Συμβολική κατάληψη, συμβολική αριστερά - Του Θάνου Τζήμερου

Θα περίμενε κανένας, από κάποιον καθηγητή νομικής που έχει φάει και ξύλο από μπαχαλάκηδες, να επιβεβαιώσει το αυτονόητο: νόμος είναι ο νόμος. Ούτε το δίκιο του εργάτη, ούτε το συμφέρον του διαπλεκόμενου, ούτε η «καλλιτεχνική έκφραση» του μουτζουρωτή τοίχων, ούτε η κατάληψη του μπαχαλάκια.

Θα περίμενε κανένας, από έναν υπουργό Προστασίας του Πολίτη να μιλήσει καθαρά και ξάστερα για το πώς εννοεί αυτή την προστασία του πολίτη όταν ο καθένας, στο όνομα της ελευθερίας, μπουκάρει οπουδήποτε, καταστρέφοντας οτιδήποτε και δέρνοντας οποιονδήποτε.

Κι όμως. Μολονότι «τόλμησε» να πει ότι οι καταλήψεις (στις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει διδακτορικό) γυρίζουν μπούμερανγκ, έσπευσε να τις διαχωρίσει σε καλές και κακές! Ποιες είναι οι «κακές»; Διαβάστε επί λέξει: «Οι καταλήψεις –οι οποίες όταν δεν έχουν συμβολικό χαρακτήρα, άρα μικρή διάρκεια και κυρίως όταν δεν έχουν σαφές αίτημα– συνιστούν μια παθογένεια της μεταπολιτευτικής Ελλάδας… Αν δεν μπούνε κανόνες και όρια τότε πολύ γρήγορα θα εκφυλιστούν και οι αξίες της Αριστεράς». Τι συμπεραίνετε; Ότι οι καταλήψεις που έχουν α) συμβολικό χαρακτήρα, άρα μικρή διάρκεια και β) σαφές αίτημα είναι οι «καλές».

Και κάθε άνθρωπος που διαθέτει πέντε δράμια λογική αναρωτιέται:

Ο ισχύων νόμος (άσχετα αν δεν εφαρμόζεται ποτέ) θεωρεί ποινικό αδίκημα που διώκεται αυτεπάγγελτα και τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 6 μηνών οποιαδήποτε κατάληψη ιδιωτικού ή δημόσιου χώρου, ακόμα κι αν γίνεται από μαθητές! Ο νόμος δεν κάνει διαχωρισμό σε συμβολικές και μη συμβολικές καταλήψεις. Κι επειδή ο κ. Πανούσης δεν μπορεί να μην ξέρει ότι ένας νόμος καταργείται με άλλο νόμο, δεν έχει παρά να φέρει στη Βουλή νομοσχέδιο με το οποίο θα βάζει κανόνες και όρια που θα απενοχοποιούν την έννοια της συμβολικής κατάληψης για να ξέρουμε τι μας γίνεται. Να τον βοηθήσω λίγο γιατί οι νομοπαρασκευαστικές επιτροπές της κυβέρνησης δεν τα πάνε και τόσο καλά σε ασκήσεις κοινής λογικής.

Μικρής διάρκειας κατάληψη, λέει, τη δεχόμαστε. Πόσο μικρής; 10 λεπτών, ας πούμε; Μισής ώρας; Μίας, δύο, τριών ωρών; Ο νόμος δεν μπορεί να είναι φλου. Μέχρι να μπουν στο κτίριο οι καταληψίες, να ξεδιπλώσουν τα πανό, να πάρουν τηλέφωνο τα κανάλια, να έρθουν οι κάμερες, να κάνουν δηλώσεις, ένα τριωράκι το θέλουν, μες στο νερό! Οπότε οι φρουροί / θυρωροί κ.λπ θα πρέπει να ρωτάνε τους καταληψίες: «Παιδιά, πόσο σκοπεύετε να μείνετε; Για να ξέρουμε αν θα σας αφήσουμε…» Ή, να τους ενημερώνουν, οι φρεσκοδιορισμένοι κρατικοί λειτουργοί: «Σύντροφοι, η ώρα είναι 11. Κατάληψη θα κάνετε μέχρι τις 2, εντάξει; Να παραγγείλουμε καφέ;»

