Σκληρή επιστολή παραίτησης του Σταμάτη Κριμιζή από πρόεδρος του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού

- Υπαινιγμοί για οικονομικές ατασθαλίες «follow the money»

- Τι απαντά το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής

- ΝΔ: Κόλαφος για τον Παππά οι καταγγελίες

Την παραίτησή του από την προεδρία του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού υπέβαλε ο Σταμάτης Κριμιζής  με επιστολή προς τον υπουργό  Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκο Παππά, στην οποία εξηγεί τους λόγους της αποχώρησής του μετά από μόλις 4 εβδομάδες.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο κείμενο της παραίτησης του «Υπό τη σκιά εξαιρετικά δυσάρεστων εξελίξεων σε ό,τι αφορά στη λειτουργία του νεοϊδρυθέντος Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού (ΕΛΔΟ) και τη δική μου συμμετοχή ως Προέδρου, αισθάνομαι την ανάγκη να ανακοινώσω δημοσίως την παραίτησή μου από το εν λόγω αξίωμα και να ενημερώσω με την αρμόζουσα υπευθυνότητα για τους λόγους που την κατέστησαν αναγκαία».

Επίσης επισημαίνει «Προτεραιότητα για εμένα ήταν και παραμένει το καλό της χώρας. Η ανάγκη ίδρυσης διαστημικής υπηρεσίας στην Ελλάδα ήταν επιτακτική τα τελευταία 30 χρόνια και η κυβερνητική πρωτοβουλία επικροτήθηκε από την επιστημονική και τεχνολογική κοινότητα, καθώς και τους φίλους της Ελλάδος στο εξωτερικό. Ομολογουμένως, η δομή και οι αρχές λειτουργίας του ΕΛΔΟ που αρχικά προτείναμε (άνοιξη του 2017) με την άτυπη ομάδα εργασίας στην οποία ήμουν συντονιστής κατόπιν προσκλήσεως του κ. Υπουργού, ήταν σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Κάποιες ατέλειες που είχαν επισημανθεί με σχετικό υπόμνημα στο νομοσχέδιο που τελικά απετέλεσε τον ιδρυτικό νόμο του ΕΛΔΟ (ν. 4508/2017), ήταν αντιμετωπίσιμες όπως με διαβεβαίωνε ο κ. Υπουργός. Ωστόσο, Υπουργικές Αποφάσεις που ακολούθησαν, (Υπ. Απ. 3095/2018, Αρ. ΦΕΚ 915, 15/3/2018) πρακτικά ακύρωσαν το λόγο ύπαρξης του ΕΛΔΟ, καθιστώντας τον μια μη αξιόπιστη γραφειοκρατική δομή που θα μπορούσε να γίνει υποχείριο οποιουδήποτε πολιτικού προϊστάμενου.

Ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Νίκος Παππάς (Αριστερά), ο πρόεδρος του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, καθηγητής Σταμάτης Κριμιζής (Δεξιά) και ο γενικός γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων Βασίλης Μαγκλάρας (Κέντρο) φωτογραφίζονται με μαθητές στην παρουσίαση του νέου Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού (ΕΛΔΟ), στην Αθήνα, στις 19 Μαρτίου 2018. (ΑΠΕ-ΜΠΕ ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ)

«Ο τσάρος του διαστήματος»

Δυστυχώς πολύ σύντομα μου έγινε σαφές ότι ο κ. Γ.Γ. Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων έχει αναλάβει, υπό την ανοχή του κ. Υπουργού, το ρόλο του «Τσάρου του Διαστήματος» στην Ελλάδα, αν και δεν έχει καμία γνώση και εμπειρία σε αυτόν τον τομέα. Φαίνεται λοιπόν πως εγώ περισσεύω, εφόσον δεν δέχομαι να είμαι φερέφωνο κανενός. Το παρόν νομικό πλαίσιο, όπως εφαρμόστηκε με τις πρόσφατες Υπουργικές Αποφάσεις, ακρωτηρίασε τον ΕΛΔΟ, μεταφέροντας τις αρμοδιότητές του, όπως η εκπροσώπηση της χώρας στον Ευρωπαϊκό Διαστημικό Οργανισμό, σε μη ειδικούς υπαλλήλους του Υπουργείου. -

