«Το ΔΝΤ στον ρόλο της οικονομικής αστυνομίας»

Οι New York Times προβλέπουν ότι στο Eurogroup της 24ης Μαΐου το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα κρατήσει σκληρή στάση και θα επιμείνει στις θέσεις του για διαγραφή χρέους, την ώρα που οι άλλοι δανειστές ζητούν τη συμμετοχή του στο νέο ελληνικό πρόγραμμα. Και ενώ ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ξεκαθαρίζει προς τη Λαγκάρντ: «Ξέχασέ το!»

To ΔΝΤ δεν κάνει πίσω. Το έδειξε στο πρόσφατο Eurogroup καταθέτοντας τις δικές του προτάσεις για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους. Προτάσεις που πόρρω απέχουν από εκείνες των Ευρωπαίων, ειδικά των Γερμανών.

Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα New York Times, οι αυξημένες απαιτήσεις του Ταμείου διαμορφώνουν μια οριακή κατάσταση στις διαπραγματεύσεις ενόψει του Eurogroup της 24ης Μαΐου και προσθέτει ότι αυτό «απειλεί να δημιουργήσει μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα σε μια άκρως δύσκολη περίοδο για την Ευρώπη».

Κατά τον συντάκτη του άρθρου, το ΔΝΤ έχει αποφασίσει να παίξει το ρόλο της «οικονομικής αστυνομίας» θεωρώντας πως η Ελλάδα δεν θα επιστρέψει στην ανάπτυξη όσο δεν γίνεται ελάφρυνση στο χρέος της. Η θέση της Γερμανίας, περισσότερο πραγματιστική, είναι ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στενά δεμένη με τις πολιτικές λιτότητας, κάτι όμως που θα οδηγήσει σε νέα Μνημόνια και σε εσωτερική αναταραχή.

Σκληρότερη στάση

Επικαλούμενη τρεις ανώνυμες πηγές που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα από το ΔΝΤ, η εφημερίδα σημειώνει ότι η στάση που θα κρατήσει στο προσεχές Eurogroup θα είναι σκληρότερη. Με την έννοια ότι θα επιμείνει στις απόψεις του για μείωση του ελληνικού χρέους. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ίσως ξεκινήσει ένας νέος κύκλος διαπραγματεύσεων μεταξύ των δανειστών. Το σίγουρο είναι, όμως, ότι εκτεθειμένη μένει η Γερμανία.

Εάν η Μέρκελ δώσει πολλά θα έχει πρόβλημα στο εσωτερικό. Εάν δώσει λίγα τότε θα χάσει το ΔΝΤ, επομένως πάλι θα έχει πρόβλημα στο εσωτερικό. Και μέχρι να βρεθεί η χρυσή τομή ανάμεσα στα δύο μέρη, είναι πιθανό η κατάσταση να γίνει συγκρουσιακή. Και όλα αυτά τη στιγμή που τον Ιούλιο η Ελλάδα θα έχει ανάγκη από ρευστό για να αποπληρώσει μέρος των δανείων της προς την ΕΚΤ.

Πολλοί θεωρούν πως η Ευρώπη θα ζήσει ένα déjà vu του περασμένου καλοκαιριού. Οι New York Times σημειώνουν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει, καθώς πλέον η Ευρώπη έχει περισσότερα προβλήματα που πέρυσι, τέτοια εποχή, δεν τα είχε βιώσει (βλ. Προσφυγικό, τρομοκρατία και Brexit).

Σόιμπλε: «Κανένα πάγωμα επιτοκίων όσο είμαι υπουργός»

Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung, οι προτάσεις του ΔΝΤ για πάγωμα αποπληρωμής δανείων από την Ελλάδα ως το 2040 ή για «πάγωμα» επιτοκίων στα σημερινά επίπεδα του 1,5%, προσκρούουν κυρίως στην αντίδραση της Γερμανίας.

Μάλιστα, ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε φέρεται να έχει δηλώσει ότι δεν αποδέχεται «πάγωμα» των επιτοκίων για την Ελλάδα. «Με μένα υπουργό δεν πρόκειται να υπάρξει τέτοια λύση» είναι η φράση που του αποδίδεται.

Ο Σόιμπλε έχει τονίσει επανειλημμένα ότι δεν πρόκειται να ζητήσει από το γερμανικό κοινοβούλιο μία αλλαγή του προγράμματος που με τόσο κόπο είχε συμφωνηθεί το περασμένο καλοκαίρι. «Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών είναι απλώς διατεθειμένος να προβεί σε μικρότερες αλλαγές στα πλαίσια του προγράμματος που έχει ήδη συμφωνηθεί» αναφέρει η εφημερίδα του Μονάχου.

Ανεξάρτητα πάντως από την αντιπαράθεση για το χρέος «οι υπουργοί Οικονομικών (της ευρωζώνης) θέλουν να δώσουν το πράσινο φως για την επόμενη δόση προς την Αθήνα στην προσεχή συνάντησή τους στις 24 Μαΐου». Προϋπόθεση για αυτό παραμένει πάντως η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η ίδρυση ενός νέου ταμείου αποκρατικοποιήσεων υπό τον έλεγχο των πιστωτών, καθώς και η θέσπιση του «αυτόματου κόφτη δαπανών» που αφορά μισθούς, συντάξεις και λοιπές δαπάνες στον δημόσιο τομέα, επισημαίνει η Süddeutsche Zeitung. Σημειώνει μάλιστα, ότι το ελληνικό κοινοβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει τα σχετικά νομοσχέδια πριν εκταμιευθεί η επόμενη δόση

Από πέρυσι το καλοκαίρι

Το ΔΝΤ είχε ξεκαθαρίσει τη θέση του από το περασμένο καλοκαίρι, όταν οι Ευρωπαίοι συμφωνούσαν με την Αθήνα για το τρίτο Μνημόνιο. Αν δεν γινόταν διαγραφή χρέους, ούτε κι αυτό το πρόγραμμα θα είχε ευτυχή κατάληξη.

