Μάχη για να εξομαλυνθούν τα προβλήματα των capital controls στην αγορά

Tου Βασίλη Γεώργα

Με συγκεκριμένα πυροσβεστικά μέτρα που έχουν σκοπό να αποκαταστήσουν μερικώς τα επίπεδα ρευστότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και να διευκολύνουν τις εισαγωγές προϊόντων και πρώτων υλών, σπεύδουν κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδας, να περιορίσουν τη πυρκαγιά των ελέγχων στην διακίνηση κεφαλαίων στην πραγματική οικονομία.

Με την νέα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που δημοσιεύθηκε χθες το βράδυ, προστίθενται νέες διευκολύνσεις στη διακίνηση κεφαλαίων ειδικά για τις επιχειρήσεις και τη ναυτιλία, ενώ μπαίνουν παρακαταθήκες για περαιτέρω απελευθέρωση εν καιρώ. Παράλληλα, όμως, παραμένουν οι απαγορεύσεις στις αναλήψεις ποσών από τους πολίτες (60 ευρώ ημερησίως ή όριο 420 ευρώ την εβδομάδα), ενώ παραμένει  γενικό απαγορευτικό για την ανάληψη μετρητών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, από πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες που έχουν εκδοθεί από ελληνικές τράπεζες.

Το σημαντικότερο, είναι όμως πως στην πράξη οι τράπεζες μέσω της ενεργοποίησης των υποεπιτροπών που καλούνται να συστήσουν, αναλαμβάνουν πλέον να επιταχύνουν  και των την εξέταση και τις εγκρίσεις των  αιτημάτων για τις παραγγελίες από το εξωτερικό.  Πρόκειται για πρωτοβουλίες που αναμένεται να δώσουν σημαντικές ανάσες στην αγορά ακριβώς την ώρα που είχε αρχίσει να ασφυκτιά λόγω των ελλείψεων που σταδιακά είχαν κάνει την εμφάνισή τους κυρίως σε πρώτες ύλες και άλλα εισαγόμενα προϊόντα και υπηρεσίες.

Το ποσό των απευθείας εγκρίσεων που θα μπορούν πλέον να παρέχουν οι τράπεζες πρακτικά διπλασιάζεται σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς και την ΤτΕ, από τα 50.000 ευρώ μέχρι σήμερα, σε 100.000 ευρώ ανά τράπεζα και ανά πελάτη. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μέσω της ενεργοποίησης των υπο-επιτροπών εγκρίσεων περίπου 4,3 εκατ. ευρώ ημερησίως ανά τράπεζα ή πάνω από 17 εκατ. ευρώ συνολικά, θα μπορούν απευθείας μέσω των υποκαταστημάτων των τραπεζών να κατευθύνονται σε παραγγελίες επιχειρήσεων για πρώτες ύλες, φάρμακα, προϊόντα, υπηρεσίες κ.α  Τα αιτήματα για εμβάσματα άνω των 100.000 ευρώ θα συνεχίσουν να εξετάζονται από την Επιτροπή Εγκρίσεων,  ωστόσο με το "μοίρασμα" της δουλειάς και ειδικά με την απευθείας ανάθεση στις τράπεζες του 70% των αιτημάτων, η ασφυκτική κατάσταση των προηγούμενων τεσσάρων εβδομάδων, εκτιμάται ότι θα βελτιωθεί. Πρακτικά οι εκροές ρευστού για εισαγωγές θα αυξηθούν άμεσα σύμφωνα με εκτιμήσεις σε πάνω από 2 δισ. ευρώ το μήνα, από περίπου 1,5 δισ. ευρώ που είναι το ποσό το οποίο έχει εγκριθεί μεταξύ 29 Ιουνίου και 23 Ιουλίου.

Με τη νέα ΠΝΠ διευκολύνονται σημαντικά οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις για τις οποίες προβλέπεται ότι μπορούν καθημερινά να πραγματοποιούν αναλήψεις έως και 50.000 ευρώ.

Παράλληλα με απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, μπορεί να επιτρέπεται η ανάληψη και να ορίζεται συγκεκριμένο ποσό ανά ημέρα και για άλλους κλάδους επιχειρήσεων.

Στο πλαίσιο αυτό υπό συζήτηση είναι να αυξηθεί για τις μικρές επιχειρήσεις το πλαφόν ανάληψης των 60 ευρώ ημερησίως και να τριπλασιαστεί στα 160-170 ευρώ ή συνολικά στις 5.000 ευρώ το μήνα.

