Πώς το Ισλάμ στη Γαλλία κέρδισε τη μάχη των ιδεών (μέρος 2ο) - Της Σώτης Τριανταφύλλου

Έγραφα πριν από δύο εβδομάδες για το βιβλίο του Χακίμ Ελ Καρουί, ενός από τους επιφανέστερους εκκοσμικευμένους μουσουλμάνους, «Ισλάμ, μια γαλλική θρησκεία» που παρουσιάζει στοιχεία για την πίστη και την πολιτική των μουσουλμάνων στη Γαλλία. Καθώς απαγορεύονται οι επίσημες έρευνες γύρω από το θρήσκευμα και τη φυλή - μπορούμε να εξάγουμε σχετικά συμπεράσματα μόνο από τον τόπο γέννησης και την καταγωγή - ο Ελ Καρουί μελετά, εκ των έσω - ως insider - τα φαινόμενα της μη ένταξης και της ταύτισης της πολιτικής ζωής με το Κοράνι. Αλλά η ρητορική του, αν και ρεαλιστική, προβάλλει μια λιγότερο  ρεαλιστική προοπτική: παρότι εκτιμά ότι το 28% των μουσουλμάνων εφαρμόζουν τη Σαρία στο γαλλικό έδαφος - δεν υπακούουν στους νόμους, δεν δέχονται τις δημοκρατικές αξίες και επιθυμούν να γίνει ο μουσουλμανισμός επίσημη θρησκεία δίπλα στον χριστιανισμό, φαίνεται αισιόδοξος ως προς την αφομοίωση. Τα στοιχεία αυτά, που μαρτυρούν μη κατανόηση του κοσμικού κράτους - στη Γαλλία σύμφωνα με τον νόμο του 1905 δεν υπάρχει επίσημη θρησκεία - διαψεύδουν την προοπτική της αφομοίωσης.

Εξαιτίας της απαγόρευσης τέτοιων στατιστικών (μια γαλλική ακρότητα) πολλά στοιχεία που δίνει ο καλοπροαίρετος Χακίμ Ελ Καουρί είναι αμφισβητήσιμα. Δεν ξέρουμε αν, παρά τις κλειστές μκροκοινωνίες που έχουν δημιουργηθεί γύρω από τα τζαμιά, την εγκληματικότητα στις περιοχές με μουσουλμανική πλειοψηφία, την αυτο-γκετοποίηση (θα επανέλθω στα «χαμένα εδάφη της δημοκρατίας» στο επόμενο αρθρίδιο), «η Γαλλία αλλάζει τους μουσουλμάνους και όχι οι μουσουλμάνοι τη Γαλλία», όπως ισχυρίζεται ο Ελ Καουρί. Αν παρατηρήσουμε τη στάση των μουσουλμάνων διεθνώς, η οποία μεταφέρεται στη γαλλική πολιτική σκηνή και καθημερινότητα, η μεταρρύθμιση του Ισλάμ απλούστατα δεν συμβαίνει. Και δεν μπορεί να συμβεί μέσα από φωτισμένες ηγεσίες όπως τη φαντάζεται ο Ελ Καουρί. Αν το Ισλάμ υποστεί την επιρροή του Διαφωτισμού, όπως υφίσταται ο χριστιανισμός, επί τρεις αιώνες, θα οφείλεται σε μια μακρά διαδικασία μαζών - η οποία  δεν έχει καν αρχίσει. Αντιθέτως, το Ισλάμ οπισθοδρομεί: μαζί με τον  επιθετικό φονταμενταλισμό, εντείνεται η αυταρέσκεια, η  νοοτροπία του θύματος, οι υπερβολές και τα ψέματα που οξύνουν το μίσος για τη Γαλλία. Κανείς δεν θα έπρεπε να ζει σε χώρα που μισεί.

Να ποια είναι η πρόταση διανοουμένων σαν τον Ελ Καουρί (ο οποίος υιοθετεί τις ιδέες του Ζακ Μπερκ από τη δεκαετία του 1950 και του Αλαίν Μενκ αργότερα): να αποδεχτούμε ότι το Ισλάμ είναι γαλλική θρησκεία εφόσον υπάρχει στη Γαλλία από το 1830· να το ενσωματώσουμε στο σχολείο (σε πείσμα της κοσμικής δημόσιας εκπαίδευσης) και να διδάσκουμε την αραβική γλώσσα από το δημοτικό (σήμερα τα αραβικά είναι γλώσσα επιλογής στο γυμνάσιο - λύκειο). Κοντολογίς, προτείνουν τη δημιουργία διπλής κουλτούρας: διπλά έθιμα, διπλή εκπαίδευση, διγλωσσία. Ακούγεται ενδιαφέρον αλλά δεν είναι: αυτές οι «κουλτούρες» συγκρούονται μεταξύ τους. Το Ισλάμ δεν συνιστά μόνο «κουλτούρα» - φαγητά χαλάλ, ενδυματολογικές, φυλετικές (υπό την έννοια του φύλου) και τελετουργικές επιταγές και συνήθειες: συνιστά διεθνή ιδεολογία και πολιτική· διαφορετικό σύστημα αξιών. Ούτε κατευνάζεται με ίδρυση μετριοπαθών θεολογικών σχολών όπως προτείνει ο Ελ Καουρί - αντιθέτως, επεκτείνεται, κερδίζει με το απλό και πολλά υποσχόμενο μήνυμά του τη μάχη των ιδεών. Δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα σ' αυτόν τον κόσμο· δεν χρειάζεται να αναλάβεις καμιά ευθύνη· κι αν νιώθεις δυσφορία, φταίνε οι Γάλλοι. Εξάλλου, όπως προαναφέρθηκε, το γαλλικό κράτος δεν έχει δικαίωμα, βάσει του νόμου, να ιδρύει θεολογικές σχολές οποιουδήποτε είδους.