Δυστυχώς, έτσι δημιουργούνται συνθήκες που υπονομεύουν τα «3Α» όπως συνηθίζω να λέω, Αξιολόγηση, Αξιοκρατία, Αριστεία, και καθιστούν τη συμμετοχή μου αδύνατη. Εκτίμησή μου είναι ότι γίνεται προσπάθεια καθαρής χειραγώγησης του ΕΛΔΟ προς προκαθορισμένες κατευθύνσεις. Διέκρινα ξεκάθαρη διάθεση και συχνά επιμονή να προωθηθούν δράσεις χωρίς αξιολόγηση, χωρίς αξιοκρατία, μακρυά από τα διεθνή πρότυπα, να υπηρετηθούν προσωπικές ατζέντες και να υπάρχει πλήρης έλεγχος από τη Γενική Γραμματεία. Η πιο δυσάρεστη όμως έκπληξη ήταν ότι ο ΕΛΔΟ αποκλείστηκε με Υπουργική Απόφαση (3095/2018, Αρ. ΦΕΚ 915, 15/3/2018) από την αξιολόγηση και τη διαχείριση (κατανομή χρηματοδότησης) όλων των Διαστημικών Προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Διαστημικού Οργανισμού (περίπου 16 εκ. ευρώ), αρμοδιότητα η οποία πέρασε σε επιλεγμένους διοικητικούς υπαλλήλους της Γενικής Γραμματείας του Υπουργείου, αντίθετα σε κάθε διεθνή πρακτική και σε κάθε λογική».

Στεγασμένοι στον.... διάδρομο

Ο κ. Κριμιζής σημειώνει ακόμα ότι «Η διαχείριση των προγραμμάτων του ΕΟΔ (ESA), στον οποίο η χώρα μας πληρώνει ετήσια εισφορά, ανήκει θεσμικά και ουσιαστικά στη Διαστημική Υπηρεσία κάθε χώρας. Η κρισιμότητα, η πολυπλοκότητα και το οικονομικό μέγεθος τέτοιων προγραμμάτων επιτάσσουν την ενασχόληση εξειδικευμένου και έμπειρου προσωπικού υψηλού κύρους, και γνώσεων. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να υλοποιηθούν με αποτελεσματικότητα και ταχύτητα πολύπλοκα προγράμματα που απαιτούν εξειδικευμένη γνώση. Κάθε παρέκκλιση καθίσταται ύποπτη καθώς δημιουργεί συνθήκες αδιαφάνειας. Και το δηλώνω έχοντας υπάρξει ο μόνος που ηγήθηκε υλοποίησης διαστημικού προγράμματος που ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία, συντομότερα και φθηνότερα του προβλεπόμενου, επιστρέφοντας μάλιστα χρήματα στη NASA.

Δυστυχώς, ο κ. Γ.Γ δεν περιορίσθηκε μόνο στη θεσμική απαξίωση του ΕΛΔΟ. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι ενώ το «Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος» μας πρόσφερε αρχικά γραφειακό χώρο για τη στέγαση του ΕΛΔΟ, και σε βάθος χρόνου τη δυνατότητα επέκτασης σε ανεξάρτητο κτήριο, ο κ. Γ.Γ. διαφώνησε, επιμένοντας να μας στεγάσει σε ένα διάδρομο του Υπουργείου, δίπλα στο γραφείο του, για λόγους που φαντάζομαι πως γίνονται αντιληπτοί. Φαντασθείτε την εικόνα και την εντύπωση που θα δημιουργούσε σε επισκέπτες, αξιωματούχους του ΕΟΔ και ηγέτες Διαστημικών Υπηρεσιών άλλων κρατών, η περιπλάνηση σε διαδρόμους και γραφεία ενός πολυώροφου κτηρίου ανάμεσα σε εργαζόμενους οι οποίοι ουδεμία σχέση έχουν με το αντικείμενο του ΕΛΔΟ. Αντιλαμβανόμενος ότι εγείρεται το εύλογο ερώτημα ύπαρξης πιθανών οικονομικών συμφερόντων, οφείλω να είμαι σαφής επ'αυτού. Όταν προαναγγέλλεται ένα πρόγραμμα 11 μικροδορυφόρων ύψους 23,9 εκατ. ευρώ, περιμένει κανείς ότι υπάρχουν μελέτες με τους σκοπούς, τις προδιαγραφές, το σχέδιο κατασκευής υποδομών, κάποιο ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα, και κατάλληλο προσωπικό για την υλοποίησή του, ειδικά όταν συνοδεύεται από υποσχέσεις για ολοκλήρωση σε πολύ σύντομο χρόνο.

