Είμαστε, τελικά, διχασμένοι; - Του Σπύρου Σεραφείμ

Παρά την ατμόσφαιρα κηδείας που πλανάται στην ατμόσφαιρα, παρά το συναίσθημα θανατικού που κόβει σουλάτσα στις γειτονιές, αντιλαμβάνεσαι ότι όλα είναι φαινομενικά ήρεμα.

Καθημερινά η κοινωνία αγωνιά προσδοκώντας να αλλάξει σελίδα από την κατάσταση που βιώνουμε, με την επικράτηση ενός «Ναι» ή ενός «Όχι». Ο καθένας από εμάς έχει εναποθέσει τις ελπίδες του για τερματισμό σε αυτό που ζούμε με φόντο ένα μπλε παραβάν και ένα σταύρωμα σε μια κατάφαση ή σε μια άρνηση. Ποτέ άλλοτε μια τρισύλλαβη λεξούλα δεν έκρυβε μέσα της τόση δύναμη. Λέμε «Ναι» στα μέτρα και μένουμε Ευρώπη ή αποφαινόμαστε «Όχι» και στις τσέπες μας θα έχουμε ένα άλλο νόμισμα. Όπου και σε αυτό, δεν «καθαρίζουμε» έτσι εύκολα. «Γκινέες», λέει ο άλλος, με ολόκληρα κομμάτια αγγλικού φλέγματος, «ρουπίες» λέει ο άλλος λοιδορώντας τα όσα ζούμε, αφήνοντας υπονοούμενα για την κατάρρευση του πάλαι ποτέ ανατολικού μπλοκ. Ένα «Ναι» ή ένα «Όχι», φίλε μου, και αλλάζει η ζωή σου – και μακάρι να ήταν στην πραγματικότητα όλα τόσο απλά. Η ελπίδα κοιμίζει στην αγκαλιά της την προσδοκία για τη συγγραφή νέας σελίδας στη ζωή μας, έχοντας πάντα ως μαξιλάρι ένα ψηφοδέλτιο με δύο κουτάκια - που πρέπει να σταυρώσεις μόνο ένα από τα δύο.

Θα ήταν πολύ γλυκό όλο αυτό, σαν μελό μυθιστόρημα τσέπης, σαν ένα έργο που οι πρωταγωνιστές είτε μένουν στον τόπο καταγωγής τους και συνεχίζουν να ζουν, πλέον, με άλλους, νέους κανόνες είτε τα φορτώνουν όλα μέσα σε κούτες και τραβάνε γι’ άλλες πολιτείες, έτοιμοι να στήσουν τη ζωή τους από την αρχή. Μέχρι να γίνουν, όμως, όλα αυτά, μέχρι να καταμετρηθεί και το τελευταίο ψηφοδέλτιο που ακόμα θα μυρίζει φρεσκοτυπωμένο μελάνι από το Εθνικό Τυπογραφείο, η κοινωνία -το γράφω και πάλι- φαινομενικά είναι ήρεμη. Στην πραγματικότητα κοχλάζει εσωτερικά, η χύτρα δεν έχει βαλβίδα ασφαλείας και είναι έτοιμη να ξεράσει αγριότητα, στην πιο αρχέγονη μορφή της.

«Είσαι με μας ή με τους άλλους;».

-Ώπα, αδέρφια, να οργανωθούμε. Με εσάς είμαι, δεν το συζητώ.

«Ναι, αλλά εμείς είμαστε οι άλλοι, μου χα χα».

Η κοινωνική παιδεία πολλών έχει πάει περίπατο -καλά, ίσως να μην υπήρχε και ποτέ- το μάτι γυαλίζει και δηλώνει ότι πολλοί, ανεξαρτήτως φύλου, είναι έτοιμες/οι για όλα. «Θα πεις “ναι” ή “όχι”;» σε ρωτούν και οι φλέβες στον λαιμό και στα χέρια είναι έτοιμες να εκραγούν από το φούσκωμα, αν δώσεις τη λάθος απάντηση θέλουν να σε πιάσουν από τον γιακά για να πληρώσεις εσύ για όλα. Βλέπεις πρωτόγονες συμπεριφορές στον δρόμο, στο σούπερ μάρκετ, στην ουρά για τα ATM. «Θα σας πατήσω κάτω για να επιβιώσω, κουφάλες, ο θάνατός σας η ζωή μου». Αυτή η βία δεν εστιάζεται μόνο στο ερχόμαστε στα χέρια, είναι και λεκτική, τις περισσότερες φορές χωρίς επιχειρήματα, χωρίς λογική, με κατοχυρωμένη την αποκλειστικότητα στην αποψάρα, στη γνώμη που δεν επιδέχεται κάποια άλλη και στο κράξιμο προς τη διαφορετικότητα.

Όλο αυτό, με μια λέξη, λέγεται «διχασμός» της κοινωνίας – δεν έχω άλλη λέξη. Το χειρότερο συνοψίζεται στη διαπίστωση ότι δεν χρειαζόταν ένα δημοψήφισμα για να αποκαλυφθεί το τέρας του εμφυλίου που κρύβεται μέσα μας. Αποδεικνύεται ότι οι θύμησες υπήρχαν καλά καταχωνιασμένες στα σωθικά μας και ήταν σκεπασμένες με τη σκόνη που γεννά η ίδια η Ιστορία. Υπό ένα πέπλο στο οποίο ναι μεν δεν διακρίνονται καλά ούτε πρόσωπα ούτε προθέσεις ούτε κομματικές αντιλήψεις, αλλά δε, χρειαζόταν ένα μικρό δαδί. Μια μικρή σπίθα έπρεπε να σκάσει για να γίνει παρανάλωμα αυτό το πέπλο, ένας σπινθήρας για να πυροδοτήσει ξανά το «αδερφός εναντίον αδερφού».

Κι από την άλλη υπάρχει για κοντράστ η ρεφενάδα στην παρέα και στις οικογένειες, το «σου δανείζω 20 ευρώ και μου τα δίνεις όποτε», το «πάρε ένα πακέτο μακαρόνια να φάτε». Κοίτα που χρειαζόταν ένα «Ναι» ή ένα «Όχι» για να θυμηθούμε ότι είμαστε άγγελοι ή σατανάδες.

Το σίγουρο είναι ότι απαιτείται νηφαλιότητα. Ψυχραιμία. Θα μπορέσουμε να τη βρούμε, άραγε; Απαντάς με ένα «ναι» ή με ένα «όχι»...
Protagon.gr