Θέατρο: Felix Estaire, «ΜπΑΤσος» - Κριτική Νίκου Μπατσικανή

Μετάφραση: Κατερίνα Χριστοδούλου.

Σκηνοθεσία: Κατερίνα Πολυχρονοπούλου

Διανομή: Μπάμπης Χατζηδάκης, Άρτεμις Ορφανίδου

Έργο του Iσπανού Felix Estaire, που ασχολείται με την υπόσταση αλλά και την αντιπαράθεση δυο πλευρών, αυτήν του κράτους και των εκπροσώπων του, από τη μια, και των απλών ανθρώπων, από την άλλη. Η υπόθεση προσωποποιείται στη σύγκρουση ενός πατέρα αστυνομικού, ο οποίος  υπηρετεί στις ειδικές δυνάμεις καταστολής και της διαδηλώτριας κόρης του. Η εξέλιξη των γεγονότων και η τελική ρήξη θα φέρουν οδυνηρά αποτελέσματα, καθώς η κοπέλα θα μείνει τυφλή από το χέρι του γονιού της (έστω κι εν αγνοία του). Έντονα πολιτικό κείμενο, που προσεγγίζει και τις δύο όψεις, θίγοντας θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων κι ελευθερίας (η μια όχθη) - τήρησης του καθήκοντος, έστω και με τη βία  (η απέναντι). Όμως, όπως όλοι γνωρίζουμε, δεν υπάρχουν νικητές και χαμένοι στον πόλεμο. Αντιθέτως, τα θύματα μπορεί είναι πολλά και τα ψυχικά τραύματα ακόμη περισσότερα. Οι διαχωριστικές γραμμές μεγαλώνουν, το χάσμα βαθαίνει και μετά είναι δύσκολο να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη ανάμεσα στους δυο «αντιπάλους».  Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα πως οι ισορροπίες πρέπει να είναι λεπτές, στην άσκηση της εξουσίας, και η δημοκρατία να προασπίζεται από όλους. Σε διαφορετική  περίπτωση, οι συνέπειες θα είναι επώδυνες. Στόχος όλων πρέπει να είναι η ειρηνική συνύπαρξη - πορεία και η ανάπτυξη. Το κατεστημένο θέλει να κάνει τη δουλειά του και υπηρετεί τα συμφέροντα που εκπροσωπεί, αλλά κι ο λαός οφείλει να πορεύεται με γνώμονα τα δικαιώματά του, την πρόοδο και προασπίζοντας τις κατακτήσεις του. Ένα σύγχρονο ψυχογράφημα, όπου ο κεντρικός ήρωας καταδύεται μέσα του, προσπαθώντας να αναλύσει τις καταστάσεις που τον οδήγησαν μέχρι το έσχατο και μοιραίο. Αναζητά, έτσι, τη λύτρωση και την κάθαρση, όπως στις αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, μόνο που εδώ δεν υπάρχει «από μηχανής θεός» ούτε «χορός» να βοηθήσουν στα αδιέξοδα. Μόνος δρόμος που του απομένει είναι η αυτοκαταστροφή αλλά και η εκδίκηση αυτών που του «όπλισαν» το χέρι. Θύμα και θύτης, συγχρόνως, επιλέγει αυτό που θεωρεί μόνη λύση: την αυτοκτονία του, παρασύροντας στον θάνατο τους υπευθύνους - εντολοδόχους.

Το πρωτότυπο αυτό έργο ανέβηκε από την σκηνοθέτιδα Κατερίνα Πολυχρονοπούλου και την «Ομάδα του θεάτρου Vault» εφέτος, προσθέτοντας μία ακόμη επιτυχία στο ενεργητικό τους. Επιλέγοντας και άξιους συνεργάτες, στην αίθουσα του 3ου ορόφου, συντελέσθηκε ένα θαύμα. Μια λάμψη φώτισε τον χώρο κι όσους παρακολουθήσαμε την παράσταση. Δυο ταλαντούχοι ηθοποιοί: ο Μπάμπης Χατζηδάκης και η Άρτεμις Ορφανίδου, εναγκαλίστηκαν τους απαιτητικούς ρόλους τους και «χόρεψαν» μαζί, από την αρχή ως το τέλος, τον αργό και βασανιστικό χορό του θανάτου, υπό τη διεύθυνση της μαέστρου - σκηνοθέτιδας. Ο ένας, ως πατέρας και μπάτσος, συγχρόνως, και η δεύτερη, κόρη και διαδηλώτρια, μαζί, από τότε που τη μεγάλωνε μόνος του (με τη σύζυγο - μάνα απούσα) μέχρι τη στιγμή που το βαρύ χτύπημα από το πατρικό χέρι θα φέρει την έφηβη επαναστάτρια στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου, ανήμπορη να δει, πια, το φως που εκείνος της χάρισε, κάποτε. Ρεσιτάλ ηθοποιίας, σε όλα τα βήματα του παθιασμένου «ταγκό» τους, με τελικό συμπέρασμα ένα:  «Όλοι έχουμε την ελευθερία της σκέψης και μπορούμε να ξεχωρίσουμε το σωστό από το λάθος· συνεπώς, όλοι έχουμε την ευθύνη των πράξεών μας, ασχέτως των εντολών που λαμβάνουμε για να εκτελέσουμε». Το έργο ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα και η παράσταση τελεί υπό την Αιγίδα του «Ινστιτούτου Θερβάντες». Η ωραία μετάφραση οφείλεται στην Κατερίνα Χριστοδούλου. Τα σκηνικά, τα κοστούμια και τις φωτογραφίες εμπνεύστηκε η ταλαντούχα Αγγελίνα Παγώνη, ενώ βοηθός σκηνοθέτη υπήρξε ο έμπειρος Μάριος Παϊτάρης. Τους ευχαριστούμε όλους, για αυτό που μας προσέφεραν, γι’ αυτό και τους καταχειροκροτήσαμε.

Vault, Μελενίκου 26, Βοτανικός, πλησιέστερη στάση Μετρό «Κεραμεικός».

(Μέχρι 7 Ιανουαρίου)

Νίκος Μπατσικανής, συγγραφέας - ποιητής