Εξαιρέθηκαν επίσης της απαγόρευσης, οι διασυνοριακές εντολές πληρωμών που αφορούν αποκλειστικά στην πίστωση λογαριασμών που τηρούνται σε ελληνικές τράπεζες. Πρακτικά επιτρέπεται πλέον σε επιχειρήσεις να μεταφέρουν χρήματα από το εξωτερικό με πίστωση λογαριασμών σε ελληνικές τράπεζες, και εν συνεχεία η εκ νέου μεταφορά τους (ολική ή μερική) σε λογαριασμό ξένης τράπεζας στο εξωτερικό.

Άλυτο παραμένει το σοβαρό πρόβλημα με τις επιταγές. Με τη νέα ΠΝΠ προβλέπεται πως μπορούν να γίνουν δεκτές για πληρωμές επιταγές και εγγυητικές επιστολές, όμως το προϊόν δεν μπορεί να ρευστοποιηθεί και παραμένει κατατεθειμένο στον τραπεζικό λογαριασμό. Το θέμα με τις επιταγές θα επανεξεταστεί πάντως αυτή την εβδομάδα σύμφωνα με εκπροσώπους επιχειρηματικών φορέων.

Για τους πολίτες που ταξιδεύουν στο εξωτερικό ή επιστρέφουν στην Ελλάδα, επιτρέπεται η μεταφορά χαρτονομισμάτων σε ευρώ ή σε ξένο νόμισμα μέχρι 2.000 ευρώ, ανά φυσικό πρόσωπο και ανά ταξίδι στο εξωτερικό. Οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού δεν εμπίπτουν σε αυτό τον περιορισμό και μπορούν να μεταφέρουν μεγαλύτερα ποσά.

Ο επιχειρηματικός κόσμος δέχθηκε με ανακούφιση τις νέες διευκολύνσεις, συμμεριζόμενος σε μεγάλο βαθμό και την αισιοδοξία που εξέφρασε ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Στουρνάρας μετά τη χθεσινή ευρεία σύσκεψη με τους φορείς της αγοράς, όπου εκτίμησε  ότι τα πράγματα εξελίσσονται ικανοποιητικά και τις επόμενες δέκα ημέρες θα λυθούν τα προβλήματα που είχαν ανακύψει. Ο ίδιος σχολίασε δε πως πλέον η αγορά δεν απέχει από το επίπεδο, όπου λειτουργούσε η ελληνική οικονομία πριν από τα capital controls, παρουσιάζοντας στοιχεία σύμφωνα με τα οποία από τις 29 Ιουνίου μέχρι τις 23 Ιουλίου δόθηκαν εγκρίσεις για εκροή κεφαλαίων ύψους 1,585 δισ. ευρώ με σκοπό την εισαγωγή προϊόντων και υπηρεσιών.

Από την άλλη, όμως, όπως επισήμανε και ο πρόεδρος του ΣΕΒ Θ. Φέσσας, οι πραγματικές ανάγκες εισαγωγών για την αγορά είναι πολύ μεγαλύτερες. Η χώρα εξαρτάται κατά 80% από προϊόντα και πρώτες ύλες που έρχονται από το εξωτερικό και υπό κανονικές συνθήκες οι μηνιαίες παραγγελίες ανέρχονται σε περίπου 3,5 δισ. ευρώ τον μήνα (άνω των 40 δις. ευρώ ετησίως). Είναι ωστόσο εμφανές πως με τα δεδομένα ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα και παρά το γεγονός πως σύμφωνα με πηγές της ΤτΕ "υπάρχει σημαντικό απόθεμα ρευστότητας μέσω του ELA για την επόμενη εβδομάδα", οι εκροές αυτές είναι απαγορευτικές, ενώ στόχος είναι η κάλυψη των αναγκών της αγοράς σε είδη πρώτης ανάγκης, τρόφιμα, φάρμακα και πρώτες ύλες.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ από το σύνολο των 1,585 δισ. ευρώ, που απελευθερώθηκαν στη διάρκεια των capital controls, σε εισαγωγές τροφίμων κατευθύνθηκαν τα 127,7 εκατ. ευρώ, για φάρμακα άλλα 58,36 εκατ. ευρώ και για αγορές ενέργειας άλλα 418,88 εκατ. ευρώ. Τα μεγαλύτερα ποσά αφορούσαν συναλλαγές στη διατραπεζική (553,7 εκατ. ευρώ) και άλλες συναλλαγές (427,2 εκατ. ευρώ) όπως εισαγωγές ανταλλακτικών, χαρτιού, ειδών πυρόσβεσης, δαπάνες αεροπορικών γραμμών, δαπάνες τεχνικών έργων κ.λπ.

Capital.gr