Αρχαιολογικός χώρος σχεδόν όλο το Ελληνικό

Αρχαιολογικό χώρο σκοπεύει να κηρύξει το υπουργείο Πολιτισμού το σύνολο σχεδόν της προς παραχώρηση έκτασης του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό. Απειλείται να τιναχθεί έτσι στον αέρα μια παραχώρηση που έχει μάλιστα συμβατικά ολοκληρωθεί και βρίσκεται στη διαδικασία σύνταξης του κυρωτικού νόμου προκειμένου αυτός να ψηφισθεί από τη Βουλή. Υπενθυμίζεται ότι η ολοκλήρωση παραχώρησης του Ελληνικού αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και ότι η καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση των προαπαιτουμένων είναι η 16η Νοεμβρίου του 2016.

Τώρα, σύμφωνα με επιστολή της γενικής διεύθυνσης αρχαιοτήτων και πολιτιστικής κληρονομιάς του υπουργείου, με την ένδειξη εξαιρετικά επείγουσα, η οποία απευθύνεται προς όλα τα αρμόδια υπουργεία και κοινοποιείται μεταξύ άλλων και στο ΤΑΙΠΕΔ, τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας και την υπό παραχώρηση Ελληνικό Α.Ε., οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου ενημερώνουν πως «πρόκειται να κινήσουν τη διαδικασία οριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου σε περιοχή που εκτείνεται στους Δήμους Αλίμου και Ελληνικού - Αργυρούπολης».

Εντός 2 μηνών

Ζητούν, δε, με αυτήν την επιστολή από όλους τους αποδέκτες, μεταξύ των οποίων και τα υπουργεία Αμυνας, Υποδομών και Οικονομικών, τις απόψεις τους εντός δύο μηνών προκειμένου να προβούν στις περαιτέρω ενέργειες. Επισυνάπτεται μάλιστα και τοπογραφικό διάγραμμα (μαζί με πίνακα των οδών που οριοθετούν την υπό χαρακτηρισμό περιοχή) από το οποίο προκύπτει ξεκάθαρα πως η εν λόγω έκταση περιλαμβάνει το σύνολο πρακτικά του πρώην αεροδρομίου. Οι υποψίες πως το υπουργείο Πολιτισμού ενδέχεται να δημιουργήσει θέμα έγιναν γνωστές από τις αρχές της εβδομάδας, όπως αποκάλυψε πρώτη η «Καθημερινή». Ομως η έκταση των παρεμβάσεων που επιχειρούνται είναι τελικά πολύ μεγαλύτερη της αρχικά εκτιμηθείσας. Σε πρώτη φάση διέρρευσε πως υπήρχε ζήτημα χαρακτηρισμού ως νεότερου μνημείου και διατηρητέου του κτιρίου που στέγαζε παλιότερα το Κολλέγιο Θηλέων και λιγοστών άλλων κτιρίων εντός της έκτασης.

Ομως, τελικά, από την επιστολή και τα έγγραφα που έχει στη διάθεσή της η «Κ» (φέρουν ημερομηνία 2 Αυγούστου) προκύπτει πως το ζήτημα αφορά όχι μόνον σε νέους χαρακτηρισμούς κτιρίων ως διατηρητέων αλλά και την κήρυξη του Ελληνικού ως αρχαιολογικού χώρου. Προκαλεί, δε, αίσθηση στους γνωρίζοντες το γεγονός πως μεταξύ των υπό εξέταση για ανακήρυξη ως διατηρητέων κτιρίων, όπως προκύπτει από τα σχετικά έγγραφα, περιλαμβάνονται και οι δύο διάδρομοι, απογείωσης και τροχοδρόμησης, αλλά και αυτός ακόμα ο υδατόπυργος της πρώην αμερικανικής βάσης.

Οι εξελίξεις αυτές λαμβάνουν χώρα λιγότερο από δύο μήνες μετά την υπογραφή μνημονίου συνεννόησης (MoU) μεταξύ του ανάδοχου επενδυτικού σχήματος υπό την Lamda Development και του ΤΑΙΠΕΔ που «ξεμπλόκαρε», όπως υπήρξε η πεποίθηση τότε, την επένδυση στην έκταση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Το MoU, σύμφωνα με τη Lamda Development, αποτελούσε επικαιροποίηση της υφιστάμενης από την 14η Νοεμβρίου Σύμβασης Αγοραπωλησίας Μετοχών της «Ελληνικόν Α.Ε.», μέσω της οποίας οριοθετούνται ορισμένα σημαντικά τεχνικά χαρακτηριστικά της αξιοποίησης της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού.

