Η εξόντωση 1,5 εκατ. Αρμενίων από τους Τούρκους το 1915 - Του Τάσου Κοντογιαννίδη

Πώς με οργανωμένες μεθόδους, οι Τούρκοι εξολόθρευσαν 1,5 εκατομμύριο Αρμενίους!

Σήμερα οι Αρμένιοι τιμούν την γενοκτονία των προγόνων τους πριν από 103 χρόνια και την ανακήρυξη της Αρμενικής Ανεξαρτησίας πριν από 100, με εκδηλώσεις στην Αθήνα.

Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη

akontogiannidis@yahoo.gr

Φωτο: Πτώματα σφαγιασθέντων Αρμενίων παντού…

Η 24η Απριλίου, καθιερώθηκε διεθνώς, ως ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων το 1915 κι εφέτος συμπληρώνονται 103 χρόνια, από τότε που οι Τούρκοι, εξόντωσαν  1,5 εκατ.  Αρμενίων  από τα 2,1 εκατ. που ζούσαν στην Τουρκία, με τον πλέον βάρβαρο τρόπο. Εφέτος επίσης, συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Αρμενίας, που δύο χρόνια μετά ενσωματώθηκε υποχρεωτικά στην Σοβιετική Ένωση.

Φωτο: Αράμ Μανουκιλάν,  πρωτεργάτης της Αρμενικής Ανεξαρτησίας το 1918

Σήμερα οι Αρμένιοι της Αθήνας, με την Αρμενική Εθνική Επιτροπή και την περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου, οργανώνουν εκδήλωση  στις 11.30 το πρωί στο Θέατρο «Παλλάς» εκδήλωση για να τιμήσουν την  ημέρα μνήμης τη Γενοκτονίας από την Τουρκία το 1915. Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση, όπου θα παραστούν εκπρόσωποι της κυβέρνησης, της Βουλής, των Κομμάτων, των Δικαστικών και Στρατιωτικών Αρχών, θα είναι ο τ. υπουργός Εξωτερικών  της Κυπριακής Δημοκρατίας  κ. Ι. Κασουλίδης και αμέσως μετά  θα ακολουθήσει κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου από όλους τους επισήμους.

Φωτο: Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας. Αρμένιοι  σε παλαιότερη εκδήλωση κοντά στην τουρκική πρεσβεία  στην οδό Ρηγίλλης, τιμούν τους νεκρούς προγόνους τους.…

Φωτο: Ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν και ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολλάντ, καταθέτουν λουλούδια στο μνημείο Γενοκτονίας των Αρμενίων

Οι πρώτοι διωγμοί, εναντίον των Αρμενίων, άρχισαν το 1895 από τον σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ. Αιτία ο ξεσηκωμός και οι αντιδράσεις των Αρμενίων στη μη επίλυση του «Αρμενικού ζητήματος», δηλαδή την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που επέβαλαν οι συνθήκες μετά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο. Και αφορμή ο φόνος  από Αρμενίους, τριών αστυνομικών, που  έφεραν απαγορευτικά μέτρα, στα οποία αντέδρασαν  οι Αρμένιοι με μεγάλη διαδήλωση στην Κωνσταντινούπολη που πνίγηκε στο αίμα.

Μέσα σ’ ένα δεκαήμερο ταραχών του Σεπτεμβρίου 1895, οι νεκροί ξεπέρασαν τις 2.500 από τον φανατισμένο τουρκικό όχλο που λεηλατούσε αρμενικά σπίτια και καταστήματα να καίει εκκλησιές, να δολοφονεί Αρμενίους και να τους πετά στη θάλασσα! Οι λεηλασίες και οι σφαγές επεκτάθηκαν στην Τραπεζούντα, το Διαρβεκίρ και άλλες περιοχές όπου κατέστρεψαν 180 πόλεις και χωριά, έκαψαν 6.604 κατοικίες και σκότωσαν δεκάδες χιλιάδες Αρμενίων, τοιχοκολλώντας στα σπίτια τους προκηρύξεις που  έγραφαν: «όστις λατρεύει τον Μωάμεθ, να σφάξη Αρμενίους».

Φωτο: Σφαγή Αρμενίων σε διαδήλωση του 1895 στην Κωνσταντινούπολη

Οι διωγμοί και οι σφαγές γίνονταν μετά σποραδικά, αλλά τον Απρίλιο του 1915, μετά το Συνέδριο των Νεοτούρκων στη Θεσσαλονίκη, που πήρε σκληρές αποφάσεις, θα ενταθούν με πρωτοφανή αγριότητα, ως το 1918, σκορπώντας το θάνατο σε εκατοντάδες χιλιάδες Αρμενίους.  Προηγήθηκαν το 1909  στα Άδανα μαζικές σφαγές, με θύματα 15 χιλ. περίπου Αρμενίους, που οι Νεότουρκοι απέδιδαν σε φανατικούς οπαδούς του σουλτανικού καθεστώτος. Όταν έφθασε από τον Καύκασο στην Κωνσταντινούπολη η είδηση της ήττας των Τούρκων από τους Ρώσους, ο καθοδηγούμενος και φανατισμένος τουρκικός όχλος, επιτίθεται κατά των Αρμενίων που διάκεινται φιλικά στους Ρώσους.