Δυστυχώς αυτές οι συνθήκες δεν υπάρχουν, ενώ, όπως διαπίστωσα, ο ρόλος του ΕΛΔΟ στο πρόγραμμα, είναι τυπικός και προαποφασισμένος. Συμφέροντα οπωσδήποτε υπάρχουν στους εμπλεκόμενους οργανισμούς και εταιρίες, χωρίς αυτό να είναι κατ'ανάγκη κακό εφόσον τηρούνται οι συνθήκες διαφάνειας μιας ελεύθερης οικονομίας. Προϋπόθεση για την επιτυχία ενός τέτοιου προγράμματος είναι η διαφάνεια και αξιολόγηση από ειδικούς σε όλα τα στάδια υλοποίησης.

Όταν η αποκλειστική διοίκηση γίνεται από κάποια Γενική Γραμματεία και από προεπιλεγμένους κρατικούς υπαλλήλους, χωρίς καμιά εμπειρία σε διαστημικά προγράμματα, η προσπάθεια καθίσταται εξαρχής προβληματική, καθοριστικά αδιαφανής, με χωρίς ιδιαίτερη εμπιστοσύνη για την επιτυχή υλοποίηση ενός τέτοιου πολύπλοκου έργου. Σημειώνω, ωστόσο, ότι δεν υπέπεσε κάτι ποινικά κολάσιμο στην αντίληψή μου, ούτε είναι δικός μου ρόλος να διερευνήσω κάτι τέτοιο.

«Follow the money»

Θυμάμαι, όμως ότι στις ΗΠΑ, κατά τη διερεύνηση του σκανδάλου Watergate, η έκφραση που έγινε δημοφιλής ήταν το "follow the money". Κλείνοντας τη δυσάρεστη, πλην όμως επιβεβλημένη περιγραφή, θα ήταν παράληψή μου να μην ευχαριστήσω τα υπόλοιπα (παραιτηθέντα και συνεχίζοντα) μέλη του βραχύβιου πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛΔΟ για τη σύντομη συνεργασία μας. Αισθάνομαι όμως και την ανάγκη να διευκρινίσω γιατί επέλεξα να εμπλακώ στην όλη διαδικασία. Η αλήθεια είναι ότι αρχικά συζήτησα αναλυτικά τις απαιτούμενες προδιαγραφές για τη σωστή λειτουργία του Οργανισμού, και μου δόθηκαν πολλαπλώς προσωπικές διαβεβαιώσεις για την αξιοκρατική και σοβαρή λειτουργία του.

Όταν κλήθηκα να υπηρετήσω τη χώρα μου από μία θέση που γνωρίζω πολύ καλά, θεώρησα πατριωτικό μου καθήκον να δεχθώ. Ζήτησα και πήρα τις διαβεβαιώσεις που έπρεπε από τον κ. Υπουργό, οι οποίες όμως τελικά δεν τηρήθηκαν. Προσπάθησα να κάνω το καλύτερο δυνατόν, αξιοποιώντας τους καλύτερους. Δυστυχώς η προσπάθεια δεν ευωδόθηκε.

Τα τελευταία 13 χρόνια ταξιδεύω και δίνω ομιλίες σε ολόκληρη την Ελλάδα, ενθαρρύνοντας μαθητές, φοιτητές, νέους ανθρώπους αλλά και συνεργάτες που βλέπω κάθε πρωί, να συνεχίζουν να προσπαθούν παρά τις δυσκολίες. Δεν θα μπορούσα να τους απογητεύσω αποτελώντας εξαίρεση, αρνούμενος να βοηθήσω όταν ζητήθηκε από εμένα. Έχω χρέος απέναντι σε όσους κοιτώ στα μάτια και τους ζητώ να προσπαθούν. Αυτό το χρέος με ώθησε να στρατευτώ, το ίδιο χρέος με οδήγησε σε παραίτηση».

