Τὸ τραγούδι τῆς Λορελάι - Του Σαράντου Καργάκου

«Τὰ παλαιότερα ἁμαρτήματα εἶναι οἱ νέοι τρόποι ζωῆς», εἶχε πεῖ ὁ Σαίξπηρ. Αὐτὰ δηλαδὴ καθορίζουν ἤ θὰ καθορίσουν τὸ πῶς ζοῦμε στὸ παρὸν καὶ πῶς θὰ ζήσουμε στὸ μέλλον. Τολμῶ νὰ ὑποστηρίξω ὅτι ὅλος ὁ μεταπολιτευτικὸς βίος μας ἦταν μιὰ σκυταλοδρομία λαθῶν. Ἐκμηδενίσαμε κάθε παραγωγικὴ, ἀναπτυξιακὴ δραστηριότητα καὶ ἐπαναπαυθήκαμε, ἀκούγοντας τὸ νανούρισμα παχυλῶν ὑποσχέσεων ὅτι χάρη στὰ εὐρωπαϊκὰ «κεκτημένα» θὰ ζήσουμε ζωὴ χαρισάμενη. Τὸ νανούρισμα ὅμως αὐτὸ λειτούργησε σὰν τὸ τραγούδι τῆς Λορελάι. Ἡ ἐν λόγῳ κυρία ἦταν μιὰ μάγισσα ἡρωίδα ἑνὸς γερμανικοῦ θρύλου, ποὺ πλάστηκε σὲ μυθιστόρημα «Lore Lay» ἀπὸ τὸν Κλέμενς Μπρεντάνο τὸ 1800. Σύμφωνα μὲ τὸ θρῦλο, ἡ Λορελάι ἀποπλανοῦσε μὲ τὸ τραγούδι της τοὺς ταξιδιῶτες τοῦ Ρήνου, καθισμένη σ’ ἕνα βράχο ποὺ σήμερα φέρει τὸ ὄνομά της καὶ βρίσκεται στὴ δεξιὰ ὄχθη τοῦ ποταμοῦ στὴν περιοχὴ Ἔσσεν Νασσάου. Ἀπὸ τὸ θρῦλο τῆς Λορελάι εἶναι ἐμπνευσμένο ἕνα ποίημα τοῦ Χάινε ποὺ μελοποίησε ὁ Σίλχερ.

Σὰν βράχος τῆς Λορελάι λειτούργησε γιὰ μᾶς τὸ ταξίδι πρὸς τὴν Ἑνωμένη Εὐρώπη καὶ πάνω σ’ αὐτὸν σπάσαμε τὰ μοῦτρα μας. Καραβοτσακιστήκαμε. Ὅπως δήλωσε πρὸ καιροῦ ὁ ἀντιπαθέστατος σ’ ἐμένα Μάσιμο Ντ’ Ἀλέμα, ἡ Ἑλλάδα πῆρε ἀπὸ τὴν Ε.Ε. 250 δισ. εὐρῶα, ἀλλὰ τὰ 220 πῆγαν ὑπὸ μορφὴ τόκων στὶς εὐρωπαϊκὲς τράπεζες! Καὶ ἀποροῦσα καὶ ἀπορῶ, οἱ περιώνυμοι οἰκονομολόγοι μας ποὺ ψωμίζονται ἀπὸ τοὺς φόρους μας, τὶ ἔκαναν τόσον καιρό; Γιατὶ δὲν βάρεσαν συναγερμό; Γιατὶ παρίσταναν τὰ σκυλάκια, τὰ φτιαγμένα ἀπὸ πορσελάνη, ὡς σύμβουλοι κάποιων ἐπίσης ἀντιπαθῶν ὑπουργῶν; Δυστυχῶς ἡ ματαιότητα τῶν φιλοδοξιῶν δὲν τοὺς ἐπέτρεπε νὰ δοῦν ἤ, καὶ ἄν ἔβλεπαν, τοὺς ἐπέβαλλε νὰ σιωποῦν γιὰ τὸν ἐπερχόμενο κίνδυνο. Ὅτι δηλαδὴ μαγεμένοι, σὰν ψεκασμένα κουνούπια, θὰ πέσουμε πάνω στὸ βράχο μιᾶς νεώτερης Λορελάι. Τόσο οἱ πολιτικοὶ μας ὅσο καὶ οἱ οἰκονομικοὶ τους σύμβουλοι εἶχαν βουλωμένα τὰ αὐτιὰ τους στὴ «βοὴ τῶν πλησιαζόντων γεγονότων», ποὺ λέει ὁ Καβάφης. Αὐτοὶ ἄκουγαν τὸ τραγούδι τῆς νέας Λορελάι. Δὲν ἤθελαν νὰ ἀκούσουν, ὅπως ὁ Καβαφικός Ἰούλιος Καίσαρας, «τὰ σοβαρὰ γραφόμενα τοῦ Ἀρτεμιδώρου», ποὺ τὸν προειδοποιοῦσαν γιὰ τοὺς κινδύνους. Οἱ Ἀρτεμίδωροι, ὅπως ὁ γράφων, ἦσαν παντοῦ ἀπόβλητοι. Ἀπόβλητοι διότι προειδοποιοῦσαν ὅτι ἡ ἐφαρμοζόμενη στὴ χώρα μας πολιτικὴ κάποια στιγμή θὰ μεταβληθεῖ σὲ Μπάνκο, τὸ τρομερὸ φάντασμα ποὺ κυνηγάει τὸν Μάκβεθ στὴν ὁμώνυμη τραγωδία τοῦ Σαίξπηρ. Τὶ εἶναι ἡ Ἑλλάδα σήμερα στὴν Εὐρώπη; Μιὰ γυάλα μὲ χρυσόψαρα ποὺ δίνει στὸ θλιβερὸ σύνολο μιὰ ψεύτικη ὄψη οἰκειότητας.

