Οι αιτίες του «κραχ» στο Χρηματιστήριο

Σε άγριο σφυροκόπημα υποβλήθηκαν για άλλη μία φορά, χθες, οι τραπεζικές μετοχές, οδηγώντας τον τραπεζικό δείκτη σε απώλειες 8,78% και ειδικότερα τη μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς σε πρωτοφανή πτώση, που άγγιξε το όριο του limit down. Το σφυροκόπημα του τραπεζικού κλάδου που έχει χάσει το 40,2% της αξίας του μέσα σε τρεις μόλις μήνες επανέφερε τα σενάρια για πιθανή ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, λίγο καιρό μετά την ολοκλήρωση των stress test, που έδειξαν υπερεπάρκεια κεφαλαίων για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες.

Μιλώντας στην «Κ» κορυφαία τραπεζικά στελέχη χαρακτηρίζουν τη χθεσινή καταβαράθρωση του τραπεζικού δείκτη «αψυχολόγητη» και την αντίδραση της αγοράς «χωρίς λογική», που ξεπερνά το όποιο κλίμα δυσπιστίας μπορεί να υπάρχει για την ελληνική οικονομία ή τις επιδόσεις του τραπεζικού κλάδου. «Ακόμη και αν δεχθούμε ότι υπάρχει ένα αδικαιολόγητο κλίμα καχυποψίας, η κατάσταση στο ελληνικό Χρηματιστήριο ξεπερνά κατά πολύ μια αρνητική αντίδραση», σημειώνει κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος σε δηλώσεις του στην «Κ». Ενδεικτικό της ανησυχίας που έχει προκληθεί είναι η σύσκεψη που συγκάλεσε, χθες, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας στο Μέγαρο Μαξίμου.

Στελέχη της αγοράς που παρακολουθούν στενά τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις διαβλέπουν πίσω από την επίθεση στον τραπεζικό κλάδο τη γενικότερη απαξίωση της χώρας, που βαδίζει χωρίς δίχτυ ασφαλείας απέναντι σε εξωτερικές ή εσωτερικές πιέσεις. Οι πολιτικές εξελίξεις και τα πισωγυρίσματα ενόψει και των εκλογών δημιουργούν προϋποθέσεις για να ασκηθούν έντονες κερδοσκοπικές πιέσεις, όπως εξηγούν, ενώ στο οικονομικό πεδίο η εγκατάλειψη του σχεδιασμού από το Δημόσιο για έξοδο στις αγορές, κατέστησε το ελληνικό Χρηματιστήριο εύκολο στόχο και τον τραπεζικό κλάδο αδύναμο κρίκο.

Η κεφαλαιακή θωράκιση του τραπεζικού κλάδου, όπως πιστοποιήθηκε πρόσφατα από τις εποπτικές αρχές, δεν μειώνει τις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι ελληνικές τράπεζες. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η μείωση των κόκκινων δανείων που έχουν κατακλύσει τους ισολογισμούς των τραπεζών και απαιτούν δραστικές πρωτοβουλίες. Εξίσου σημαντική είναι η ανάκαμψη της οικονομίας που θα επιτρέψει στις τράπεζες να επικεντρωθούν στη βασική τους δουλειά, δηλαδή τη χρηματοδότηση των υγιών επιχειρήσεων και τη στήριξη των αναγκών των νοικοκυριών. Η δημιουργία εσόδων και κερδοφορίας αποτελεί βασικό πυλώνα στην προσπάθεια των τραπεζών να υποκαταστήσουν το προβληματικό χαρτοφυλάκιο με νέα υγιή δάνεια.

Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι η δυσπιστία των αγορών είχε ήδη αρχίσει να εκδηλώνεται έντονα μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του δευτέρου τριμήνου, που απογοήτευσαν ως προς τα ασθενή έσοδα που εμφάνισε ο τραπεζικός κλάδος. Οι πιέσεις κορυφώθηκαν ενόψει και της προετοιμασίας για την υποβολή στον Single Supervisory Mechanism (SSM) των νέων στόχων για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, που δημιούργησαν έντονη αβεβαιότητα ως προς την ικανότητα των τραπεζών να ανταποκριθούν στα νέα φιλόδοξα πλάνα. Να σημειωθεί ότι με βάση τις πληροφορίες, οι νέοι στόχοι ενσωματώνουν γενναία μείωση των κόκκινων δανείων κατά 45 έως και 50 δισ. ευρώ έως και το 2021 από 88,6 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του πρώτου εξαμήνου και τα επίπεδα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) θα πρέπει να μειωθούν δραστικά από 47,7% σε επίπεδα μεταξύ 17% και 22% ανάλογα με την τράπεζα.

Εκτός των παραπάνω, οι επενδυτές ανησυχούν για το ενδεχόμενο προσπάθειας από την πλευρά της κυβέρνησης να παρέμβει στη λειτουργία των τραπεζών. Ως τέτοιες ενδείξεις θεωρούν την ανάθεση στο στενό συνεργάτη του πρωθυπουργού κ. Αλ. Φλαμπουράρη της εποπτείας του χρηματοοικονομικού κλάδου – αντί του Γ. Δραγασάκη. Επίσης, με επιφυλάξεις αντιμετωπίζουν την προσπάθεια αλλαγής του νόμου για την επιλογή στελεχών στα Δ.Σ. των τραπεζών, παρά το γεγονός πως το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο και οι περιορισμοί που θέτει προκάλεσαν σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία τους.

ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ

Η Καθημερινή