Η απάντηση από το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής

Το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, με αφορμή την ανοιχτή επιστολή παραίτησης του Καθηγητή Σταμάτιου Κριμιζή από τη θέση του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, προχώρησε στην ακόλουθη ανακοίνωση:

«Ευχαριστούμε από καρδιάς τον Καθηγητή Σταμάτιο Κριμιζή για τη σύντομη παρουσία του στο Διοικητικό Συμβούλιο του νεοϊδρυθέντος Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού.

Προκαλεί, βεβαίως, έκπληξη η ταχύτητα με την οποία πρόλαβε, εντός τεσσάρων εβδομάδων, να αξιολογήσει και να κρίνει αμετάκλητα την προσπάθεια της χώρας να σχεδιάσει και να υλοποιήσει μία συντονισμένη εθνική στρατηγική στον τομέα του Διαστήματος.

Η πρωτοβουλία που ανέλαβε το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης συνεχίζεται. Καθένας κρίνεται από τις επιλογές του.

Η επιτυχία μιας προσπάθειας που στηρίζεται -ήδη από την εξαγγελία της- από πλήθος ερευνητών και εργαζομένων σε εξειδικευμένες ελληνικές εταιρείες δεν μπορεί να εξαρτάται από πρόσωπα.

Ανακοινώνεται ότι νέος Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού αναλαμβάνει ο Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και πρώην Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαϊκών Δορυφορικών Οργανισμών, Χριστόδουλος Πρωτοπαππάς, ενώ στο Συμβούλιο του Οργανισμού θα μετέχει πλέον και ο Μηχανικός-Αεροναυπηγός και τέως Τεχνικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), Κωνσταντίνος Σταυρινίδης».

ΝΔ: Κόλαφος για τον Παππά οι καταγγελίες του καθηγητή Κριμιζή για τον ΕΛΔΟ

Απαντήσεις από τον Νίκο Παππά για τις σοβαρές καταγγελίες του παραιτηθέντος προέδρου του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού Σταμάτη Κριμιζή, ζητά η ΝΔ.

Σε ανακοίνωσή της η Τομεάρχης Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Β’ Αθηνών, κα Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, με αφορμή την επιστολή παραίτησης του προέδρου του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, κ. Σταμάτη Κριμιζή, τόνισε ότι «οι βαρύτατες καταγγελίες του παραιτηθέντος Προέδρου του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, διακεκριμένου καθηγητή κ. Κριμιζή, αποτελούν κόλαφο για τον Υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής και δεξί χέρι του πρωθυπουργού, κ. Νίκο Παππά».

Σύμφωνα με την κα Ασημακοπούλου, ο κ. Κριμιζής όχι μόνο περιέγραψε τα θεσμικά προβλήματα του διαστημικού οργανισμού, αλλά, κυρίως, κατήγγειλε έλλειψη διαφάνειας και αξιολόγησης, εγείροντας μάλιστα ερωτήματα για την ύπαρξη οικονομικών συμφερόντων στο πρόγραμμα των 11 μικροδορυφόρων ύψους 23,9 εκατ. ευρώ.

«Ο λαλίστατος κ. Παππάς τι άραγε έχει να πει για όσα καταγγέλλει σε βάρος του ο διακεκριμένος καθηγητής τον οποίο ο ίδιος επέλεξε να ηγηθεί του διαστημικού οργανισμού;» διερωτάται η αρμόδια τομεάρχης της ΝΔ.

Ακολουθεί αναλυτικά η δήλωση:

«Οι βαρύτατες καταγγελίες του παραιτηθέντος Προέδρου του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, διακεκριμένου καθηγητή κ. Κριμιζή, αποτελούν κόλαφο για τον Υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής και δεξί χέρι του πρωθυπουργού, κ. Νίκο Παππά.

Ο κ. Κριμιζής όχι μόνο περιέγραψε τα θεσμικά προβλήματα του διαστημικού οργανισμού, αλλά, κυρίως, κατήγγειλε έλλειψη διαφάνειας και αξιολόγησης, εγείροντας μάλιστα ερωτήματα για την ύπαρξη οικονομικών συμφερόντων στο πρόγραμμα των 11 μικροδορυφόρων ύψους 23,9 εκατ. ευρώ.

Ο λαλίστατος κ. Παππάς τι άραγε έχει να πει για όσα καταγγέλλει σε βάρος του ο διακεκριμένος καθηγητής τον οποίο ο ίδιος επέλεξε να ηγηθεί του διαστημικού οργανισμού;».

