Ο θρίαμβος του Στέλιου Κυριακίδη στον Μαραθώνιο της Βοστώνης, πριν 70 χρόνια! - Του Τάσου Κοντογιαννίδη

Φωτο: Περιχαρής και δαφνοστεφανωμένος μετά τη νίκη

Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη

akontogiannidis@yahoo.gr

Πέρασαν εβδομήντα χρόνια (1946-2016) από τότε που ο μαραθωνοδρόμος Στέλιος Κυριακίδης, ο λαμπρός αυτός άνθρωπος και αθλητής, που έδειξε στους Αμερικανούς, ότι η καταταλαιπωρημένη και κατεστραμμένη Ελλάδα, μετά από σκληρούς πολέμους και  στυγνή κατοχή, είναι όρθια και υπερήφανη! Πήγε να τρέξει  στον Μαραθώνιο δρόμο της Βοστώνης, αλλά οι γιατροί  που τον εξέτασαν δεν του επέτρεπαν να λάβει μέρος κι όμως εκείνος έτρεξε, νίκησε και πέτυχε κάτι εκπληκτικό και ανθρώπινο. Συγκίνησε τους ομογενείς μας, γοήτευσε τους Αμερικανούς  και έκανε τον πρόεδρο τους  Χάρυ Τρούμαν  να στείλει τρόφιμα στους πεινασμένους  ‘Έλληνες. Ας δούμε τα γεγονότα…

Οι γιατροί δεν του επέτρεπαν να τρέξει γιατί «είναι κοκαλιάρης» εκείνος νίκησε και όταν ο πρόεδρος  Τρούμαν του είπε τι θέλεις να σου δώσω, απάντησε: στείλε τρόφιμα στους  Έλληνες που λιμοκτονούν.

Ο Στέλιος Κυριακίδης, γεννημένος στα 4-5-1910 στην Πάφο της Κύπρου, ασχολήθηκε με τον αθλητισμό, τον οποίο συνέχισε και όταν μετακόμισε στην Αθήνα. Δούλευε το πρωί στη ΔΕΗ και το απόγευμα έτρεχε… Ήταν 26 χρονών όταν πήρε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο. Μετά ήρθε ο πόλεμος με τους Ιταλούς το 1940 και ακολούθησε η γερμανική κατοχή… Παντρεύτηκε το 1941 την Ιφιγένεια, έκαναν τρία παιδιά ( Ελένη, Μαίρη, Δημήτρη) και όταν έμαθε για τον Μαραθώνιο της Βοστώνης, του μπήκε  έμμονη ιδέα να τρέξει. Πουλάει έπιπλα του σπιτιού του, δανείζεται χρήματα από τη δουλειά του, βγάζει αεροπορικό εισιτήριο και φεύγει για την Βοστώνη.

Φωτο: Ο Στέλιος Κυριακίδης τερματίζει καταχειροκροτούμενος στη Βοστώνη

Πριν από τον αγώνα, οι γιατροί εξετάζουν τους αθλητές και όταν έρχεται η σειρά του Κυριακίδη, του λένε κοφτά: «Δεν μπορείς να τρέξεις». Εκείνος διαμαρτύρεται, έκανε τόσο μεγάλο ταξίδι και θέλει να τρέξει!  Και ο γιατρός του λέει: «είσαι πολύ αδύνατος, θα πεθάνεις από την εξάντληση, δεν θα αντέξεις ούτε στα μισά χιλιόμετρα».  Ο Στέλιος υπογράφει ένα χαρτί αναλαμβάνοντας την ευθύνη για ο,τιδήποτε του συμβεί, λέγοντας «Θα τρέξω κι ας πεθάνω».

Φωτο: Ο γιατρός εξετάζει τον Κυριακίδη και του συνιστά να μην  τρέξει γιατί θα πεθάνει!!!

