Είσαι κακοποιημένη γυναίκα; Δεν είσαι μόνη σου!

«Η βία κατά των γυναικών είναι ίσως η πιο επαίσχυντη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν κάνει διαχωρισμό μεταξύ συνόρων, πολιτισμών ή πλούτου. Όσο συνεχίζεται, δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι κάνουμε ουσιαστική πρόοδο προς την ισότητα, την ανάπτυξη και την ειρήνη».

Κόφι Άναν, Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ (1997-2006)

Πληροφορηθήκαμε πρόσφατα ότι στην Κωνσταντινούπολη, με αφορμή τη δολοφονία 38χρονης γυναίκας από τον πρώην σύζυγό της μπροστά στη 10χρονη κόρη τους, πραγματοποιήθηκε διαδήλωση κατά της βίας εναντίον των γυναικών. Στη γειτονική χώρα – χώρα παραδόξων και αντιφάσεων – κατά την προσφιλή τακτική του Ερντογάν, χρησιμοποιήθηκαν δακρυγόνα για να διαλυθεί το πλήθος, ωστόσο η αλήθεια δεν αλλάζει. Συνολικά, 284 γυναίκες έχουν δολοφονηθεί στην Τουρκία τους οκτώ πρώτους μήνες του 2019, εκ των οποίων οι 40 μονάχα τον Αύγουστο, σύμφωνα με την Οργάνωση Προάσπισης των Δικαιωμάτων των Γυναικών. Η βία κατά των γυναικών είναι ένα υποτροπιάζον φαινόμενο στην Τουρκία, όπου καταγράφονται ετησίως εκατοντάδες ανθρωποκτονίες γυναικών.

«Το να είσαι γυναίκα στην Τουρκία ισοδυναμεί με το να αντιμετωπίζεις τη βία εκ μέρους των ανδρών σε όλους τους τομείς της ζωής, είτε στον εργασιακό χώρο είτε στο σπίτι», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η διαδηλώτρια Γιασμίν Εσμέρ.

Αν και ο Τούρκος πρόεδρος καταδικάζει συχνά τις βιαιοπραγίες σε βάρος των γυναικών, οργανώσεις κατηγορούν την κυβέρνησή ότι δεν λαμβάνει επαρκή μέτρα, συμβάλλοντας έτσι σε ένα κλίμα ατιμωρησίας. Η τουρκική προεδρία, πάντως, ξεκίνησε αυτήν την εβδομάδα μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης με βασικό σύνθημα: «Η ενδοοικογενειακή βία δεν έχει καμία δικαιολογία, ούτε συγγνώμη».

Παράλληλα, σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με δεδομένα του ΟΗΕ, έως 70% των γυναικών βιώνουν σωματική ή σεξουαλική βία - ή και τα δύο - από άνδρες στη διάρκεια της ζωής τους  και στις περισσότερες περιπτώσεις η βία ασκείται από τον σύζυγο ή τον σύντροφο, πρόκειται δηλαδή για ενδοοικογενειακή βία. Επίσης, μία στις τρεις γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της και μία στις πέντε γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού. Εκτιμάται, μάλιστα, ότι μέσα σε ένα χρόνο, πάνω από 16.700.000 γυναίκες υπέστησαν σωματική βία ή σεξουαλική κακοποίηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μα το χειρότερο είναι ότι τα περισσότερα θύματα διαλέγουν το δρόμο της σιωπηλής υποταγής και της μηδενικής αντίδρασης, συνήθως από φόβο, ντροπή, αλλά και πολύ συχνά λόγω άγνοιας του τρόπου με τον οποίο πρέπει να αντιδράσουν, καθιστώντας έτσι την κακοποίηση ένα ανομολόγητο έγκλημα.

Στα καθ’ ημάς, όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, από το 2014 μέχρι και το 2017 έχουν σημειωθεί περισσότερα από 13.700 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, με τις γυναίκες να αποτελούν περίπου το 70% των θυμάτων. Ενίοτε δε, κάποια από τα συμβάντα καταλήγουν σε θάνατο. Το συγκεκριμένο είδος βίας υπόκειται στις διατάξεις του νόμου 3500/2006.