Στις 24 Απριλίου συλλαμβάνουν 250 ηγετικά στελέχη, όλα τα μέλη  του Αρμενικού κόμματος Τασνάκ, όπως επισκόπους, ιερείς, βουλευτές, επιστήμονες αλλά και δημοσιογράφους αφού κατέστρεψαν τα γραφεία τη εφημερίδας «Αζατμάρτ». Οι Τούρκοι τους  θεωρούν «υπαιτίους  παντός κακού και υπόπτους συνομωσίας». Τους φυλακίζουν, τους βασανίζουν και στο τέλος τους εκτελούν!

Η ελαχίστη αιτία δύναται να χρησιμεύσει ως αφορμή γενικών σφαγών. Έτσι στις αρχές Ιουνίου αρχίζει ένα απίστευτο πογκρόμ. Ανυπεράσπιστοι άμαχοι, γυναίκες, γέροι και παιδιά, εκδιώκονται από τις πατρογονικές τους εστίες  και οδηγούνται μαζικά  στην εξορία, όπου καθ’ οδόν, δέχονται  επιθέσεις του Στρατού, των Τσετών  και των Κούρδων, με σφαγές, βιασμούς, αρπαγές κοριτσιών... Στην Ούρφα έστειλαν 3.000 Αρμενίους στην εξορία, από τους οποίους πολλοί κάηκαν ζωντανοί στη Μονή Αγίου Σαρκίς όπου διέφυγαν.

Φωτο: Αρμένιοι, μπροστά στα οστά εκατοντάδων νεκρών τους που κάηκαν ζωντανοί στη Μονή Αγίου  Σαρκίς  Ούρφας

Αμερικανικές και γαλλικές διπλωματικές πηγές, ανακοινώνουν ότι «εν Τουρκία, με το πρόσχημα καταστολής επαναστάσεως, 450.000 Αρμένιοι εσφαγιάσθησαν  και 600.000 εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους» Στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας Αγγλοι περιηγητές λένε ότι «οι χαράδρες βρίθουν πτωμάτων! Οι άνω των 21 ετών Αρμένιοι παραδίδονται στους μεταναστεύσαντες εκεί Αλβανούς, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι δια την εξολοθρεύσιν αυτών. Εκ των γυναικών, αι νεάνιδαι και αι οπωσδήποτε ευειδείς, διανέμονται μεταξύ των βασιβουζούκων… Στα βιλαέτια Σεβαστείας, Ερζερούμ και Τραπεζούντος η καταστροφή του Αρμενικού γένους συνετελέσθη πλήρως!» Επίσης, σκότωσαν και πέταξαν στον Τίγρητα 9.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά και άλλους χίλιους στον Ευφράτη, με αποτέλεσμα το νερό των ποταμών να κοκκινίσει από το αίμα τους!.. Εξολόθρευσαν έτσι, περίπου ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιους, δηλ. το 80% του  πληθυσμού της Δυτικής Αρμενίας…

Φωτο: Τούρκοι ψάχνουν για χρυσαφικά στα κορμιά των πνιγμένων στον Ευφράτη Αρμενίων…

Στις 22 με 25 Μαΐου 1915, οι Νεότουρκοι πραγματοποιούν συνέδριο στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τη συμμετοχή της μυστικής τους «Ειδικής Οργάνωσης» (Τεσκιλάτι Μαχσουσά). Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας Ταλαάτ Πασάς αναφέρεται στις εξελίξεις σχετικά με τους Αρμενίους και παρουσιάζει ένα πρόγραμμα για τη μετεγκατάσταση Τούρκων στις άδειες πόλεις και τα χωριά των Αρμενίων, καθώς και για την αξιοποίηση των περιουσιών τους.

Φωτο: Πτώματα Αρμενίων μετά από ομαδική σφαγή  από τους Τούρκους το 1915

Τρείς μήνες μετά, τον 15/αυγουστο το 1915 ο Ταλαάτ Πασάς στέλνει εντολή στη Νομαρχία Χαλεπίου  για την ολοκληρωτική εξόντωση των Αρμενίων, μέχρι τον τελικό αφανισμό τους, ακόμα και των μικρών παιδιών τους στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις! Μέχρι τον επόμενο Μάρτιο, σ’ ένα επτάμηνο, είχαν εξοντωθεί στο Μπαπ και στο Μεσκέ 35.000 Αρμένιοι, στο Καρλκ, μια πόλη κοντά στο Χαλέπι 10.000, στη Τίπσι, Αμπουχάρα και Χάμαμ 20.000, και στο Ρας Αλ Αΐν 35.000, συνολικά 100.000 άτομα.

