Ὁ τράγος τοῦ κύρ-Κώστα - Του Σαράντου Καργάκου

Καποτε σ’ ἕνα θαλερὸ χωριὸ τοῦ Μοριᾶ τρεῖς φίλοι ἔψαχναν νὰ βροῦν τὸν τέταρτο φίλο τους σ’ ὅλα τὰ καφενεῖα καὶ ταβερνεῖα τοῦ χωριοῦ. Κάποιος ἀπὸ τὸ διπλανὸ χωριὸ τοὺς εἴπε:

-Μὴν τὸν ψάχνετε ἐδῶ, πέρασε ἀπὸ τὸ δικὸ μας χωριὸ καὶ πήγαινε στὸν Ἰσθμὸ γιὰ νὰ στήσει ἐνέδρα καὶ νὰ σκοτώσει αὐτὸν ποὺ ἀνακάλυψε τὴν... δουλειὰ!

Εἶναι γεγονὸς ὅτι ποτὲ ὁ νεοέλληνας δὲν εἶχε ἀγαθὲς σχέσεις μὲ τὴν ἐργασία, ποὺ τὴν ὀνόμασε καὶ τὴν ὀνομάζει δουλειὰ, δηλαδὴ σκλαβιά, μιᾶς καὶ τὸ δουλειὰ προέρχεται ἐκ μεταπλασμοῦ ἀπὸ τὴ δουλεία. Κατὰ τὴν μεταπολεμικὴ περίοδο καὶ περισσότερο ἀπὸ τὸ τέλος τῆς δεκαετίας τοῦ ’60 καὶ μετὰ ὄνειρο τοῦ νεοέλληνα ἔγινε ἡ ἀπαλλαγὴ ἀπὸ τὴ δουλειὰ. Καὶ ὁ καλύτερος τρόπος ἦταν καὶ εἶναι νὰ γίνει δημόσιος ὑπάλληλος. Νὰ πνίγεται στὴ μοῦχλα τῆς δημοσιοϋπαλληλίας, ἀρκεῖ νὰ... κάααθεται, ὅπως ἔλεγε ὁ ἀείμνηστος Μίμης Φωτόπουλος. Θαρρῶ πὼς εἶναι γνωστὸ τὸ ἀνέκδοτο μὲ τὸν τράγο τοῦ κύρ Κώστα, ἀλλ’ ἔστω καὶ γνωστὸ, δὲν εἶναι ἄσκοπο νὰ τὸ ἐπαναλαμβάνουμε. Εἶναι πολὺ διδακτικό. Λέει τὸ ἀνέκδοτο ὅτι σὲ παλαιότερο καιρὸ μιὰ ὁμάδα καθηγητῶν καὶ σπουδαστῶν τῆς κάποτε διαλαμψάσης Γεωπονικῆς περιφερόταν στὰ βουνὰ τῆς Γκιώνας καὶ τοῦ Παρνασσοῦ. Ἐντύπωση τοὺς ἔκανε τὸ γεγονὸς ὅτι κανένα κοπάδι γιδῶν δὲν εἶχε τράγο ὁδηγὸ, κοινῶς «γκεσέμι». Ἀπόρησαν γιὰ τὸ πῶς «βατεύονταν» τόσες γίδες καὶ ρώτησαν ἕναν τσοπάνη. «Ἄ, τοὺς εἶπε αὐτὸς, ἄς εἶναι καλὰ ὁ τράγος τοῦ κύρ Κώστα». Ρώτησαν ἄλλον κι ἄλλον, ὅλους σχεδὸν τοὺς βλαχοποιμένες τῶν δύο βουνῶν καὶ πῆραν τὴν ἴδια ἀπάντηση. Ἀποφάσισαν λοιπὸν νὰ ἐπισκεφθοῦν τὸν κύρ Κώστα γιὰ νὰ δοῦν τὸ ἀξιοθαύμαστο ζωντανὸ ποὺ «μαρκόλιζε» ὅλες τὶς γίδες τῶν δύο βουνῶν. Καὶ τὸ ἔπραξαν. Ὄντως εἶδαν ἕναν εὔρωστο τράγο καὶ ἀποφάσισαν νὰ τὸν ἀγοράσουν καὶ νὰ δημιουργήσουν στὴ σχολὴ ἕναν νέον τύπο τράγου. Ὁ κύρ Κώστας παζάρεψε σκληρὰ, διότι ὁ τράγος ἦταν γι’ αὐτὸν πόρος ζωῆς. Τὸν ἔδωσε, ἀφοῦ πῆρε μιὰ μεγάλη ἀμοιβὴ σὰν κάποιους μεσάζοντες γιὰ τὴν ἀγορὰ ὁπλικῶν συστημάτων. Ὁ τράγος ἐγκαταστάθηκε μετὰ τιμῶν σὲ ἐνδιαίτηση ὑψηλῶν προδιαγραφῶν ὅπου έπιτηδεὶως τοῦ «διοχέτευσαν» γιὰ συντροφιὰ μιὰν καλλίγραμον αἶγα. Ἀλλ’ ὁ τράγος ἔμεινε ἀπαθὴς σὰν ἀδρανὲς ὑλικὸν κηφηνείου, ἤ, ἐπὶ τὸ εὐρωπαϊκώτερον, καφετέριας. Τοῦ ἔρριξαν κι ἄλλη κι ἄλλη, τὸ ἀποτέλεσμα μηδὲν. Ὁ τράγος μασοῦσε τὸ χλωρὸ χορτάρι μὰ ἀποτέλεσμα μηδὲν. Κοιτοῦσε τὶς γίδες μὲ βλέμμα ἁπλανὲς. Οἱ ὀργανωτὲς τοῦ πειράματος τά ἔβαλαν μὲ τὸν μπάρμπα Κώστα:

