Κυπριακό: Τρομάζει το ενδεχόμενο ναυαγίου και υποτροπών

ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ - ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΛΕΥΚΩΣΙΑ «ΕΝ ΒΡΑΣΜΩ» ΕΝ ΟΨΕΙ ΤΕΛΙΚΗΣ ΕΥΘΕΙΑΣ

Ο Λευκός Οίκος θέλει λύση πριν ο Ομπάμα παραδώσει τα ηνία - Ο Κοτζιάς στη Νέα Υόρκη για συνάντηση με τον νέο γ.γ του ΟΗΕ

Α. Λυκαύγης

Ορατός είναι πλέον ο κίνδυνος να ναυαγήσει πριν καν πραγματοποιηθεί, η πολλά υποσχόμενη Διάσκεψη της Γενεύης για το Κυπριακό. Στην οποία επενδύουν, όχι μόνο τα ενδιαφερόμενα μέρη, αλλά και παρεμβαλλόμενα κέντρα ισχύος. Όπως η Ουάσιγκτον (κατά πρώτο λόγο) το Λονδίνο κι από κοντά οι Βρυξέλλες.

Αυτή ακριβώς είναι η εκτίμηση της Λευκωσίας, την οποία σε μεγάλο βαθμό συμμερίζεται και η Αθήνα. Καθώς η τελευταία λαμβάνει δυσοίωνα μηνύματα από την ελληνική διπλωματική αποστολή που διεξάγει κρίσιμες επαφές στην τουρκική πρωτεύουσα, σε μια προσπάθεια να βρεθεί διέξοδος και να δρομολογηθούν αποδεκτοί συμβιβασμοί.

Από τα διαβιβαζόμενα λοιπόν, επιβεβαιώνεται η εμμονή της Άγκυρας σε ό,τι αφορά το κομβικό ζήτημα των εγγυήσεων και της συνεχίσεως της στρατιωτικής της παρουσίας στην μεγαλόνησο, ακόμη και μετά την λύση.

Ταυτόχρονα χθεσινή ολοήμερη σύσκεψη του Κυπρίου Προέδρου με τους επιτελείς του, διαπίστωσε κρίσιμα κενά σε πρώτης γραμμής ζητήματα. Όπως είναι το εδαφικό, το συναρτημένο περιουσιακό και η νομή της κεντρικής εξουσίας.

Ο Κοτζιάς στη Νέα Υόρκη

Κι ενώ αυτά θα τεθούν επί τάπητος σήμερα στο Μαξίμου για τελική διαμόρφωση κοινών αποφάσεων από Αθήνα και Λευκωσία (σε σύσκεψη στην οποία θα μετάσχουν ο πρωθυπουργός με τον Κύπριο Πρόεδρο παρουσία και των ΥΠΕΞ των δυο κρατικών κέντρων του Ελληνισμού) ο κ. Κοτζιάς, ετοιμάζει τις βαλίτσες του για μετάβαση στη Νέα Υόρκη. Όπου στις 6 Ιανουαρίου θα συναντηθεί με τον νέο Γ. Γ. των Ηνωμένων Εθνών, σε μια υστάτη προσπάθεια ενεργοποιήσεως του Διεθνούς οργανισμού προς την κατεύθυνση ασκήσεως επιρροής στην Άγκυρα για εκλογίκευση θέσεων. Με τον νέο Γ. Γ. είχε ήδη επαφή ο κ. Αναστασιάδης, ζητώντας τα ίδια.

Όπως εν τω μεταξύ αναφέρουν συναφείς πληροφορίες που διαρρέουν για τις συνομιλίες Παρασκευόπουλου στην Άγκυρα: Η τελική θέση της Τουρκίας «είναι αδιαπραγμάτευτη» μεν ως προς το ζήτημα των εγγυήσεων, αλλά επιδέχεται «κάποιες επί μέρους βελτιώσεις»! Η Άγκυρα δηλαδή, μπορεί να δεχθεί συρρίκνωση των χρονοδιαγραμμάτων ασκήσεως της εγγυοδοσίας (έως και 15 έτη) καθώς και στο εύρος της. Όχι όμως και κατάργηση της.

