Ευτύχης Βασιλάκης, ο άνθρωπος πίσω από το deal των 5 δισ. ευρώ

Η ιστορία της μεγαλύτερης επένδυσης στην Ελλάδα, μέσα από την «πτήση» της Aegean στο αεροπορικό στερέωμα

Μπορεί ο Θεόδωρος Βασιλάκης, οραματιστής του ιδιωτικού ελληνικού αερομεταφορέα και ιδρυτής της Aegean Airlines, να μην είναι πλέον κοντά μας, σίγουρα όμως θα ήταν ιδιαίτερα υπερήφανος και συγκινημένος βλέποντας σήμερα το γιο του Ευτύχη να υπογράφει με την Airbus το συμβόλαιο που δίνει «νέα φτερά» στην εταιρεία: μια σύμβαση – μαμούθ, ύψους 3 – 5 δισ. ευρώ που θα διατεθούν για την αγορά 30-42 αεροσκαφών, και πολύ απλά διαμορφώνουν τη μεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση στη χώρα.

Η στιγμή είναι ιδιαίτερα σημαντική για την Aegean αλλά και την οικογένεια Βασιλάκη, αφού σφραγίζει τη μετάβαση από το πατρικό όραμα στην επιτυχία του απογόνου. Μια διαδικασία ετών, μέσα από την οποία ο πατέρας πέρασε τη γνώση και την εμπειρία του στον γιό του, ο οποίος με τη σειρά του έδειξε ότι «ήταν έτοιμος» να πάρει τη σκυτάλη. Και σήμερα, έχοντας εργαστεί σκληρά αλλά και με αυτοπεποίθηση, βάζει την υπογραφή του σε μία συμφωνία σταθμό, με προοπτική να κάνει την ελληνική αεροπορική εταιρεία έναν υπολογίσιμο παίκτη σε διεθνές επίπεδο.

Σε μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει πριν μερικά χρόνια, ο Ευτύχης Βασιλάκης, μιλώντας για τα παιδικά του χρόνια στο Ηράκλειο Κρήτης, έλεγε χαριτολογώντας πως ...«δεν έπαιζα με αεροπλανάκια και αυτοκίνητα, αλλά προτιμούσα το ποδόσφαιρο». Η ραγδαία επιχειρηματική εξέλιξη της οικογένειάς του ωστόσο, του έκρυβε μια έκπληξη. Και ο ίδιος θα βρισκόταν, ίσως συντομότερα και απ ότι περίμενε, απέναντι σε μια μεγάλη απόφαση που θα περιλάμβανε δεκάδες αεροπλάνα: την ανανέωση του στόλου της Aegean Airlines. Η διαδικασία επιλογής, δρομολογήθηκε με υποδειγματικά επαγγελματικό τρόπο το τελευταίο δωδεκάμηνο, φέρνοντας στην «ποδιά» της Αεροπορίας Αιγαίου τους σημαντικότερους κατασκευαστές αεροσκαφών και κινητήρων του κόσμου. Στη μάχη, κρίθηκε ότι το προϊόν που προσέφερε η Airbus, το A-320neo, κομμένο και ραμμένο στις απαιτήσεις της Aegean, ήταν η πλέον συμφέρουσα επιλογή.

Κι έτσι, τα επόμενα χρόνια η Aegean θα αγοράσει έως και 42 αεροσκάφη του τύπου, ξεκινώντας σήμερα από την επισημοποίηση της παραγγελίας των πρώτων 30. Μια «αγορά του αιώνα» της τάξης των 3 δισ. ευρώ.

Αν και η χρηματοδότηση ενός τόσο ογκώδους project θα προβλημάτιζε πολλές μεγάλες επιχειρήσεις, στην Αεροπορία Αιγαίου δεν είχαν καμία ανησυχία. Τα τελευταία χρόνια η εισηγμένη καταρρίπτει το ένα μετά το άλλο τα ρεκόρ τζίρου και EBITDA, ενώ παραμένει κερδοφόρος με εντυπωσιακά νούμερα. Ταυτόχρονα παρουσιάζει μηδενικό δανεισμό ενώ έχει το μεγαλύτερο «ταμείο» στην Ελλάδα με διαθέσιμα και ισοδύναμα σχεδόν 340 εκατ. ευρώ. Και όλα αυτά ενώ η Aegean αυξάνει κάθε χρόνο επιβάτες και επιβατικές θέσεις, ενισχύοντας παράλληλα και  το load factor των πτήσεών της. Ένα κρίσιμο στατιστικό που δείχνει και την ικανότητα της εταιρείας να «γεμίζει» μια πτήση.

