Ἀνασφάλεια καὶ αἴσθημα ἀσφαλείας - Του Σαράντου Καργάκου

Πάντα τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ καταβολῆς κόσμου συνεῖχε τὸ συναίσθημα τῆς ἀνασφαλείας, ἡ ἀγωνία τῆς ἀβεβαιότητας. Ἀπὸ τὴν ἀστάθεια τῶν ἀνθρωπίνων γεννήθηκε καὶ τὸ παροιμιακὸ ἐρώτημα: «Τὶ τέξεται ἡ ἐπιοῦσα;». Τὶ θὰ μᾶς γεννήσει τὸ αὔριο; Ἡ ἀβεβαιότητα μᾶς βασανίζει καὶ μόνον ὁ εὐφυὴς παραδοξολόγος Ὄ. Οὐάϊλντ δήλωσε τὸ ἀντίθετο: «Ἡ ἀβεβαιότητα μὲ γοητεύει. Ὅλα μέσα στὴν ὁμίχλη φαίνονται ὑπέροχα»! Ἔστω κι ἄν δὲν εἶναι. Προσωπικὰ, δὲν εἶχα καμμιὰ σιγουριὰ στὴ ζωὴ παρὰ μόνο μία: ὅτι κάποτε θὰ τὴν χάσω!

