Οδικός χάρτης του εμβολίου: Τα δεδομένα, το χρονοδιάγραμμα και τα «αγκάθια»

Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου των Pfizer/BioNTech δημιουργεί ελπίδες αλλά και «πονοκεφάλους».

Reuters

DADO RUVIC / REUTERS

Επιστήμονες, αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας και επενδυτές χαιρέτισαν τα πρώτα ενθαρρυντικά δεδομένα μιας κλινικής δοκιμής μεγάλης κλίμακας στο εμβόλιο των Pfizer/BioNTech, σύμφωνα με τα οποία η αποτελεσματικότητά του ξεπερνάει το 90%. Ωστόσο η μαζική διάθεση του, η οποία χρειάζεται έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές, πιθανότατα δεν θα συμβεί φέτος ενώ χρειάζεται ένας εξαιρετικά μεγάλος αριθμός εμβολίων για την κάλυψη των τεράστιων αναγκών παγκοσμίως.

Η αμερικανική Pfizer και η γερμανική BioNTech λένε ότι δεν έχουν προκύψει σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλειά του και αναμένεται να ζητήσουν από τις αμερικανικές αρχές (FDA) άδεια χρήσης έκτακτης ανάγκης αυτόν τον μήνα, αυξάνοντας την πιθανότητα μιας ρυθμιστικής απόφασης μέσα στον Δεκέμβριο.

Εάν αυτή χορηγηθεί, οι δύο εταίροι εκτιμούν ότι μπορούν να κυκλοφορήσουν έως και 50 εκατομμύρια δόσεις φέτος - αρκετές για να προστατεύσουν 25 εκατομμύρια ανθρώπους - και στη συνέχεια να παράγουν έως 1,3 δισεκατομμύρια δόσεις το 2021.

DADO RUVIC / REUTERS

Ειδικοί δηλώνουν, την ίδια ώρα, ότι θα ήθελαν να δουν τα πλήρη δεδομένα της δοκιμής, ομολογώντας ότι τα προκαταρκτικά αποτελέσματα φαίνονται ενθαρρυντικά.

Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν ακόμα πολλές ερωτήσεις, όπως πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο ανά εθνικότητα ή ηλικία και πόσο διαρκεί η ανοσία.

Η Pfizer αναμένεται να ζητήσει εξουσιοδότηση έκτακτης ανάγκης στις ΗΠΑ για άτομα ηλικίας 16 έως 85 ετών. Για να γίνει αυτό, θα χρειαστούν δεδομένα ασφαλείας δύο μηνών, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα εμφανιστούν παρενέργειες. Αυτά τα δεδομένα αναμένεται να είναι διαθέσιμα την επόμενη εβδομάδα.

Ο Αμερικανός υπουργός Υγείας, Αλεξ Αζάρ, είπε ότι θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες για να λάβουν και να επεξεργαστούν τα δεδομένα οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ πριν από μια πιθανή έγκριση.

ASSOCIATED PRESS

«Αναστήθηκαν» οι αγορές

Η προοπτική ενός εμβολίου έδωσε τεράστια ώθηση στις παγκόσμιες αγορές με τους δείκτες S&P 500 και Dow Jones να καταγράφουν επιδόσεις ρεκόρ.

Η JP Morgan δήλωσε τη Δευτέρα ότι αναμένει ο δείκτης S&P 500 να έχει φτάσει τις 4.000 μονάδες στις αρχές του 2021 και χαρακτήρισε το εμβόλιο ως «ένα από τα καλύτερα υπόβαθρα για συνεχή κέρδη εδώ και χρόνια».

EUROPA PRESS NEWS VIA GETTY IMAGES

Οι μετοχές της Pfizer ανέβηκαν πάνω από 8%, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του περασμένου έτους, ενώ η μετοχή της BioNTech έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ. Ο αναλυτής της Mizuho Securities, Βαμίλ Ντιβάν, προβλέπει ότι το εμβόλιο μπορεί να δημιουργήσει πωλήσεις άνω των 8,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Pfizer μόνο την περίδο 2020-2021.

