Το δημοψήφισμα, οι κλειστές τράπεζες και το τρίτο μνημόνιο - Του Προκόπη Κωφού

Οι τράπεζες έκλεισαν λόγω της απόφασης για δημοψήφισμα; Αν δεν λαμβανόταν η απόφαση για δημοψήφισμα θα έκλειναν οι τράπεζες; Ο πρωθυπουργός που ανήγγειλε την Παρασκευή το βράδυ το δημοψήφισμα ήξερε πως τη Δευτέρα θα ήταν κλειστές οι τράπεζες; Με βάση την ανάλυση που ακολουθεί οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά είναι αυτονόητες.

Το κλείσιμο των τραπεζών είναι συνέπεια του αντικειμενικού γεγονότος της εκροής των καταθέσεων είτε στο εξωτερικό είτε σε ασφαλή ή ανασφαλή ιδιωτικά «χρηματοκιβώτια». Η εκροή των καταθέσεων ως φαινόμενο που παρατηρείται στις ελληνικές τράπεζες και στην ελληνική οικονομία ξεκίνησε από το 2009 με μια βουτιά 70 δις μέχρι το 2012, σταθεροποιήθηκε, λόγω προφανώς του δευτέρου μνημονίου, μέχρι το 2014 και επιταχύνθηκε από το τέλος του 2014, πριν φυσικά από τις εκλογές του Ιανουαρίου, μέχρι σήμερα, λόγω της λήξης του μνημονίου, με προοπτική περαιτέρω αύξησης.

Η εκροή καταθέσεων είναι ένα φαινόμενο που δεν μπορεί να συνεχίζεται απεριόριστα και από ένα σημείο και μετά δημιουργείται η αδήριτη ανάγκη να σταματήσει. Με βάση τα στοιχεία που έγιναν γνωστά τις τελευταίες μέρες προκύπτει πως η εκροή καταθέσεων έφτασε το τελευταίο διάστημα για τις ελληνικές τράπεζες στα όριά της και η ανάγκη να σταματήσει ήταν επιβεβλημένη εκ των πραγμάτων. Ο μόνος όμως τρόπος να σταματήσει η εκροή είναι το κλείσιμο των τραπεζών και ο έλεγχος των κεφαλαίων (capital control). Ποιος όμως θα έπαιρνε την ευθύνη να κλείσουν οι τράπεζες;

Μια τέτοια κολοσσιαίας σημασίας απόφαση, να κλείσουν οι τράπεζες, είναι μια δύσκολη απόφαση, ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχει επίσημη πτώχευση, γιατί πρέπει οπωσδήποτε να συγκαλυφθεί το γεγονός πως το κλείσιμό τους προκύπτει ως αναγκαιότητα μιας τραγικής οικονομικής κατάστασης. Πρέπει πάση θυσία να αποδοθεί σε λάθη, σε λάθος χειρισμούς, σε αδικαιολόγητες καθυστερήσεις ή εν προκειμένω σε καθυστερήσεις ή σε «αδιέξοδα» «σκληρών διαπραγματεύσεων». Ένα λοιπόν πλαστό ή με πολιτικές σκοπιμότητες αδιέξοδο στις υποτιθέμενες «σκληρές διαπραγματεύσεις» που διεξάγονταν και μια απόφαση για ένα «κρίσιμο» δημοψήφισμα που θα έπαιζε κάποιο ρόλο στις διαπραγματεύσεις αυτές ήταν αυτό ακριβώς που χρειαζόταν για να δικαιολογηθεί μια τόσο σημαντική και καταλυτική απόφαση, να κλείσουν οι τράπεζες. Με άλλα λόγια, δεν οδήγησε το δημοψήφισμα στο κλείσιμο των τραπεζών, αλλά το αντίθετο, η αντικειμενική ανάγκη να κλείσουν οι τράπεζες ήταν ένας καθοριστικός παράγοντας για την απόφαση να διεξαχθεί δημοψήφισμα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως η απόφαση για το δημοψήφισμα είναι μονοσήμαντη για να δικαιολογήσει αποκλειστικά και μόνο το κλείσιμο των τραπεζών και δεν εξυπηρετούσε και άλλες καθοριστικής σημασίας σκοπιμότητες. Οι σκοπιμότητες αυτές έγιναν ήδη φανερές από τις συζητήσεις που διεξάγονται και από τις μέχρι τώρα κινήσεις της συγκυβέρνησης ενόψει του δημοψηφίσματος. Είτε επικρατήσει το ΟΧΙ, είτε το ΝΑΙ στο δημοψήφισμα το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο: Το τρίτο Μνημόνιο, η περαιτέρω αφαίμαξη των μισθών και των συντάξεων, η περεταίρω ανατροπή των εργασιακών δικαιωμάτων. Αυτό που δεν πέτυχαν και δεν θα μπορούσαν να πετύχουν οι προηγούμενες κυβερνήσεις και συγκυβερνήσεις, αυτό που δεν θα μπορούσε να επιτύχει ούτε η τωρινή συγκυβέρνηση, χωρίς να αναιρέσει τον εαυτό της και την υποτιθέμενη αντιμνημονιακή πολιτική της, προωθείται τώρα με το δημοψήφισμα, με μια κίνηση ματ, στην υπηρεσία της ανταγωνιστικότητας και της καπιταλιστικής ανάκαμψης των κερδών των μεγάλων μονοπωλιακών επιχειρήσεων. Με άλλα λόγια, με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: Και μνημόνιο και κλείσιμο των τραπεζών. Η «κυβερνώσα αριστερά» ή η «για πρώτη φορά αριστερά» αποδεικνύεται για μια ακόμα φορά ένα όχι απλά χρήσιμο, αλλά ένα απαραίτητο εργαλείο του συστήματος.


ΥΓ. Οι υποστηριχτές του ΝΑΙ καλό θα ήταν να ψηφίσουν ΟΧΙ σε ένδειξη τιμής και ευγνωμοσύνης προς το ΣΥΡΙΖΑ, που αυτός και μόνο αυτός και κανένας άλλος δεν θα μπορούσε να προσφέρει αυτή τη μοναδική υπηρεσία στην «Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας», το τρίτο μνημόνιο!

Προκόπης Κωφός