Εμφανίζεται δηλαδή πρόθυμη να συζητήσει περιορισμούς, αλλά με την προϋπόθεση της «επαναξιολογήσεως του συστήματος εγγυήσεων» ανάλογα «με την λειτουργική πρόοδο του νέου κράτους»! Και προς αυτή την κατεύθυνση, ενθαρρύνεται από την κατανόηση των διαμεσολαβητών και κυρίως του Λονδίνου. Οι οποίοι θεωρούν τις τουρκικές θέσεις, ως δείκτη «διαθέσεων για συμβιβασμό» σε μια μέση τομή, «χωρίς νικητές και ηττημένους».

Οι φόβοι της Λευκωσίας

Αλλά σ’ αυτό ακριβώς επικεντρώνονται οι φόβοι της Λευκωσίας (που θα συζητηθούν διεξοδικά σήμερα στην Αθήνα) καθώς: Η Ε/Κυπριακή πλευρά δεν αποκλείει το ενδεχόμενο, πριν εκπνεύσουν τα οποιαδήποτε χρονικά όρια που θα τεθούν, να προκληθούν σκόπιμες εντάσεις και να πυροδοτηθούν πιθανώς επεισόδια (κατά το προηγούμενο του 1963-64) τα οποία να επανοπλίσουν αιτιάσεις της Άγκυρας. Και να της δώσουν αφορμές για χρονική προέκταση (και διαιώνιση) της στρατιωτικής παρουσίας της. Κι επομένως τον γεωστρατηγικό έλεγχο της μεγαλονήσου.

Από τρίτους όμως (και ειδικότερα από την Ουάσιγκτον, μέσω ακόμη και του Αντιπροέδρου Τζο Μπάϊντεν) διαβιβάζεται προς τη Λευκωσία η εκτίμηση ότι: Η διαπιστούμενη σκλήρυνση των τουρκικών θέσεων, «συναρτάται προς διαπραγματευτική τακτική» και μπορεί να ενταθεί ακόμη παραπέρα, όσο προσεγγίζει ο χρόνος της Διασκέψεως.

«Να μη χαθεί το μομέντουμ»

Ζητώντας όπως τα πράγματα προσεγγισθούν με ανάλογη θετικότητα, προκειμένου «να μη χαθεί το μομέντουμ». Και αφήνοντας να νοηθεί ότι σε απευκταία περίπτωση αδιεξόδου: α) Η επίλυση του Κυπριακού δεν θα είναι πλέον για τα επόμενα χρόνια εφικτή. Και β) θα προκληθούν ευρύτερες περιπλοκές (και ίσως καταστροφικές αντιπαραθέσεις) στη σύνολη περιοχή, λόγω και των εξελίξεων με τα κοιτάσματα.

Να σημειωθεί παρεμπιπτόντως, ότι: Κύκλοι του Στέητ Ντηπάρτμεντ, ανέφεραν προ ημερών σε στελέχη της ομογένειας, ότι ο Λευκός Οίκος θα επιθυμούσε να επισφραγισθεί στη Γενεύη (12 Ιανουαρίου) «έστω και κατ’ αρχήν συμφωνία» επιλύσεως του προβλήματος, πριν ο νυν ένοικος του Πρόεδρος Ομπάμα παραδώσει τα ηνία στον Τραμπ. Δηλαδή οκτώ μέρες αργότερα. Κι αυτό κατά τους ίδιους Αμερικανούς διπλωμάτες, εφόσον οι δυο πλευρές εμμείνουν στην δέσμευση τους, «που απέδωσε την εντυπωσιακή προσέγγιση θέσεων τους τελευταίους δυο μήνες».

Οι ίδιοι θεωρούν ότι: Στις επόμενες μέρες, πρέπει - και είναι απολύτως εφικτή - να πραγματοποιηθεί απευθείας επαφή Ελλάδος και Τουρκίας σ’ επίπεδο κορυφής (Τσίπρα - Ερντογάν) ώστε να παραμερισθούν φοβίες και υπόνοιες, αν πρόκειται να υπάρξουν επιθυμητές εξελίξεις. Αλλά και ν’ αποτραπούν κρίσεις που θα εκσπάσουν στα Ε/Τουρκικά, ως αποτέλεσμα ναυαγίου και οξύνσεων που με βεβαιότητα θ’ αναπαραχθούν.

ΤΑ ΝΕΑ