Κίνημα Αλλαγής

Με αιχμηρό σχόλιο το Κίνημα Αλλαγής επικρίνει τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Νίκο Παππά, για τα όσα αναφέρει στην παραίτησή του ο πρώην πρόεδρος του Ελληνικού Διαστημικού Οργανινισμού, Σταμάτης Κριμιζής.

«Ο υπουργός κ. Παππάς ξαναχτύπησε. Εδώ Παππάς, εκεί Παππάς, Παππάς και στο διάστημα», αναφέρει το Κίνημα Αλλαγής, προσθέτοντας ότι οι καταγγελίες του παραιτηθέντος προέδρου του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, για παρεμβάσεις στο έργο του από τον αρμόδιο υπουργό και για προσπάθεια «ελέγχου» έργων ύψους 23,9 εκατ. ευρώ, απαιτούν άμεσες απαντήσεις.

Το Κίνημα Αλλαγής τονίζει ότι «οι ευθύνες είναι όλες δικές τους δεν ανήκουν ούτε σε Αρειανούς, ούτε σε εξωγήινους. Η υπόδειξη του κ. Κριμιζή "follow the money", λέει πολλά… Ο κ.Τσίπρας ακούει; Θα αντιδράσεις κανείς;».

Υπουργείο ΨΗΠΤΕ: Να σοβαρευτούν ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία

«Να σοβαρευτούν» καλεί τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης απαντώντας στις ανακοινώσεις τους για τα όσα ανέφερε στην επιστολή παραίτησης του ο, πρώην πρόεδρος του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, Σταμάτης Κριμιζής.

Το υπουργείο αναφέρει πως δεν περιμένει «από το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία να αναλάβουν καμία ευθύνη για τη μνημειώδη ανυπαρξία πολιτικής -από μέρους τους- για το Διάστημα», ενώ δηλώνει υπερήφανο «για το πρόγραμμα ανάπτυξης μιας πλήρους συστοιχίας μικροδορυφόρων αποκλειστικά από ελληνικά πανεπιστήμια, πρόγραμμα στο οποίο προχωρά για πρώτη φορά η Ελλάδα».

Καταλήγει δε στο συμπέρασμα, ότι με τα παραπάνω: «ήταν αναμενόμενο ότι θα έμπαιναν στη διαδικασία αναπαραγωγής αθλιοτήτων».

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

«Δεν περιμέναμε από το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία να αναλάβουν καμία ευθύνη για τη μνημειώδη ανυπαρξία πολιτικής -από μέρους τους- για το Διάστημα.

Αναμενόμενο ήταν, επίσης, ότι θα έμπαιναν στη διαδικασία αναπαραγωγής αθλιοτήτων.

Δηλώνουμε περήφανοι για το πρόγραμμα ανάπτυξης μιας πλήρους συστοιχίας μικροδορυφόρων αποκλειστικά από ελληνικά πανεπιστήμια, πρόγραμμα στο οποίο προχωρά για πρώτη φορά η Ελλάδα.

Τους καλούμε να σοβαρευτούν. Να μην εκτοξεύουν κατηγορίες κατά της ελληνικής εκπαιδευτικής κοινότητας, η οποία είναι στρατευμένη στην εθνική προσπάθεια για την υλοποίηση μιας αξιόπιστης και πλήρους πολιτικής για το Διάστημα».

Σπυράκη: Ο υπουργός οφείλει απαντήσεις στις καταγγελίες Κριμιζή

«Οι αναφορές του διακεκριμένου καθηγητή κ. Σταμάτη Κριμιζή για τον Ελληνικό Διαστημικό Οργανισμό του κ. Νίκου Παππά είναι πολύ συγκεκριμένες. Καταγγέλλει αδιαφάνεια» υπογραμμίζει σε σχετική της δήλωση η εκπρόσωπος τύπου της ΝΔ, Μαρία Σπυράκη.

Η κα Σπυράκη στη δήλωση της υπογραμμιζει ότι ο αρμόδιος υπουργός, «αντί να επιχειρεί την απαξίωση ενός επιστήμονα που έχει εργαστεί στη NASA, οφείλει να δώσει άμεσα απαντήσεις: ποιος και με ποια κριτήρια θα διαχειριστεί τα 40 εκατομμύρια που προορίζονται για τη χρηματοδότηση του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού;».

ΤΟ ΒΗΜΑ