Μολονότι τα τελευταία χρόνια σημειώνεται πρόοδος ως προς την αντιμετώπιση του μείζονος αυτού θέματος, την Πολιτεία εξακολουθεί να βαρύνει τεράστια ευθύνη ως προς την έλλειψη υποδομής για την υποστήριξη – ψυχολογική και υλική – των κακοποιημένων γυναικών, που συχνά, ακόμα κι αν κινήσουν νομική διαδικασία, βρίσκονται μπλεγμένες στα ατέλειωτα γρανάζια της γραφειοκρατίας και των επιτήδειων νομικών ελιγμών.

Κι επειδή οι στατιστικές και οι θεωρίες είναι καλές σε επιστημονικό επίπεδο, ιδού μερικές πρακτικές και χρήσιμες συμβουλές για εκείνες που τις χρειάζονται, προκειμένου να κάνουν την υπέρβαση και να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Και ας μην ξεχνάμε: Η βία κατά των γυναικών δεν είναι ούτε ιδιωτική, ούτε γυναικεία υπόθεση. Είναι πρόβλημα βαθιά κοινωνικό, στο οποίο εμπλέκεται κυρίως η Παιδεία, η νομοθεσία, η συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων φορέων, η ενημέρωση των πολιτών από το κράτος για την ισότητα και τα δικαιώματά τους. Πρόκειται για υπόθεση που αφορά όλους μας ανεξαιρέτως.

Τι πρέπει να κάνεις αν έχεις υποστεί κακοποίηση (η οποία κατά κανόνα επαναλαμβάνεται):

• Ενημέρωσε κάποιους γείτονες, σε περίπτωση που ακούσουν φωνές, να ειδοποιήσουν την αστυνομία.

• Έχε σε πρόχειρο μέρος ταυτότητα, χρήματα, βιβλιάριο τραπέζης κλπ, ώστε να μπορείς γρήγορα κι εύκολα να τα πάρεις μαζί σου και να φύγεις.

• Πήγαινε όσο το δυνατόν συντομότερα σε οποιοδήποτε Αστυνομικό Τμήμα και υπόβαλε μήνυση. (Να σημειωθεί εδώ ότι σε περίπτωση που δεν έχεις χρήματα για δικαστικά έξοδα, ισχύει για σένα το ευεργέτημα πενίας, δηλαδή δεν θα χρειαστεί να πληρώσεις).

• Ζήτησε οπωσδήποτε την καταγραφή του περιστατικού κακοποίησης στο βιβλίο συμβάντων του Α/Τ και ζήτησε αντίγραφο.

• Ζήτησε από τον εισαγγελέα να δώσει εντολή στον  αρμόδιο ιατροδικαστή να υποβληθείς σε ιατροδικαστική εξέταση, όσο γίνεται πιο σύντομα.

• Αφού μεταβείς στην ιατροδικαστική υπηρεσία και υποβληθείς στις απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις, ζήτησε αντίγραφο της ιατροδικαστικής έκθεσης.

• Αν έχεις πάει σε νοσοκομείο, ζήτησε να καταγραφεί το περιστατικό στο βιβλίο συμβάντων ως κακοποίηση και κράτησε οπωσδήποτε αντίγραφο.

• Εφ’ όσον έχει καταγραφεί το περιστατικό της κακοποίησης στο βιβλίο συμβάντων της Αστυνομίας, μπορείς να μην επιστρέψεις στη συζυγική στέγη και να μετακομίσεις προσωρινά μαζί με τα παιδιά σου (αν υπάρχουν) και να στείλεις στο σύζυγο μια εξώδικη δήλωση, που να ανακοινώνει τη μετοίκισή σου (και των παιδιών σου).

• Σε κάθε περίπτωση, ζήτησε υποστήριξη από ανθρώπους που εμπιστεύεσαι ή επικοινώνησε με κάποιον φορέα υποστήριξης κακοποιημένων γυναικών, (αναφέρονται παρακάτω), προκειμένου να βρεις ξενώνα φιλοξενίας και προσωρινή εργασία.

