Η κρίση, το μπουλβάρ και η επιθεώρηση... - του Σταύρου Τσακυράκη*

12/6/2010

 Πώς μπορούμε να βγούμε από την κρίση με τέτοιους πολιτικούς που έχουμε, διερωτάται ο Γ.Πρετεντέρης («Βήμα» 30 Μαΐου).

 Θα βγούμε με αυτόν τον πρόεδρο της Βουλής ο οποίος, την ώρα που ο Μαντέλης ομολογούσε ότι πήρε χρήματα από τη Siemens, τσακωνόταν με τον υπουργό Εσωτερικών για δήμο του χωριού του; Με όλους αυτούς στις εξεταστικές επιτροπές που αντιδικούν για το ποιος φταίει λιγότερο; Πρόκειται για τον «ίδιο θίασο» που παίζει άλλη παράσταση. Οι άνθρωποι δεν μπορούν καν να συνειδητοποιήσουν την κρίση για τον απλούστατο λόγο ότι οι ίδιοι είναι ο βασικός παράγοντας που τη συγκροτεί. «Το κυριότερο χαρακτηριστικό μιας παρακμής», συνεχίζει ο Γ. Πρετεντέρης, «είναι αυτό: η αδυναμία συνειδητοποίησής της από όσους τη συγκροτούν». Μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να μας βγάλουν από την οικονομική κρίση και την πολιτική απαξία; «Ούτε μία στο εκατομμύριο» είναι το συμπέρασμά του.

Την παραβολή του θιάσου την έχει χρησιμοποιήσει και ο Π. Τσίμας. Για τη συζήτηση της Βουλής τη μέρα της διαδήλωσης με τους νεκρούς, το σχόλιό του ήταν το εξής: «Ενιωσα σαν ένας θίασος, που έχει μάθει να ανεβάζει μπουλβάρ, να εκλήθη, ξαφνικά, να παίξει αρχαία τραγωδία. Και την ερμηνεύει σαν να ερμηνεύει μπουλβάρ. Είχα την ίδια αίσθηση και την επομένη, κατά τη συζήτηση μιας από τις πιο δραματικές, βαρυσήμαντες και επώδυνες αποφάσεις που εκλήθη ποτέ να λάβει ελληνικό κοινοβούλιο» («Τα ΝΕΑ» 8 Μαΐου), δηλαδή τα οικονομικά μέτρα που επέβαλαν η Ε.Ε. και το ΔΝΤ.

Το πρόβλημά μου δεν είναι τόσο ότι οι παραπάνω απόψεις συντάσσονται και ανατροφοδοτούν το λαϊκό αίσθημα οργής και απαξίας προς τους πολιτικούς όσο ότι υπονοούν πως οι υπόλοιποι, οι δημοσιογράφοι, οι πανεπιστημιακοί, οι δικηγόροι, όλοι οι πολίτες είναι αμέτοχοι της παρακμής και άρα, αν μη τι άλλο, μπορούν να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της κρίσης.

Με όλη την εκτίμηση που έχω προς τους δύο δημοσιογράφους, επιτρέψτε μου να γίνω προκλητικός ρωτώντας ποια εντύπωση δίνουν αυτοί οι ίδιοι. Τη μέρα που ψηφίστηκαν τα μέτρα κι ο Π. Τσίμας είδε να παίζεται μπουλβάρ αντί για τραγωδία στη Βουλή, το δελτίο ειδήσεων στο οποίο ο ίδιος πρωταγωνιστεί μαζί με τον Γ. Πρετεντέρη ασχολήθηκε επί 20 λεπτά με ανάλυση του τι προτίθεται να πράξει η κ. Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία είχε υπερψηφίσει τα μέτρα, και αμέσως μετά είχε καλεσμένη στο στούντιο την κ. Λ. Κανέλλη, η οποία επί 40 λεπτά εξηγούσε τα κακά του καπιταλισμού και το πόσο ωφελείται ο τουρισμός με τον αποκλεισμό των πλοίων κάποιων πλουσίων. Χρόνος για άλλες ειδήσεις δεν υπήρξε, μολονότι την ίδια μέρα, εκτός από τη σοβαρή απόφαση της Βουλής, διεξάγονταν εκλογές στην Αγγλία και τα χρηματιστήρια όλου του κόσμου είχαν πέσει δραματικά. Τόσο ο Π. Τσίμας όσο και ο Γ. Πρετεντέρης διασκέδαζαν και γελούσαν με την κ. Λ. Κανέλλη. Αραγε τι έργο έπαιζαν οι ίδιοι; Τραγωδία, μπουλβάρ ή επιθεώρηση;

