ΚΠΙΣΝ – Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου

Με ιδιαίτερη λύπη παρακολουθήσαμε πρόσφατα την τελετή παράδοσης-αυτοχειρίας του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο κράτος. Δυστυχώς, η μέχρι σήμερα συμπεριφορά του ελληνικού Δημοσίου δεν εγγυάται το μέλλον του εξαιρετικού  αυτού πολιτιστικού κέντρου.

Το έργο το έχουμε δει πάμπολλες φορές. Οτιδήποτε πέφτει στα χέρια του ελληνικού κράτους βαδίζει ολοταχώς προς διάλυση. Η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη: κακή διοίκηση, κάκιστη διαχείριση οικονομικών, μίζες και ρεμούλες, δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία, διορισμοί ημετέρων, αδιαφορία και τέλος εγκατάλειψη. Ό,τι απομένει το ξεκοκαλίζουν οι πλιατσικολόγοι. Εντελώς ενδεικτικά, αναφέρουμε μερικές από τις πολλές περιπτώσεις που βγάζουν μάτι.

Τα ξενοδοχεία Ξενία. Από το 1953 μέχρι το 1967, στις καλύτερες θέσεις της χώρας κι από κορυφαίους αρχιτέκτονες, κτίζονται από τον ΕΟΤ τα λιτά αυτά ξενοδοχεία, που φημίζονται για το υψηλό επίπεδο των υπηρεσιών τους και προσελκύουν τουρίστες απ’ όλο τον κόσμο. Ο τουρισμός ακμάζει. Η δόξα τους όμως δεν έμελλε να κρατήσει πολύ, αφού σταδιακά και κυρίως από το 1991 και μετά, το κράτος αποδείχθηκε εντελώς ανίκανο να τα συντηρήσει. Μολονότι τα 44 αυτά κτίσματα – δείγματα της νεότερης ελληνικής αρχιτεκτονικής αποτελούν μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, στην πλειοψηφία τους σήμερα ρημάζουν εγκαταλελειμμένα.

Τα ακίνητα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Θλιβερές εικόνες ντροπής, που για μια φορά ακόμη αποδεικνύουν πόσο ανίκανο είναι το υδροκέφαλο, διεφθαρμένο, δυσκίνητο και αντιπαραγωγικό αυτό μόρφωμα που λέγεται ελληνικό δημόσιο. Εκατομμύρια ξοδεύτηκαν για τα ολυμπιακά ακίνητα, τις εγκαταστάσεις και το ολυμπιακό χωριό, ακόμα περισσότερα εκατομμύρια γέμισαν τις τσέπες αετονύχηδων. Χώροι που, αν το κράτος είχε συντηρήσει και εκμεταλλευτεί σωστά μετά το πέρας των Αγώνων, θα μπορούσαν αναμφίβολα να αποφέρουν μεγάλα κέρδη στο Δημόσιο. Αντ’ αυτού, τα κτίρια χάσκουν πλέον χωρίς παράθυρα, απογυμνωμένα από οτιδήποτε χρήσιμο, γεμάτα αρουραίους, ναρκομανείς και σκουπίδια. Τα γήπεδα έχουν πλέον μετατραπεί σε βάλτους με βρομόνερα.

Το βασιλικό κτήμα Τατοΐου. Από τη μεταπολίτευση και μετά, η παραδεισένια αυτή τοποθεσία, με τα ιστορικά της κτίσματα, έπεσε στα χέρια του κράτους, που, όχι μόνο δεν σεβάστηκε την Ιστορία του τόπου μας, αλλά επέτρεψε στους κάθε λογής πλιατσικολόγους να το αποψιλώσουν από κειμήλια και αντικείμενα ανεκτίμητης αξίας. Σήμερα, τα κτίρια ερειπωμένα, μισοκατεστραμμένα από το χρόνο, γεμάτα αποικίες τρωκτικών, στέκουν σαν φαντάσματα, για να μας θυμίζουν ότι είμαστε ένας λαός χωρίς αυτοσεβασμό, «χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ», κατά τον μεγάλο αλεξανδρινό μας ποιητή. Ευτυχώς, μετά από πολλές πιέσεις, τον περασμένο Δεκέμβριο εγκρίθηκε επιτέλους η αποκατάσταση του ανακτόρου από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Πότε θα πραγματοποιηθεί; Ε, μη βιάζεστε κιόλας! Το καλό πράγμα αργεί να γίνει!

Το παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού. Είδαμε και πάθαμε ν’ αποφασίσουμε τι θα γίνει και από ποιον θα γίνει. Στο μεταξύ τα πάντα αφέθηκαν στην τύχη τους. Για μια ακόμη φορά το κράτος στάθηκε ανίκανο να εκμεταλλευτεί την τεράστια αυτή έκταση.