• Μην αργοπορείς! Το κάθε λεπτό που χάνεις μπορεί να αποβεί μοιραίο για την ίδια σου τη ζωή!

Ακολουθούν συγκλονιστικοί στίχοι άγνωστης γυναίκας, από το Ελληνικό Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης:

Αλλού

Πήρα λουλούδια σήμερα.

Δεν ήταν τα γενέθλιά μου ή κάποια άλλη ιδιαίτερη μέρα.

Κάναμε τον πρώτο μας καυγά χτες βράδυ.

Και μου είπε πολλά σκληρά πράγματα που με πλήγωσαν πολύ.

Ξέρω πως μετάνιωσε και δεν εννοούσε αυτά που έλεγε.

Γιατί μου έστειλε λουλούδια σήμερα.

Δεν ήταν η επέτειός μας ή κάποια ιδιαίτερη μέρα.

Χτες βράδυ με χτύπησε στον τοίχο κι άρχισε να με πνίγει.

Ήταν σαν εφιάλτης. Δεν μπορούσα να το πιστέψω.

Αλλά ξέρω πως το μετάνιωσε.

Γιατί μου έστειλε λουλούδια σήμερα.

Πήρα λουλούδια σήμερα.

Σήμερα ήταν πολύ ιδιαίτερη μέρα.

Ήταν η μέρα της κηδείας μου. Με χτύπησε μέχρι θανάτου.

Αν είχα βρει τη δύναμη και το κουράγιο να τον αφήσω, δεν θα είχα πάρει λουλούδια…σήμερα.

Εντελώς ενδεικτικά αναφέρονται παρακάτω φορείς στους οποίους μπορείς να απευθυνθείς:

• 24ωρη τηλεφωνική γραμμή 15900, πανελλαδικής εμβέλειας.

• Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών Θυμάτων βίας και των παιδιών τους

Ο Ξενώνας Φιλοξενίας έχει ως στόχο τη στέγαση γυναικών – θυμάτων σωματικής, ψυχολογικής, οικονομικής υστέρησης ή σεξουαλικής βίας και των παιδιών τους, καθώς και την παροχή συμβουλευτικής στήριξης αυτών. Στεγάζεται σε κτίριο στο κέντρο της Αθήνας (σε όχι ανακοινώσιμη διεύθυνση για το ευρύτερο κοινό) και σε περιοχή που είναι εύκολα προσβάσιμη στα μέσα μεταφοράς. Ο ξενώνας είναι δυναμικότητας 40 ατόμων (γυναικών θυμάτων βίας και των παιδιών τους) και διαθέτει πρόσβαση για ΑμεΑ. Λειτουργεί ολόκληρο το 24ωρο, Σαββατοκύριακα και αργίες καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους.

Τηλέφωνα: 210 3317305-6, 210 3898085/ 210 3898079 ή/και στο 15900

• Κέντρα Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών:

Αθήνα: 210 5235318, 210 5235250, Πειραιάς: 210 4112091, 210 4129101.

• Κέντρο Κακοποιημένης Γυναίκας Ψυχολογική υποστήριξη και νομικές συμβουλές.

Δευτέρα – Παρασκευή, 9 π.μ. έως 10 μ.μ., από 9 π.μ. έως 6 μ.μ. στα τηλέφωνα: 210.523.5318 και 210.411.2091 και από 6 μ.μ. έως 10 μ.μ. 210.322.0900

• Γραμμή SOS «Δίπλα σου»: Για θύματα οικογενειακής βίας και για θύματα σωματεμπορίας.

Τηλέφωνο: 210 9700814

• Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της γυναίκας – Βοήθεια για τη βία μέσα στην οικογένεια:

Παροχή δωρεάν νομικών συμβουλών. 210 3616232 (18.00 -20.00).

• Επίσης, ρίξε μια ματιά εδώ: http://www.isotita.gr/emfyli-via/