Ἀκούω ἀπὸ τὰ πολύλαλα χείλη τοῦ πρωθυπουργοῦ ὅτι σὲ ἀντίκρουση τῶν σκληρῶν μέτρων ποὺ θὰ ἐπιβληθοῦν, θὰ ἐφαρμοσθεῖ πολιτικὴ ἀντιμέτρων, πολιτικὴ ἀντιδώρων μέσῳ διαφόρων παροχῶν. Λυπᾶμαι ποὺ θὰ τὸ πῶ ἀλλὰ θὰ τὸ πῶ κι ἄς τὸ πιῶ, ὅπως ἔλεγε ὁ ἀείμνηστος Πέτρος Κυριακὸς στὴν πιὸ διάσημη «παρλάτα» του. Αὐτὰ τὰ ἐπιδόματα ἐλεημοσύνης ποὺ κάθε λίγο ὑπόσχεται ἡ κυβέρνηση κάνουν ἕναν ἄλλοτε ὑπερήφανο λαὸ νὰ μοιάζει μὲ πεινασμένο πίθηκο ποὺ περιμένει τὸ φαγητὸ ἀπὸ τὸ φύλακα τοῦ ζωολογικοῦ κήπου. Θὰ προτιμοῦσα τὴν πολιτικὴ τοῦ «νίξ φαΐ», ὅπως μᾶς ἔλεγαν στὰ παιδικὰ συσσίτια τῆς Κατοχῆς καὶ τὴν ἔξοδο ἀπὸ τὸ κλουβί καὶ ἀναζήτηση τροφῆς μέσω τῆς σκληρῆς καὶ ὄχι τῆς «ἀρπαχτῆς» ἐργασίας. Ἄν δὲν γίνει στροφὴ πρὸς τὸ χωράφι, πρὸς τὸ κοπάδι, πρὸς τὸ καράβι, ἡ Ἑλλὰς δὲν πρόκειται νὰ κάνει «χαΐρι καὶ προκοπὴ». Εἶναι ντροπὴ στὰ 3.474 ἑλληνόκτητα πλοῖα νὰ ὑπηρετοῦν μόνο 30.000 ναυτικοί!

Ὅμως τὰ κανάλια μας περὶ ἄλλα τυρβάζονται. Ἐκπέμπουν διαρκῶς τὸ τραγούδι τῆς Λορελάι. Καὶ ἡ τραγωδία συνεχίζεται. Τὸ ν’ ἀκοῦς ἤ νὰ βλέπεις τὰ φλύαρα δελτία εἰδήσεων εἶναι ἕνας τρόπος νὰ νανουρίσει κανεὶς τὴν πλήξη του καὶ νὰ σπρώξει τὶς ὧρες του νὰ κυλήσουν ὥσπου νὰ κλείσει ἡ αὐλαία τῆς ζωῆς!

Σαράντος Ι. Καργάκος