Θέατρο: «Ο θεός της σφαγής» (Μαύρη κωμωδία*), Yasmina Reza - Κριτική Νίκου Μπατσικανή

Μετάφραση: Γιώργος Βούρος. Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης

Σκηνικά – Κοστούμια: Αθανασία Σμαραγδή. Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος

Μουσική: Μίνως Μάτσας. Βοηθός σκηνοθέτη: Μανώλης Δούνιας

Διανομή: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Στεφανία Γουλιώτη,

Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Λουκία Μιχαλοπούλου

Δυο ζευγάρια συναντιούνται για να λύσουν το πρόβλημα που έχει προκύψει μετά από τη συμπλοκή των αγοριών τους, όπου το ένα έχει τραυματίσει το άλλο αναίτια. Κι ενώ ξεκινούν τη συζήτηση με καλοπροαίρετα, καταλήγουν να «τρώνε τις σάρκες» τους. Η Γαλλίδα (Ιρανικής καταγωγής) συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτιδα έγραψε ένα σύγχρονο «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ», μόνο που, στην προκειμένη περίπτωση, το έργο βγάζει γέλιο, σε αντίθεση με το αντίστοιχο δράμα του Edward Albee. Σιγά σιγά, μέσα από την ανώδυνη συζήτηση οι τέσσερεις  μορφωμένοι άνθρωποι εκτρέπονται σε σκληρή διαμάχη, χωρίς να τηρούν κανόνες και προσχήματα.  Ενώ πρόκειται για άτομα καλής ανατροφής, που προσπαθούν να αποδείξουν πως έχουν αρχές, δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν αθέμιτους τρόπους, στην προσπάθειά τους να επιβληθεί η μία πλευρά στην άλλη. Έτσι, το καθιστικό των οικοδεσποτών θα μετατραπεί σε αρένα, αποδεικνύοντας πως πάνω απ’ όλα είναι το ατομικό συμφέρον και ο καθωσπρεπισμός, αντί ενός πολιτισμένου διαλόγου, που θα έλυνε τις διαφορές τους. Η «θυσία» κάθε αξίας στον «θεό της σφαγής», αυτού που έχει επικρατήσει στη σκληρή εποχή μας, των ακήρυχτων πολέμων, της ηλεκτρονο-ποίησης των πάντων και της βαθιάς κρίσης που περνάνε οι ανθρώπινες σχέσεις, σήμερα, με ένα τεράστιο -κι αόρατο- κενό γύρω μας, να μας καταβροχθίζει αθόρυβα. Συνεπώς, πρέπει να ξαναδούμε τη συμπεριφορά μας και το πώς θα συνυπάρχουμε, στο μέλλον, τώρα, που γίναμε ( ; )αυτάρκεις και δεν υπολογίζουμε τον άλλον, καθώς μας αρκεί ο «εαυτούλης» μας.

Πολυβραβευμένο έργο, που πρωτοανέβηκε στη Ζυρίχη και στο Παρίσι, σε σκηνοθεσία της συγγραφέα, με την Ιζαμπέλ Υπέρ στον έναν ρόλο. Στη συνέχεια παίχτηκε στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη, με πολύ μεγάλη εμπορική επιτυχία, κερδίζοντας διάφορα σημαντικά βραβεία, μεταξύ των οποίων: «Βραβείο Λόρενς Ολιβιέ (Laurence Olivier)» ως καλύτερη κωμωδία και «Βραβείο Τόνι (Tony Awards)» για το καλύτερο έργο. Το 2011 έγινε ταινία από τον Ρομάν Πολάνσκι (Roman Polanski) με τίτλο  «Carnage» με τη Ρεζά να συνυπογράφει το σενάριο μαζί με τον σκηνοθέτη, κερδίζοντας δύο υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα στην κατηγορία Α' γυναικείου ρόλου για τις Τζόντι Φόστερ (Jodie Foster) και Κέιτ Γουίνσλετ (Kate Winslet).

Ο κύριος Μαρκουλάκης επέλεξε την κοινωνική αυτήν κωμωδία, στην οποία ενυπάρχουν σύγχρονα δράματα, και τη σκηνοθέτησε με δεξιοτεχνία, στήνοντας μια ευφυή παράσταση, κουρντισμένη στην εντέλεια, έχοντας εντοπίσει τα σημεία εκείνα που, με τον κατάλληλο τρόπο, θα την απογείωναν. Σε αυτό συνέτειναν οι τεχνικοί αλλά και η διανομή που ο ίδιος έκανε. Οι ηθοποιοί έδωσαν απτά δείγματα του μεγάλου ταλέντου που έχουν, γνωρίζοντας πώς να υπηρετούν τον κάθε απαιτητικό ρόλο. Και οι τέσσερις ήταν υπέροχοι. Αν και θεωρώ τα αστεία του έργου «εγκεφαλικά» κατάφεραν -όλοι- να τα περάσουν στους θεατές, με τον ρυθμό που είχε η παράσταση (διακοπή κρίσιμων στιγμών από κλήσεις τηλεφώνων και άλλα ευρήματα, όπως οι παρενέργειες του φαρμάκου -που εμπορεύεται ο ένας ήρωας- στη μάνα του άλλου) σε βαθμό που το γέλιο να είναι αβίαστο και συνεχές, όπως και το χειροκρότημα, στο τέλος, αλλά και η συμμετοχή του κοινού σε όλη τη διάρκεια της παράστασης.

Μαύρη κωμωδία*: Είδος που ασχολείται με θέματα όπως: θάνατος, αρρώστια, τρόμος, που, όμως, προξενούν γέλια.

Θέατρο Αθηνών, Βουκουρεστίου 10

Ιανουάριος 2016

Νίκος Μπατσικανής, συγγραφέας - ποιητής