Σ' αγαπώ: Μια αναφορά στην Έλλη Λαμπέτη - Του Πάνου Χατζηγεωργιάδη*

Είναι ώρες που δεν νιώθεις αρκετά έτοιμος να αναφερθείς σε ένα πρόσωπο.

Κι αν αρχίσεις να αναφέρεσαι, δεν ξέρεις απο ποιό σημείο της ζωής του

να το πιάσεις, τι να πρωτοαναφέρεις και τι να αφήσεις στην λήθη. Είναι

ώρες που έχεις την αίσθηση πως αυτό το πρόσωπο, που ποτέ δεν γνώρισες,

σου λείπει αφάνταστα. Σου λείπει το βλέμμα, η φωνή, το φέρσιμο, οι

τρόποι έστω και αν το γνώρισες απο τόσο μακριά όσο μερικά μέτρα

σελιλόιντ...

Θαρρείς πως μιλά με έναν τέτοιο τρόπο στην ψυχή σου, που δεν μπορεί

να εκφραστεί ακόμη και με το πλούσιο λεξιλόγιο της Ελληνικής γλώσσας.

Θαρρείς επίσης πως είναι εδώ ακόμη, τι κι αν πέρασαν 36 ολάκερα

χρόνια απο τότε που δεν πατά πλέον στην γη, που δεν ανήκει στους

ζωντανούς, μα την ίδια ώρα είναι πιο ζωντανό τούτο το πρόσωπο, απο

πολλούς ζωντανούς.

Νιώθω παράξενα με την Έλλη. Την Έλλη Λούκου που δανείστηκε το

"Λαμπέτη" απο τον "Αστραπόγιαννο", του Βαλαωρίτη. Τι μπορεί να συνδέει

την μικροκαμωμένη αυτή κοριτσίστικη καταδικασμένα αιωνίως φιγούρα με

έναν ήρωα του σκληροτράχηλου Αριστοτέλη Βαλαωρίτη;

Ίσως ξεφυλλίζοντας το βιβλίο της ζωής της, να ψυχανεμίζεσαι τι

συνδέει όλα αυτά. Κι αυτό που τα συνδέει είναι η λεβεντιά. Και η

Λαμπέτη - Λούκου με προγόνους απο την εθνεγερσία και καπεταναίους για

προπαππούδες, είναι και το 'αιώνιο κορίτσι", παλλικάρι.

Και το τι είναι το απέδειξε πολλές φορές στο σύντομο διάβα της ζωής της.

Απο τότε που μπήκε εμπόδιο ανάμεσα στην Γερμανική περίπολο και την

άρρωστη αδελφή της ουρλιάζοντας πως εκείνη η τελευταία είναι βαριά

άρρωστη και να την αφήσουν ήσυχη και κείνοι σαστισμένοι απο την

αντίδραση της έφυγαν σαν κλέφτες, ως και την τελευταία της στιγμή, που

αντιμετώπισε την αρρώστια που την κατέτρωγε για πολλά πολλά χρόνια,

όταν δεν μπορούσε να βγεί η θεσπέσια φωνή της πιά, όταν έχανε ένα ένα

τα παιδιά της, τις αδελφές και τον αδελφό της, τους γονείς της, όταν

πάλεψε για να κάνει ή να έχει ένα παιδί που της αρνήθηκαν με τον έναν

ή τον άλλον τρόπο,  ΟΛΟΙ !.

Πολλά τα ΟΤΑΝ στην ζωή αυτής της μεγάλης θεατρίνας.

Μιά μεγάλη θεατρίνα που όρισε το θέατρο. Αλλά και που φέρθηκε με

απόλυτη ειλικρίνεια στον εαυτό της και τους δίπλα. Ένα ανθρώπινο

πλάσμα που επήγε πολλές φορές κόντρα στον άνεμο της μοίρας.  Η Λαμπέτη

θα ζήσει πολλούς έρωτες και πολλές απογοητεύσεις. Όμως πάντα νιώθω πως

αυτό το αιώνιο κορίτσι, με το χαμόγελο το αινιγματικό, με τα τεράστια

εκφραστικά της μάτια που γελούσαν και δάκρυζαν λές και αυτά τα μάτια

προορίζονταν μόνο για αυτό, που στο τέλος δωρήθηκαν ώστε να δώσουν το

φώς σε συνανθρώπους, έζησε απελπιστικά μόνο.