Στις 20-4-1946,  δόθηκε η εκκίνηση του Μαραθωνίου. Φαβορί, ο Άγγλος Κένεθ Μπέιλι και ο Αμερικάνος Τζόνι Κέλι. Ο Κυριακίδης έτρεχε στην αρχή συντηρητικά, ακολουθούσε τα φαβορί  και στο 40ό χλμ. τους πλησιάζει. Ακούει φωνές ομογενών μας να τον ενθαρρύνουν κι εκείνος, λες και έχει φτερά στα πόδια,  τους προσπερνά όλους και τερματίζει θριαμβευτικά πρώτος με ευρωπαϊκό ρεκόρ, κάνοντας τους ομογενείς να πανηγυρίζουν και τους Αμερικανούς να παραμιλούν!

Λίγες μέρες μετά, ο πρόεδρος Τρούμαν καλεί στον Λευκό Οίκο τον πρώτο νικητή Στέλιο Κυριακίδη και τον δεύτερο Τζόνι Κέλι. Έκπληκτος από το παρουσιαστικό του Κυριακίδη, ρωτά τον Κέλι «Μα πώς έχασες από αυτόν τον κοκκαλιάρη και αδύναμο Έλληνα;» κι εκείνος απάντησε: «Δεν έχασα μόνο εγώ, κανένας δεν μπόρεσε  να τον κερδίσει, άλλωστε εγώ έτρεχα για τον εαυτό μου και αυτός για τον λαό της πατρίδος του…»

Ο Τρούμαν  χαμογελά και ρωτά τον Κυριακίδη: «Σε συγχαίρω για τη νίκη σου, πες μου λοιπόν τι θέλεις να κάνω για σένα, τι να σου δώσω, ρούχα, τρόφιμα για να δυναμώσεις;» Και ο Κυριακίδης απαντά: «Κύριε πρόεδρε δεν θέλω για μένα τίποτα, αν μπορείτε, να στείλετε ρούχα και τρόφιμα στα εκατομμύρια των συμπατριωτών μου στην Ελλάδα που λιμοκτονούν».

Φωτο: Με τον ολυμπιονίκη του Μαραθωνίου Σπύρο Λούη

Μετά από ένα μήνα, από δωρεές συγκεντρώθηκαν τόνοι από τρόφιμα, φάρμακα είδη ρουχισμού και με βαπόρια του εφοπλιστού Λιβανού ήρθαν στην Ελλάδα, όπως και 250.000 δολάρια για να μοιραστούν σε δεινοπαθούντες. Αυτά έφερε ο θρίαμβος του Κυριακίδη στην Ελλάδα που όταν έφτασε και ο ίδιος στις 23-5-1946, ένα εκατομμύριο Αθηναίοι ξεχύθηκαν στους δρόμους να τον υποδεχτούν και να τον συγχαρούν, με φωταγωγημένη την Ακρόπολη.

Φωτο: Ο Κυριακίδης συγχαίρει και ασπάζεται τον δεύτερο νικητή Τζών Κέλι.

Τον Κυριακίδη είχα γνωρίσει ως αθλητής, όταν προετοιμαζόμουν στην Φιλοθέη για τον διεθνή Μαραθώνιο στις αρχές της δεκαετίας του ‘70. Μου έδινε συμβουλές και μου αποκάλυψε ένα μυστικό του. "Όταν έτρεχα στον Μαραθώνιο της Βοστώνης μετά το 30ό χιλιόμετρο άρχισα να κουράζομαι. Έφερα τον εαυτό μου νοερά να πλησιάζει το Στάδιο, να ακούω τις ιαχές του κόσμου και μετά τον Εθνικό μας Ύμνο. Αρχίζω λοιπόν και ψέλνω μέσα μου, συγχρονίζοντας τον ύμνο στο ρυθμό του τρεξίματος  «…και σαν πρώτα, αντρειωμένη, χαίρε ω χαίρε, λευτεριά….» Αυτό με ξεκούραζε μ’ έσπρωχνε να τρέχω πιο γρήγορα κι έτσι νίκησα!…" Γύρισε  μετά αλλού το πρόσωπο του, για να μην δω την  συγκίνηση του… Τον μιμήθηκα κι εγώ, στον Μαραθώνιο που έτρεξα… Είχε απόλυτο δίκαιο, με βοήθησε πολύ!