Οι «μάγισσες της νύχτας» που έσπερναν θάνατο στους ναζί

Οι ναζί της αποκαλούσαν «μάγισσες της νύχτας», οι γάλλοι πιλότοι από το σμήνος, «Νορμανδία-Νεμάν», «δαιμόνισσες της νύχτας», ενώ οι Ρώσοι, απλά τις ονόμαζαν χαϊδευτικά «αδελφούλες». Ηταν ένα σμήνος, αποκλειστικά από ρωσίδες, που έσπερνε τρόμο και θάνατο στους Γερμανούς.

Φωτο: Μαρία Ντόλινα, Υποδιοικητής Αεροπορικού Σμήνους του 125ου συντάγματος, Ηρωίδα της Σοβιετικής Ένωσης (1945). Πηγή: wikipedia.org

Λίγο καιρό μετά την έναρξη του γερμανο-σοβιετικού πολέμου, στην κυβέρνηση της ΕΣΣΔ έφτασαν πολλές επιστολές γυναικών πιλότων από Αερολέσχες, αεροπορικές Σχολές, την Πολιτική Αεροπορία, κ.ο.κ.. Όλες ζητούσαν επίμονα να τις στείλουν στο μέτωπο προκειμένου να πολεμήσουν ως ίσες με τους άντρες.

Εν τω μεταξύ, η «Ηρωίδα της ΕΣΣΔ», Μαρίνα Ρασκόβα, ξακουστή σε όλη τη χώρα για τη θρυλική απευθείας πτήση από τη Μόσχα στην Άπω Ανατολή με αεροπλάνο ANT-37 «Rodina», έριξε την ιδέα να δημιουργηθεί ένα ειδικό γυναικείο σμήνος. Την άκουσαν, και υποσχέθηκαν να το σκεφτούν, όμως κάτι ανάλογο δεν υπήρχε ως τότε στην παγκόσμια αεροπορία, γι’ αυτό και η ιδέα της Ρασκόβα συνάντησε αρκετούς πολέμιους. Αλλά τα γράμματα, όλο έρχονταν και έρχονταν…

Τελικά, κατάφερε να εξασφαλίσει τη συγκατάθεση του Στάλιν για να συγκροτήσει γυναικείο Αεροπορικό Σμήνος και ήδη το φθινόπωρο του 1941 άρχισε η επιλογή των εθελοντών. Ύστερα από ένα ταχύρυθμο κύκλο εκπαίδευσης, σχηματίστηκε το «46ο Σύνταγμα Εθνοφρουράς», το οποίο αποτέλεσε και τη μοναδική στον κόσμο αεροπορική γυναικεία μονάδα βομβαρδιστικών νυχτερινών αποστολών.

Η πρώτη διαταγή που δέχτηκαν τα μέλη της ήταν «να κουρευτούν σαν αγόρια», αφήνοντας μπροστά μαλλί σε επίπεδο όχι μακρύτερο «από το μέσον του αυτιού», ενώ κοτσίδες μπορούσαν να αφήσουν μόνο ύστερα από άδεια της Μαρίνα Ρασκόβα. Ωστόσο καμιά δεν απευθύνθηκε στη διάσημη πιλότο για τέτοια «ψιλοπράγματα». Στις 27 Μαΐου του 1942, το Αεροπορικό Σμήνος, «Μάγισσες της νύχτας», το οποίο αριθμούσε 115 κοπέλες από 17 έως 22 ετών, άρχισε να λαμβάνει μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις. Η πρώτη εξόρμηση πραγματοποιήθηκε στις 12 Ιουνίου.

«Για τη Λιούμπα!», «Για τη Βέρα!»

Οι κοπέλες-πιλότοι πετούσαν με τα μικρά βραδυκίνητα διπλάνα Πo-2, που τα αποκαλούσαν «αραβόσιτους» ή «εταζέρες», και πριν από τον πόλεμο είχαν ρόλο εκπαιδευτικών. Η ανοιχτή καμπίνα με το πλεξιγκλάς τζάμι μπροστά δεν μπορούσε να προστατεύσει το πλήρωμα, όχι μόνο από τις σφαίρες, αλλά ακόμη και από το δυνατό αέρα. Ραδιοεπικοινωνία δεν υπήρχε, η ταχύτητα του αεροπλάνου ήταν μόλις 120 χλμ./ώρα και το μέγιστο ύψος 3 χιλ. μέτρα. Ο μοναδικός οπλισμός ήταν πιστόλια ΤΤ. Πολυβόλα εμφανίστηκαν σε αυτά τα αεροπλάνα μόλις το 1944.

