιμότερο στάδιο.Όσον αφορά το νεογέννητο οργανισμό, οι αυξημένες τιμές γλυκόζης που κυκλοφορούσαν στο αίμα της μητέρας, διαπερνούν τον πλακούντα και αυξάνουν τα επίπεδα γλυκοζης στο αίμα του μωρού. Αυτό οδηγεί σε προγραμματισμό του μεταβολισμού του εμβρύου σε όχι σωστες συνθήκες, με αποτέλεσμα την αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρδιοαγγειακών συμβαμάτων κατά την ενήλικο ζωή του, γεγονός το οποίο δίδει ιδιαίτερη σημασία στην αντιμετώπιση της νόσου με τον καλυτερο δυνατό τρόπο, καθως και σε όσο το δυνατόν πρωιμότερο σταδιο.

Θωμάς Δ. Σιαμάτρας

Ενδροκρινολόγος/Διαβητολόγος

siamtom@gmail.com

Donna.gr