- Τὸν κερατᾶ, εἶπαν μᾶς γέλασε. Πᾶμε νὰ τὸν φέρουμε...

Πῆγαν καὶ τὸν ἔφεραν. Ὁ κύρ Κώστας ζήτησε νὰ μπεῖ μόνος στὸ διαμέρισμα τοῦ τράγου καὶ νὰ ἔχει μαζί του μιὰ συνομιλία. Βγῆκε μετὰ ἀπὸ ἕνα τέταρτο.

- Τὶ σᾶς εἶπε, ρώτησαν μὲ ἀγωνία οἱ πειραματιστὲς.

Κι ὁ μπάρμπα Κώστας τοὺς ἄφησε ἄναυδους:

- Μοῦ εἶπε, τοὺς εἶπε, κορόιδο εἶμαι, ἀφεντικὸ, νὰ δουλεύω τώρα ποὺ ἔγινα δημόσιος ὑπάλληλος!...

Τὸ ἀνέκδοτο εἶναι ἰδιαίτερα διδακτικὸ στὸν παρόντα καιρὸ. Δὲν θὰ ξεφύγουμε ἀπὸ τὴν ἁρπαγὴ τῆς κρίσης, ἄν δὲν ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὸ φορτίο τῆς μισῆς τουλάχιστον δημοσιοϋπαλληλίας. Ἄν δὲν ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὸ χαρτοβασίλειο. Παρότι ἀσχολοῦμαι μὲ ὅλο τὸ φάσμα τῆς ἱστορίας, ὡστόσο ἔχω μιὰ ἰδιαίτερη ἀγάπη γιὰ τὴν ἀρχαιολογία.

Πέρσι συνόδευσα μιὰ ὁμάδα ἀτόμων στὸν ἀρχαιολογικὸ χῶρα τῆς Βεργίνας. Περίπου 90 ἄτομα. Εἶδα γιὰ πολλοστὴ φορὰ τοὺς βασιλικοὺς τάφους καὶ ἔσπευσα στὸ πωλητήριο νὰ ἐνημερώσω τὸν ἐκεῖ ὑπεύθυνο ὅτι ὅλα τὰ μέλη τῆς ὁμάδας θέλουν νὰ ἀγοράσουν κάποιο ἀναμνηστικό. Ὁ δυστυχὴς, μέχρι νὰ κόψει μιὰ ἀπόδειξη, χρειάστηκε ἕνα πεντάλεπτο. Φέτος στὶς 12 Ἰουλίου πῆγα μὲ τὴ συμβία μου στὸ ἀνακαινισμένο μουσεῖο τῆς Τεγέας. Χάρμα ἰδέσθαι. Τὸ εἶχα ἐπισκεφθεῖ συχνὰ στὸ παρελθὸν καὶ εἶχα βγάλει φωτογραφίες ποὺ κοσμοῦν τὰ βιβλία μου «Ἱστορία τῶν Ἀρχαίων Ἀθηνῶν» καὶ «Ἱστορία τῆς Ἀρχαίας Σπάρτης». Τώρα ἡ ἀλλαγὴ τοῦ μουσεὶου εἶναι ριζικὴ. Δὲν ἔχει τίποτε νὰ ζηλέψει ἀπὸ τὰ καλύτερα μουσεῖα τῆς Εὐρὼπης. Τὰ στραβὰ ἦλθαν, ὅταν ἀποφασίσαμε νὰ πάρουμε κάποιο ἀναμνηστικό. Ἡ φιλότιμη κυρία, ποὺ ἦταν ὑπεύθυνη γιὰ τὴν εἴσοδο καὶ τὸ πωλητήριο, πῆρε ἕνα μπλὸκ καὶ ἄρχισε νὰ γράφει τὸ ὄνομὰ μου, τὴ διεύθυνσὴ μου στὴν Ἀθήνα, τὸ ἀντικείμενο ποὺ ἀγοράσαμε καὶ πιθανῶς καὶ ἄλλο τι μὴ καταληπτόν. Χρόνος παραλαβῆς ἄνω τῶν 5 λεπτῶν, δηλαδὴ πολὺ περισσότερο ἀπ’ ὅτι χρειάζομαι σ’ ἕνα γνωστὸ πολυκατάστημα νὰ πληρώσω καὶ νὰ παραλάβω ὅλα τὰ ψώνια τῆς ἑβδομάδας. Καὶ ἀπορῶ καὶ ἐρωτῶ: Ὅλο τὸ κηφησηναριὸ τοῦ ὑπουργείου ὑποπολιτισμοῦ δὲν ἔχει βρεῖ ἕναν τρόπο πιὸ ἁπλὸ, πιὸ σύντομο γιὰ τὴν ἀγορὰ ἀντιγράφων καὶ ἄλλων διακοσμητικῶν ἀντικειμένων; Καὶ κάτι ἀκόμη: Γιατὶ κάθε μουσεῖο νὰ μὴν ἔχει τὰ δικὰ του ἀντίγραφα; Στὸ μουσεῖο τῆς Τεγέας, ἐκτὸς ἀπὸ τὶς δύο πασίγνωστες κεφαλὲς τῆς Ὑγείας, ἦσαν ὅλα ἀπὸ τὴν Αἴγινα. Τὸ ἀνάγλυφο τοῦ Ἐχέμου δὲν μποροῦσε νὰ γίνει μιὰ ὑπέροχη σὲ μικρὸ μέγεθος κόπια;