Έζησε ελεύθερη. Κι αυτή την αίσθηση της ελευθερίας, ποτέ δεν της την

συγχώρησαν οι άνθρωποι. Οι άνθρωποι της τέχνης και οι άλλοι.

"Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία", θα μας γράψει απο τους αιώνες

που πέρασαν ο Κάλβος, ο ωραίος αυτός φιλόπατρις λογοτέχνης που

λησμονήθηκε διότι το μεγάλο του έγκλημα ήταν πως χρησιμοποιήσε την

καθαρεύουσα και οχι την δημοτική. Κι έτσι πέρασε στην λήθη. Όμως και

έναν στίχο να γράψει κανείς που να αξίζει, τούτος ο στίχος διαπερνά ως

ρομφαία τους αιώνες και έρχεται σε μας. Και πάει παρακάτω.

Η Λαμπέτη υπήρξε φορέας αυτού του θετικού μικροβίου. Αυτού του

βάκιλου της λεύτερης σκέψης και πράξης. Έτσι πορεύτηκε, γιατι έτσι

ήταν φτιαγμένη και άρα ο δρόμος ήταν προδιαγεγραμένος πλέον. Λόγια

λέμε πολλά και πολλοί. Σημασία δεν έχουν τα λόγια. Σημασία έχουν μόνον

οι πράξεις. Μόνον τα βλέμματα με ουσία. Και η αιώνια αυτή ύπαρξη, αυτό

το σύμβολο του κοριτσιού που όλο λέει να μεγαλώσει αλλά μένει πάντα

κορίτσι, θα με και μας συγκινεί πάντα.

Δεν θα σας κουράσω με βιογραφικά στοιχεία που καμιά δουλειά δεν έχουν

στο παρόν κείμενο το αφιερωματικό. Δεν τα χρειάζεται η Έλλη και

σίγουρα είναι αχρείαστα και στον αναγνώστη. Γιατι ορισμένοι άνθρωποι

δεν ορίζονται απο το χώρο και τον χρόνο. Περνάν αυτά τα στενά πλαίσια

της λογικής και έρχονται και ξανάρχονται. Αποτελούν βίωμα στις ζωές

μας, μας λένε πολλά και ας μην μας μιλούν πιά. Τα μάτια της Έλλης

μπορεί να μην ξανανοίξουν ποτέ για να αντικρίσουν αυτόν τον ωραίο

μαγικό κόσμο της ζωής. Έκλεισαν οριστικά πριν απο τριάντα έξι ολάκερα

χρόνια. Και δεν θα ξανανοίξουν ποτέ πιά.

Όμως κάθε φορά που σε μια σοφίτα, δύο φτωχοί νέοι που ζούν τον έρωτα

τους με μόνη περιουσία τους αυτόν και μια κάλπικη λίρα, κάθε φορά που

ανταλλάσουν αληθινά γεμάτα απο έρωτα βλέμματα, κάθε φορά που θα

ακούγεται ψιθυριστά εκείνο το "Σ΄αγαπώ", η Έλλη θα ζεί για πάντα.

Θα ζεί για πάντα μόνο και μόνο γιατι αν ξεχώριζες μιάν ατάκα απο τα

έργα της και μία μονάχα λέξη απο την ζωή της ολάκερη, αν της ζητούσες

να σου ορίσει τι σημαίνει ζωή για αυτήν, τότε με κείνο το ύφος το

απροσποίητο που σε καμιά σχολή θεατρική δεν μαθαίνεις, αυτό της

αιώνιας νέας ερωτευμένης, θα σου ψιθύριζε με την ωραία, γλυκιά φωνή

της το "Σ΄αγαπώ"....

Έλλη, σου χρωστούσα αυτές τις λίγες γραμμές, εσύ ξέρεις τον λόγο κι

αυτό φτάνει. Και γώ σ΄αγαπώ....

*Πάνος  Χατζηγεωργιάδης

Μουσικοσυνθέτης, Λογοτέχνης

Member of Performing Rights Society/London/UK.