Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος θα επισπεύσουν τις συζητήσεις για τα θαλάσσια σύνορα

Η Ελλάδα, η Κύπρος και η Αίγυπτος συμφώνησαν την Τετάρτη να επισπεύσουν τις συζητήσεις για τον διαχωρισμό των θαλάσσιων συνόρων στην ανατολική Μεσόγειο ως μέρος της προσπάθειας μετατροπής της περιοχής σε κόμβο φυσικού αερίου.

Ο αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, ο έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης συναντήθηκα στην Αθήνα για να συζητήσουν πώς μπορούν να εκμεταλλευτούν τα αποθέματα φυσικού αερίου, ιδιαίτερα από τη στιγμή που η Αίγυπτος ανακάλυψε φέτος το μεγαλύτερο θαλάσσιο  κοίτασμα φυσικού αερίου στη Μεσόγειο.

«Η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων υδρογονάνθρακα στην ανατολική Μεσόγειο και στο Ζορ, μπορεί και πρέπει να αποτελέσει καταλύτη στην ευρύτερη συνεργασία στην περιοχή» είπε ο Αναστασιάδης μετά την τρίτη τέτοια σύνοδο από τον Νοέμβριο του 2014.

Οι ηγέτες δημιούργησαν μιαν κοινή επιτροπή που θα διαχειρίζεται τον τουρισμό, τις επενδύσεις και τα ενεργειακά σχέδια. Θα εξετάσουν την πιθανότητα νέων αγωγών στην περιοχή, ανάλογα με το επίπεδο των αποθεμάτων φυσικού αερίου που θα βρεθούν στην ανατολική Μεσόγειο, είπε ο Τσίπρας.

Ωστόσο, ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν πως το περισσότερο φυσικό αέριο που βρέθηκε κοντά στην Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο θα χρησιμοποιηθεί για εγχώρια κατανάλωση και αμφιβάλλουν αν υπάρχει αρκετό ώστε να είναι βιώσιμος ένας αγωγός προς την Ευρώπη.

«Ένας αγωγός φυσικού αερίου από την ανατολική Μεσόγειο έως την Ελλάδα, μέσω Κρήτης, και στη συνέχεια ως τα Βαλκάνια και την ανατολική Ευρώπη δεν είναι εφικτός με βάση τις ποσότητες που έχουν βρεθεί ως τώρα» είπε ο Michael Leigh, επικεφαλής του Ενεργειακού Σχεδίου Ανατολικής Μεσογείου στο γερμανικό think-tank Marshall Fund.

Η επόμενη σύνοδος κορυφής θα πραγματοποιηθεί στο Κάιρο τον επόμενο χρόνο.

«Έχουμε στόχο να φέρουμε ορατά και χειροπιαστά αποτελέσματα μέσω των κοινών σχεδίων» είπε ο Σίσι.

Οι θαλάσσιες ζώνες που διεκδικούν οι χώρες για εμπορικές έρευνες, γνωστές ως ζώνες οικονομικής εκμετάλλευσης, κυβερνώνται από τον νόμο του ΟΗΕ ή από διμερείς συμφωνίες μεταξύ γειτονικών κρατών, τα οποία συνήθως συμφωνούν σε ένα όριο ίσης απόστασης.

Η Κύπρος, η οποία είναι εθνικά χωρισμένη σε ελληνοκύπριους και τουρκοκύπριους πληθυσμούς μετά την τουρκική εισβολή του 1974, καθόρισε την οικονομική της ζώνη το 2004, και από τότε και τα θαλάσσια σύνορά της με την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Ανακάλυψε θαλάσσιο κοίτασμα φυσικού αερίου το 2011, μια κίνηση που αμφισβητήθηκε από την Άγκυρα.

Ο Τσίπρας είπε πως ο καθορισμός των θαλάσσιων συνόρων δεν είχε σκοπό να αποκλείσει τρίτες χώρες – μία έμμεση αναφορά στην Τουρκία, με την οποία και οι τρεις χώρες έχουν δύσκολες σχέσεις.

Ο Αναστασιάδης, ο οποίος προσπαθεί να διαπραγματευτεί τον κυπριακό διακανονισμό, είπε πως οι φυσικές πηγές ενέργειας «θα πρέπει να είναι ευκαιρία συνεργασίας και όχι σύγκρουσης» στην περιοχή.

«Δεν σκοπεύουμε να αποκλείσουμε κανέναν» είπε. «Η συνεργασία μας δεν αντιτίθεται σε κανέναν. Οι πηγές ενέργειάς μας μπορούν να φτάσουν για τις ανάγκες πολλών ευρωπαίων και άλλων γειτόνων.»

Η Τουρκία και η Ελλάδα, με τη δεύτερη να είναι μέλος της ΕΕ, βρίσκονται επί δεκαετίες σε διαμάχη για τα εδαφικά, εναέρια και θαλάσσια σύνορα σε σημεία του Αιγαίου. Η Αίγυπτος βρίσκεται σε διαφωνία με την Τουρκία όταν ο Σίσι ηγήθηκε ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος που εκτόπισε έναν εκλεγμένο πρόεδρο που προερχόταν από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους και είχε τη στήριξη της Άγκυρας το 2013.

Σοφοκλέους 10