Δὲν εἶμαι ἐναντίον τῆς γραφειοκρατίας. εἶναι μέσον προστασίας τοῦ πολίτη καὶ τῆς πολιτείας. Εἶμαι ἐναντίον τῆς ἐγγραφοκρατίας. Ἡ ἐγγραφοκρατία παράγει καὶ ἀναπαράγει τὴν τεμπελοκρατία. Γιὰ τὴν ἀνανέωση τῆς ἄδειας ὁδηγήσεως ἡ σύζυγος μου κατέβαλε στὴν τράπεζα ἕνα ποσὸ ἀλλὰ ἔπρεπε νὰ στηθεῖ τρεῖς φορὲς στὴν οὐρὰ γιὰ νὰ τὸ πληρώσει κομματιαστὰ παίρνοντας τρεῖς ἀποδείξεις. Δὲν ἀρκοῦσε ἡ μία μὲ τὸ ὁλικὸ ποσὸ; Ξοφλήσαμε ἀκόμη τὸ περίφημο «σεισμοδάνειο» ἀλλὰ γιὰ μιὰ ἐκκρεμότητα 17 λεπτῶν χρειάστηκε νὰ πᾶμε τρεῖς φορὲς στὴν Κηφισιὰ, νὰ μᾶς κόψουν περὶ τὰ 10 χαρτιὰ ἀλλὰ καὶ πάλι δὲν εἶναι σίγουρο ὅτι ἔχουμε ξοφλήσει. Ἴσως μᾶς ἔλθει χαρτὶ μελλοντικὰ ὅτι ὀφείλουμε τὸ συγκλονιστικὸ ποσὸ τῶν 3 λεπτῶν! Θὰ μοῦ πεῖτε τὶ νόημα ἔχουν ὅλα αὐτὰ; Θὰ ἀπαντήσω παραβολικὰ. Μὲ ἐρώτησαν πρόσφατα ποιὸ ἱστορικὸ πρόσωπο θαυμάζω. Κι ἀποκρίθηκα: τὸν Κιγκινάτο. Ἦταν Ρωμαῖος ἀγρότης ἀλλὰ καὶ πολεμιστὴς. Σὲ ὥρα κινδύνου ἡ Σύγκλητος τὸν ἔκανε δικτάτορα, δηλαδὴ ἀνώτατο ἄρχοντα μὲ ἀπόλυτες ἐξουσίες γιὰ 6 μῆνες. Ὁ Κιγκινάτος νίκησε τοὺς ἐχθροὺς ἐντὸς ὀλίγων ἡμερῶν καὶ, ἀφοῦ παρέδωσε τὶς ἐξουσίες του, ξαναγύρισε στὸ χωράφι του. Τὸ χωράφι σώζει. Ἡ «χαρτούρα» μᾶς πνίγει.

Πηγή:  Κόντρα

Ημερομηνία:  10/09/2016

Σαράντος Ι. Καργάκος