Θα πρέπει να ξέρουμε και ποιοι δικαιούνται να κάνουν συμβολικές καταλήψεις. Ένα άτομο μόνο του επιτρέπεται; Μια ομάδα; Από πόσους και πάνω; Πέντε άτομα είναι καλά; Μπορούμε δηλαδή εγώ και άλλοι τέσσερις, αύριο, να πάμε για συμβολική κατάληψη στην εφορία Χαλανδρίου;

Και πόσο συχνά μπορεί να γίνεται αυτό; Αν κάθε μέρα εμφανίζεται και μια άλλη παρέα και κάνει μικρής διάρκειας κατάληψη της πρυτανείας του ΕΚΠΑ, είμαστε εντάξει; Θα πρέπει να υπάρχει όριο και στο πόσες φορές μπορεί να καταληφθεί μία υπηρεσία και στο πόσες καταλήψεις μπορεί να κάνει κάποιος, λογικό δεν είναι; Ας πούμε 5 ανά μήνα. Μην το ξεχάσετε αυτό όταν θα φτιάχνετε το νόμο, ε; Άρα κάπως πρέπει και να πιστοποιείται. Μάλλον ο καλύτερος τρόπος είναι ένα μητρώο καταλήψεων και καταληψιών. «Μας συγχωρείτε, αγαπητοί καταληψίες, η Υπηρεσία μας έχει καταληφθεί 5 φορές αυτό το μήνα, δεν μπορείτε να μας καταλάβετε πάλι. Διαθέσιμες για συμβολική κατάληψη είναι οι εξής υπηρεσίες:…» (ακολουθεί κατάλογος, με διευθύνσεις, για να μην ψάχνονται τα παιδιά, όσων Δημόσιων Υπηρεσιών έχουν καταληφθεί από 4 φορές και κάτω). Ή με το που μπαίνεις στο κτίριο μια ευγενική υπάλληλος θα σου ζητάει διακριτικά ταυτότητα, θα ψάχνει στο on line σύστημα και θα σου λέει μελιστάλαχτα: «Α, λυπάμαι, κύριε Γεωργίου, έχετε συμπληρώσει τον ανώτατο αριθμό 5 καταλήψεων το μήνα που προβλέπει ο νόμος. Θα πρέπει να αποχωρήσετε. Θα είμαστε στη διάθεσή σας να μας καταλάβετε τον επόμενο μήνα. Εσείς, κύριε Χρήστου, μπορείτε να συνεχίσετε, έχετε μόνο 3 καταλήψεις αυτόν το μήνα».

Ένα άλλο σημείο που πρέπει να διευκρινιστεί είναι αν τα κριτήρια πρέπει να ισχύουν και τα δύο μαζί, σωρρευτικά που λένε οι νομικοί. Δηλαδή και α) μικρή διάρκεια κατάληψης και β) σαφή αιτήματα. Ή αρκεί το ένα; Μάλλον και τα δύο, θα έλεγα, δεν συμφωνείτε, κ. υπουργέ;

Και πάμε στο επόμενο: Τι σημαίνει σαφές αίτημα; Ποιος κρίνει τη σαφήνεια των αιτημάτων; Ο υπουργός, ο προϊστάμενος της υπηρεσίας που καταλαμβάνεται, ο αστυνόμος, ο δημοσιογράφος; Πώς τη φαντάζεστε, κ. Πανούση, αυτή τη διαδικασία; Να σας βοηθήσω λίγο. Προτείνω να συμπληρώνουν οι καταληψίες μια αίτηση κατάληψης (χωρίς χαρτόσημο, να μην ξοδεύονται οι σύντροφοι) η οποία θα τους ζητάει: «Διατυπώστε με σαφήνεια εδώ το αίτημά σας». Θα παίρνουν αριθμό πρωτοκόλλου, και μία επιτροπή, με πρόεδρο τη Ζωή και μέλη τον Κουφοντίνα (Πώς πάει η υγεία του; Είναι καλά, κ. Λέβα, μια που τον είδατε πρόσφατα;), τον Ρωμανό και τον Μαζιώτη, θα αποφαίνεται. Η σαφήνεια είπαμε μας ενδιαφέρει, όχι το περιεχόμενο, κ. Πανούση, έτσι δεν είναι; Γιατί εμένα το «να καεί, να καεί το μπουρδέλο η Βουλή» σαφέστατο μου φαίνεται. Άρα είναι ΟΚ, ε; Βέβαια, υπάρχει ένα θέμα σχετικά με το πόσο γρήγορα μπορεί αυτή η επιτροπή –ή οποιαδήποτε άλλη, από πρόσωπα αναλόγου κύρους και νομικής συγκρότησης– να γνωμοδοτήσει για τη σαφήνεια του αιτήματος. Αλλά με τόσες επιτροπές που προεδρεύει η Ζωή, το έχει πάρει το κολάι, οπότε μάλλον αδίκως ανησυχώ.

