Ara Malikian: Πώς ένα βιολί άλλαξε τη ζωή αυτού του πρόσφυγα πολέμου

Γράφει η Νταϊάνα Σκουκάνι

Κάτοικος Ισπανίας, γεννημένος στο Λίβανο και με ρίζες από την Αρμενία, αυτός ο άνθρωπος εισχωρεί στο μυαλό και στη ψυχή μεταφέροντας κάθε φορά την πολυπολιτισμικότητα του παρέα με ένα βιολί. ‘Ένα βιολί που εδώ και πάνω από έναν αιώνα συνοδεύει και ‘φροντίζει’ την οικογένεια. Τρεις γενιές μετά, εκείνο το βιολί και ο τωρινός του ιδιοκτήτης Άρα έκαναν το ντεμπούτο τους στη καρδιά του Λονδίνου και κατάφεραν Δευτέρα βράδυ να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του Λονδρέζικου κοινού. Το αποτέλεσμα, μία sold out συναυλία στο Barbican Centre που θα μείνει αξέχαστη σε όσους βρέθηκαν εκεί.

Η ιστορία του βιολιού έχει τις ρίζες της στην Αρμενία του 1915 όπου ο παππούς του σε μια προσπάθεια του να καταφέρει να φύγει με την οικογένεια του από την χώρα, επικαλέστηκε ένα βιολί που του είχαν χαρίσει και προσποιήθηκε ότι ήταν μέλος ενός συγκροτήματος που περιόδευε και ως εκ τούτου κατάφερε να δραπετεύσει μαζί με την οικογένεια του. Ο Λίβανος έγινε το καινούργιο τους σπίτι και ως φόρο τιμής στο βιολί που τους έσωσε, ο παππούς Μαλικιάν φρόντισε να μάθε ο γιός του να παίζει το βιολί, έστω και αν ο ίδιος δεν έμαθε ποτέ.

Ο ‘Αρα Μαλικιάν σε ηλικία μόλις 12 ετών έδωσε την πρώτη του συναυλία στο Λίβανο.

Εκεί, και με αφορμή τον επίσης βιολιστή πατέρα του που συνεργαζόταν με την Φαϊρουζ, γνώρισε παραδοσιακούς Λιβανέζικους ήχους. Ύστερα, στα 15 του, στον Λίβανο του εμφύλιου, το ταλέντο του στο βιολί τον έφτασε στην Γερμανία. Εκεί κατάφερε να γίνει ο νεότερος εισαχθέντας βιολιού της σχολής Hochschule für Musik und Theater Hannover της Γερμανίας και να γνωρίσει ήχους της folk και gypsy μουσικής. Επόμενοι σταθμοί για εκείνον ήταν το Λονδίνο με rock και pop ήχους και η Μαδρίτη που τον γέμισε αγάπη για το flamenco.

Σήμερα σε ηλικιά 49 ετών είναι ένας καλλιτέχνης που έχει καταφέρει να παίξει σε πάνω από 40 χώρες σαν σόλο καλλιτέχνης αλλά και ως προσκεκλημένος διάφορων ορχηστρών όπως: Geneva Chamber Orchestra, Tokyo Symphony Orchestra, Orquesta Sinfónica de Madrid, Moscow Virtuosi, και Toulouse Chamber Orchestra.

Με σχεδόν τίποτα που να θύμιζε την κλασσική εικόνα με την οποία μπορεί να έχουμε συσχετίσει ένα βιολί, ο Άρα με ένα εναλλακτικό στυλ τόσο μουσικά όσο και χορευτικά και με την εξαιρετικά εκφραστική του περσόνα, εμφανίστηκε με ένα λαμέ παντελόνι και μπαντάνες και άρχισε τις βόλτες πάνω στη σκηνή γύρω από τα μέλη της μπάντας. Λικνιζόταν μαζί με τον ρυθμό κάθε κομματιού, με αποκορύφωμα λικνίσματος τα κομμάτια Bourj Hammoud (έργο του ίδιου για την γενέτειρα του τον Λίβανο και το μέρος στο οποίο μεγάλωσε) και μία electric έκρηξη του Misirlou (κομμάτι αφιερωμένο στον παιδικό του ήρωα Τζόν Τραβόλτα).