Ἀργότερα ἔμαθα ὅτι ὑπάρχει καὶ κάτι ἄλλο πιὸ σίγουρο στὴ ζωὴ, οἱ φόροι! Οἱ φόροι εἶναι ἕνα εἶδος «κισμέτ», κάτι σὰν πεπρωμένο. Σιγὰ-σιγὰ μαθαίνουμε νὰ τοὺς συνηθίζουμε, ὅπως τὸ γαϊδούρι τὸ φορτίο.Αὐτὸ ποὺ εἶναι δύσκολο νὰ συνηθίσουμε εἶναι τὸ ἀπρόοπτο, τὸ ἀπροσδόκητο, τὸ ἀναπάντεχο. Ξέρουμε ὅτι θὰ γεράσουμε ἀλλὰ δὲν θέλουμε νὰ κακογεράσουμε καὶ νὰ κακοπεράσουμε. «Κωλῦσαι μὲν τὸ γῆρας ἀδὐνατον, ἐπισχεῖν δὲ τὸ τάχος αὐτοῦ δυνατὸν», ἔγραψε ὁ μεγάλος τῆς Περγάμου γιατρὸς, ὁ περιώνυμος Γαληνὸς. Δηλαδή, νὰ ἐμποδίσουμε τὴν ἔλευση τοῦ γήρατος εἶναι ἀδύνατο, μποροῦμε ὅμως νὰ ἀνακόψουμε τὴν ταχύτητα τῆς ἐλεύσεώς του. Κι αὐτὸ μὲ τὴν ὑγιεινὴ ζωὴ καὶ τὴ φροντίδα τῆς προληπτικῆς ἰατρικῆς. Ὅλοι ξέρουμε ὅτι θὰ πεθάνουμε, ἀλλὰ κανεὶς –ὑποθέτω– δὲν θέλει νὰ πεθάνει σὰν σκυλί. Ὅλοι ξέρουμε ὅτι μποροῦμε νὰ ἀποτύχουμε σὲ ἕνα ἐγχείρημα, σὲ μιὰ ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότητα. Γι’ αὐτὸ οἱ πρόγονοὶ μας ὕψωσαν σὲ ἐπίπεδο ἀρετῆς τὴν πρόνοια. «Προνοεῖν χρὴ, οὐ μετανοεῖν», ἔλεγαν.Μιὰ μορφὴ προνοίας ἦταν καὶ ἡ παροχὴ βοηθημάτων πρὸς τοὺς ἀδυνάτους, δηλαδὴ τοὺς ἀναπήρους, ποὺ εἶχε θεσπίσει ἡ ἀθηναϊκὴ δημοκρατία καὶ ἡ φροντίδα γιὰ τὰ ὀρφανὰ, ποὺ ἦταν ὑπὸ τὴν ἐποπτεία τοῦ «Μεγάλου Ὀρφανοτρόφου» στὰ χρόνια τῆς Αὐτοκρατορίας τῆς Κων/πόλεως. Σταδιακὰ καὶ μὲ τὸ πέρασμα τῶν αἰώνων ἡ προνοιακὴ πολιτικὴ ἔγινε ὑπόθεση τοῦ κράτους. Ἀλλ’ ἐπειδὴ τὸ κράτος δὲν μπορεῖ νὰ μεριμνᾶ γιὰ τὰ πάντα, ἀναπτύχθηκε κατὰ ἐποχὲς καὶ περιοχές μιὰ προνοιακὴ τακτικὴ, ποὺ ἦταν ὑπόθεση ἰδιωτῶν σὲ ἀτομικὴ ἤ σὲ συνεταιριστικὴ βάση. Ἀπὸ ἕνα πολὺ πρωτότυπο βιβλίο, γραμμένο μὲ πολλή γλαφυρότητα ἀπὸ τὸν κ. Μιχαὴλ Γ. Ἀνδρουλιδάκη («Ἡ ἱστορία τῶν ἀσφαλειῶν καὶ ὁ ἀσφαλιστικὸς σύμβουλος σήμερα» (ἐκδ. Παπαζήσης) ἔλαβα πολλὲς χρήσιμες ἱστορικὲς πληροφορίες. Γιὰ παράδειγμα, οὶ πρῶτες ἀσφάλειες ζωῆς, οἱ λεγόμενες «Τοντίνες» καθιερώθηκαν στὴν Ἰταλία καὶ Γαλλία ἀπὸ τὸν Φλωρεντινὸ γιατρὸ Λαυρέντιο Τόντι κατὰ τὸν 15ο αἰ. καὶ ὅτι ἡ πρώτη ἑλληνικὴ ἀσφαλιστικὴ ἑταιρεία ἱδρύθηκε τὸ 1789 στὴν Τεργέστη ὑπὸ τὸν τίτλο «Società Greca d’ Assicurazioni». Στὴν Τεργέστη ἐπὶσης ἱδρύθηκαν τόσο κατὰ τὴν Ἐπανάσταση ὅσο καὶ μετὰ καὶ ἄλλες ἀσφαλιστικὲς ἑταιρεῖες.Σὲ νεώτερα χρόνια λόγω τῆς προνοιακῆς πολιτικῆς ποὺ ἄρχισε ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Μεταξᾶ, τὸ ρόλο τῶν ἀσφαλιστικῶν ἑταιρειῶν ἐπωμίστηκε τὸ κράτος. Ἀλλὰ σιγὰ-σιγὰ ἄρχισε νὰ γονατίζει ἀπὸ τὸ βάρος τῶν φορτίων ποὺ συχνὰ ἀδικαιολογήτως εἶχε ἐπωμιστεῖ. Ἀπὸ τὸ 2000 καὶ μετὰ κάποιοι προβλεπτικοὶ εἶχαν διαισθανθεῖ ὅτι τὸ σύστημα τῆς κρατικῆς ἀσφαλείας σὲ θέματα καταστροφῆς, ὑγείας, θανάτου κ.λπ. λειτουργοῦσε ἀσθματικά. Ἄρχισαν λοιπὸν νὰ προχωροῦν σὲ πρόσθετες ἀσφαλίσεις ποὺ νὰ παρέχουν περισσότερες ἐγγυήσεις. Πληροφορήθηκα ὅτι κατὰ τὸν χρόνο ποὺ πέρασε οἱ ἀσφάλειες ζωῆς ἔφθασαν στὸ ἀλπικὸ ὕψος τῶν 400.000 συμβολαίων! Τοῦτο δείχνει ὅτι τὸ κράτος δὲν ἐμπνέει ἐμπιστοσύνη. Κι ἀκόμη ἔχει γίνει ἐξαιρετικὰ ἀπρόσωπο. Οἱ ἀσφαλιστικὲς ἑταιρεῖες, τὶς ὁποῖες ἐγὼ κακῶς δὲν ἐτίμησα, εἶναι ἐμπρόσωπες. Γιατὶ ὁ πελάτης ἔχει νὰ κάνει μὲ ἕνα συγκεκριμένο ἀσφαλιστή. Καὶ, ὅπως διαβάζω στὸ βιβλίο τοῦ κ. Ἀνδρουλιδάκη, ὁ Henry Ford εἶχε πεῖ: «Οἱ ἑταιρεῖες ἀξίζουν τόσο, ὅσο ἀξίζουν καὶ οἱ ἄνθρωποί τους». Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὸ κράτος. Ἐδῶ ὅμως χωλαίνουμε.

Πηγή:  Κόντρα

Ημερομηνία:  12/01/2016

Σαράντος Ι. Καργάκος