Θα πρέπει επίσης να διευκρινιστεί στο νόμο: η σαφήνεια θα κρίνεται σε πρώτο βαθμό ή θα υπάρχει και δευτεροβάθμιος επιτροπή; Ένα αίτημα, ας πούμε, όπως το «go back κ. Μέρκελ, go back κ. Σόιμπλε» ή όπως το «όχι στο μνημόνιο της φτωχοποίησης» περνάει; Φοβάμαι ότι μπορεί η επιτροπή να το βγάλει ασαφές ρωτώντας τι εννοεί ο ποιητής με το «go back»... Ο σοφός λαός όμως, όπως είδαμε, το θεώρησε σαφές. Άρα, μάλλον χρειάζεται και δευτεροβάθμια επιτροπή, η οποία μπορεί να αποτελείται από εκπροσώπους των αγανακτισμένων της πλατείας, που, όσο να ναι, μια ευθυκρισία την έχουν. Το πρόβλημα είναι τι θα κάνουν οι καταληψίες, μέχρι να κριθεί τελεσίδικα το αίτημά τους; Θα περιμένουν στο γκισέ ή θα έρθουν άλλη μέρα, όπως γίνεται συνήθως όταν πας για μια δουλειά σου σε Δημόσια Υπηρεσία;

Υποθέτω, μια και ο yπουργός δεν το ανέφερε στα χαρακτηριστικά της λάιτ κατάληψης, ότι δεν θα πρέπει να βανδαλίσουν το χώρο. Αλλά επειδή αποκλείεται να μην αφήσουν ένα ίχνος από λαϊκή επανάσταση, ας δεχθούμε ένα συμβολικό μουτζουρωματάκι στον τοίχο. Άντε κι ένα συμβολικό σπασιματάκι σε καμιά παλιά καρέκλα. Ας το προβλέπει ο νόμος: ο κάθε συμβολικός καταληψίας μπορεί να γράψει σε επιφάνεια τοίχου μέχρι 1 τετραγωνικό μέτρο ή να προξενήσει φθορές μέχρι 100 ευρώ. Να τα λέμε κι αυτά, να τα διευκρινίζουμε, διότι το παν σε μια Δημοκρατία είναι οι σωστοί νόμοι, ε;

Βέβαια, οι ανάλγητοι καπισταλιστές θα σκεφτούν κι άλλα πράγματα, μια που έχουν το μυαλό τους μόνο στο χρήμα: ποιος θα πληρώσει αυτό το χαμένο χρόνο, τη μηδενική παραγωγικότητα της υπηρεσίας που καταλαμβάνεται, τις φθορές που θα γίνουν, και ποιος θα αποζημιώσει τον πολίτη που πάει σε μια Υπηρεσία και του λένε «δεν λειτουργούμε, γιατί έχουμε κατάληψη».

Αλλά αυτά δεν πρέπει να απασχολούν ιδεολόγους σαν κι εσάς, κ. Πανούση. Είναι συγκινητική η προσπάθειά σας να διασώσετε τις αξίες της αριστεράς, μην εκφυλιστούν, αυτό μόνο έχει σημασία. Οι οποίες, όπως συνάγεται από τη φράση σας, μια χαρά είναι τόσα χρόνια χωρίς κανόνες και όρια. Ή μήπως αυτές ακριβώς είναι οι αξίες της αριστεράς; Η ανυπαρξία, δηλαδή, κανόνων και ορίων ώστε κάθε τι να το φέρνει στα μέτρα της και να το βαφτίζει κατά το δοκούν; Ίσως πρόκειται για συμβολικές αξίες, σαν την κατάληψη που προτιμάτε.

Υ.Γ. Θα ήταν, όλοι τους, η αποθέωση της κωμωδίας, αν δεν ζούσαμε τη μεγαλύτερη μεταπολεμική τραγωδία. Θα γελούσαμε με δάκρυα, αν δεν ήταν τόσο πολύ επικίνδυνοι, αν η χώρα δεν βρισκόταν ένα εκατοστό πριν τον γκρεμό.

Athens Voice