Αλήθεια και επανάσταση - Του Απόστολου Βεργή*
Κάθε κοινωνία αποτελείται από ανθρώπους. Καμία κοινωνία δεν ειν' φτιαγμένη από αγγελικές και για αγγελικές μορφές. Από την στιγμή που σχεδόν ο κάθε άνθρωπος έχει τουλάχιστον μία σκοτεινή πλευρά, δεν γίνεται να υπάρξει αρμονία, αλλά μονάχα (κατά περιόδους) τάσεις που τραβάνε προς τα κει... Όταν όμως οι σκοτεινές πλευρές των ανθρώπων έρχονται στην επιφάνεια (και μάλιστα μαζικά), τι γίνεται; Κι όταν αυτές εμφανίζονται (φαντασιακά) ως το καλό; Όταν το ασυνείδητο θριαμβεύει γίνονται τα πιο μεγάλα θαύματα και κάνουν την εμφάνισή τους (πρόσκαιρες - τραγικές) μεταμορφώσεις: μεταμορφώσεις αυταρχικών δομών σε δημοκρατικές, μεταμορφώσεις δικτατόρων σε ηγέτες λαϊκούς.
Όχι! Απέναντι δεν βρίσκεται η λογική (γιατί η προπαγάνδα μπορεί να εμφανίσει κάθε τι παράλογο ως υπέρ - λογικό), αλλά η γνώση: η γνώση που προέρχεται είτε από προηγούμενα βιώματα, είτε από μελέτη. Η σκέψη δομείται με μελέτη. Η επαναστατικότητα προκύπτει από την γνώση: την γνώση και την αυτογνωσία. Ένα σύνολο μη σκεπτόμενο, αλλά χειραγωγούμενο, δεν δύναται να δομήσει αυτογνωσία - επέκεινα βρίσκεται ο γκρεμός και η καταστροφή κάθε ελπίδας, φρούδας ή και πραγματικής.
Δυστυχώς όμως, η αυτογνωσία και η αυτονομία, αλλά και γενικά η γνώση, δρουν ταυτοχρόνως μόνο σε χειραφετημένα άτομα. Αυτό δεν συμφέρει τις ηγεσίες ή, μήπως, πρέπει (αν θέλουν να είναι ηγεσίες πραγματικές και όχι τυχοδιωκτικές) οι ίδιες να αποζητούν από τα μέλη των κοινωνιών στις οποίες ηγούνται, να ειν' αυτόνομα, να ξέρουνε τι Είναι, να είναι γνωστικά. Τέτοιες ηγεσίες είναι πραγματικά επαναστατικές και είναι ακριβώς αυτό το πράγμα, γιατί έτσι διαμορφώνονται τα προτάγματά τους από τα κάτω, από λαό που είναι (συνειδητοποιημένος) λαός, από λαό που δεν είναι όχλος.
Η ιστορία, όμως, είναι γεμάτη από πράξεις όχλων και, δυστυχώς, οι κοινωνίες μας δεν διδάσκονται από αυτές. Προφανώς, είναι το ασυνείδητο των πράξεων αυτό που επανέρχεται και παρασέρνει σε επαναλήψεις που η ανθρωπότητα συνήθως δεν μπορεί να αποτρέψει. Και δεν μπορεί, γιατί με κάποιο τρόπο μαγικό, κάθε φορά, ξενώνεται η κάθε επανάσταση απ' τον ρεαλισμό κι εντέλει μετατρέπεται σε τραγωδία.
Ο ηρωισμός μπορεί να προκύπτει και από την βλακεία; Πρέπει να είναι τολμηρός κανείς για να αποδεχθεί αυτό το πράγμα δημοσίως (με κίνδυνο λιντσαρίσματος), παρότι ειν' αλήθεια. Ο ηρωισμός για ένα υπαρκτό σκοπό ειν' αρετή! Ο ηρωισμός για μια φενάκη, ένα ψέμα, μια παράσυρση είναι μια τραγωδία - ειδικά όταν ο ήρωας εκμηδενίζεται, εξαφανίζεται, δεν δύναται να επιστρέψει. Γιαυτό, οι επαναστατικές διαδικασίες για να μπορούν να στέκονται απαιτούν γνώση, σχεδιασμό και προπαντός αλήθεια.
*Συγγραφέας
Δείτε καρέ-καρέ τη σφαγή στο Κοντομαρί Χανίων από τους Γερμανούς - Η ιστορία του Franz Peter Weixler
- Δημοφιλέστερα