Τώρα, επανέρχεται με συγκεκριμένες προτάσεις που φτάνουν έως και το 2080, με άμεσο στόχο να καταστήσει το χρέος της Ελλάδας βιώσιμο. Μόνο που αυτό το πλάνο οι Ευρωπαίοι δεν είναι εύκολο να το «πουλήσουν». Επιπλέον, θεωρούν πως το Ταμείο, σκοπίμως, εμφανίζεται απαισιόδοξο στις προβλέψεις του, έτσι ώστε να ενεργοποιήσει τους πάντες στο θέμα της διαγραφής χρέους.

Η εφημερίδα New York Times σημειώνει πως η οικονομική εικόνα που έχουν οι δύο πλευρές είναι εντελώς άλλη. Οι Ευρωπαίοι θεωρούν πως η Ελλάδα θα μπορέσει να φέρει ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% μέχρι το 2018. Το ΔΝΤ κάνει λόγο για μόλις 1,5%.

Το… μαγείρεμα

Ο διευθυντής του Eurasia Group, Μουϊτάμπα Ραχμάν, τόνισε: «Οι Ευρωπαίοι έχουν την αίσθηση ότι το ΔΝΤ μαγειρεύει τα στοιχεία μόνο και μόνο για να πιέσει στην κατεύθυνση της διαγραφής χρέους».

Παράλληλα, η Γερμανία δεν θέλει με τίποτα η Ελλάδα να περιπέσει σε νέο σπιράλ κρίσης με δεδομένη την προσφυγική κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η Ανγκελα Μέρκελ έχει καταβάλει εργώδεις προσπάθειες να μην συνδέσει την οικονομική συνθήκη με το Προσφυγικό, ενώ στο εσωτερικό έχει να αντιμετωπίσει τη δυσθυμία των ψηφοφόρων της που στρέφονται προς το AfD. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θεωρεί πως δεν υπάρχει έδαφος για να δεχθεί η Ευρώπη τις απόψεις του ΔΝΤ.

Ιδιωτικά, όμως, η Γερμανία και η Ευρωζώνη είναι ανοιχτές σε διαπραγμάτευση. Δεν είναι τυχαίο ότι στο πρόσφατο Eurogroup, οι υπουργοί Οικονομικών συζήτησαν για πρώτη φορά το θέμα του χρέους. Μπορεί να μην έφτασαν στο σημείο να συζητούν για ονομαστικό κούρεμα, αλλά μόνο για κάποιες διευκολύνσεις, ωστόσο δείχνουν να προσεγγίζουν κάποιες απόψεις του ΔΝΤ για το θέμα.

Κατά τον πολιτικό αναλυτή της Teneo Intelligence, Κάρστεν Νίκελ, «Για άλλη μια φορά βλέπουμε μια έντονη διάσταση απόψεων μεταξύ δανειστών. Κάτι που σημαίνει ότι δεν πρόκειται να λυθεί άμεσα το ποιος θα είναι ο μελλοντικός ρόλος του ΔΝΤ στο πρόγραμμα ή τι θα γίνει με το χρέος».

Καλύτερα χωρίς το ΔΝΤ

Ενδιαφέρουσα είναι και η άποψη που καταθέτει η ιρλανδική εφημερίδα Irish Examiner για το θέμα. Η εφημερίδα σημειώνει ότι το πρόβλημα της Ελλάδας καταδεικνύει τα εσωτερικά προβλήματα που έχει η Ευρωζώνη και τα οποία δεν έχει καταφέρει ακόμη να επιλύσει μέσω της ανάπτυξης.

Υπό κανονικές συνθήκες, τα χρήματα που δίνει ο ESM θα έφταναν και δεν θα χρειαζόταν ο επιμερισμός των οικονομικών βαρών με το ΔΝΤ. Ωστόσο, επειδή η Ευρώπη δεν είναι… ΗΠΑ, άρα δεν υφίσταται ένας κοινός μηχανισμός, όταν υπάρχει μια κατάσταση κρίσης το βάρος πέφτει στις μικρότερες χώρες όπως είναι η Ελλάδα και η Πορτογαλία. Κανονικά, η Γερμανία, ως η ηγέτιδα δύναμη της Ενωσης, θα έπρεπε να προσφέρει περισσότερα στη λογική της «άμυνας» απέναντι στην κρίση και στη δημιουργία περιβάλλοντος ανάπτυξης. Ομως, δεν υπάρχει καμία τέτοια καταγεγραμμένη υποχρέωση από την μεριά του Βερολίνου.

Κατά την Irish Examiner, θα έπρεπε να δημιουργηθεί ένα δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας που θα κάλυπτε όλη την Ευρώπη και σε αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει ο ESM. Αν συνέβαινε αυτό, τότε το ΔΝΤ θα μπορούσε να παραμείνει με την τεχνική του βοήθεια και όχι με χρήματα.

Επειδή, όμως, όλα αυτά δεν πρόκειται να συμβούν άμεσα, είναι πολύ πιθανό η Ελλάδα να βιώσει ένα ακόμη αποτυχημένο πρόγραμμα με ό,τι αυτό σημαίνει σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.

Το άρθρο καταλήγει ως εξής: «Το ΔΝΤ θα μπορούσε να βοηθήσει ακόμη περισσότερο αν άφηνε τους Ευρωπαίους να αναλάβουν όλη την ευθύνη. Επιτέλους, θα πρέπει να αναζητήσουν τους τρόπους να μοιραστούν την οικονομική βοήθεια και την ανάπτυξη».

Protagon.gr