Φωτο: Ο σφαγέας των Αρμενίων Ταλαάτ πασάς

Γαλλία, Αγγλία και Ρωσία με κοινή ανακοίνωση, καταδίκασαν τότε ομοφώνως τις σφαγές: «Τουρκικός στρατός και Κούρδοι προβαίνουν εις πρωτοφανείς σφαγάς Αρμενίων των περιοχών Ερζερούμ, Έγουνο, Δερτζούς, Ακν, Μπιτλίς, Μούς, Σασάν, Ζεϊτούν και εκατοντάδων χωρίων πλησίον της λίμνης Βαν, ενώ βίαιοι διωγμοί συντελούνται εις Κωνσταντινούπολιν».

Φωτο: Απαγχονισμοί Αρμενίων προκρίτων από τους Τούρκους

Οι τρείς σύμμαχοι, γνωστοποιούν δημοσίως ότι: «καθίστανται υπεύθυνοι δια τα στυγερά εγκλήματα, οι αποτελούντες την Οθωμανικήν κυβέρνησιν». Γενοκτονία με τον ίδιο τρόπο, έκαναν και κατά των χριστιανών Ελλήνων του Πόντου και των Ασσυρίων. Ο Ενβέρ Πασάς συζητώντας το 1919 με τον πρόξενο της Γερμανίας είπε: «Θα λύσω το ελληνικό πρόβλημα όπως έλυσα και το αρμενικό…» Και το έλυσε με την εξόντωση 353.000 Ελλήνων του Πόντου…

Η Νέμεσις δεν άργησε να έλθει.

Οι Αρμένιοι μετά την Γενοκτονία, δεν έμειναν με σταυρωμένα χέρια. Εντόπισαν τους σφαγείς τους και τους εκτέλεσαν παίρνοντας εκδίκηση.

Στις15 Μαρτίου 1921, ο Σολομών Τεχλιριάν, μετά από παρακολούθηση δέκα ημερών, εντόπισε τον δήμιο των Αρμενίων Ταλαάτ πασά σε δρόμο  του Βερολίνου όπου βρισκόταν με την γυναίκα του, έβγαλε το περίστροφο του  και τον εκτέλεσε. Συνελήφθη, δικάστηκε και αθωώθηκε με παρατεταμένα χειροκροτήματα εκατοντάδων Αρμενίων μέσα κι έξω από την αίθουσα του Δικαστηρίου.

Στις 18 Ιουλίου 1921, ο Μισάκ Τορλακιάν εκτελεί στην Κωνσταντινούπολη τον υπουργό Εσωτερικών του Αζερμπαϊτζάν Μπεχούντ Χαν Τζιβανσίρ, υπεύθυνο για την σφαγή 20.000 Αρμενίων κατά την είσοδο των Τούρκων στο Μπακού. Συνελήφθη καταδικάστηκε και… απελάθηκε.

Στις 5 Δεκεμβρίου 1921 ο Αρσαβίρ Σιρακιάν εκτελεί στην Ρώμη τον πρώην αρχηγό των Νεοτούρκων Σαϊντ Χαλίμ, μετά από πεντάμηνη παρακολούθηση.

Στις 17 Απριλίου 1922 ο Σιρακιάν με τον Αράμ Γεργκανιάν εκτελεί στο Βερολίνο τον στρατιωτικό διοικητή  Τραπεζούντος Τζεμάλ Αζμί.

Στις 25 Ιουλίου 1922, πέντε Αρμένιοι κομάντος,  εκτελούν στην Τιφλίδα, τον δήμιο των Αρμενίων Τζεμάλ Πασά.

Στις 4 Αυγούστου 1922 μια διμοιρία  αρμενίων μπολσεβίκων κοντά στη Σαμαρκάνδη, στα σύνορα του Αφγανιστάν  εκτελεί το τρίτο μέλος της τουρκικής τριανδρίας  των σφαγέων Ενβέρ Πασά  (η τριανδρία ήταν Ταλαάτ, Ενβέρ και Τζεμάλ).

Τέλος στις 26 Αυγούστου 1926, οι Κεμαλικοί εκτέλεσαν τον τελευταίο στην λίστα των εγκληματιών Ναζίμ, γιατί… συνωμότησε κατά του Κεμαλικού καθεστώτος. (οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο της Ελληνικής Εθνικής Αρμενικής Επιτροπής).