Ο Ευτύχης Βασιλάκης, που έχει βάλει την προσωπική του σφραγίδα στην ανάπτυξη της Aegean τα τελευταία χρόνια, μπορεί να αποφεύγει να το δηλώσει, αλλά γνωρίζει καλά, πως ένα τέτοιον όμιλο οι τράπεζες μάλλον …διαγωνίζονται να τον χρηματοδοτήσουν στο μελλοντικό του εγχείρημα: μια εταιρεία, με στόλο 70 αεροσκαφών ικανό να καλύψει 350 προορισμούς εξωτερικού.

Στην πράξη, η ένταξη νέων αεροσκαφών στον στόλο της Aegean είναι μια διαδικασία που… δεν σταματά. Η προηγούμενη παραγγελία (αγορά 7 νέων αεροσκαφών τύπου Airbus A320ceo) είχε γίνει το 2014 ενώ συμπληρώθηκε το 2016. Μια εντυπωσιακή αγορά 300 εκατ. ευρώ «κόντρα» στα capital controls, που έφερε φέτος στην Ελλάδα τα τελευταία δύο αεροσκάφη.  Μαζί με αυτά, ο αριθμός των εν υπηρεσία Airbus θα φθάσει τα 48, με τον συνολικό στόλο του ομίλου της Αεροπορίας Αιγαίου να φτάνει πλέον τα 61 αεροσκάφη.

Τα ειδικά περιστατικά και η απογείωση

Για τους γνωρίζοντες τα τεκταινόμενα στο στρατηγείο της οδού Βιλτανιώτη στην Κάτω Κηφισιά, η απόφαση δεν ήταν τόσο απλή, όσο εκ πρώτης όψεως φαίνεται. Από τις επιδόσεις και το κόστος λειτουργίας του αεροσκάφους θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό και η κερδοφορία της αεροπορικής τα επόμενα χρόνια. Και κατ΄ επέκταση η δυνατότητα της να πιάσει τους στόχους της και να επεκταθεί ακόμη περισσότερο.

Βέβαια, οι δύσκολες αποφάσεις δεν είναι κάτι άγνωστο στον Ευτύχη Βασιλάκη. Από την περίοδο που ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Yale και πέρασε το κατώφλι του οικογενειακού στρατηγείου, τα «ειδικά περιστατικά» δεν έλειψαν. Το αντίθετο μάλιστα…

Την περίοδο 2009 – 2010, βρισκόταν στην τελική φάση της επιχειρηματικής προετοιμασίας από τον πατέρα του, όταν  η συγκυρία έφερε μπροστά του μια από τις πιο κρίσιμες στιγμές για την οικογένεια της Aegean. Η αποκρατικοποίηση της Ολυμπιακής και η μετάβαση της στην ιδιωτική στην Olympic Air, έβαλε στον δρόμο τους έναν υπολογίσιμο αντίπαλο. Τον Ανδρέα Βγενόπουλο, που δεν δίστασε να ρισκάρει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο φθοράς με την Aegean. Η σύγκρουση που ακολούθησε, ονομάστηκε από κάποιους, ως ο «πόλεμος των Β» και η αλήθεια είναι ότι στοίχισε πολύ και στις δύο πλευρές. Στην δύσκολη περίσταση, ο Ευτύχης Βασιλάκης είδε «μακριά». Ο σχεδιασμός που θα έβγαζε την Aegean από τις συμπληγάδες περιλάμβανε τη συγχώνευση με την Olympic και στον στόχο αυτό ο ίδιος επέμεινε μέχρι τέλους. Ακόμη και μετά την πρώτη απόπειρα – την οποία λίγοι γνωρίζουν - που δεν στέφθηκε με επιτυχία. Σήμερα που η Olympic είναι μέλος του ομίλου της Αεροπορίας Αιγαίου, όλοι αναγνωρίζουν την επιτυχία στον Ευτύχη Βασιλάκη που έκτοτε έλαβε και το δαχτυλίδι με την «πατρική βούλα» για την διαχείριση των υποθέσεων της εταιρείας.

Πραγματικά η συγχώνευση απογείωσε τον όμιλο της Αεροπορίας Αιγαίου.

Μόνο στον κύριο κόμβο της στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», όπου από τους 35 προορισμούς και τα 4,3 εκατ. επιβάτες του 2011, η Aegean εκτινάχθηκε το 2015 στους 89 προορισμούς και τα 8,9 εκατ. επιβάτες, και ξεπέρασε τους 100 το 2016. Επιδόσεις που η Αεροπορία Αιγαίου κατάφερε να πετύχει μέσα σε μια τριετία, ενώ το αρχικό πλάνο προέβλεπε την επίτευξή τους σε πέντε χρόνια. Σε αυτό συνέβαλε και η στρατηγική Βασιλάκη στις εξελίξεις στις κυπριακές αερομεταφορές. Ο επιχειρηματίας, έχοντας μελετήσει σωστά το περιβάλλον κινήθηκε έξυπνα. Και αντί να αγοράσει την Cyprus Airways που κατέρρευσε λόγω χρεών, ουσιαστικά την υποκατέστησε προσφέροντας στη δική του εταιρία άλλη μια «βάση εξορμήσεων», αλλά και νέο πελατολόγιο.