The Incredible Tour of Violin

Με αφορμή την περιοδεία του με τίτλο ‘The Incredible Tour of Violin’ μας διηγήθηκε λοιπόν την πορεία του, μια πορεία που είχε πάντα σαν πυξίδα ένα βιολί. Το εύρος του ρεπερτορίου ήταν μια μίξη κλασσικής και σύγχρονης μουσικής που ενίοτε χρωμάτιζε με folk, baroque, οι gypsy στοιχεία, έτσι γιατί μπορεί. Με τρομερή δεξιότητα και ατέλειωτο πάθος η βραδιά περιείχε κομμάτια που είχε γράψει ο ίδιος, κομμάτια άλλων καλλιτεχνών όπως ο Jamie Hendrix, David Bowie, Radiohead, και Led Zeppelin, αλλά δεν άφησε παραπονεμένους τους λάτρεις των Bach και Vivaldi.

Η ιστορία πίσω από ένα κομμάτι είχε ως εξής. Σε μια περιοδεία του Άρα με τον Boy George, αποφάσισε λίγο πριν βγουν στην σκηνή να κάνει βόλτα μέσα στο πάρκο για να ακούσει άλλους καλλιτέχνες που ‘έπαιζαν στις υπόλοιπες σκηνές. Του τράβηξε την προσοχή λοιπόν μια μπάντα που έπαιζε ‘πολύ περίεργη μουσική’ και κάπως έτσι κάθισε να τους ακούσει, λίγο.. Ξεχάστηκε, πέρασαν δυο ώρες, ε και ο Boy George τον ευχαρίστησε και χώρισαν οι δρόμοι τους. Εκείνη η ‘περίεργη μπάντα’ ήταν οι Radiohead!

Το γέλιο με τις περιπέτειες του Άρα και το χειροκρότημα μετά από κάθε μουσικό ταξίδι δεν έπαψαν.

Στο άκουσμα δε του ‘Kashmir’ των Led Zeppelin το κοινό σηκώθηκε για δεύτερη φορά και καταχειροκρότησε την ξεχωριστή και ιδιαίτερη εκτέλεση.

Η επταμελής μπάντα που τον ακολουθούσε είχε βιολί, βιόλα, τσέλο, κοντραμπάσο, ινδική τάμπλα, κιθάρες (ακουστική και ηλεκτρική) και διάφορα άλλα κρουστά. Ανάμεσα στα κομμάτια εξιστορούσε χιουμοριστικά διηγήματα της ζωής του που είχαν να κάνουν είτε με την αρχική έμπνευση του για το επόμενο τραγούδι η με το δέσιμο του για κομμάτι άλλου καλλιτέχνη. Και το συμπέρασμα ήταν ότι κάθε τι που του συνέβαινε, μοιραία τον ωθούσε στο επόμενο βήμα της ζωής του.

Η συναυλία έκλεισε με τον αγαπημένο του Niccolo Paganini και με τον Άρα να υπενθυμίζει σε όλους πως η μουσική ήταν ο τρόπος των Μαλικιάν να επιβιώσουν. Ύστερα έκανε έναν παραλληλισμό με τον κόσμο στον οποίο ζούμε σήμερα και ευχήθηκε οι πρόσφυγες του σήμερα να βρουν διέξοδο όπως κατάφερε κάποτε η οικογένεια του. ‘Το βιολί για το οποίο, ανάμεσα σε εκείνα Ιταλών κατασκευαστών που είχαν τα υπόλοιπα μέλη της πρώτης ορχήστρας στην οποία συμμετείχα, ντρεπόμουν όταν ήμουν μικρότερος, ήταν εκείνο που έσωσε την οικογένεια μου δυο φορές.’

Ο ίδιος έμαθε για τις ρίζες του συγκεκριμένου βιολιού από τον πατέρα του μόλις μια δεκαετία νωρίτερα. Έκτοτε, όνειρο του ήταν να αποδώσει φόρο τιμής στο βιολί και την οικογένεια του. Και κάπως έτσι, κάποια χρόνια μετά γεννήθηκε η ιδέα του ‘The Incredible Tour of Violin’ και ξεκίνησε το ταξίδι της περιοδείας. Μέσα στους επόμενους σταθμούς είναι η Ισπανία, η Γερμανία, η Χιλή, και το Μεξικό.

Τα τελευταία χρόνια ο Άρα είναι κάτοικος Μαδρίτης. Η Μαδρίτη είναι το σπίτι της τέταρτης γενιάς του περίφημου βιολιού, του μόλις τριών χρονών γιου του. Και κάπως έτσι, μέσα από τόσους κόσμους και τόσα χρόνια μετά, καλά κρατεί η αέναη αγάπη αυτής της οικογένειας για την μουσική.

Από:  Μικροπράγματα

Lifo.gr

Ευχαριστούμε τον κύριο Γιώργο Θαλασσινό για την αποστολή