Tα τζαμιά στη Γαλλία εξαρτώνται από το Μαρόκο, την Αλγερία, την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία και καθρεφτίζουν τις διαθέσεις και την ατζέντα τους. Μέρος της διεθνούς ισλαμικής ατζέντας είναι η Συλλογικότητα εναντίον της Ισλαμοφοβίας στη Γαλλία (CCIF), ένα φασιστοειδές παρατηρητήριο που εντοπίζει τον αντι-ισλαμικό λόγο (στα ΜΜΕ, στον πολιτισμό, στην πολιτική) και τον ταυτίζει με τον ρατσισμό κινητοποιώντας τον αντιρατσιστικό νόμο. Ο Ελ Καουρί καταγγέλλει τη δράση του CCIF ως ισλαμικό εκβιασμό, αλλά σημειώνει ότι οι γαλλο-μουσουλμανικές ελίτ (μέλος των οποίων είναι ο ίδιος) απορρίπτουν την αστυνόμευση της σκέψης που ασκεί το CCIF και εξεγείρονται εναντίον του σαλαφισμού. Αυτή η υποτιθέμενη «εξέγερση» δεν είναι ορατή: αντιθέτως, οι μουσουλμάνοι καλωσορίζουν κάθε θεσμό που τους εξασφαλίζει ειδική μεταχείριση. Αλλά, ο Ελ Καουρί επιμένει ότι αφομοιώνονται όλο και καλύτερα: οι γυναίκες υιοθετούν το δυτικό μοντέλο γεννητικότητας, ενώ γίνονται όλο και περισσότεροι μεικτοί γάμοι - στους περισσότερους από τους οποίους, προσθέτω, κάποιος ασπάζεται το Ισλάμ. (Ούτε γι' αυτά επιτρέπεται να διεξάγουμε επίσημη στατιστική έρευνα.)

Το Ισλάμ είναι ήδη μια παράλληλη κουλτούρα στη Γαλλία. Η στάση των γαλλικών αρχών και των Γάλλων πολιτών μπροστά στον ισλαμικό ρατσισμό, τον σεξισμό, τη βία, τον αντισημιτισμό, την πίεση της ομάδας στα άτομα, την περιφρόνηση του νόμου είναι υπερβολικά υποχωρητική και συχνά αυτοτιμωρητική. Η ισλαμοαριστερή προπαγάνδα στιγματίζει όποιον αντιδρά στον ισλαμικό προσηλυτισμό και στο μίσος για τη Γαλλία - το οποίο αποδίδεται, εύκολα, στον δήθεν ρατσισμό των Γάλλων, στην περιθωριοποίηση που δήθεν επέβαλαν στους μουσουλμάνους. Στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίστροφο. Ο Ελ Καρουί παραδέχεται ότι το Ισλάμ εμφυσά ρατσιστικά αισθήματα και προτρέπει στην αυτοπεριθωριοποίηση: αν επισκεφτεί κανείς τη συνοικία Mirail της Τουλούζης (σε τέτοια περίπτωση συνιστάται κελεμπία ή μαντίλα) θα ακούσει τη φωνή του μουεζίνη και θα δει τα παιδιά και τους εφήβους να περιφέρονται στον δρόμο την ώρα του σχολείου - του δωρεάν και υποχρεωτικού λαϊκού σχολείου.

Οταν δεν αναγνωρίζεται η έννοια του πολίτη, άρα ένα σύνολο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, οι μορφές αντικοινωνικής και αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς - από την κακομεταχείριση ζώων μέχρι την κακομεταχείριση ανθρώπων -  μπορούν να αναχθούν σε στοιχείο της «κουλτούρας». Ετσι, όλα γίνονται ανεκτά, με ευθυμία και γενναιοδωρία, στη βάση της «διαφορετικότητας»· οι μουσουλμάνοι απαλλάσσονται από την ατομική τους ευθύνη και η ανεκτικότητα τεντώνεται μονομερώς μέχρι το σημείο θραύσης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΤΑ ΝΕΑ