Δεν υπήρχαν ούτε θυρίδες βομβών και τις βόμβες κρεμούσαν απλώς κάτω από την κοιλιά του αεροπλάνου. Το Πο-2 δεν μπορούσε να σηκώσει πολλές βόμβες, απ’ την άλλη όμως αυτές ρίχνονταν στο στόχο με εξαιρετική ακρίβεια. Τις μικρές βόμβες οι χειρίστριες των όπλων τις μετέφεραν στα γόνατά τους και τις έριχναν με τα χέρια πετώντας πάνω από το στόχο. Πετούσαν τη νύχτα, πραγματοποιώντας ακόμη και μέχρι δέκα πτήσεις, ενώ όταν έφταναν στο στόχο έσβηναν τον κινητήρα και οι βόμβες έπεφταν στο εχθρό μέσα στην ησυχία. Οι κοπέλες-πιλότοι μετέφεραν και φορτία για τους παρτιζάνους, όπως φάρμακα, πυρομαχικά, τρόφιμα, ταχυδρομείο.

Οι Γερμανοί αποκαλούσαν τα Πο-2 «ρωσικό κοντραπλακέ» λόγω της ευρείας χρήσης σανίδων στο κυρίως στέλεχός του. Κάθε γερμανός πιλότος που κατέρριπτε ένα από αυτά, λάμβανε την υψηλότερη τιμή, τον Σιδηρούν Σταυρό.

Στις βόμβες οι πιλότοι έγραφαν, «Για την Πατρίδα!», ενώ όταν άρχισαν να χάνονται οι πρώτες φίλες τους, εμφανίστηκαν επιγραφές όπως, «Για τη Λιούμπα!», «Για τη Βέρα!».

Ποιες ήταν οι Μάγισσες της νύχτας

Το πλήρωμα του Πο-2 αποτελούνταν από τον πιλότο και τη χειριστή των όπλων. Οι χειριστές των όπλων ήταν συνήθως φοιτήτριες Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Η Πολίνα Γκέλμαν σπούδασε στη Σχολή Ιστορίας, και η Ιρίνα Ρακομπόλσκαγια στη Σχολή Φυσικής του Πανεπιστημίου της Μόσχας, ενώ η Ραΐσα Αρόνοβα στο Ινστιτούτο Αεροπλοΐας της Μόσχας. Οι κοπέλες έφερναν στο Σύνταγμα έναν άλλο αέρα, διαβάζοντας διαλέξεις, εκδίδοντας περιοδικά και γράφοντας ποιήματα.

Διοικητής του 46ου Αεροπορικού Συντάγματος Εθνοφρουράς ήταν η Ευδοκία Μπερσάνσκαγια, η μοναδική γυναίκα που τιμήθηκε με το παράσημο Σουβόροφ της τάξεως συνταγματάρχη. Το Σμήνος επιχειρούσε υπό τη διοίκησή της ως το τέλος πολέμου. Συνολικά στα χρόνια του πολέμου οι γυναίκες πιλότοι του «46ου Αεροπορικού Συντάγματος» (βραβευμένο με τους τίτλους της Ερυθράς Σημαίας και του Τάγματος Σουβόροφ) πραγματοποίησαν 24 χιλιάδες πολεμικές εξόδους.

Η Ημέρα της Νίκης βρήκε τις κοπέλες κοντά στο Βερολίνο, να θυμούνται και τις φίλες τους που δεν επέζησαν μέχρι αυτή τη χαρούμενη μέρα. Στις μάχες για την πατρίδα τους σκοτώθηκαν ηρωικά 33 πιλότοι. Εννέα πιλότοι, τιμήθηκαν με τον τίτλο των Ηρωΐδων της Σοβιετικής Ένωσης.΄

Όλγκα Μπελενίτσκαγια, ειδικά για τη RBTH

Η Σύγχρονη Ρωσία