Οι μετοχές άλλων κατασκευαστών εμβολίων, που βρίσκονται στο τελικό στάδιο των δοκιμών, ανέβηκαν επίσης, με την Johnson&Johnson να καταγράφει αύξηση σχεδόν 4% και τη Moderna, της οποίας το εμβόλιο χρησιμοποιεί παρόμοια τεχνολογία με την Pfizer, 8 %.

ASSOCIATED PRESS

Η Moderna αναμένεται να παρουσιάσει αποτελέσματα από τη δοκιμή μεγάλης κλίμακας στο εμβόλιό της αργότερα αυτό το μήνα, με τους εμπειρογνώμονες να εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι ενδέχεται να έχουμε περισσότερα από ένα αποτελεσματικά εμβόλια.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε τα αποτελέσματα της Pfizer πολύ θετικά, αλλά προειδοποίησε ότι υπήρχε κενό χρηματοδότησης ύψους 4,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που θα μπορούσε να επιβραδύνει την πρόσβαση σε τεστ, φάρμακα και εμβόλια για χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα.

Πολλοί «πονοκέφαλοι»

Υπάρχουν, εξάλλου, και άλλες προκλήσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις λιγότερο εύπορες χώρες. Το εμβόλιο της Pfizer πρέπει να αποστέλλεται και να αποθηκεύεται σε εξαιρετικά κρύες θερμοκρασίες, η επίτευξη των οποίων απαιτεί την απαραίτητη υποδομή. Ακόμα και νοσοκομεία των ΗΠΑ δεν διαθέτουν αυτές τις ψυκτικές μονάδες αποθήκευσης, κάτι που ενδέχεται να επηρεάσει το πότε και πού θα διατίθεται το εμβόλιο.

Συγκεκριμένα, το εμβόλιο πρέπει να αποσταλεί και να αποθηκευτεί στους - 70 βαθμούς Κελσίου, καθιστώντας αυτή τη στιγμή αδύνατη την προμήθειά του σε φτωχές χώρες - στην Ασία, την Αφρική και αλλού - που δεν διαθέτουν τον απαραίτητο ψυκτικό εξοπλισμό.

MARCO BELLO / REUTERS

«Χρειαζόμαστε θερμοκρασίες ανάλογες με αυτές του χειμώνα της Ανταρκτικής. Είναι πιθανό να χρειαστούν κεντρικές τοποθεσίες εμβολιασμού», ανέφεραν Ελβετοί ειδικοί υγείας την Τρίτη.

Ισοθερμικά κουτιά θα μπορούσαν να διατηρούσαν τις εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες του εμβολίου μέχρι και για 10 ημέρες σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος (έως 25 Κελσίου) χωρίς να ανοιχτούν και για 15 ημέρες, εφόσον ανοιχτούν και στη συνέχεια ψυχθούν πάλι, ανέφερε η BioNTech. Προηγουμένως είχε ανακοινωθεί ότι το εμβόλιο μπορεί να διατηρηθεί για έως και πέντε ημέρες σε θερμοκρασίες ψυγείου.

NURPHOTO VIA GETTY IMAGES

Τα δεδομένα αυτά έρχονται να καταδείξουν την ανάγκη ανάπτυξης και πιο παραδοσιακών εμβολίων, όπως αυτό της Johnson&Johnson.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με εκτιμήσεις υγειονομικών αρχών παγκοσμίως πρέπει να εμβολιαστεί τουλάχιστον το 55% - 65% του πληθυσμού για να σπάσει η δυναμική εξάπλωση της Covid-19.

Η Ευρωπαϊκή Eνωση αναμένεται να υπογράψει συμβόλαιο για έως 300 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου με τις Pfizer/BioNTech.

Οι δύο εταιρείες έχουν συνάψει σύμβαση 1,95 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, για την παράδοση 100 εκατομμυρίων δόσεων εμβολίου από το τρέχον έτος. Οι συγκεκριμένες φαρμακοβιομηχανίες έχουν, επίσης, συνάψει συμφωνίες εφοδιασμού με το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και την Ιαπωνία.