Κίνδυνος αποζημιώσεων

Η εξέλιξη, που απειλεί εξ ολοκλήρου την υλοποίηση της συμφωνίας, έρχεται επίσης ένα μόλις μήνα μετά την έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο των αλλαγών που επέρχονται στη σύμβαση με το εν λόγω μνημόνιο χωρίς κανένα σχόλιο ή παρατήρηση. Μετά την έγκριση εκείνη και την υπογραφή από τους δύο αντισυμβαλλομένους, δηλαδή το ΤΑΙΠΕΔ και τη Lamda, της τροποποιητικής σύμβασης, αμφότερες οι συμβάσεις –η αρχική του 2014 και η τροποποιητική– έχουν δρομολογηθεί προς κύρωση από τη Βουλή. Εφόσον προχωρήσει η πρωτοβουλία των υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού επέρχονται ουσιώδεις αλλαγές, δημιουργώντας παράλληλα νομικές ευθύνες για την πλευρά του Δημοσίου. Οχι μόνον δηλαδή κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα μία από τις μεγαλύτερες αναπτυξιακές επενδύσεις στην Ελλάδα αλλά απειλείται και το Δημόσιο με την καταβολή αποζημιώσεων για αθέτηση συμβατικών του υποχρεώσεων, εκτιμούν νομικοί κύκλοι. Το διακύβευμα γίνεται ίσως καλύτερα αντιληπτό εάν υπενθυμιστεί πως η αξιοποίηση του Ελληνικού αναμένεται να δημιουργήσει 10.000 άμεσες θέσεις εργασίας και σε πλήρη ανάπτυξη το έργο να απασχολεί περίπου 70.000 άτομα. Εάν όλα εξελίσσονταν ομαλά, η σύμβαση παραχώρησης και το υπό διαμόρφωση σχέδιο ολοκληρωμένης ανάπτυξης θα πήγαιναν προς κύρωση στη Βουλή και έγκριση διά προεδρικού διατάγματος, αντίστοιχα, για να ακολουθήσει η έκδοση των υπουργικών αποφάσεων που απαιτούνται για την εφαρμογή τους. Ομως το υπουργείο Πολιτισμού εμφανίζεται αποφασισμένο να δημιουργήσει νέα δεδομένα με απρόβλεπτες για την ώρα συνέπειες για το όλο έργο.

Επόμενο πρόβλημα, στο Ιππικό Κέντρο

Πρόβλημα, όμως, από το υπουργείο Πολιτισμού ενδέχεται να αντιμετωπίσει και ο διαγωνισμός για το Ιππικό Κέντρο Μαρκοπούλου, το οποίο το ΤΑΙΠΕΔ επιδιώκει να παραχωρήσει για 40 χρόνια σε ιδιώτη επενδυτή, σύμφωνα με το αναπτυξιακό πλάνο που έχει εγκρίνει το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ). Σύμφωνα με τις σχετικές υπηρεσίες του υπουργείου, έχουν ενημερώσει το ΤΑΙΠΕΔ πως μεγάλο μέρος της υπό παραχώρησης έκτασης αξιολογείται ως υποψήφιο για να κηρυχθεί αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Δεν είναι η πρώτη φορά φέτος που το υπουργείο Πολιτισμού, και ειδικότερα υπηρεσίες του που εισηγούνται, σύμφωνα με πληροφορίες, τις σχετικές αποφάσεις στην πολιτική ηγεσία, προκαλεί αιφνιδιαστικές αλλαγές σε δρομολογημένα από την τρέχουσα κυβέρνηση επενδυτικά προγράμματα. Υπενθυμίζεται πως ανάλογα προβλήματα δημιούργησαν ενέργειες του υπουργείου Πολιτισμού και στην περίπτωση του Αστέρα Βουλιαγμένης, οι οποίες όμως τελικά υπερκεράστηκαν, αλλά και στην έκταση της Αφάντου στη Ρόδο, όταν το υπουργείο κήρυξε το σύνολο της υπό παραχώρησης έκτασης ως αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Αυτά τα προβλήματα στην Αφάντου δεν έχουν ακόμα επιλυθεί αφού είναι, κατά πληροφορίες, δυσχερής η συνεννόηση του αναδόχου επενδυτή με το υπουργείο για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να προχωρήσουν η δόμηση και η ανάπτυξη εκεί.

ΗΛΙΑΣ ΜΠΕΛΛΟΣ

Έντυπη

Η Καθημερινή