Η Φιόνα κι εγώ - Της Ιωάννας-Μαρίας Γκέρτσου

Η Φιόνα, η τυφλή γάτα από τη Φολέγανδρο, βρίσκεται στο σπίτι μου από την Παρασκευή το βράδυ.

Παρακολουθώ χρόνια τα νέα των ζώων και πάντα ήθελα να υιοθετήσω ένα από αυτά που τελικά γλίτωσαν από τον παραλογισμό των ανθρώπων. Διαβάζοντας την ιστορία της Φιόνας, ήξερα πως ήρθε η στιγμή. Ήξερα πως εμένα έψαχνε.

Δεν είχα ποτέ τυφλό ζώο. Ίσα ίσα που όλη μου τη ζωή, βασίζομαι στα μάτια των ζώων. Και συνεχώς αναρωτιέμαι πώς βρίσκει τον καναπέ κι ανεβαίνει, πώς δεν σκοντάφτει στα έπιπλα, πώς εντόπισε τη λεκάνη με την άμμο όταν της άλλαξα θέση, πως κατάλαβε τη Μέη όταν την πλησίασε για πρώτη φορά, εντελώς αθόρυβα κι άλλα πολλά. Μετά, βέβαια μου υπενθυμίζω ότι το ίδιο συμβαίνει και με εμένα: όλοι αναρωτιούνται πώς κάνω το ένα και πώς κάνω το άλλο σε σημείο να μου σπάνε τα νεύρα. Σε σημείο να νιώθω πως πρέπει πάντα να απολογούμαι για αυτό που είμαι. Οπότε, είπα να σταματήσω να αναρωτιέμαι και να αρχίσω να παρατηρώ.

Η τυφλή γάτα, διαφέρει από τους τυφλούς ανθρώπους, κυρίως επειδή είναι ζώο. Τα ζώα, αποδέχονται μια κατάσταση και προσαρμόζονται πλήρως σε αυτήν, προσπαθώντας να επιβιώσουν. Αν και βιώνουν πόνο, θλίψη, άγχος και μετατραυματικό στρες ενστικτωδώς, συνειδητά ζουν για το «τώρα». Όχι για το χθες ή το μέλλον. Και το «τώρα» αν έχουν την τύχη να το ζουν θετικά το αγαπούν με όλη τους τη ψυχή. Συνήθως, οι άνθρωποι είναι αυτοί που καλούνται να μετατρέψουν το «τώρα» τους από ένστικτο σε στιγμές.

Τα τυφλά ζώα, επίσης δεν πάνε σχολείο, δεν τους μαθαίνουν άχρηστα πράγματα προκειμένου να τα αποκαλούν «ιδιοφυΐες» για τα μάτια του κόσμου, δεν έχουν Θεό ούτε φρούδες ελπίδες «να γίνουν καλά», δεν αναλώνονται σε προσευχές. Δεν προσπαθούν να αποδείξουν ότι είναι χρήσιμα στην κοινωνία, δεν τους έχει βάλει κανείς ταμπέλα, δεν ορίζουν διαφορά μεταξύ της αναπηρίας και της μη αναπηρίας, δεν έχουν γονείς, σόι να κληρονομήσουν τη ψυχοπαθολογία τους, ερωτικές αναζητήσεις, εργασιακό περιβάλλον, ΜΜΕ και καθρέφτες, να επηρεάσουν την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους. Είναι ευτυχισμένα με ένα σπίτι, ένα χάδι και λίγο φαγητό. Είναι αυτή η απλότητα που τα κάνει αυτάρκη κι αυτόνομα.