THOMAS LOHNES VIA GETTY IMAGES

Ειδικότερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες υπολογίζουν ότι θα μπορούσαν να λάβουν περίπου 20 εκατομμύρια δόσεις ανά μήνα, ξεκινώντας από το τέλος του Νοεμβρίου, εάν η Pfizer κινηθεί όσο πιο γρήγορα γίνεται για να εξασφαλίσει τη σχετική έγκριση.

Η Βρετανία, η οποία αναμένει να λάβει 10 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου έως το τέλος του έτους, ζήτησε από την Εθνική Υπηρεσία Υγείας να είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε εμβόλιο Covid από τις αρχές Δεκεμβρίου.

Ευρωπαίοι ειδικοί στους εφοδιασμούς (logistics) δήλωσαν ότι είναι ικανοί να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της αποθήκευσης του εμβολίου σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

Τα Γερμανικά Ταχυδρομεία λένε ότι το τμήμα εφοδιαστικής τους λειτουργεί σε περισσότερες από 180 τοποθεσίες παγκοσμίως, πλήρως προσαρμοσμένες στις ανάγκες της φαρμακευτικής βιομηχανίας, όπου ευαίσθητα ιατρικά προϊόντα μπορούν να αποθηκευτούν και να συσκευαστούν σε διαφορετικές θερμοκρασίες.

Με τη Γερμανία να αναμένει να λάβει 100 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου, οι αρχές στο Βερολίνο ενδέχεται να ζητήσουν βοήθεια από τον στρατό για τη διαχείριση της αποθήκευσης. Αλλά και κυβερνητική πηγή στην Ιταλία είπε ότι πιθανότατα θα κληθεί ο στρατός για να βοηθήσει στη διαχείριση της αποθήκευσης και της διανομής.

Ωστόσο, ορισμένοι Ευρωπαίοι εφιστούν την προσοχή για τη γενική ευφορία που επικρατεί σχετικά με το εμβόλιο.

ASSOCIATED PRESS

Χρειάζονται περισσότερα δεδομένα

Για να επιβεβαιώσει το ποσοστό αποτελεσματικότητας, η Pfizer είπε ότι θα συνεχίσει τις δοκιμές στο εμβόλιό της, έως τα τέλη Νοεμβρίου.

Από την πλευρά του ο Λόρενς Γιανγκ, καθηγητής μοριακής ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο Γουόργουικ της Βρετανίας, σημείωσε ότι ναι μεν τα δεδομένα μπορεί να δείχνουν πως το εμβόλιο εμποδίζει τους ανθρώπους από το να αρρωστήσουν αλλά όχι απαραίτητα και από το να μολυνθούν. «Και η λεπτομέρεια... είναι ότι εάν κάποιος έχει μολυνθεί, τότε μπορεί ακόμα να μεταδώσει τον ιό», τόνισε με νόημα.

Δεκάδες φαρμακοβιομηχανίες και ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο δίνουν μάχη για την ανάπτυξη εμβολίων κατά του κορονοϊού, με τα κρούσματα παγκοσμίως να έχουν ξεπεράσει πλέον τα 50 εκατομμύρια και τους νεκρούς να ανέρχονται σε πάνω από 1.267.000.

Το εμβόλιο των Pfizer και BioNTech χρησιμοποιεί την τεχνολογία messenger RNA (mRNA), η οποία βασίζεται σε συνθετικά γονίδια που μπορούν να δημιουργηθούν και να κατασκευαστούν μέσα σε εβδομάδες, και να παραχθούν σε μεγάλη κλίμακα πιο γρήγορα από τα συμβατικά εμβόλια. Η τεχνολογία αυτή έχει σχεδιαστεί για να προκαλεί ανοσοαπόκριση χωρίς τη χρήση παθογόνων, όπως τα πραγματικά σωματίδια του ιού.

Huffington Post