Μήπως αν οι πολιτικοί μας ήταν καλύτεροι, τα δελτία ειδήσεων και οι διάφορες ενημερωτικές εκπομπές θα έπαυαν να είναι επιθεώρηση; Συνηθίζουμε να λέμε ότι κι άλλες χώρες έχουν προβλήματα σαν τα δικά μας. Καμία, όμως, χώρα του κόσμου δεν ονομάζει τα talk shows δελτία ειδήσεων που μοναδικό σκοπό έχουν τη διασκέδαση.

Δεν θέλω να αδικήσω τους δύο συγκεκριμένους δημοσιογράφους, οι οποίοι άλλωστε είναι από τους καλύτερους που διαθέτουμε. Χρησιμοποιώ το παράδειγμά τους για να δείξω ότι δεν είναι μόνον οι πολιτικοί υπεύθυνοι της παρακμής και υποθέτω ότι ανάλογες παρατηρήσεις θα μπορούσαν να κάνουν κι αυτοί για την προσωπική μου πολιτεία. Φυσικά και οι πολιτικοί έχουν πρώτιστες ευθύνες, αλλά όποιον τομέα κι αν εξετάσει κανείς, οικονομία, παιδεία, υγεία, ασφάλιση, δικαιοσύνη, εργασιακές σχέσεις, αθλητισμό, διαπιστώνει σουρεαλιστικές καταστάσεις και μια εκτεταμένη κοινωνική αποσύνθεση. Μια τέτοιας έκτασης κρίση δεν είναι δυνατόν να έχει έναν μόνο υπεύθυνο. Ολοι μας, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, έχουμε συμβάλει στην κοινωνική αποσύνθεση. Δεν υπονοώ συμψηφισμό και άφεση αμαρτιών, αλλά υποστηρίζω ότι με νηφαλιότητα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις παρανομίες και τηρώντας τις αρχές του κράτους δικαίου να επιβάλουμε κυρώσεις όχι για λόγους εντυπώσεων, αλλά με τη συναίσθηση ότι η τήρηση της νομιμότητας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κοινωνική συνοχή.

Εκείνο που μου φαίνεται αυτοκτονικό είναι το κυνήγι κεφαλών. Σήμερα δείχνουμε τους πολιτικούς συλλογικά, αύριο θα δείξουμε τους επιχειρηματίες, μεθαύριο τους δημοσιογράφους και διανοούμενους σε μια διελκυστίνδα που όχι μόνον δεν βοηθά στην αναζήτηση λύσεων, αλλά δεν μας αφήνει καν να συνειδητοποιήσουμε τις παραμέτρους της κρίσης που περιλαμβάνει και μας τους ίδιους, τη νοοτροπία και τις αξίες μας. Ας συνεχίσω τις προκλήσεις. Το πολιτικό προσωπικό που εκλέχθηκε στις πρόσφατες εκλογές είναι συνολικά ό,τι καλύτερο διαθέτουμε. Μπορεί να μας φαίνεται απελπιστικά ανεπαρκές αλλά, αν δεν περιμένουμε βοήθεια από τον πλανήτη Αρη, πρέπει να καταλάβουμε ότι ως κοινωνία αυτό διαθέτουμε και με αυτό θα πορευτούμε. Αν συνεχίσουμε να κραυγάζουμε και να παίζουμε όλοι επιθεώρηση αντί να προσπαθήσουμε να σκεφτούμε, όχι οι περιβόητοι κερδοσκόποι, αλλά όλοι οι Ελληνες πρέπει να τρέξουμε στα πρακτορεία και να στοιχηματίσουμε υπέρ της χρεοκοπίας της χώρας μας.

* Αν. καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=12%2F06%2F2010&id=172178