Το 2016 ο όμιλος της Αεροπορίας Αιγαίου μετέφερε 12,5 εκατομμύρια επιβάτες σε δίκτυο 145 προορισμών (111 εξωτερικού και 34 εσωτερικού) σε 45 χώρες, επιτυγχάνοντας ενοποιημένα έσοδα άνω του 1 δισ. ευρώ (+4%). Μεγέθη ιστορικά υψηλά για την ελληνική αερομεταφορά και με την ελληνική οικονομία να «κερδίσει» περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ!

Για το 2018 ο Ευτύχης Βασιλάκης έχει βάλει στόχο την περαιτέρω ενίσχυσης κερδοφορίας αλλά και της επιβατικής κίνησης αυξάνοντας το δίκτυο προορισμών σε 153, με 16,6 εκατ. προσφερόμενες θέσεις από τις οποίες φιλοδοξεί να «γεμίσει» περισσότερες από 13 εκατ.

Φιλόδοξο;

Η επίτευξη των στόχων πάντως ήδη προεξοφλείται τόσο από τα αποτελέσματα τριμήνου όσο… και στο χρηματιστήριο. Τα τελευταία τρία χρόνια το σύμβολο της ΑΡΑΙΓ είναι από τα ανθεκτικότερα στο ΧΑ, ενώ συνιστώνται ως ασφαλής αγορά σχεδόν απ όλους τους επενδυτικούς οίκους που θέλουν σταθερές και σίγουρες αποδώσεις. Τα χαρακτηριστικά αυτά, την οδήγησαν στο club κλαμπ της μεγάλης κεφαλαιοποίησης του ελληνικού χρηματιστηρίου, μαζί με τις ελληνικές πολυεθνικές, ακριβώς όπως αξίζει σε έναν διεθνοποιημένο πλέον όμιλο.

Μαθαίνοντας δίπλα στον πατέρα

Μια δεκαετία πριν, οι γνώστες του ελληνικού αεροπορικού τοπίου έλεγαν ότι ο ιδρυτής και πατέρας Θεόδωρος Βασιλάκης λαμβάνει τις αποφάσεις και ο υιός τις εκτελεί. Σήμερα η σελίδα έχει γυρίσει. Ο Ευτύχης Βασιλάκης βάζει τις δική του σφραγίδα στις εξελίξεις, έχοντας πάντα στο «σακίδιό του» την κληρονομιά και την αγάπη της… εργασιομανίας που μοιραζόταν με τον πατέρα του.

Κοντά του έμαθε άλλωστε πολλά (κυρίως για το πώς) απ’ αυτά που χρειάστηκε να γίνουν για να διαμορφωθεί η σημερινή Aegean: Τον είδε να εξαγοράζει την Aegean Aviation το 1994 από τους αδερφούς Συμιγδαλά και πέντε χρόνια αργότερα, το 1999, να την μετονομάζει σε Aegean Airlines. Την ίδια χρονιά να ξενικά τις πρώτες τακτικές πτήσεις με τα τετρακινητήρια Avro και να εξαγοράζει την Air Greece. Το 2001 να συγχωνεύεται με την Cronus των εφοπλιστών Πάνου και Θανάση Λασκαρίδη που έγιναν ισχυροί μέτοχοι στην εισηγμένη. Το 2007 να παραλαμβάνει τα πρώτα Airbus ξεκινώντας την αντικατάσταση του στόλου, και να επεκτείνει τα δρομολόγια εξωτερικού κάτι που έφερε τη διεθνή αναγνώριση: διαδοχικά βραβεία, και την πολυπόθητη ένταξη στην Star Alliance. Και το 2013 να εξαγοράζει την Olympic Air.

O Ευτύχης Βασιλάκης παίρνει πλέον τη θέση του κυβερνήτη στο όραμα του πατέρα του και ανοίγει τα φτερά του για να πραγματοποιήσει τη δική του επιθυμία: να καταστήσει την Aegean μια από τις καλύτερες αεροπορικές του κόσμου. Ο ίδιος πάντως εξακολουθεί να διατηρεί το χαμηλό του προφίλ και να επιμένει: «η Aegean είμαστε εμείς»...

Γιώργος Δασκαλόπουλος

Athens Voice