Νοσοκομεία, πλήρως εξοπλισμένα, που δεν λειτούργησαν ποτέ και πανάκριβα μηχανήματα που σαπίζουν στα υπόγεια, αχρησιμοποίητα και κατεστραμμένα πλέον από το χρόνο και την αχρησία. Πόσα εκατομμύρια πεταμένα, πόσες μίζες πλούτισαν τους επιτήδειους!

Το σχολείο της Αυλίζας Αχαρνών. Ένα υπερσύγχρονο, πρότυπο σχολείο, σε μια περιοχή υψηλής εγκληματικότητας, περικυκλωμένο από πιάτσες διακίνησης ναρκωτικών και δίπλα σε ρέμα που φουσκώνει επικίνδυνα σε κάθε βροχόπτωση, λεηλατημένο και ρημαγμένο, (ως και το ασανσέρ έχουν ξαφρίσει!), χωρίς ποτέ να λειτουργήσει. Εγκαταστάσεις που κόστισαν 2.045.866– ευρώ στους Έλληνες φορολογούμενους! (Καθημερινή).

Όσον αφορά το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ελπίζουμε (αλλά δεν πιστεύουμε), ότι δεν θα προστεθεί στον μακρύ κατάλογο των «θυμάτων» του ελληνικού Δημοσίου - πολλά είναι τα κληροδοτήματα ευεργετών προς την πολιτεία, που βρήκαν άσχημο τέλος στα νύχια του κρατικού μηχανισμού. Εκτός του ότι το Κέντρο αποτελεί ένα πραγματικό πολιτιστικό διαμάντι και είναι το ακριβότερο έργο που έχει πραγματοποιήσει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος παγκοσμίως, να σημειωθεί ότι το όλο εγχείρημα κατασκευάστηκε με τέτοιες υπερσύγχρονες προδιαγραφές, ώστε το κράτος να μπορεί  να το συντηρεί και να το λειτουργεί με τον πλέον οικονομικό τρόπο.

Συγκεκριμένα, παραθέτουμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα με πληροφορίες από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος:

- Ο σχεδιασμός λειτουργίας των κτιρίων που στοχεύει σε οικονομίες κλίμακας με κοινή χρήση Η/Μ εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, π.χ. ύδρευσης, κλιματισμού, ηλεκτρισμού, ICT.

- Περιβαλλοντικά φιλικές τεχνολογίες όπως επανάχρηση νερού εκτός πόσιμου στο κτίριο της Λυρικής σκηνής, χρήση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης, χρήση συστημάτων διαχείρισης ενέργειας EMS.

- Τα πράσινα δώματα, τα οποία αποτελούν φυσική μόνωση για τα κτίρια και μειώνουν τις ενεργειακές απαιτήσεις θέρμανσης και κλιματισμού τους.

- Το φωτοβολταϊκό στέγαστρο, το οποίο θα συμβάλει σε σημαντικό ποσοστό στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του KΠΙΣΝ.

- Ο σχεδιασμός της φύτευσης του πάρκου με εν γένει ενδημικά και ξηρανθεκτικά φυτά που ενσωματώνει χαμηλότερες απαιτήσεις σε νερό και έξοδα συντήρησης και διαμορφώνει ευνοϊκά το μικρόκλιμα της περιοχής.

- Η αποφυγή χρήσης νερού από το δημόσιο δίκτυο για άρδευση.

- Οι υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές των υλικών, συστημάτων αλλά και μεθόδων κατασκευής που αποτελούν επιλογές με γνώμονα την αύξηση της λειτουργικής ζωής των κτιριακών εγκαταστάσεων με την ελάχιστη δυνατή συντήρηση (π.χ. αντισεισμική μόνωση, ολόσωμες κατασκευές μπετόν, μονολιθικότητα ενεργειακού στεγάστρου, κ.λπ.).

- Αύξηση απόδοσης και χαμηλό κόστος λειτουργίας και συντήρησης σε εύρος κύκλου ζωής με χρήση των πλέον σύγχρονων ολοκληρωμένων συστημάτων διαχείρισης και συντήρησης των κτιριακών εγκαταστάσεων που ξεκινά από την φάση σχεδιασμού και κατασκευής (χρήση μοντέλου BIM/Revit) και ολοκληρώνεται με προηγμένα προγράμματα διαχείρισης (Facility Management).

Γιατί, κύριε Δρακόπουλε; Γιατί παραδώσατε «τα Άγια τοις κυσί»; Δεν δίνατε καλύτερα αυτά τα 617 εκατομμύρια ευρώ, που κόστισε το Κέντρο Πολιτισμού, στους δανειστές μας, μήπως και ξελασπώσουμε λίγο; Έτσι κι αλλιώς, χαμένα θα πάνε! Άσε που θα τρίζουν και τα κόκαλα του μακαρίτη...