Η τυφλή γάτα, ίσως ξέρει πως είναι τυφλή. Ίσως και όχι. Διότι κανείς ποτέ δεν της το είπε. Επικεντρώνεται στον ήχο των βημάτων της και ξέρει πότε πλησιάζει ένα έπιπλο. Νιώθει τα εμπόδια μπροστά με τα μουστάκια της και τα προσπερνάει. Δημιουργεί μνημονικά ίχνη στο κεφάλι της και φτιάχνει οπτικές αναπαραστάσεις του σπιτιού. Μυρίζει το φαγητό και το νερό της. Βάζει σημάδια και προσανατολίζεται άψογα. Με κοιτάζει με τη μύτη κι όχι με τα μάτια, ανασηκώνοντας ελαφρά τη μουσούδα. Νιώθει την ηρεμία της σκύλας. Ξέρει πως έξω από την πόρτα, υπάρχει το χάος και δεν πλησιάζει ποτέ. Φοβάται τα ύψη γιατί χάνει τον έλεγχο οπότε, πρέπει να τη σηκώνω και να την κατεβάζω με προσοχή. Εμπιστεύεται την Αστερόεσσα, περισσότερο από την Κανέλα, τον Ξανθίππο και τη Ρασπουτίνα, επειδή η Αστερόεσσα την πλησίασε φιλικά. Βλέπει ποιος είναι πίσω της, άνθρωπος ή ζώο, δίχως να γυρίσει καν το κεφάλι της. Της έβαλα άμμο μέσα στο πάρκο, μα προτιμά να πάει στην άλλη άμμολεκάνη, τη μακρινή. Θέλει να κουρνιάζει κάπου που να νιώθει όρια δεξιά κι αριστερά της για ασφάλεια πχ μια κουβέρτα ή ένα μαξιλάρι. Κολλάει στο πόδι μου σαν σκύλος. Με ψάχνει κι όταν με βρίσκει, χαιρετάει με ένα μόνο νιάου.

Θέλει να χώνει τη μουσούδα της στην παλάμη μου. Και ξαφνικά, μου θύμισε πως όταν ήμουν μικρή, ήθελα να το κάνω κι εγώ αυτό’ να αρπάζω τα χέρια των ανθρώπων και να τα μυρίζω. Ίσως να το θέλω ακόμα αλλά να μην είναι «κοινωνικά αποδεκτό». Δεν μπλέκεται ποτέ στα πόδια μου. Ξέρει πως ούτε εγώ τη βλέπω. Είμαι σίγουρη, όπως το ξέρει και η Μέη. Μια φορά της χτύπησα τα δάκτυλά για να έρθει: δεν επικεντρώθηκε στον ήχο αλλά στην ενέργεια που απελευθερώθηκε από το κροτάλισμα των δακτύλων μου και φοβήθηκε, έκανε πίσω. Ξανά, υπενθύμισα στον εαυτό μου, πόσο αφύσικο θεωρούμε να τρομάζει ένας τυφλός άνθρωπος με έναν ξαφνικό ήχο, ενώ αποδεχόμαστε τη ζούγκλα που καταπατά βίαια τις αισθήσεις μας. Κλαίει όταν κλείνω το πορτάκι του πάρκου, θέλει την ελευθερία της, την οποία και θεωρεί δεδομένη. Δε γνωρίζει πως οι άνθρωποι καθημερινά παρεμποδίζουν την ελευθερία των συνανθρώπων τους, πρακτικά και ηθικά, επειδή είναι τυφλοί σαν κι αυτήν.

Κι όμως η γάτα, περιμένει να γυρίσω να την κατεβάσω από τον καναπέ - που έχει στο μεταξύ σκαρφαλώσει μόνη της για να την πάω στο φαγάκι της. Κι όμως η γάτα, πάει και κουρνιάζει σε ένα από τα ράφια της βιβλιοθήκης μου, το πιο απόμερο και δε βγαίνει από εκεί αν δεν πάω να τη βγάλω. Για κάποιο λόγο, διαισθητικά, κατανοεί τις δυνάμεις και τις αδυναμίες της. Ξέρει πως θα πάω. Επειδή την αγαπώ.

Αυτά έμαθα ή ξαναέμαθα από τη Φιόνα, την τυφλή γάτα σε 4 ημέρες. Μια γάτα η οποία εμπιστεύεται τους ανθρώπους κι έκανε το σπίτι μου, σπίτι της. Μια γάτα που 2 παιδιά, θεώρησαν διασκεδαστικό να τη βασανίσουν ανελέητα εκμεταλευόμενα την τύφλωσή της ενώ θα μπορούσαν κι αυτά, να μάθουν. Ελπίζω, κάπως το κείμενο μου να τα φτάσει. Και να τολμήσουν να μάθουν τώρα, πριν να είναι πολύ αργά. Όταν μας πλησιάζει ένα ζώο, έχουμε ακόμα μια ευκαιρία να θυμηθούμε πως είμαστε άνθρωποι....

Ioanna-Maria Gertsou